Βουτιά κατά 2% έναντι του δολαρίου κατέγραψε η στερλίνα, μετά την απόφαση της Τράπεζας της Αγγλίας να αυξήσει τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης, προειδοποιώντας παράλληλα ότι η ύφεση θα διαρκέσει όλο το 2023 και το πρώτο εξάμηνο του 2024.
Η Τράπεζα της Αγγλίας έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη ύφεση από τότε που άρχισε η καταγραφή των στοιχείων, υπογραμμίζοντας ότι θα αντιμετωπίσει μια «πολύ προκλητική» διετή ύφεση με την ανεργία να διπλασιάζεται σχεδόν μέχρι το 2025.
Με την αύξηση των επιτοκίων, η Τράπεζα προσπαθεί να μειώσει τις αυξανόμενες τιμές καθώς το κόστος ζωής αυξάνεται με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων 40 ετών.
Σημειώνεται ότι η Τράπεζα ανέμενε προηγουμένως ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπει σε ύφεση στα τέλη του τρέχοντος έτους, και θα παραμείνει για όλο το επόμενο έτος.
Αλλά τώρα πιστεύει θεωρεί ότι οικονομία έχει ήδη εισέλθει σε μια «προκλητική» ύφεση ήδη από το καλοκαίρι, η οποία θα συνεχιστεί το επόμενο έτος και το πρώτο εξάμηνο του 2024. Αν και δεν θα είναι η βαθύτερη ύφεση του Ηνωμένου Βασιλείου, θα είναι η μεγαλύτερη από τότε που ξεκίνησε η καταγραφή των στοιχείων τη δεκαετία του 1920, ανέφερε η Τράπεζα.
Το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται σήμερα στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 50 ετών, αλλά αναμένεται να ανέλθει στο 6,5%.
Όπως επισημαίνουν αναλυτές, πρόκειται για τη αποτύπωση της εικόνας μιας επώδυνης οικονομικής περιόδου, με το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει χειρότερες επιδόσεις από τις ΗΠΑ και την Ευρωζώνη.
Πράγματι, αυτό που προβλεπόταν ως απότομη ενεργειακή ύφεση μόλις πριν από τρεις μήνες, είναι τώρα ένα παρατεταμένο ενεργειακό και επιτοκιακό σοκ.
«Δύσκολος δρόμος μπροστά μας»
Ο επικεφαλής της BOE, Άντριου Μπέιλι μίλησε για έναν «δύσκολο δρόμο» για τα νοικοκυριά, υπεραμυνόμενος της απόφασης για δυναμική αντίδραση τώρα, «διαφορετικά τα πράγματα θα είναι χειρότερα αργότερα».
Πρόσθεσε ότι η η απότομη αύξηση των τιμών της ενέργειας ως αποτέλεσμα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει κάνει τη χώρα φτωχότερη, εξέφρασε ωστόσο την πεποίθηση ότι η οικονομία θα ανακάμψει.
«Αυτή είναι μια δύσκολη στιγμή. Και δεν υπάρχει εύκολο αποτέλεσμα» είπε χαρακτηριστικά και αναγνώρισε ότι οι οκτώ αυξήσεις επιτοκίων από τον περασμένο Δεκέμβριο είναι «μεγάλες αλλαγές και έχουν πραγματικό αντίκτυπο στις ζωές των ανθρώπων».
Ο Μπέιλι υποστήριξε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει βιώσει μεγαλύτερες αυξήσεις στα επιτόκια ως αποτέλεσμα της κυβερνητικής πολιτικής τους τελευταίους μήνες. Επίσης, περιγράφοντας αυτό που ονόμασε ως το «premium του Ηνωμένου Βασιλείου», είπε ότι ενώ τα επιτόκια στις ΗΠΑ και την ΕΕ έχουν αυξηθεί επίσης από τον Αύγουστο, τα επιτόκια της Βρετανίας αυξήθηκαν πολύ περισσότερο κατά την περίοδο της αναταραχής της αγοράς από τον μίνι προϋπολογισμό του Σεπτεμβρίου.
Ενώ ήταν απρόθυμος να μπει στην πολιτική της κατάστασης, ο Μπέιλι αναγνώρισε ότι είχε συνειδητοποιήσει πολύ καλά κατά τη διάρκεια ενός πρόσφατου ταξιδιού στην Ουάσιγκτον ότι οι άνθρωποι αμφισβητούσαν ολοένα και περισσότερο την πολιτική του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Αυτό θα έχει κάποιο μόνιμο αποτέλεσμα και πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να το αφήσουμε στο παρελθόν, ειλικρινά», πρόσθεσε.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει μέχρι τα μέσα του 2023
Ο κ. Μπέιλι εξήγησε ότι η απότομη αύξηση των τιμών της ενέργειας προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, επιμένοντας ότι η οικονομία θα ανακάμψει και ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί.
«Δεν μπορούμε να προσποιηθούμε ότι ξέρουμε τι θα γίνει με τις τιμές του φυσικού αερίου», πρόσθεσε ο Μπέιλι: «Αυτό εξαρτάται από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αλλά από εδώ που βρισκόμαστε τώρα, πιστεύουμε ότι ο πληθωρισμός θα αρχίσει να υποχωρεί από τα μέσα του επόμενου έτους, πιθανώς αρκετά απότομα».
«Δεν υπάρχουν εύκολες επιλογές» για την Τράπεζα της Αγγλίας
Αναλυτές εκτιμούν ότι, η Τράπεζα της Αγγλίας δεν έχει πολλές «εύκολες επιλογές» καθώς η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου επιδεινώνεται.
Ο Yael Selfin, επικεφαλής οικονομολόγος στην KPMG UK υπογράμμισε ότι μια πιθανή νέα άνοδος στο αυξανόμενο κόστος ζωής θα μπορούσε να έρθει όταν η κυβερνητική στήριξη στους λογαριασμούς ενέργειας που προσφέρονται στο πλαίσιο της Εγγύησης Τιμής Ενέργειας λήξει τον Απρίλιο.
Αυτό θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στην Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής να αυξήσει τα επιτόκια ακόμη πιο γρήγορα, τόνισε. Προέβλεψε επίσης ότι η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου θα μπορούσε να συρρικνωθεί κατά περισσότερο από 2% μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.
Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης
Σχολιάζοντας ο υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ, υπογράμμισε ότι ο πληθωρισμός «βαραίνει πολύ τις οικογένειες, τους συνταξιούχους και τις επιχειρήσεις» και ότι η «νούμερο ένα προτεραιότητα» της κυβέρνησης ήταν να τον «χαλιναγωγήσει».
«Τα επιτόκια αυξάνονται σε όλο τον κόσμο καθώς οι χώρες διαχειρίζονται τις αυξανόμενες τιμές που οδηγούνται σε μεγάλο βαθμό από την πανδημία Covid-19 και την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία», είπε.
«Το πιο σημαντικό πράγμα που μπορεί να κάνει η βρετανική κυβέρνηση αυτή τη στιγμή είναι να αποκαταστήσει τη σταθερότητα, να τακτοποιήσει τα δημόσια οικονομικά και το χρέος, ώστε οι αυξήσεις των επιτοκίων να διατηρηθούν όσο το δυνατόν χαμηλότερα».
Στα ύψη το κόστος δανεισμού
Η τελευταία αύξηση των επιτοκίων ανεβάζει το κόστος δανεισμού στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 14 ετών, όταν το τραπεζικό σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου βρέθηκε αντιμέτωπο με την κατάρρευση. Η Τράπεζα της Αγγλίας εκτιμά ότι αυξάνοντας τα επιτόκια θα καταστήσει ακριβότερο τον δανεισμό και θα ενθαρρύνει τους ανθρώπους να μην ξοδεύουν χρήματα, περιορίζοντας την πίεση στις τιμές.
Όμως, ενώ η τελευταία άνοδος των επιτοκίων είναι ευπρόσδεκτη από τους αποταμιευτές, θα έχει αρνητικό αντίκτυπο σε όσους έχουν στεγαστικά δάνεια, χρέη πιστωτικών καρτών και τραπεζικά δάνεια.
Η Τράπεζα προέβλεψε ότι εάν τα επιτόκια συνεχίσουν να αυξάνονται, εκείνοι των οποίων οι συμφωνίες για στεγαστικά δάνεια πλησιάζουν στο τέλος τους θα μπορούσαν να δουν τις ετήσιες πληρωμές τους να εκτινάσσονται κατά 3.000 στερλίνες.