«Οι επιχειρήσεις, λειτουργώντας σε ένα αβέβαιο διεθνές περιβάλλον, καλούνται να διατηρήσουν μια εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στη αντιμετώπιση της δυσμενούς συγκυρίας και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους».
Του Δημήτρη Βέργαδου, Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ, Διευθυντής Τομέα ΜΜΕ και Ενημέρωσης ΣΕΒ
Αυτό είναι το βασικό μήνυμα που προέκυψε από την πρόσφατη έρευνα Business Pulse (O σφυγμός του επιχειρείν) που έτρεξε ο ΣΕΒ για 6ησυνεχόμενη χρονιά, με στόχο τον εντοπισμό και την κατανόηση των ζητημάτων που επηρεάζουν την ελληνική επιχειρηματικότητα.
Ένας κρίσιμος πυρήνας των επιχειρήσεων που ερωτήθηκαν(μία στις δύο) προσβλέπει σε ανάπτυξη στο άμεσο μέλλον. Στηρίζονται εμφανώς σε μια ποιοτική στροφή που τροφοδοτείται από την ωρίμανση των στρατηγικών τους συνεργασιών, τη διεύρυνση του χαρτοφυλακίου προϊόντων, τις επενδύσεις σε ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό, και την καινοτομία. Συγχρόνως, όμως, οι επιχειρήσεις με αναπτυξιακή προοπτικήείναι αυτές που αντιμετωπίζουν σε μεγαλύτερο βαθμό δυσκολία κάλυψης των αναγκών τους σε ανθρώπινο κεφάλαιο με τις κατάλληλες γνώσεις και δεξιότητες. Η έλλειψη ικανού στελεχιακού δυναμικού αναδεικνύεται σε ένα από τα πλέον σημαντικά εμπόδια ανάπτυξής τους: με βάση την έρευνα έρχεται τέταρτο μετά από τα ζητήματα φορολόγησης, ενέργειας καιγεωπολιτικών αναταραχών.
Το πρόβλημα της κάλυψης των κενών θέσεων εργασίας με κατάλληλα στελέχη δεν είναι καινούργιο. Σε αντίστοιχη έρευνα του ΣΕΒ, σε επιχειρήσεις–μέλη του το 2019, μία στις τρεις είχε προβάλει ως κρίσιμο αναπτυξιακό πρόβλημα τις ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό με τις κατάλληλες ειδικότητες και δεξιότητες. Το πρόβλημα αντιμετώπιζαν πιο έντονα οι πλέον εξωστρεφείς και μεγάλες παραγωγικές επιχειρήσεις, επειδή εκτίθενται σε διεθνείς ανταγωνιστικές αγορές, και ως εκ τούτου έχουν υψηλότερες απαιτήσεις σε σύγχρονα προσόντα και δεξιότητες.
Σύμφωνα με πρόσφατη τοποθέτηση του γενικού διευθυντή του ΣΕΒ Γιώργου Ξηρογιάννη, σήμερα έχουμε ανάγκη από τουλάχιστον 10.000 εργαζόμενους σε θέσεις όπως χειριστές ηλεκτρομηχανολογικών μηχανημάτων, συντηρητές εγκαταστάσεων, τεχνίτες αποθήκης, τεχνικοί συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, τεχνίτες συναρμολόγησης. Επιπλέον, οι ελλείψεις σε εργαζόμενους με γνώσεις τεχνολογιών αιχμής αυξάνονται ραγδαία, παρά το σημαντικό αριθμό νέων αποφοίτων θετικής κατεύθυνσης. Ενδεικτικά, σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα οι ανάγκες αυτές μπορεί να ξεπεράσουν τους 10.000 επιπλέον εργαζόμενους, με το 80% των νέων επαγγελμάτων Industry 4.0 που θα χρειαστούμε το 2030 να μην υπάρχουν σήμερα. Τα μεγέθη αυτά κάνουν αντιληπτή την έκταση των αναγκών που προκύπτουν για τη βιομηχανία και τους συναφείς κλάδους σε καταρτισμένο δυναμικό.
Αρθρώνοντας τις προτεραιότητες του ΣΕΒ στην παρούσα συγκυρία, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Δημήτρης Παπαλεξόπουλος ιεράρχησε πρώτη την αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού μας, όσο το δυνατόν πιο πρακτικά και πιο μαζικά. Όπως επεσήμανε «έχουμε υπογράψει συμφωνίες συνεργασίας με 8 ΑΕΙ και ερευνητικά κέντρα, με δράσεις που περιλαμβάνουν βιομηχανικά διδακτορικά, έρευνα, καινοτομία, πρακτική άσκηση, αλλά και το οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων. Παράλληλα, η πρωτοβουλία Skills4Jobs του ΣΕΒ περιλαμβάνει δράσεις που έχουν ως στόχο να προσφέρουν στο ανθρώπινο δυναμικό όχι μόνο τις, τεχνικές και οριζόντιες, γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται οι σύγχρονες, οργανωμένες και εξωστρεφείς επιχειρήσεις αλλά και απασχόληση όσων ολοκληρώνουν σε επιχειρήσεις μέλη του ΣΕΒ. Ήδη έχουν ολοκληρωθεί δύο πιλοτικοί κύκλοι σε συνεργασία με το ΟΠΑ και το ΣΕΒ-ΙΒΕΠΕ σε Ηλεκτρολόγους Αυτοματιστές και Τεχνικούς Εφαρμογών Πληροφορικής».
Στις νέες πρωτοβουλίες του ΣΕΒ εντάσσεται και η ανάπτυξη της νέας ψηφιακής πλατφόρμας IG@workπου συνδέει ανθρώπους υψηλών προσόντων και εξειδίκευσης, με βιομηχανίες και επιχειρήσεις τεχνολογίας. Η πλατφόρμα στοχεύει στην αναζήτηση και προσέλκυση ταλέντου, τόσο από το εσωτερικό της χώρας όσο και από το εξωτερικό, και στην υποστήριξη ελληνικών νεοφυών και παραγωγικών επιχειρήσεων στην εύρεση εξειδικευμένων στελεχών. Ήδη, η επιχειρηματική κοινότητα έχει αγκαλιάσει τη νέα αυτή πρωτοβουλία που επιστρέφει αξία σε όλους και ιδιαίτερα στους νέους καινοτόμους Έλληνες.
Για να μπορέσει η ελληνική βιομηχανία να παρακολουθήσει τις ραγδαίες εξελίξεις που φέρνουν ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η 4ηβιομηχανική επανάσταση και η πράσινη μετάβαση, θα πρέπει να βελτιωθούν οι γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που απαιτείται να κατέχουν οι εργαζόμενοι, οι οποίοι στελεχώνουν το παραγωγικό και τεχνολογικό οικοσύστημα της χώρας. Και αυτή η βελτίωση θα πρέπει να γίνει με ταχύτατο ρυθμό. Σε έναν κόσμο που απαιτεί όλο και μεγαλύτερη ευελιξία, ταχύτητα, καινοτομία, τεχνολογική προσαρμοστικότητα, η διαρκής αναβάθμιση του ανθρώπινου κεφαλαίου (μέσω reskilling/upskilling) με νέες δεξιότητες συνιστά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για μια βιώσιμη και συμπεριληπτική ανάπτυξη.