Το Μουσείο Περγάμου, όπου στεγάζονται τα ανακατασκευασμένα οικοδομήματα μεγάλου μεγέθους του Βωμού της Περγάμου και της Πύλης της Αγοράς της Μιλήτου, πρόκειται να κλείσει για μια μεγάλη ανακαίνιση, η οποία θα διαρκέσει τουλάχιστον 14 χρόνια, σύμφωνα με δημοσίευμα των Times του Λονδίνου.
Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά μουσεία του Βερολίνου, χτισμένου για να στεγάσει τον θεαματικό βωμό της Περγάμου. Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, η ανακαίνιση του μουσείου προβλέπεται να κοστίσει 1,6 δισ. ευρώ και να ολοκληρωθεί το νωρίτερο το 2037. Το Μουσείο της Περγάμου άνοιξε τις πύλες του το 1930 και εδρεύει στο Νησί των Μουσείων της γερμανικής πρωτεύουσας. Ο Βωμός της Περγάμου, αφιερωμένος στον Δία και στην Αθηνά, οικοδομήθηκε τον 2ο αιώνα π.Χ. στην Ακρόπολη της Περγάμου της Μικράς Ασίας, σε απόσταση 100 χλμ. από τη Σμύρνη.
Ανακαλύφθηκε μεταξύ 1878-1886 από γερμανούς αρχαιολόγους και τα τμήματα του κτιρίου εστάλησαν στο Βερολίνο, μετά από συμφωνία μεταξύ των Οθωμανών και της Γερμανίας. Η ανακατασκευή του βωμού διήρκεσε έως το 1902.
Εντός του Μουσείου της Περγάμου στεγάζονται ανακατασκευασμένα τα οικοδομήματα μεγάλου μεγέθους του Βωμού της Περγάμου και της Πύλης της Αγοράς της Μιλήτου, των οποίων τα μέρη μεταφέρθηκαν από την αρχαία πόλη της Μιλήτου στην Ιωνία. Το Μουσείο δέχεται κάθε χρόνο περισσότερους από ένα εκατομμύριο επισκέπτες και αποτελείται από τις συλλογές της Κλασικής Αρχαιότητας και της Μέσης Ανατολής, καθώς και από το Μουσείο Ισλαμικής τέχνης.
«Πολύ κακή» η κατάσταση του κτηρίου
Σύμφωνα με το Ίδρυμα Πρωσικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το νότιο τμήμα του κτηρίου «βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση, γεγονός που επηρεάζει τη σταθερότητα του κτηρίου και την ασφάλεια των εκθεμάτων». Η σοβαρή διείσδυση της υγρασίας στη δομή εντείνει την οξεία ανάγκη αποκατάστασης. Πολλές άλλες ζημιές είχαν ήδη προκληθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά οι επισκευές τα επόμενα χρόνια ήταν «εντελώς ανεπαρκείς». Ο τεχνικός εξοπλισμός είναι επίσης απαρχαιωμένος.
Ο Βωμός της Περγάμου, το κεντρικό κομμάτι της συλλογής, θα εκτίθεται ξανά από την άνοιξη του 2027. Το τμήμα Α, το οποίο περιλαμβάνει τη βόρεια πτέρυγα και το κεντρικό τμήμα με τον βωμό, βρίσκεται ήδη υπό ανακαίνιση από το 2013. Ο Βωμός της Περγάμου χρονολογείται από τον 2ο αιώνα π.Χ. και αποτελούσε μέρος της κατοικίας των βασιλέων της Περγάμου, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει μια πολιτιστική μητρόπολη στη Μικρά Ασία κατά το πρότυπο της αρχαίας Αθήνας.
Η μελλοντική προστασία του μουσείου
Το νότιο τμήμα του μουσείου, το κατασκευαστικό τμήμα Β, κλείνει στις 23 Οκτωβρίου και θα παραμείνει κλειστό για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το τμήμα Α, δηλαδή μέχρι το 2037, συμπεριλαμβανομένης και της Πύλης της Ιστάρ, που επίσης αποτελεί πόλο έλξης επισκεπτών. Η Πύλη αποτελεί ανακατασκευή μιας από τις πύλες της πόλης της Βαβυλώνας και χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ναβουχοδονόσορα Β’, κατά τον 6ο αιώνα π.Χ., στο σημερινό Ιράκ και είναι ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου.
Σύμφωνα με την Μπάρμπαρα Γκρόσε-Ρόντε της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Οικοδομικών και Περιφερειακών Σχεδιασμών, ολόκληρο το συγκρότημα είναι «επιρρεπές σε ζημιές», γι’ αυτό και στόχος είναι με τα έργα της ανακαίνισης να γίνει το μουσείο ανθεκτικό στο μέλλον.
Το Νησί των Μουσείων – ένας μαγνήτης για τους επισκέπτες
Χτισμένο μεταξύ 1910 και 1930, το Μουσείο της Περγάμου αποτελεί το κυρίαρχο τμήμα του Νησιού των Μουσείων στην καρδιά του Βερολίνου, ενός συνόλου πέντε ιστορικών κτηρίων. Το συγκρότημα, που βρίσκεται στον ποταμό Σπρέε, αποτελείται από το Μουσείο της Περγάμου, το Παλαιό Μουσείο, το Μουσείο Μπόντε, την Παλαιά Εθνική Πινακοθήκη, το Νέο Μουσείο με την περίφημη Νεφερτίτη, και την Πινακοθήκη James-Simon ως το πιο πρόσφατο κτήριο. Μόνο το Μουσείο της Περγάμου, το οποίο περιλαμβάνει τη Συλλογή Κλασικών Αρχαιοτήτων, το Μουσείο της Αρχαίας Εγγύς Ανατολής και το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, προσελκύει πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες ετησίως. Παρά το κλείσιμο λόγω της ανάπλασης, 804.000 επισκέπτες ήρθαν το 2019, το τελευταίο έτος πριν από την πανδημία.
Το πρώτο μέρος της ανακαίνισης έχει ήδη κοστίσει 489 εκατομμύρια ευρώ. Το δεύτερο τμήμα υπολογίζεται σε 722,4 εκατ. ευρώ. Μαζί με περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ για τους κινδύνους και τις αυξήσεις των τιμών, το συνολικό κόστος της ανακαίνισης του Μουσείου μπορεί να ανέλθει σε 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ. Ολόκληρο το Νησί των Μουσείων πρόκειται να ανανεωθεί και να συνδεθεί υπογείως με έναν «αρχαιολογικό περίπατο». «Πρόκειται για μία εξαιρετική, παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, η οποία βρίσκεται σε τρομερά εγκαταλελειμμένη κατάσταση και γι’ αυτό αξίζει να κοπιάσουμε», λέει ο πρόεδρος του Ιδρύματος, Πάρτσινγκερ.