NewsEdit Η Elisabeth Holmes βρέθηκε για αρκετά χρόνια σε αυτή την κατηγορία των νέων και “αυτοδημιούργητων” entrepreneurs, που το σύστημα και οι προσαρμοσμένοι σε αυτό που βλέπουν τους επιχειρηματίες ως ροκ σταρ, προωθούν ως ευγενές πρότυπο ευφυίας, επιχειρηματικής σκέψης, κοινωνικής ευαισθησίας, καινοτομίας (πώς το ξέχασα αυτό;), αριστείας, επιτυχίας κλπ.
Του Χάρη Χεϊζάνογλου
Η πραγματική ιστορία βέβαια ήταν άλλη. Η Holmes στο πανεπιστήμιο είχε μία ανέφικτη ιδέα, ότι θα μπορούσε με μια σταγόνα αίμα να κάνει εκατοντάδες διαγνωστικά τεστ αν μπορέσει να κατασκευάσει το κατάλληλο μηχάνημα, το οποίο το ήθελε μικρό και φορητό!
Πάνω σε αυτή την ανοησία, η οποία ήταν ξεκάθαρο εξαρχής ότι επιστημονικά και τεχνικά είναι ανέφικτη, με χρήματα από πλούσιους φίλους της οικογένειας της η οποίοι ήθελαν να την βοηθήσουν να ακολουθήσει το όνειρό της, έστησε μια startup, την Theranos, την οποία μεγάλωσε πουλώντας αέρα κοπανιστό σε πλούσιους που έψαχναν κάπου να επενδύσουν, παρουσιάζοντας όχι το προϊόν, το οποίο δεν είχε, αλλά τον εαυτό της ως ανθρωπίστρια, οραματίστρια, hardworker και doer!
Και επειδή ο μεταμοντέρνος καπιταλισμός δεν είναι ένας καπιταλισμός της παραγωγής, όπως ήταν την περίοδο του φορντισμού που υπήρχε προϊόν, αλλά της κατανάλωσης, και επειδή η εικόνα καταναλώνεται πια ως προϊόν, αυτό δούλεψε!
Φυσικά η εταιρεία δεν κατάφερε ποτέ να υλοποιήσει το υπερμηχάνημα της Holmes που θα έκανε διακόσια τεστ με μια σταγόνα αίμα. Τα πρωτότυπα έκαναν ένα πολύ μικρό αριθμό τεστ χωρίς να δουλεύουν αξιόπιστα, δίνοντας εντελώς ανακριβή αποτέλεσμα.
Αυτό βέβαια δεν είχε καμία σημασία. Ώπου πέφτουν λεφτά, όπου υπάρχει γυαλιστερή εικόνα, διθυραμβικά δημοσιεύματα κλπ δημιουργείται προσδοκία και τότε πέφτουν και άλλα λεφτά! Ειδικά όταν μπαίνει στην κουβέντα μια ανθρωπιστική διάσταση του αφήγημα γίνεται πιο ελκυστικό!
Για σκέψου τί ωραία ακούγεται στα αυτιά του Αμερικανού επενδυτή-καπιταλιστή ότι θα φτιάξεις ένα μηχάνημα που θα κάνει εύκολα και φθηνά διαγνωστικά τεστ σε μια χώρα που δεν έχει δημόσια υγεία και πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να πληρώσουν για περίθαλψη! Ο καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο μπορεί και να βγάζει λεφτά και να δίνει την λύση σε ένα πρόβλημα που ο ίδιος δημιούργησε! Τέλειο!
Και κάπως έτσι, μια startup η οποία πρακτικά δεν είχε καν έτοιμο δικό της προϊόν, μεγάλωνε και ξαναμεγάλωνε επί μία δεκαετία! Σε όλο αυτό το διάστημα βέβαια οι προσπάθειες να κατασκευαστεί το μηχάνημα αποτύγχαναν ξανά και ξανά, αλλά η Holmes απλά πίεζε για να δουλέψουν περισσότερο και έδιωχνε όσους τεχνικούς και επιστήμονες έλεγαν ότι δεν είναι εφικτό, ως ανεπαρκείς, ως μη προσηλωμένους στο στόχο κλπ. Hardcore managerial λογική δηλαδή, ότι αν πιστεύεις κάτι πολύ τότε αυτόματα είναι εφικτό, και ότι αν πιέσεις πολύ πολλούς, κάποια στιγμή θα περάσει ο ελέφαντας από την κλειδαρότρυπα.
Παράλληλα με όλα αυτά ξεναγούσε πολιτικούς, ηθοποιούς, δημοσιογράφους και επιχειρηματίες στα γυαλιστερά γραφεία της εταιρείας, γευμάτιζε στον Λευκό Οίκο, έδινε συνεντεύξεις στην Oprah, φωτογραφιζόταν για μεγάλα περιοδικά ως η γυναίκα που φέρνει την καινοτομία στον τομέα της υγείας κλπ, χωρίς κανείς να αναρωτηθεί τί υπάρχει πίσω από τη βιτρίνα και τί πραγματικά κάνει αυτή η εταιρεία, η οποία στο μεταξύ είχε ξεκινήσει και πουλούσε διαγνωστικά τεστ, κάποια από τα οποία τα έκανε σε μηχανήματα άλλων εταιριών, γιατί προφανώς τα δικά τους μηχανήματα δεν κατάφεραν ποτέ να τα κάνουν να δίνουν ακριβή αποτελέσματα.
Βέβαια κάποια στιγμή όλες οι φούσκες σκάνε, και έτσι έσκασε και αυτή με πάρα πολύ θόρυβο, καθώς και τα ποσά που επενδύθηκαν ήταν τεράστια και το κοινωνικό και ανθρώπινο κόστος ανυπολόγιστο!
Η Holmes σήμερα καταδικάστηκε σε 11 χρόνια φυλακή για το παραμύθι της Theranos και για τα ανακριβή διαγνωστικά τεστ τα οποία έθεσαν σε κίνδυνο και πιθανόν οδήγησαν στον θάνατο χιλιάδες ανθρώπους.
Στις ΗΠΑ η Holmes αντιμετωπίστηκε ως το “λάθος”, ως το πρόσωπο το οποίο με χυδαίο τρόπο εκμεταλλεύτηκε το σύστημα. Στην πραγματικότητα ισχύει το αντίθετο, αυτό το σύστημα είναι που έφτιαξε τη Holmes, και τελικά όλη αυτή η ιστορία αναδεικνύει ξεκάθαρα και συνολικά την εγγενή συστημική χυδαιότητα.
(Στην Ελλάδα μπορεί να αισθανόμαστε ακόμα κάπως μακριά από αυτό. Δεν είμαστε όμως πια τόσο μακριά)
Πρώτη δημοσίευση στο Facebook