Με στόχο την ενίσχυση της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, χωρίς να μένει καμία περιοχή πίσω, και την ομιλία της επιτρόπου της ΕΕ για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις Ελίζα Φερέιρα, αλλά και την παρουσία 750 συμμετεχόντων από 26 κράτη-μέλη της ΕΕ και από άλλες χώρες, όπως Ουκρανία, Νορβηγία, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο, Δυτικά Βαλκάνια, Αργεντινή, Βραζιλία, Χιλή, Κολομβία, Μεξικό και τον Καναδά, ξεκινούν σήμερα το μεσημέρι στο Τορίνο οι διήμερες εργασίες του 5ου Φόρουμ των Πόλεων της ΕΕ («CITIES Forum»).
«Μαζί για πράσινες και δίκαιες πόλεις» είναι ο τίτλος της φετινής διοργάνωσης του Φόρουμ, το οποίο θα επικεντρωθεί στην αστική διάσταση της πολιτικής συνοχής κατά την περίοδο 2021-2027, την ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, την Ευρωπαϊκή Αστική Πρωτοβουλία και το νέο Ευρωπαϊκό Bauhaus, καθώς κάνουν την εμφάνισή τους νέες προκλήσεις που αλλάζουν τον τρόπο ζωής των πολιτών και οι οποίες προστίθενται στην ψηφιακή μετάβαση, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, η επισιτιστική και ενεργειακή ανασφάλεια, η πανδημία.
Ειδικότερα, μέσα από τις συζητήσεις που θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια του Φόρουμ, θα δοθεί έμφαση στην αστική διάσταση της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2021-2027 και θα εγκαινιαστεί η Ευρωπαϊκή Αστική Πρωτοβουλία κατά τη θεματική «Θα σώσει τον κόσμο η ομορφιά;». Επίσης, διερευνηθεί πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί το νέο ευρωπαϊκό Bauhaus για να κάνει τη διαφορά στην τοπική ανάπτυξη και, τέλος, θα εξεταστεί ο ρόλος των πόλεων στην εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που αφορά τη βελτίωση της ευημερίας των ανθρώπων κάνοντας την Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη και προστατεύοντας το φυσικό περιβάλλον.
Το Φόρουμ διοργανώνεται από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής και Αστικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία είναι υπεύθυνη για την πολιτική της ΕΕ για τις περιφέρειες και τις πόλεις.
Το πρωινό, πριν από την έναρξη των εργασιών της πρώτης ημέρας, είναι προγραμματισμένο να αφιερωθεί στην επίσκεψη έργων που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και άλλα ευρωπαϊκά κονδύλια στην πόλη του Τορίνο.
Οι επιτόπιες επισκέψεις θα επικεντρωθούν σε έξι διαφορετικά θέματα, που αντικατοπτρίζουν τους κύριους τίτλους του Φόρουμ: 1. «Αστικά Κοινά»: οι ενώσεις πολιτών δημιουργούν αξία για τον τόπο και την κοινότητα. 2. Ανακατασκευή: από βιομηχανικές περιοχές σε πράσινα περιουσιακά στοιχεία. 3. Πρακτικές κοινωνικής καινοτομίας για την αστική αναζωογόνηση. 4. Αστικό Σύστημα Τροφίμων και Κυκλική Οικονομία. 5. Ανακατασκευή: από βιομηχανικές περιοχές σε κόμβους καινοτομίας. 6. Κοινοτικοί κόμβοι: παροχή κοινοτικών υπηρεσιών στις γειτονιές.
Η επίτροπος Φερέιρα θα ανακοινώσει νέες προσκλήσεις για καινοτόμες δράσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Αστικής Πρωτοβουλίας
Η Ευρωπαϊκή Αστική Πρωτοβουλία, που θα εγκαινιαστεί σήμερα το πρωί στο πλαίσιο του 5ου CITIES Forum, είναι το νέο μέσο της ΕΕ για την παροχή ενός ολοκληρωμένου συνόλου υπηρεσιών για την υποστήριξη της καινοτομίας, της ανάπτυξης ικανοτήτων και γνώσεων, καθώς και της χάραξης πολιτικής και της επικοινωνίας σχετικά με τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής.
Η πρωτοβουλία αυτή έχει «προικοδοτηθεί» με 450 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και η έμμεση διαχείρισή του θα γίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά την περίοδο 2021-2027, καθώς η επιχειρησιακή διαχείριση της έχει ανατεθεί στη γαλλική περιφέρεια Hauts-de-France.
Όσον αφορά τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Αστικής Πρωτοβουλίας, εστιάζονται στη στήριξη καινοτόμων προγραμμάτων, στις οποίες διατίθεται το 75% του προβλεπόμενου συνολικού προϋπολογισμού (περίπου 315 εκατ. ευρώ).
Στις 19 Ιανουαρίου, εξέπνευσε η πρώτη πρόσκληση ύψους 50 εκατ. ευρώ με στόχο την υποστήριξη καινοτόμων έργων βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Η πρόσκληση απευθυνόταν σε αστικούς δήμους με τουλάχιστον 50.000 κατοίκους (οι πόλεις μπορούσαν να συμμετάσχουν μόνες τους ή ομαδοποιημένες με άλλους δήμους). Τα έργα τους έπρεπε να ενσωματώνουν τις νέες ευρωπαϊκές αξίες του Bauhaus, όπως: Κατασκευή και ανακαίνιση με πνεύμα κυκλικότητας και ουδετερότητας του άνθρακα, διατήρηση και μεταμόρφωση της πολιτιστικής κληρονομιάς, προσαρμογή και μετασχηματισμός κτιρίων για οικονομικά προσιτές λύσεις στέγασης και ανάπλαση αστικών χώρων.
Κάθε έργο θα λάβει έως και 5 εκατ. ευρώ κατ’ ανώτατο όριο. Συγχρηματοδότηση και υλοποίηση του έργου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός μέγιστης περιόδου 3,5 ετών.
Στο πλαίσιο της πρώτης πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για το ΕΕΙ, υποβλήθηκαν 99 αιτήσεις από 21 κράτη μέλη της ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά τα θέματα των προσεχών προκλήσεων, θα τα ανακοινώσει η επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων κατά την παρέμβασή της στο Φόρουμ.
Εξάλλου, στο Φόρουμ θα παρουσιαστούν αναλυτικά οι δράσεις της Ευρωπαϊκής Αστικής Πρωτοβουλίας.
Τον Ιούνιο οι νικητές του βραβείου Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους
Το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους εγκαινιάστηκε από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον Σεπτέμβριο του 2021 και προσθέτει μια πολιτιστική διάσταση στην Πράσινη Συμφωνία. Στοχεύει να επιταχύνει την πράσινη μετάβαση συνδυάζοντας τις αξίες της αισθητικής, της βιωσιμότητας και της ένταξης. Είναι μια γέφυρα μεταξύ του κόσμου της επιστήμης και της τεχνολογίας, της τέχνης και του πολιτισμού. Πρόκειται για την αξιοποίηση των πράσινων και ψηφιακών προκλήσεων. Πιο συγκεκριμένα, τη βιωσιμότητα, από τους κλιματικούς στόχους έως την κυκλικότητα, τη μηδενική ρύπανση και τη βιοποικιλότητα, την αισθητική, ποιότητα εμπειρίας και στυλ πέρα από τη λειτουργικότητα, και την ενσωμάτωση, από την εκτίμηση της ποικιλομορφίας έως τη διασφάλιση της προσβασιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας.
Υπό το πρίσμα αυτό και την επίτευξη των στόχων της νέας αυτής πρωτοβουλίας της ΕΕ, δημιουργήθηκαν τα βραβεία Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους. Τα βραβεία του 2021 και του 2022 απονεμήθηκαν συνολικά σε 38 νικητές με συνολικό χρηματικό ποσό 795.000 ευρώ.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, εξέπνευσε η πρόσκληση υποβολής αιτήσεων για τα φετινά βραβεία. Οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν ξεπέρασαν τις 1.400 αιτήσεις και οι 15 νικητές θα βραβευτούν με ένα βραβείο ύψους 30.000 ευρώ τον Ιούνιο.
Οι γνώσεις και τα διδάγματα που αντλήθηκαν κατά τη διάρκεια της μέχρι σήμερα διαδικασίας θα τροφοδοτήσουν τη συζήτηση στο διήμερο «Φόρουμ των Πόλεων».
Σημειώνεται πως στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου πολιτικής συνοχής κατά την περίοδο 2021-2027, όλα τα κράτη-μέλη έχουν δεσμευτούν να ενσωματώσουν τις αξίες του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους στα προγράμματά τους. Μάλιστα, τον Μάρτιο, θα ξεκινήσει ένα πρόγραμμα ανάπτυξης ικανοτήτων για δήμους στην Ουκρανία, με στόχο την προετοιμασία της ανοικοδόμησης των καταστραμμένων ουκρανικών πόλεων με τρόπο υψηλής ποιότητας, βιώσιμο και χωρίς αποκλεισμούς.