Πριν λίγες μέρες δόθηκε στη δημοσιότητα η 6η Έκθεση «Synthesis Report (SYR) for the Sixth Assessment Report(AR6)»[i] της IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change). Η πρώτη έκθεση της IPCC κυκλοφόρησε το 1990.
Από τότε η IPCC με συνεχόμενες λεπτομερείς και επιστημονικά τεκμηριωμένες εκθέσεις[ii] παλεύει να πείσει αυτούς που αποφασίζουν για τη μοίρα μας σε αυτόν τον πλανήτη, ότι είμαστε σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης με τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε.
Τι ακριβώς γράφει η έκθεση δεν υπάρχει καν λόγος να αναφερθεί.
Με την κλιματική κρίση η έννοια του «επανάληψη μήτηρ μαθήσεως» έχασε το νόημα της.
Σκεφθείτε το χειρότερο κλιματικό σενάριο και μετά πολλαπλασιάστε το όσες φορές θέλετε: πάλι έξω θα πέσετε, γιατί η πραγματικότητά θα είναι πολύ χειρότερη.
Τι κάνουμε λοιπόν; Το καταπίνουμε κι αυτό και συνεχίζουμε μέχρι την επόμενη έκθεση που θα βγει το 2030 και σίγουρα, όπως παραδέχεται και η ίδια IPCC θα είναι πολύ αργά για να κάνουμε οτιδήποτε;
Όταν η λογική και η επιστήμη έχουν αποτύχει η μόνη άλλη λύση είναι η δικαιοσύνη. Εγώ τουλάχιστον δεν βλέπω άλλη.
Για θυμηθείτε αυτό που έγινε πριν λίγες μέρες:
Σήμερα, 17 Μαρτίου 2023, το Προδικαστικό Τμήμα II του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (“ICC” ή “theCourt“) εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για δύο άτομα στο πλαίσιο της κατάστασης στην Ουκρανία: τον κ. Vladimir Vladimirovich Putin και την κα Maria Alekseyevna Λβόβα-Μπέλοβα.
Ο κ. Vladimir Vladimirovich Putin, γεννημένος στις 7 Οκτωβρίου 1952, Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, φέρεται να είναι υπεύθυνος για το έγκλημα πολέμου της παράνομης απέλασης πληθυσμού (παιδιών) και της παράνομης μεταφοράς πληθυσμού (παιδιών) από τις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας στη Ρωσία. Ομοσπονδία (βάσει των άρθρων 8(2)(α)(vii) και 8(2)(β)(viii) του Καταστατικού της Ρώμης). Τα εγκλήματα φέρεται να διαπράχθηκαν σε κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη τουλάχιστον από τις 24 Φεβρουαρίου 2022. Υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι ο κ. Πούτιν φέρει ατομική ποινική ευθύνη για τα προαναφερθέντα εγκλήματα, (i) ότι διέπραξε τις πράξεις απευθείας, από κοινού με άλλους ή/και μέσω άλλων (άρθρο 25(3)(α) του Καταστατικού της Ρώμης) και (ii) για την αδυναμία του να ασκήσει σωστά τον έλεγχο σε πολιτικούς και στρατιωτικούς υφισταμένους που διέπραξαν τις πράξεις ή επέτρεψαν τη διάπραξή τους και που ήταν υπό την ισχύ του αρχή και έλεγχος, σύμφωνα με την ανώτερη ευθύνη (άρθρο 28 στοιχείο β) του Καταστατικού της Ρώμης).[iii]
Εάν το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν επαρκείς λόγοι για να συλληφθεί και να παραπεμφθεί σε δίκη ο Πρόεδρος Πούτιν, δεν θα έπρεπε να καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα και για όλους εκείνους που διαπράττουν εγκλήματα εις βάρος του κλίματος επί δεκαετίες και μάλιστα εν γνώσει τους[iv];
Δεν χρειάζονται να κάνουν καν έρευνα οι δικαστές. Οι προαναφερθείσες εκθέσεις των δεκάδων χιλιάδων επιστημόνων του πλανήτη παρέχουν όλες τις αποδείξεις, επιστημονικά τεκμηριωμένες, που απαιτούνται για παραπομπή σε δίκη.
Και όσον αφορά τους λόγους παραπομπής, δεν αναφέρομαι μόνο στο γνωστό και δημοσιοποιημένο γεγονός[v] ότι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες γνώριζαν ότι τα προϊόντα τους θα προκαλέσουν κλιματική αλλαγή και γνώριζαν τι θα σήμαινε αυτή η αλλαγή του κλίματος για τη ζωή στον πλανήτη και όχι μόνο δεν προειδοποίησαν τα μελλοντικά θύματα της κλιματικής αλλαγής, αλλά αντίθετα χρηματοδότησαν δράσεις[vi]αμφισβήτησης[vii] της επιστήμης που υποστήριζε την ύπαρξη κλιματικής αλλαγής.
Και αυτό να μην είχε συμβεί, οι συνεχείς εκθέσεις και προειδοποιήσεις της IPCC είναι αρκετές ώστε να μην μπορούν να επικαλεστούν «άγνοια».
Όχι, δεν υπήρχε άγνοια.
Υπήρχε και υπάρχει μέχρι και σήμερα ψυχρή και υπολογισμένη αδιαφορία για τα θύματα.
Είναι προφανές πως τα υπέρογκα κέρδη θολώνουν την κρίση. Ίσως και σε βαθμό που οδηγεί σε άγνοια κινδύνου.
Ίσως το περιβάλλον ενός Lear Jet να μειώνει την ευθυκρισία.
Η ουσία είναι πως εύκολα (σίγουρα πιο εύκολα από τον Πούτιν) αποδεικνύεται γνώση των συνεπειών των πράξεων τους, και μάλιστα για επαναλαμβανόμενες επί δεκαετίες πράξεις.
Όσο για την τιμωρία τους, δεν νομίζω πως αρκεί το δικαστήριο να καταδικάσει τις πρακτικές αυτές ούτε να τιμωρήσει τους ενόχους με την κλασσική έννοια.
Προσωπικά ελάχιστα με απασχολεί η τιμωρία τους με την έννοια της φυλάκισης. Τα εγκλήματα δεν διορθώνονται με φυλακίσεις. Η τιμωρητική/εκδικητική δικαιοσύνη έχει κοντά πόδια και το γνωρίζουν όλοι.
Οι αποζημιώσεις είναι το ζήτημα σήμερα.
Reparations.
Η καταδίκη τους πρέπει να είναι η πλήρης ανάληψη της ευθύνης της πλήρους κάλυψης όλων των κλιματικών και περιβαλλοντικών καταστροφών με την καταβολή των αναλογούντων αποζημιώσεων.
Και όχι μόνο για όσες κλιματικές ζημιές έγιναν αλλά, και για όσες αναμένεται να γίνουν, γιατί η κλιματική κρίση θα είναι μαζί μας για πολλές δεκαετίες.
Και να αναγκαστούν να αρχίσουν με την ικανοποίηση των απαιτήσεων του για ζημιές και απώλειες του Ταμείου Loss&Damage που τελικά, και μετά από 30 χρόνια προσπαθειών, έγινε αποδεκτό στο COP27.
Επίσης να επιβληθεί και η κάλυψη όλων των χρηματοδοτικών αναγκών των αναπτυσσόμενων χωρών για την απαιτούμενη βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση και άρα τη συμβολή τους στον μετριασμό του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής.
Και τέλος, φυσικά η υποχρεωτική άμεση δραστηριοποίηση τους κατά 100% στις λύσεις που επιτάσσει η επιστήμη.
Υπάρχει καλύτερη τιμωρία; Φαντάζεστε να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους εγκαθιστώντας μόνο ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά;
Και η θερμοκρασία του πλανήτη να αρχίσει επιτέλους να πέφτει.
Πολλά ζητάω;
Δρ. Γιάννης Τσιπουρίδης
Σύμβουλος Μηχανικός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
ΔιευθυντήςRECCReC /RenewableEnergy&ClimateChangeResearchCenter @TUM, Μομπάσα, Κένυα.
[i]https://www.ipcc.ch/ar6-syr/
[ii]https://www.theguardian.com/environment/2023/mar/20/from-climate-change-certainty-to-rapid-decline-a-timeline-of-ipcc-reports
[iii]https://www.icc-cpi.int/news/situation-ukraine-icc-judges-issue-arrest-warrants-against-vladimir-vladimirovich-putin-and
[iv]https://www.theguardian.com/environment/2021/jun/30/climate-crimes-oil-and-gas-environment
[v]https://www.bbc.com/news/science-environment-64241994
[vi]https://news.harvard.edu/gazette/story/2021/09/oil-companies-discourage-climate-action-study-says/
[vii]https://www.theguardian.com/environment/2021/nov/18/the-forgotten-oil-ads-that-told-us-climate-change-was-nothing