Από την Κίνα έως τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Eνωση, η παραγωγή ρυζιού μειώνεται, με αποτέλεσμα οι τιμές να αυξάνονται, επηρεάζοντας περισσότερους από 3,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Το πλήγμα είναι ιδιαίτερα βαρύ για τους πληθυσμούς στην Ασία και τον Ειρηνικό, όπου καταναλώνεται το 90% της παγκόσμιας παραγωγής ρυζιού.
Η παγκόσμια αγορά ρυζιού πρόκειται να εμφανίσει φέτος το μεγαλύτερο έλλειμμα των τελευταίων δύο δεκαετιών, σύμφωνα με τη Fitch Solutions. Το έλλειμμα αυτό θα πλήξει τις χώρες που εισάγουν μεγάλες ποσότητες ρυζιού.
«Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο πιο εμφανής αντίκτυπος του παγκόσμιου ελλείμματος ρυζιού ήταν, και εξακολουθεί να είναι, οι υψηλότερες τιμές του ρυζιού εδώ και μια δεκαετία», δηλώνει ο Charles Hart, αναλυτής εμπορευμάτων της Fitch Solutions, σύμφωνα με το CNBC.
Οι τιμές του ρυζιού αναμένεται να παραμείνουν στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα μέχρι το 2024, σύμφωνα με έκθεση της Fitch Solutions.
Η τιμή του ρυζιού ήταν κατά μέσο όρο 17,30 δολάρια ανά cwt μέχρι στιγμής το 2023 και θα μειωθεί μόνο στα 14,50 δολάρια ανά cwt το 2024, σύμφωνα με την έκθεση. Το cwt (εκατόβαρο = 50 κιλά) είναι μια μονάδα μέτρησης για ορισμένα προϊόντα όπως το ρύζι.
Δεδομένου ότι το ρύζι είναι το βασικό προϊόν διατροφής σε πολλές αγορές στην Ασία, οι τιμές είναι ένας σημαντικός καθοριστικός παράγοντας του πληθωρισμού και της επισιτιστικής ασφάλειας, ιδιαίτερα για τα φτωχότερα νοικοκυριά.
Ελλειμμα
Το παγκόσμιο έλλειμμα στην αγορά για το 2022/2023 προβλέπεται στα 8,7 εκατομμύρια τόνους. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έλλειμμα ρυζιού από το 2003/2004, όταν στην παγκόσμια αγορά δημιουργήθηκε έλλειμμα 18,6 εκατομμυρίων τόνων.
Η έλλειψη ρυζιού είναι αποτέλεσμα του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, καθώς και της κακοκαιρίας σε ρυζοπαραγωγικές οικονομίες όπως η Κίνα και το Πακιστάν.
Το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, εκτάσεις καλλιεργήσιμων εκτάσεων στη μεγαλύτερη παραγωγό ρυζιού στον κόσμο, την Κίνα, επλήγησαν από έντονες καλοκαιρινές βροχοπτώσεις και πλημμύρες.
Ομοίως, το Πακιστάν, το οποίο παράγει το 7,6% του ρυζιού που πωλείται παγκοσμίως, είδε την ετήσια παραγωγή να βυθίζεται κατά 31%, λόγω των σοβαρών πλημμυρών πέρυσι.
Η έλλειψη ρυζιού θα μπορούσε, αν συνεχιστεί, να προκαλέσει εξεγέρσεις
Από την Καραϊβική ως την Απω Ανατολή εκατομμύρια άνθρωποι εξεγέρθηκαν πριν από 20 χρόνια επειδή δεν ελιχαν να φάνε. Η κρίση απειλεί με αστάθεια 36 χώρες, ανάμεσά τους την Αίγυπτο, την Ινδονησία, το Μεξικό και το Πακιστάν.
Μπορεί όμως η πείνα να ρίξει κυβερνήσεις; Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι ναι- αρκεί να υπάρχει μια οργανωμένη πολιτική ηγεσία η οποία να μπορεί να στρέψει τη λαϊκή οργή εναντίον ενός καθεστώτος.
Οι Φιλιππίνες, το Καμερούν, η Μοζαμβίκη, το Ουζμπεκιστάν, η Υεμένη και η Ινδονησία είναι ανάμεσα στις χώρες που είδαν στις αρχές του 21ου αιώνα διαδηλώσεις και εξεγέρσεις για τα τρόφιμα.
Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλικ είπε πως οι τιμές των τροφίμων έχουν αυξηθεί κατά 80% τα τελευταία τρία χρόνια και προειδοποίησε για το ότι κοινωνικές ταραχές μπορεί να ξεσπάσουν σε 36 χώρες στον κόσμο.
Οι αναλυτές λένε ότι η κοινωνιολογία μιας εξέγερσης για το ψωμί και το ρύζι είναι συνήθως και σχεδόν παντού η ίδια: η φτωχή πλειονότητα των πολιτών μπορεί να ανεχθεί καταπιεστικά και διεφθαρμένα καθεστώτα όταν εξασφαλίζουν τροφή για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Αλλά όταν δεν μπορούν πια να θρέψουν τα πεινασμένα τους παιδιά, μεταμορφώνονται σε εξαγριωμένο πλήθος που δεν έχει τίποτε να χάσει.
Οταν μάλιστα η πείνα δεν οφείλε ται σε έλλειψη τροφίμων αλλά στην ακρίβεια, ο κόσμος εξαγριώνεται ακόμη περισσότερο. Και αυτό ακριβώς βλέπουμε σήμερα στο κύμα του παγκόσμιου πληθωρισμού στις τιμές των τροφίμων. «Βλέπουμε τρόφιμα στα ράφια,αλλά ο κόσμος δεν έχει λεφτά για να τα αγοράσει» όπως είπε και η Τζοσέτ Σίραν του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης του ΟΗΕ.
«Η ιδέα ότι χιλιάδες πεινασμένοι και απελπισμένοι άνθρωποι μπορεί να βγουν στους δρόμους και να ανατρέψουν ένα καθεστώς ακούγεται μάλλον γραφική μετά τον θρίαμβο του καπιταλισμού στον Ψυχρό Πόλεμο.Και όμωςμια ματιά στα πρωτοσέλιδα δείχνει ότι η αύξηση στις τιμές των τροφίμων απειλεί τη σταθερότητα πολλών κυβερνήσεων σε όλον τον κόσμο.Η ειρωνεία είναι ότι η ίδια η επιτυχία του καπιταλισμού,που υποσχέθηκε να βγάλει από τη φτώχεια εκατομμύρια ανθρώπους,είναι μία από τις αιτίες της κρίσης» γράφει ο Τόνι Κάρον στο περιοδικό «Τime». Η πείνα από μόνη της δεν αρκεί για να προκαλέσει μια επανάσταση. Για να μετατραπεί το ξέσπασμα της λαϊκής οργής σε απειλή για την καθεστηκυία τάξη χρειάζεται να υπάρχει μια οργανωμένη πολιτική ηγεσία έτοιμη να στρέψει την οργή εναντίον του κράτους.
Μπορεί οι κοινωνικές θεωρίες του Καρλ Μαρξ να έχουν πάψει πια να εμπνέουν, αλλά σε τουλάχιστον ένα σημείο αποδείχθηκαν σωστές: όταν προειδοποιούσαν ότι ο καπιταλισμός έχει την τάση να προκαλεί τις κρίσεις μέσα στο σύστημά του.
Πράγματι, η εξάπλωση του καπιταλισμού και η επιτάχυνση της εκβιομηχάνισης και της δημιουργίας πλούτου μπορεί να έχουν προκαλέσει την κρίση με τα τρόφιμα, αυξάνοντας δραματικά τον ανταγωνισμό για όλο και λιγότερα αγαθά.
Πηγή: CNBC