NewsEdit Πολιτικές αντιδράσεις προκαλεί το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του NEWS 24/7 για το φλέγον ζήτημα των υποκλοπών.
Οπως αποκάλυψαν οι Κώστας Κουκουμάκας και Μάνος Φραγκιουδάκης από τους ελέγχους που έκανε το κλιμάκιο της ΑΔΑΕ που στους μεγαλύτερους παρόχους κινητής τηλεφωνίας αποκαλύφθηκε ότι τα τηλέφωνα έξι προσώπων είχαν παγιδευτεί από τις κρατικές μυστικές υπηρεσίες.
Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, μεταξύ αυτών βρίσκεται ένας εν ενεργεία υπουργός, ένας στρατηγός των Ενόπλων Δυνάμεων του οποίου η σιωπή για την υπόθεση των υποκλοπών έχει προκαλέσει πολιτική κόντρα, αξιωματικοί που χειρίζονται υποθέσεις εξοπλιστικών κι επίσης ένας πρώην σύμβουλος θεμάτων εθνικής ασφάλειας, ο οποίος απομακρύνθηκε από τη θέση του εξαιτίας δηλώσεων που δεν συμφωνούσαν με το αφήγημα της κυβέρνησης.
Μητσοτάκης: Υπερασπιζόμαστε απόλυτα το νόμο που έχουμε ψηφίσει
Το θέμα έθεσε στον πρωθυπουργό ο ανταποκριτής της ΕφΣυν στην Αλεξανδρούπολη, Αντώνης Τελόπουλος.
Ο κ. Μητσοτάκης απάντησε: “Δεν γνωρίζω τις συγκεκριμένες αποκαλύψεις, δεν τις έχω πληροφορηθεί. Επομένως δεν μπορώ να κάνω κάποιο σχόλιο. Αλλά μπορώ να σας πω ότι κατά καιρούς έχουν γραφτεί και έχουν ακουστεί πολλά, τα οποία δεν έχουν μέχρι σήμερα τεκμηριωθεί”.
Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι: “Όπως έχει πει και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν είναι δική μας δουλειά να υποδεικνύουμε στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου πως θα κινηθεί. Όπως δεν είναι δική μας δουλειά να υποδεικνύουμε στην ΑΔΑΕ πως θα κινηθεί. Και τώρα βρισκόμαστε στη δυσάρεστη θέση να υπάρχει θεσμική διαφωνία μεταξύ μίας Ανεξάρτητης Αρχής και του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Θα ήταν καλό η διαφωνία αυτή να επιλυθεί και να εκτονωθεί αυτή η ένταση που υπάρχει σήμερα. Να αποφύγουμε να κομματικοποιούμε τη μία ή την άλλη άποψη ανάλογα με τις κομματικές μας προτιμήσεις”.
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε επίσης ότι: “Υπερασπιζόμαστε απόλυτα το νόμο που έχουμε ψηφίσει. Λέμε ότι ο νόμος είναι συνταγματικός. Και είναι συνταγματικός μέχρι ότου και εφόσον κριθεί από το Συνταγματικό Δικαστήριο ότι δεν είναι σωστός. Ορίζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο ένα πρόσωπο μπορεί να ζητήσει πληροφορίες για την παρακολούθηση του. Όλοι συμπεριλαμβανομένης και της ΑΔΑΕ έχουν υποχρέωση να συμμορφωθούν με το νόμο. Ο νόμος είναι ξεκάθαρος και σαφής. “
Στο ερώτημα εάν η ΑΔΑΕ τελικά διατηρεί ή όχι το δικαίωμα ελέγχου, ο πρωθυπουργός διαμήνυσε με νόημα: “Ημουν πολύ σαφής σε αυτό που είπα. Ο τρόπος με τον οποίο μπορεί κάποιο φυσικό πρόσωπο να πληροφορηθεί εάν παρακολουθείται ή όχι, καθορίζεται με απόλυτη σαφήνεια από το νομικό πλαίσιο με το οποίο έχουμε ψηφίσει.”
Η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού προκάλεσε την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος ανέφερε: “Αντί ο κ. Μητσοτάκης να παριστάνει τον εγγυητή της εθνικής ασφάλειας και να ανακοινώνει την υποψηφιότητά του στον Έβρο, καλό είναι να εξηγήσει στον ελληνικό για ποιο λόγο παρακολουθούσε όλη την ηγεσία των ενόπλων δυνάμενων. Ποιος ο δήθεν εθνικός λόγος που η ΕΥΠ άκουγε τους αρχηγούς ΓΕΕΘΑ και ΓΕΣ, τον Σύμβουλο εθνικής ασφάλειας και τους επικεφαλής των εξοπλιστικών προγραμμάτων; Εκτός και αν όλα είναι ψέματα. Αν είναι ψέματα όμως, γιατί τρέμει τον έλεγχο της ΑΔΑΕ στους παρόχους και με θράσος καλεί την Ανεξάρτητη Αρχή να συμμορφωθεί με το νόμο συγκάλυψης που ψήφισε;
Ό,τι και να κάνει, η αλήθεια θα βγει στο φως και τότε ο υπονομευτής της δημοκρατίας και της εθνικής ασφάλειας θα πρέπει να αφήσει την υποκρισία και να λογοδοτήσει”.
ΠΑΣΟΚ: Απαιτούνται καθαρές απαντήσεις εδώ και τώρα
Το ρεπορτάζ, τέλος, προκάλεσε και την αντίδραση του ΠΑΣΟΚ το οποίο ζήτησε απαντήσεις.
Το αναλυτικό του σχόλιο: “Ο Πρωθυπουργός, που το 2019 υπήγαγε την ΕΥΠ στον προσωπικό του έλεγχο και εργαλειοποίησε το “απόρρητο” για να μην αποκαλυφθεί η αλήθεια, βάπτισε “θεσμική διαφωνία” την ευθεία παρέμβαση στη λειτουργία της ΑΔΑΕ.
Μια τόσο προδήλως αντισυνταγματική συμπεριφορά δηλώνει είτε απώλεια κάθε επαφής με τη θεσμική πραγματικότητα μιας χώρας μέλους της Ε.Ε. είτε τρόμο μπροστά στο ενδεχόμενο νέων αποκαλύψεων.
Σήμερα η ιστοσελίδα News247.gr δημοσιεύει ότι η ΑΔΑΕ έχει τεκμηριώσει την παρακολούθηση από την ΕΥΠ ενός εν ενεργεία Υπουργού της Κυβέρνησης και ανώτερων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Απαιτούνται καθαρές απαντήσεις εδώ και τώρα.
Η συνειδητή επιλογή της Κυβέρνησης να γίνουν οι εκλογές στο σκοτάδι και σε τοξικό κλίμα, είναι μια επικίνδυνη επιλογή για τη χώρα μας, ιδιαίτερα σε αυτές τις κρίσιμες γεωπολιτικές συνθήκες, όπου πρέπει να προκρίνονται το πολιτισμένο κλίμα αντιπαράθεσης και η θεσμική συμπεριφορά.
Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών πυροδοτήθηκαν από μία εξέλιξη που δεν είχε προβλεφθεί. Στα μέσα Δεκεμβρίου, αποκαλύφθηκε ότι η ΕΥΠ παρακολουθούσε τον ευρωβουλευτή Γιώργο Κύρτσο και τον δημοσιογράφο Τάσο Τέλλογλου, κυρίως όμως ότι ο Ντογιάκος φέρεται να προσπάθησε να μπλοκάρει την έρευνα.
Για τους δύο παραπάνω «στόχους» στα γραφεία της Cosmote μετέβησαν δύο ξεχωριστά κλιμάκια της ΑΔΑΕ, όπως επιβεβαιώνουν στο Magazine άνθρωποι που βρίσκονταν στην αίθουσα συσκέψεων των κεντρικών γραφείων της εταιρείας. Όσα συνέβησαν εκείνη τη μέρα, φέρεται να καταγράφηκαν σε πρακτικά που υπέγραψαν οι δύο πλευρές, κάτι που αποδείχτηκε κρίσιμο για τη συνέχεια.
Η επικεφαλής της νομικής υπηρεσίας της Cosmote, ενώπιον περίπου 20 ατόμων, μεταξύ των οποίων στελέχη της εταιρείας, μέλη της ΑΔΑΕ και τεχνικοί, ξεφύλλισε για λίγα λεπτά τον νέο Νόμο για την άρση του απορρήτου που είχε τυπωμένο μπροστά της κι έπειτα είπε ότι ο έλεγχος δεν μπορούσε να γίνει. Ο νέος Νόμος 5002/2022 που είχε ψηφιστεί λίγες ημέρες νωρίτερα, προβλέπει ότι κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να ενημερωθεί για την παρακολούθησή του μόνο μετά την πάροδο τριών ετών κι εφόσον δώσει το πράσινο φως ένα τριμελές όργανο, στο οποίο η ΑΔΑΕ έχει μία ψήφο.
Τα μέλη της ΑΔΑΕ αντέτειναν ότι ο έλεγχος που βρισκόταν σε εξέλιξη δεν περιοριζόταν μόνο στο δικαίωμα της ενημέρωσης των θιγόμενων, αλλά αφορούσε επίσης την ίδια την ελεγκτική αρμοδιότητα της ανεξάρτητης Αρχής. Το τελευταίο επισημαίνεται και στο κείμενο που συνυπέγραψαν προ ημερών κορυφαίοι συνταγματολόγοι κατά της γνωμάτευσης Ντογιάκου.
Όπως περιγράφεται, η επικεφαλής της νομικής υπηρεσίας της Cosmote, ζήτησε να αποχωρήσει για λίγα λεπτά, ώστε να καλέσει τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Ο τελευταίος, σε δεύτερο τηλεφώνημα, μετέφερε ότι ο έλεγχος ήταν παράνομος και ότι σκόπευε να συντάξει σχετική γνωμάτευση το επόμενο διάστημα. Παρ’ όλα αυτά, ο έλεγχος έγινε – για τον Τέλλογλου τα στοιχεία παραδόθηκαν την ίδια μέρα, ενώ για τον Κύρτσο η απάντηση της εταιρείας στάλθηκε λίγες μέρες αργότερα. Τα πρακτικά που κρατήθηκαν από το επεισόδιο στην Cosmote φέρεται να ενίσχυσαν τον εκνευρισμό του Ντογιάκου και να επηρέασαν τη στάση του έως τη σύνταξη της γνωμάτευσης.
Στο μεταξύ, η διαρροή στον Τύπο των παρακολουθήσεων Κύρτσου-Τέλλογλου προκάλεσε την έντονη δυσφορία του Μαξίμου. Μάλιστα σε μία σύσκεψη τις επόμενες μέρες, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης περιγράφεται ιδιαίτερα εκνευρισμένος με τους χειρισμούς του νομικού επιτελείου της κυβέρνησης και πιο ειδικά με το γεγονός ότι η αλλαγή της νομοθεσίας πρακτικά δεν εμπόδισε τους ελέγχους της ΑΔΑΕ στους παρόχους, κάτι για τον οποίο φέρεται να τον είχαν βεβαιώσει. Σε τρίτους μεταφέρθηκε πως σε κυβερνητική σύσκεψη την ίδια περίοδο ακούστηκε, μεταξύ άλλων, η φράση: «Δεν γίνεται να ταλαιπωρούμαστε από μια κωλο-Αρχή».
Η ΜΑΧΗ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΑΔΑΕ
Η υπόθεση των υποκλοπών ανάγκασε τον πρόεδρο της ΑΔΑΕ, Χρήστο Ράμμο, να πάει κόντρα στους φόβους του, λένε άνθρωποι που τον γνωρίζουν δεκαετίες. Ο εσωστρεφής δικαστής βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας, κάτι που συστηματικά αποφεύγει, όμως εντέλει είναι χαρούμενος που πράττει το καθήκον του. Ο Ράμμος βρίσκεται στην ΑΔΑΕ από τον Ιούνιο του 2019. Το όνομά του δεν είχε ακουστεί για τη θέση, έως την ημέρα που στην τότε κυβέρνηση έφτασαν παράπονα εργαζομένων αναφορικά με τον τρόπο που λειτουργούσε η Αρχή και τα πρόσωπα που επηρέαζαν τις αποφάσεις της προηγούμενης διοίκησης.
Η αποκάλυψη της υπόθεσης των υποκλοπών ενεργοποίησε για πρώτη φορά σε τέτοιο βαθμό την ΑΔΑΕ, η οποία από το 2003 που ιδρύθηκε, περιοριζόταν κατά βάση σε έργο που ήταν ανώδυνο για την εκάστοτε κυβέρνηση. Τον τελευταίο χρόνο η ΑΔΑΕ απλώς κάνει τη δουλειά της, γεγονός που έχει προκαλέσει τη δυσφορία της κυβέρνησης, με τον επικοινωνιακό μηχανισμό της να προσπαθεί περίπου να «χρεώσει» τον πρόεδρο Χρήστο Ράμμο στον ΣΥΡΙΖΑ, παρά το γεγονός ότι μόνο φίλα προσκείμενος στην αξιωματική αντιπολίτευση δεν μπορεί να θεωρηθεί.
Στο μεταξύ, η υπόθεση των υποκλοπών έχει αναδείξει δύο άτυπα στρατόπεδα στο εσωτερικό της ΑΔΑΕ. Κρίσιμες αποφάσεις, όπως η πραγματοποίηση των τελευταίων ελέγχων στους παρόχους, ελήφθησαν με οριακή πλειοψηφία 4-3 μεταξύ των μελών της ολομέλειας της Αρχής. Η θητεία τριών τακτικών και τεσσάρων αναπληρωματικών μελών έχει λήξει εδώ κι έναν χρόνο, ωστόσο η παραμονή τους στην ίδια θέση μέχρι να συμφωνήσουν τα κοινοβουλευτικά κόμματα για την αντικατάστασή τους, προβλέπεται από τον νόμο. Το ζήτημα είναι ότι η κυβέρνηση μόλις πρόσφατα – και πάντως μετά την εμπέδωση της πρόθεσης της ΑΔΑΕ να επιμείνει στους ελέγχους – κινητοποιήθηκε για να αντικαταστήσει τα συγκεκριμένα μέλη. Εφόσον συμβεί αυτό, οι ισορροπίες εντός της Αρχής θα αλλάξουν.
Η συζήτηση για την αντικατάσταση θα γινόταν στην προγραμματισμένη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, την περασμένη Πέμπτη. Προκειμένου να ληφθεί τέτοια απόφαση χρειάζεται πλειοψηφία τριών πέμπτων των συμμετεχόντων στη Διάσκεψη. Με δεδομένο πως ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΜεΡΑ25 και ΚΚΕ δεν επρόκειτο να προσφέρουν τη στήριξή τους, το κυβερνητικό στενό μαρκάρισμα στράφηκε στην Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου. Μετά από αρκετές μέρες παρασκηνιακών πιέσεων ωστόσο, ο Βελόπουλος αποφάσισε πως δεν θα συμπλεύσει με την κυβέρνηση. Έτσι, ο προεδρεύων Κωνσταντίνος Τασούλας, δεν έθεσε καν το θέμα της ΑΔΑΕ στη διάρκεια της συνεδρίασης. Η Διάσκεψη των Προέδρων ουσιαστικά τελείωσε το πρωί της Πέμπτης, πριν καν αρχίσει.
ΤΟ «ΧΑΡΤΙΝΟ» ΑΡΧΕΙΟ
Αν οι ενέργειες της κυβέρνησης που οδήγησαν στη γνωμάτευση Ντογιάκου ήταν αυτογκόλ στην προσπάθεια συγκάλυψης του σκανδάλου, τότε το πρώτο αυτογκόλ είχε σημειωθεί σε ανύποπτο χρόνο, περίπου δύο χρόνια νωρίτερα, και χρεώνεται στους ανθρώπους που συμβουλεύουν νομικά τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Τον Μάρτιο του 2021 σε ένα άσχετο νομοσχέδιο για την πανδημία, η κυβέρνηση ενέταξε μια τροπολογία που άλλαζε όσα ίσχυαν για την άρση του επικοινωνιακού απορρήτου – πιο ειδικά η ΕΥΠ θα μπορούσε στο εξής να παρακολουθεί υπόπτους για λόγους «εθνικής ασφάλειας», χωρίς όμως εκείνοι να έχουν το δικαίωμα να το μάθουν όταν λήξει η περίοδος παρακολούθησής τους.
Εκ των υστέρων προκύπτει ότι αυτό συνέβη για να μην υπάρξει απάντηση στον δημοσιογράφο Θανάση Κουκάκη, όμως εντέλει αποδείχτηκε η αρχή του νήματος για την αποκάλυψη του σκανδάλου των υποκλοπών. Κι αυτό διότι, στην περίπτωση Κουκάκη θα μπορούσε να γίνει ό,τι συνέβαινε ως τότε: Από το 2003 και για σχεδόν δύο δεκαετίες η ΑΔΑΕ είχε δεχτεί μόλις περί τα δέκα αιτήματα πολιτών για ενημέρωση. Η Αρχή έπαιρνε τα στοιχεία από τον πάροχο κι έπειτα ζητούσε από τον εισαγγελέα να επιβεβαιώσει ότι η γνωστοποίηση της παρακολούθησης στους πολίτες δεν θα έθετε σε κίνδυνο τους λόγους για τους οποίους είχε ζητηθεί. Ο εισαγγελέας δεν απαντούσε, έτσι το αίτημα σιωπηρά απορριπτόταν.
Μετά τις αποκαλύψεις του φετινού καλοκαιριού, τα αιτήματα στην ΑΔΑΕ είναι εκατοντάδες. Το πρόβλημα είναι ότι το αρχείο των διατάξεων για την άρση απορρήτου που κρατά η Αρχή δεν έχει ψηφιοποιηθεί. Χιλιάδες έγγραφα – 15.475 μόνο το 2021 – βρίσκονται στο κτίριο του Αμαρουσίου, σε ένα γραφείο που τον τελευταίο καιρό φυλάσσεται. Πρακτικά επομένως, οι απαντήσεις που ζητούν οι πολίτες από την ΑΔΑΕ βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών, δηλαδή των παρόχων κινητής τηλεφωνίας.
Οι υπουργοί Δικαιοσύνης Κ. Τσιάρας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης K. Πιερρακάκης δεν έχουν υπογράψει την ΚΥΑ για την ψηφιοποίηση του αρχείου. Εξάλλου, όλα τα προηγούμενα χρόνια εντός της ΑΔΑΕ επαναλαμβανόταν η άποψη: «Τι να το κάνουμε το ψηφιακό αρχείο, εφόσον υπάρχουν οι πάροχοι;»