Για μια «τέλεια καταιγίδα» που θα χτυπήσει την παγκόσμια οικονομία προειδοποιεί ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί καθώς όπως επισημαίνει οι οικονομικές συνθήκες δέχονται πιέσεις από μια σειρά αρνητικών παραγόντων. Μάλιστα σύμφωνα με τον ίδιο, το μεγαλύτερο βάρος από την καταιγίδα αυτή θα την επωμιστούν οι εργαζόμενοι.
Το εκρηκτικό μείγμα
Επί του παρόντος η παγκόσμια οικονομία μαστίζεται από τον υψηλό πληθωρισμό τα διαρκώς αυξανόμενα επιτόκια και την υποτονική ανάπτυξη, ένα μείγμα που προλειαίνει το έδαφος για τον ερχομό οικονομικής ύφεσης. Ο Ρουμπινί προειδοποιεί ότι το φαινόμενο του στασιμοπληθωρισμού δηλαδή η συνύπαρξη ασθενικής ανάπτυξης με υψηλό πληθωρισμό βρίσκεται προ των πυλών.
Ο οικονομολόγος που έχει χαρακτηρισθεί ως «Dr Doom» (Δρ. Καταστροφή) και ήταν από τους πρώτους που προειδοποίησαν για την ύφεση το 2007, αναμένει ότι οι συνθήκες θα επιδεινωθούν περαιτέρω στις ανεπτυγμένες οικονομίες καθώς θα εξελίσσεται το 2023.
«Πιστεύω ότι αυτή η κρίση του στασιμοπληθωρισμού θα κάνει την εμφάνισή της φέτος», δήλωσε στο The Business. «Τα πιο πρόσφατα στοιχεία για τον πληθωρισμό σε ΗΠΑ και Ευρώπη και άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες, έδειξαν ότι παραμένει επίμονα υψηλά», συμπληρώνει.
Οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται σε δίλημμα, επειδή πρέπει να αυξήσουν τα επιτόκια περισσότερο για να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό. Όμως εάν το πράξουν, η οικονομία θα αρχίσει να συρρικνώνεται ταχέως και εάν δεν το κάνουν, τότε θα βλέπουμε τον πληθωρισμό και τις πληθωριστικές προσδοκίες σε υψηλά επίπεδα. Οπότε αναμένω ότι θα έχουμε ύφεση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη και σε άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες, σε μια εποχή που ο πληθωρισμός δεν θα επιστρέψει στο 2%».
Η μεγάλη «στασιμοπληθωριστική» κρίση χρέους
Χειρότερο από τον στασιμοπληθωρισμό που έκανε την εμφάνισή του στο μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, για τον Ρουμπίνι είναι η «μεγάλη στασιμοπληθωριστική κρίση χρέους».
«Τώρα αντιμετωπίζουμε την τέλεια καταιγίδα, πληθωρισμό, ύφεση, στασιμοπληθωρισμό και μια πιθανή κρίση χρέους. Ο λόγος του χρέους στις προηγμένες οικονομίες ήταν μόνο 100% του ΑΕΠ τη δεκαετία του 1970, σήμερα βρίσκεται στο 420%», όπως τονίζει.
Σε αυτήν την περίπτωση, όχι μόνο υπάρχει υψηλός πληθωρισμός, όχι μόνο υφίσταται ο κίνδυνος της ύφεσης και του στασιμοπληθωρισμού, αλλά προβάλλει η απειλή μιας «στασιμοπληθωριστικής» κρίση χρέους, γιατί με τα επιτόκια σε αυτά τα υψηλά επίπεδα, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ καθίσταται μη βιώσιμος, όπως σημειώνει.
Ενώ οι περισσότερες εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι ο πληθωρισμός έχει φθάσει στην κορύφωσή του και θα συνεχίσει να υποχωρεί φέτος και το επόμενο έτος, ο Ρουμπίνι συγκαταλέγεται στη μικρή ομάδα των αναλυτών που προειδοποιεί ότι ο κύκλος του υψηλού πληθωρισμού απέχει πολύ από το να κλείσει με τον κίνδυνο να είναι μια κατάσταση που θα εδραιωθεί.
«Η Goldman Sachs προβλέπει ότι οι τιμές των εμπορευμάτων, όχι μόνο της ενέργειας αλλά όλων των προϊόντων, μπορεί να αυξηθούν κατά 43% φέτος. Εάν συμβεί αυτή η άνοδος στις τιμές των εμπορευμάτων, τότε ο πληθωρισμός θα είναι υψηλότερος αντί χαμηλότερος».
«Το χειρότερο όλων για τους εργαζόμενους»
Ο Ρουμπινί πιστεύει ότι αυτό θα αναγκάσει την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και άλλες κεντρικές τράπεζες να συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια έως ότου οι οικονομίες τους εισέλθουν σε ύφεση και τελικά «εξαντληθούν» από την προσπάθεια να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στα επίπεδα-στόχους τους.
«Πιστεύω ότι τα επιτόκια της Fed θα πρέπει σίγουρα να ξεπεράσουν το 6% για να επιτευχθεί ο στόχος του 2%. Όμως αν φθάσουν τα επιτόκια στο 6% τότε θα έρθει μια πραγματικά σκληρή προσγείωση», αναφέρει.
Κι αυτό θα προκαλέσει ένα κραχ στις χρηματοπιστωτικές αγορές, μια σοβαρή διόρθωση στις αγορές μετοχών, οι αποδόσεις των ομολόγων θα κινηθούν υψηλότερα, τα πιστωτικά περιθώρια για δανεισμό από τον ιδιωτικό τομέα θα αυξηθούν, οπότε θα ακολουθήσει μια σοβαρή οικονομική δυσπραγία.
«Αυτή η οικονομική δυσπραγία θα κάνει την ύφεση πιο σοβαρή και μια πιο σοβαρή ύφεση εξαιτίας της συρρίκνωσης του εισοδήματος και της παραγωγής θα αυξήσει τον αριθμό των χρεοκοπιών από τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, ακόμη και από ορισμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ορισμένες κυβερνήσεις στις φτωχές χώρες που έχουν σοβαρά προβλήματα χρέους».
Ο Ρουμπίνι προειδοποιεί επίσης ότι οι εργαζόμενοι πιθανότατα θα πληγούν περισσότερο από την επικείμενη κρίση, ακόμη κι εκείνοι που θα έχουν εργασία.
«Ο στασιμοπληθωρισμός είναι το χειρότερο φαινόμενο, γιατί χάνονται θέσεις εργασίας, αυξάνεται η ανεργία, η αγορά εργασίας αποδυναμώνεται και οι μισθοί αυξάνονται λιγότερο από τον πληθωρισμό, επειδή υπάρχει αυτή η στασιμότητα. Ακόμη κι εκείνοι που έχουν δουλειά επηρεάζονται, επειδή οι τιμές αυξάνονται περισσότερο από τους μισθούς, ενώ κάποιοι χάνουν τη δουλειά και το εισόδημά τους. Έτσι ο στασιμοπληθωρισμός είναι το χειρότερο από όλα για τους εργαζόμενους», καταλήγει.