Οι νέες ταινίες: Άνθη της εφηβείας, Marvel και Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος

Ξεχωρίζουν από τις νέες ταινίες το δραματικό «Close» που κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών και το σκοτεινό ιρανικό δράμα «Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος», που διακρίθηκε στο Φεστιβάλ της Βενετίας

Τρία δράματα που έχουν διακριθεί σε φεστιβάλ, η νέα υπερπαραγωγή της Marvel, ένα φιλμ τρόμου και το καθιερωμένο παιδικό animation, συνθέτουν το πρόγραμμα της κινηματογραφικής εβδομάδας που ξεκινά απόψε. Ξεχωρίζουν το δραματικό «Close» που κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών και το σκοτεινό ιρανικό δράμα «Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος», που διακρίθηκε στο Φεστιβάλ της Βενετίας.

   Close

   (“Close”) Δραματική ταινία, βελγικής, ολλανδικής και γαλλικής παραγωγής του 2022, σε σκηνοθεσία Λούκας Ντοντ, με τους Γκούσταβ ντε Βάλε, Έντεν Νταμπρίν, Έμιλι Ντεκίν, Λέα Ντράκερ κα.

   Εγκάρδια μινιμαλιστική ταινία, αυθεντικών συναισθημάτων, που κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών. Ο Βέλγος σκηνοθέτης Λούκας Ντοντ, σε αυτή τη δεύτερη ταινία του, μακριά από τη γενικευμένη θολούρα, απ’ την οποία λες και τρέφονται τα φεστιβάλ, θα αποδείξει ότι με απλά υλικά, μία στρωτή αφήγηση κι ένα απλό καλογραμμένο σενάριο και πίστη στο θέμα του και στα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα απ’ αυτό, μπορεί το σινεμά να μιλήσει στην καρδιά του θεατή, χωρίς τις παραγωγές δισεκατομμυρίων, τους σταρ, τα σπέσιαλ εφέ, τα αποτρόπαια φονικά και όλα αυτά που το έχουν φέρει σε αδιέξοδο.

   Χωρίς να μπαίνει στην μανιέρα της τοξικότητας των ανθρώπινων σχέσεων και το ζοφερό περιβάλλον της εποχής ή τις υπερβολές, ο Ντοντ θα αφηγηθεί βελούδινα τη μικρή του ιστορία, τη στενή φιλία δυο 13χρονων αγοριών, που είναι αυτοκόλλητοι, ο ένας βοηθά τους αγρότες γονείς του στην καλλιέργεια λουλουδιών, ο άλλος έχει ταλέντο στη μουσική, μέχρι την ώρα που θα νιώσει ο πρώτος ότι πρέπει να κρατήσουν μία απόσταση, κάτι που θα τραγικές επιπτώσεις.

   Ο Ντοντ υπογράφει ένα λιτό δράμα, όπου κυριαρχούν οι σιωπές, αλλά και η καθημερινότητα των παιδιών, το πορτρέτο των οποίων λάμπει μέσα στα ιμπρεσιονιστικά πλάνα, με την κάμερα να επικεντρώνεται σχεδόν ασφυκτικά, στα καθαρά πρόσωπά τους. Παίζοντας με το φως και τα έντονα χρώματα, θα αναδείξει την ψυχολογία των δυο εφήβων, που πρέπει να ενηλικιωθούν, αφήνοντας πίσω τους την παιδικότητα που τους χαρακτηρίζει, καθώς διαισθάνονται την ευθύνη απέναντι στις συμβάσεις της πραγματικής ζωής. Ταυτόχρονα το φιλμ αποτελεί και έναν ύμνο στην απώλεια, αυτό το αθεράπευτο τράυμα που μπορεί να έρθει από μία επιπόλαιη κίνηση, μπορεί να κόψει το νήμα μίας αγνής φιλίας.

   Ένα τρυφερό φιλμ, που παρότι ορισμένες φορές είναι ιδιαιτέρως χαμηλόφωνο και το στόρι του μοιάζει με ένα απλωμένο σονέτο, κρατά τους ρυθμούς του και την εφηβική του ζωντάνια, κάτι που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στους δυο πρωταγωνιστές. Τους δυο χαρισματικούς πιτσιρικάδες, τους Έντεν Νταμπρίν και Γκούσταβ ντε Βάλε και ειδικά τον πρώτο που εκτός από «παιδί θαύμα» φαίνεται λογικό να μπαίνει ανάμεσα και στους σταρ της επόμενης δεκαετίας.

   ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… O Λέο βοηθά τους γονείς του στην καλλιέργεια λουλουδιών. Ο Ρεμί έχει ταλέντο στη μουσική. Οι δύο τους κάνουν τα πάντα μαζί. Παίζουν τους ιππότες με ξύλινα σπαθιά, κοιμούνται ο ένας στο σπίτι του άλλου, συναντιούνται στην ίδια διασταύρωση κάθε πρωί για να πάνε με τα ποδήλατά τους στο σχολείο. Και η σχέση τους μόνο απαρατήρητη δεν περνά…

   Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος

   (“World War III”) Δραματική ταινία, ιρανικής παραγωγής του 2022, σε σκηνοθεσία Χουμάν Σεγιέντι, με τους Μόχσεν Ταναμπάντε, Μαχσά Χετζάζι, Νέντα Τζεμπραεϊλί, Ναβίντ Νοσράτι κα.

   Σκοτεινό δράμα, με υπόγειο σαρκαστικό χιούμορ, που βάζει στο επίκεντρο του λασπωμένου σκηνικού τούς κατατρεγμένους, όλους αυτούς που δέχονται την καταπίεση από ισχυρούς ηγεμόνες, από τυραννικά καθεστώτα, έστω και υπό τον μανδύα κάτι διαφορετικού, πολύ πιο οικείου και ευπρόσωπου.

   Μία αλληγορική ταινία, που υπογράφει ο ανερχόμενος Ιρανός ηθοποιός, σκηνοθέτης, μοντέρ και σεναριογράφος Χουμάν Σεγιέντι και με την οποία κέρδισε το Βραβείο των Οριζόντων στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας.

   Εν αντιθέσει με τη γνώριμη αφηγηματική απλότητα της ιρανικής σχολής, της πιο σημαντικής από τις περιφερειακές κινηματογραφίες τις τελευταίες δεκαετίες, η ταινία του Σεγιέντι ακολουθεί μία σχετικά πολύπλοκη, σχεδόν δαιδαλώδη αφήγηση, χωρίς, ωστόσο, να θολώνει το σκεπτικό της, τους προβληματισμούς του δημιουργού της. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και μια κατάμαυρη φάρσα για την κατάπτωση ενός καταπιεσμένου περιφρονημένου ανθρώπου, που από θύμα καταλήγει θύτης και εκδικητής.

   Είναι η ιστορία ενός πάμφτωχου άνδρα που αναζητά ένα μεροκάματο, ένα κρεβάτι και ένα πιάτο φαΐ και καταλήγει, στην ενδοχώρα του Ιράν, να πιάνει δουλειά σαν εργάτης, σε ένα εργοτάξιο, που αποδεικνύεται σκηνικό μιας ταινίας για τις φρικαλεότητες του Χίτλερ, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Θα βρει παρηγοριά στις βιντεοκλήσεις μιας κωφάλαλης κοπέλας, «εργάτριας του σεξ», με την οποία επικοινωνεί στη νοηματική. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας, μιας φτηνής – άρπα κόλα – παραγωγής, η τύχη του θα αλλάξει και λόγω της ομοιότητάς του με τον Χίτλερ θα του δοθεί ο πρωταγωνιστικός ρόλος. Έτσι, από τη λασπουριά και τους υγρούς θαλάμους θα εγκατασταθεί σε μια κόκκινη έπαυλη και η αναβάθμισή του αυτή θα πυροδοτήσει μία σειρά από τραγικές εξελίξεις.

   Γυρισμένη με νεύρο και με την κάμερα να ακολουθεί στενά τον ήρωα να πασχίζει μέσα σε άθλιες συνθήκες, να δοκιμάζει τις αντοχές του ψυχικά και σωματικά, να ταπεινώνεται συνεχώς από τους αφέντες του κινηματογραφικού σετ και να παριστάνει μαζί με άλλους εργάτες και τον κομπάρσο ως θύμα του Ολοκαυτώματος, η ταινία του Σεγιέντι επιβεβαιώνει την κουβέντα του Μαρκ Τουέιν «η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, σχηματίζει, όμως, ομοιοκαταληξίες».

   Ο ήρωας πέφτει σε μια τρικυμία από σουρεαλιστικές καταστάσεις, ως θύμα ενός κόσμου που τον θέλει ένα πιόνι χωρίς καμία αξία και από μια σύμπτωση θα μετατραπεί σε τύραννο και η κόκκινη έπαυλη θα μεταβληθεί σε μια πύρινη κόλαση, απ’ την οποία ένας αδιόρατος ανελκυστήρας θα φέρει από τα ερεβώδη υπόγεια τα πιο ταπεινά ένστικτα του ανθρώπου.

   Μία άκρως ενδιαφέρουσα ταινία, με πολυπρισματική προσέγγιση, για την εκμετάλλευση, την αλήθεια και το ψέμα, τον μύθο και την πραγματικότητα, που ορισμένες φορές, είναι φανερό, φέρνει σε αδιέξοδο τον Σεγιέντι, αλλά, παρά ταύτα, καταφέρνει να περάσει το μήνυμά του και να ξεφύγει από τα τετριμμένα. Και σε αυτό τον βοηθά τα μέγιστα η συνταρακτική ερμηνεία του πρωταγωνιστή Μοχσέν Νταναμπάντε, όπως και η επάρκεια του υπόλοιπου καστ.

   ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Ένας φτωχός και άστεγος εργάτης προσλαμβάνεται για την κατασκευή των σκηνικών σε μία ταινία με θέμα τις φρικαλεότητες του Χίτλερ κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, και του δίνεται ένας μικρός ρόλος, αλλά και η ευκαιρία να σώσει τη γυναίκα που αγαπά. Όταν ο μικρός αυτός ρόλος γίνεται πρωταγωνιστικός, η πραγματικότητα της ταινίας μπερδεύεται με την αληθινή ζωή, οι ίδιοι οι σκηνοθέτες μετατρέπονται σε δυνάστες δικτατορικών καθεστώτων, και η ζωή του εκτροχιάζεται με ανεπανόρθωτες συνέπειες.

   1976

   (“1976”) Δραματικό θρίλερ, χιλιανής και αργεντινής παραγωγής του 2022, σε σκηνοθεσία Μανουέλα Μαρτέλι, με τους Αλίν Κεπενχάιμ, Νίκολας Σεπουλβέδα, Ούγκο Μεντίνα, Αλεχάντρο Γκόιτς, Κάρμεν Γκλόρια Μαρτίνεζ, Αντονία Ζέγκερς κα.

   Μια διαφορετική ματιά στην κατάμαυρη σελίδα της Χιλής, από την ηθοποιό και πρωτοεμφανιζόμενη στη σκηνοθεσία Μανουέλα Μαρτέλι, που έχει το δικό της ενδιαφέρον, παρά τις όποιες ενστάσεις για την προσέγγιση των ζοφερών γεγονότων που πετσόκοψαν τη μαρτυρική χώρα της Λατινικής Αμερικής.

   Βραβευμένο σε πολλά φεστιβάλ, το δραματικό πολιτικό θρίλερ της Μαρτέλι κρατά αποστάσεις από τα γεγονότα της χούντας του σφαγέα Πινοσέτ και επικεντρώνεται στην κεντρική ηρωίδα, μια καλοβολεμένη γυναίκα της αστικής τάξης, που συνειδητοποιεί με καθυστέρηση το τι πραγματικά συμβαίνει στη χώρα της.

   Βραδυφλεγές δραματικό θρίλερ, που καταφέρνει να αγγίξει την ψυχολογία της ηρωίδας και να αναδείξει τις ευθύνες της αστικής τάξης, που ζει μόνο για τα προνόμιά της και τα πλούτη της. Η Μαρτέλι ρίχνει τα βέλη της σε όλους αυτούς που είδαν στην καλύτερη περίπτωση τη στυγνή δικτατορία ως μια παρανυχίδα της πολιτικής τάξης και στη χειρότερη, ως μια αναγκαία λύση απέναντι στον εξεγερμένο λαό, τους φτωχούς, τους νέους, όλους αυτούς που βάζουν πάνω από όλα την ελευθερία και τη λαϊκή κυριαρχία.

   Ωστόσο, η Μαρτέλι, αφήνοντας τα «επιτεύγματα» της χούντας – χιλιάδες δολοφονίες αγωνιστών ή και αντικαθεστωτικών, βασανιστήρια, κατάργηση κάθε ελευθερίας πολιτικού λόγου κλπ – περίπου στο περιθώριο της ιστορίας της και βάζοντας στο κάδρο σχεδόν αποκλειστικά την ηρωίδα της και την εσωτερική της πάλη μέχρι να συνειδητοποιήσει τις ευθύνες της, αλλοιώνει την ιστορία, αφήνει απορίες σε κάποιον που δεν τη γνωρίζει, παραμένει η εκκρεμότητα για το πολιτικό διακύβευμα και τις εγκληματικές επιλογές των ΗΠΑ, με το φάντασμα του Πινοσέτ να πλανάται ακόμη όχι μόνο στη Χιλή, αλλά σε όλη τη Λατινική Αμερική.

   Από κει και πέρα, η ταινία διαθέτει ρυθμό, αναπαριστά στην εντέλεια την εποχή του ’70, διαθέτει μία αγωνιώδη ατμόσφαιρα, με την απροσδιόριστη αίσθηση απειλής, ένα στενάχωρο αλλά παρηγορητικό φινάλε και μία αξιοπρόσεκτη ερμηνεία από την πρωταγωνίστρια Αλίν Κεπενχάιμ.

   ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Στην Χιλή του 1976 και της δικτατορίας του Πινοσέτ, η Κάρμεν μετακομίζει στο παραλιακό εξοχικό της προκειμένου να επιβλέψει την ανακαίνισή του. Όταν ένας φίλος ιερέας την πείθει να φροντίσει, κρυφά από τους δικούς της, έναν τραυματισμένο νεαρό επαναστάτη, η ευκατάστατη αλλά μοναχική γυναίκα αποκτά ένα πρωτόγνωρο για εκείνη κίνητρο για ζωή, ενώ παράλληλα βλέπει την ήσυχη και βολεμένη καθημερινότητά της να ανατρέπεται μέρα με τη μέρα.

   Ant-man και Wasp: Κβαντομανία

   (“Αnt-man and the Wasp: Quantumania”) Περιπέτεια φαντασίας, αμερικάνικης παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Πέιτον Ριντ, με τους Πολ Ραντ, Εβάντζελιν Λίλι, Τζόναθαν Μέιτζορς, Μπιλ Μάρεϊ, Μισέλ Φάιφερ, Μάικλ Ντάγκλας κα.

   Ακόμη μία εντυπωσιακά εικονογραφημένη υπερηρωϊκή περιπέτεια φαντασίας είναι τούτη δω η 31η ταινία της Marvel, που τα στελέχη της δείχνουν ανεξάντλητα και γεννούν συνεχώς νέες παραγωγές, ακολουθώντας συνταγές που εφαρμόζουν με επιτυχία, απευθυνόμενοι στο πολυάριθμο νεανικό κοινό.

   Έχοντας σκηνοθέτη, τον γνώστη του είδους, Πέιτον Ριντ, ο Πολ Ραντ επιστρέφει ως Ant-Man και μαζί με τον Χόουπ Βαν Ντάιν, γνωστό και ως Wasp και την κόρη του Σκοτ για να εξερευνήσει τον Κβαντικό Κόσμο, να αντιμετωπίσει τον μοχθηρό Κανγκ τον Κατακτητή.

   Ο Σκοτ Λανγκ ζει με τη γυναίκα του και την κόρη του μία ευτυχισμένη ζωή. Ο Σκοτ έχει γράψει ένα βιβλίο, η γυναίκα του ασχολείται με το ανθρωπιστικό της έργο και η οικογένειά τους ζει μια φυσιολογική καθημερινότητα. Η κόρη του, που έχει πάθος με την επιστήμη και την τεχνολογία και ειδικά με τον Κβαντικό Κόσμο, αλλά έχει και ένα ανήσυχο πνεύμα, θα τους οδηγήσει σε ένα αναπάντεχο ταξίδι χωρίς επιστροφή, όπου συναντούν παράξενα και πρωτόγνωρα πλάσματα, μια κοινωνία σε πόλεμο και θα ζήσουν μια περιπέτεια πέρα από κάθε φαντασία.

   Οι σεναριογράφοι έχουν δουλέψει σε αρκετές νέες ιδέες, αν και μερικές φορές νομίζεις ότι δεν ολοκληρώνονται ποτέ, ενώ ο Ριντ κάνει τα δικά του, με εντυπωσιακές σκηνές που ξεμυαλίζουν, χρησιμοποιώντας όλες τις δυνατότητες ενός μπλογκμπάστερ και των σπέσιαλ εφέ και αξιοποιώντας το μυθικό κόσμο των υπερηρώων, όπου μπορούν να συμβούν τα πάντα. Οι αναφορές για έναν τοξικό κόσμο, που θρέφεται από τον πόλεμο και το μίσος, μάλλον δεν είναι και τόσο ουσιαστικές, όπως και τα ηθικά διλήμματα των ηρώων, αφού δεν μπορούν να αποβάλλουν ούτε στιγμή τη χάρτινη καταγωγή τους. Το ζητούμενο είναι ένα και είναι το υπερθέαμα, το οποίο υπηρετείται στο μέγιστο βαθμό.

   Οι μη μυημένοι στο σύμπαν της Marvel μάλλον δεν θα πολυκαταλάβουν και πολλά, ενώ οι φανατικοί του είδους και της εταιρείας θα ευχαριστηθούν δυο ώρες περιπέτειας και απίθανων καταστάσεων, που μπορεί να δείχνουν πολυχρησιμοποιημένες συνταγές, με τα κλισέ να δείχνουν πιο γνώριμα και από τη γεύση των ποπκόρν, αλλά αυτό μικρή σημασία έχει για το κοινό που απευθύνεται η ταινία.

   ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Οι Σκοτ Λανγκ και Χόουπ βαν Ντάιν έχουν καταφέρει, επιτέλους, να απολαμβάνουν μια γαλήνια οικογενειακή ζωή, αλλά η κόρη του Σκοτ, Κάσι, κατά λάθος τους οδηγεί σε ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή στον ατελείωτο υποατομικό κόσμο, όπου συναντούν παράξενα νέα πλάσματα, μία κοινωνία σε κρίση κι έναν κακό, που η μοχθηρότητά του ξεπερνά κάθε φαντασία.

   Προβάλλονται ακόμη οι ταινίες:

   Ξεκουράσου

   (“Bed Rest”) Αμερικάνικη ταινία τρόμου (2022) σε σκηνοθεσία της Λόρι Έβανς Τέιλορ, που ακολουθεί πιστά – αλλά πολλές φορές απλώς αντιγράφοντας – κλασικές ταινίες του είδους, όπως «Μωρό της Ρόζμαρι», «Οι Άλλοι» και κυρίως του «Scream», καθώς οι παραγωγοί του βρίσκονται πίσω από αυτή τη στιλιζαρισμένη παραγωγή. Μετά από πολλές προσπάθειες, μια νέα γυναίκα (Μελίσα Μπαρέρα) μένει τελικά έγκυος και μετακομίζει μαζί με τον άντρα της στο νέο τους σπίτι, αλλά ένα γιορτινό βράδυ θα βρεθεί αναπάντεχα στο νοσοκομείο. Αναγκασμένη να περάσει τις επόμενες οχτώ εβδομάδες στο κρεβάτι μόνη της, αφού ο σύζυγός της δουλεύει ακατάπαυστα, η μονοτονία θα δώσει τη θέση της στη φρίκη. Αρκετές ανατριχίλες από ένα φιλμ που δεν πέφτει κάτω από τη βάση, αλλά θα ικανοποιήσει μάλλον μόνο τους φανατικούς θαυμαστές του κινηματογραφικού τρόμου.

   Η Παρέα των Θαυμάτων

   (“My Fairy Troublemaker”) Αδιάφορη παιδική – νηπιακή ταινία κινουμένων σχεδίων από τη Γερμανία, σε σκηνοθεσία της Καρολίν Όριγκερ. Η Βιολέτα, μια νεαρή μαθητευόμενη νεράιδα των δοντιών, που δεν ξέρει να χειριστεί καλά τη μαγεία, θα αποτύχει στις τελικές εξετάσεις για νεράιδες και θα μπει λαθραία στον κόσμο των ανθρώπων. Η ταινία προβάλλεται μεταγλωττισμένη στα ελληνικά με τις φωνές των Μυρτώ Ναούμ, Αλμπέρτο Εσκενάζι, Νίκη Γρανά, Κώστα Αποστολίδη κα.

   Χάρης Αναγνωστάκης –  ΑΠΕ-ΜΠΕ