NewsEdit Στις κάλπες προσέρχονται αύριο 64 εκατομμύρια Τούρκοι ψηφοφόροι σε 81 νομούς για να εκλέξουν πρόεδρο και τους 600 βουλευτές της «Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης». Η ψηφοφορία ξεκινάει στις 8 το πρωί και θα διαρκέσει έως τις 5 το απόγευμα. Η επίσημη ροή των αποτελεσμάτων θα αρχίσει στις 9 το βράδυ.
Τα ξίφη τους διασταυρώνουν ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που βρίσκεται στην εξουσία τα τελευταία 21 χρόνια και ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, πρόεδρος του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος και υποψήφιος της συμμαχίας έξι ετερόκλητων ιδεολογικά κομμάτων, που υποστηρίζεται και από τους Κούρδους του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών.
Ο τρίτος σε δύναμη προεδρικός υποψήφιος, Μουχαρέμ Ιντζέ αποσύρθηκε στη σκιά ροζ σκανδάλου, το όνομά του όμως παραμένει στο ψηφοδέλτιο, ενώ τέταρτος είναι ο εθνικιστής και λαϊκιστής Σινάν Ογάν.
Εάν κανένας δεν συγκεντρώσει τις μισές ψήφους, θα διεξαχθεί β’ γύρος στις 28 Μαΐου μεταξύ των δύο ισχυρότερων υποψηφίων.
Σήμερα στις 18:00 σταματά κάθε προεκλογική δραστηριότητα των υποψηφίων, ενώ αύριο θα απαγορεύεται η πώληση αλκοόλ, απαγορεύονται οι γάμοι, θα είναι κλειστά τα κέντρα διασκέδασης, τα καφενεία, τα Internet cafe και θα απαγορεύεται η οπλοφορία με εξαίρεση τα σώματα ασφαλείας.
Guardian: Μια αλλαγή στην Τουρκία δεν θα φέρει κάποια σημαντική στροφή στην εξωτερική πολιτική όπως κάποιοι ελπίζουν
Σύμφωνα με ανάλυση του Guardian για τις προεδρικές εκλογές στην Τουρκία, μία αλλαγή σκυτάλης στην Τουρκία δεν θα σηματοδοτήσει –παρά τις ελπίδες μερικών– κάποια σημαντική αλλαγή και στις βασικές κατευθύνσεις και προσεγγίσεις της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, αλλά θα συνιστά περισσότερο μια αλλαγή τόνου και τρόπου διεξαγωγής της διπλωματίας.
«Λίγες εκλογές στη σύγχρονη εποχή,» γράφει «εκτός από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, έχουν παρακολουθηθεί τόσο στενά για τις γεωπολιτικές τους προεκτάσεις όσο οι τουρκικές προεδρικές εκλογές, γεγονός που μαρτυρά τη σημασία της Τουρκίας παγκοσμίως ως κομβικής χώρας μεταξύ Ανατολής και Δύσης, καθώς και ως χώρας που ακροβατεί μεταξύ δημοκρατίας και λαϊκιστικού αυταρχισμού.
Όμως οι διαφοροποιήσεις που προκύπτουν μεταξύ της εξωτερικής πολιτικής του νυν προέδρου, Recep Tayyip Erdoğan, και του αντιπάλου του, Kemal Kılıçdaroğlu, δεν αφορούν τόσο μια ουσιαστική επανερμηνεία του τουρκικού εθνικού συμφέροντος, όσο το ύφος, τον τόνο και την προβλεψιμότητα στην προσπάθεια διασφάλισης αυτού του συμφέροντος.
- Το ύφος ωστόσο έχει σημασία στη διπλωματία και η Δύση θα χαιρέτιζε το τέλος μιας εποχής συγκρουσιακής ρητορικής, ακόμη και αν η πολιτική εξισορρόπησης μεταξύ Ανατολής και Δύσης παρέμενε.
Ένα πρώτο δείγμα αυτού θα ήταν αν ο Kılıçdaroğlu άρει το βέτο της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, πιθανόν το νωρίτερο στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους τον Ιούνιο.
Υπάρχουν ήδη ενδείξεις ότι» και ο Erdoğan φαίνεται πλέον να «καταλαβαίνει ότι το όφελος από τη συνέχιση του βέτο θα έχει σύντομα εξυπηρετήσει τους προεκλογικούς σκοπούς του».
Το ΝΑΤΟ θα καλωσόριζε όμως και την αποκατάσταση του κύρους του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών -όπως έχει υποσχεθεί η αντιπολίτευση- ώστε οι δυτικοί διπλωμάτες να είναι λιγότερο πιθανό να πέφτουν θύματα αιφνιδιασμού από το είδος της αλλοπρόσαλλης διαπραγματευτικής τακτικής του Ερντογάν σχετικά με το ΝΑΤΟ, ή ακόμη και σχετικά με την Ελλάδα, τη Λιβύη και την Κύπρο.
Μια πιο θεσμοποιημένη εξωτερική πολιτική μπορεί επίσης να την καταστήσει λιγότερο συναλλακτική.
Ο Kılıçdaroğlu, αντιμέτωπος με τεράστια εγχώρια οικονομικά προβλήματα, έχει δηλώσει ότι θα ήθελε να αποβάλει την αντι-αμερικανική ρητορική και να επιστρέψει στην κοινοβουλευτική δημοκρατία προκειμένου να ανοίξει εκ νέου τις ενταξιακές συνομιλίες με την ΕΕ. “Απορρίπτουμε το συγκρουσιακό στυλ της σημερινής κυβέρνησης”, δήλωσε ο Ünal Çeviköz, ο επικεφαλής σύμβουλός του σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. “Θέλουμε μια Τουρκία που να γίνεται αντιληπτή ως φέρουσα κοινές ιδέες με τη δυτική κοινότητα κρατών”.
- Αλλά τα ψιλά γράμματα αποκαλύπτουν ότι ορισμένες από τις διαφορές πολιτικής είναι πιο θολές από ό,τι φαίνεται στον τίτλο. Ο Çeviköz, για παράδειγμα, λέει ότι η αγορά του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 από τον Ερντογάν το 2017 ήταν “ένα μεγάλο λάθος και το πληρώσαμε ακριβά”, μια αναφορά στις ΗΠΑ που στη συνέχεια απέβαλαν την Τουρκία από το κοινό πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35, καθώς και από την αγορά των F-16. Όμως, αποφεύγει να πει αν θα εγκαταλείψει το ρωσικό οπλικό σύστημα».
Παραθέτοντας εν συνεχεία παλαιότερες σχετικές δηλώσεις αξιωματούχων της κυβέρνησης Erdogan, το άρθρο σημειώνει πως ο διάχυτος αντιαμερικανισμός και η επιθυμία για ανεξαρτησία από τη δυτική εξωτερική πολιτική είναι πλέον στοιχεία βαθιά ριζωμένα και ως εκ τούτου, υπαινίσσεται, δύσκολο να αλλάξουν. Εξίσου απίθανο να αλλάξει, σύμφωνα με τον αρθρογράφο, είναι και η στάση της Τουρκίας απέναντι στη Ρωσία δεδομένης της εξάρτησής της από τις ρωσικές εισαγωγές.
- «Στην καλύτερη περίπτωση, μια νέα κυβέρνηση θα μπορούσε να μετριάσει τον τουρκικό ενθουσιασμό, όπως αυτός αποτυπώνεται στα τελευταία εμπορικά στοιχεία, να λειτουργεί ως δίαυλος μεταξύ της υποκείμενης σε κυρώσεις Ρωσίας και των δυτικών εμπόρων. Το εμπόριο μεταξύ της Ρωσίας και της Τουρκίας, η οποία δεν συμμετέχει στις κυρώσεις, έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 110% από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος».
«Επίσης, δεν είναι δεδομένο ότι η Δύση θα έβρισκε πιο αρεστή από εκείνη του Erdoğan την πολιτική του Kılıçdaroğlu για τη Συρία. Και τα δύο στρατόπεδα έχουν επιδοθεί σε μια αντιπροσφυγική ρητορική, λέγοντας ότι θέλουν να επιστρέψουν όλους τους Σύρους στην πατρίδα τους, αλλά η αντιπολίτευση έχει θέσει την απαιτητική προθεσμία να το πετύχει αυτό μέσα σε δύο χρόνια από την εκλογή της». «Λέει ότι αυτή η επιστροφή θα επιτευχθεί εθελοντικά “με τη λήψη διαβεβαιώσεων από την κυβέρνηση της Δαμασκού ότι οι επιστρέφοντες πρόσφυγες δεν θα διώκονται εκεί”, αλλά δεν ορίζει πώς θα ελεγχθούν αυτές οι διαβεβαιώσεις.
- Παράλληλα, η αντιπολίτευση έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), το οποίο τάσσεται υπέρ της πλήρους αποχώρησης των τουρκικών δυνάμεων από τη βορειοδυτική Συρία και της δημιουργίας αυτόνομων κουρδοκρατούμενων περιοχών στη βόρεια Συρία.
Ο Kılıçdaroğlu δύναται να τετραγωνίσει όλους αυτούς τους κύκλους μόνο λέγοντας ότι είναι σε θέση να αποσπάσει πολιτικές παραχωρήσεις από τον πρόεδρο της Συρίας, Bashar al-Assad, οι οποίες επί του παρόντος δεν υφίστανται. Ο Çeviköz λέει ότι η απουσία εμπιστοσύνης μεταξύ του Erdoğan και του Assad έχει καταστήσει τέτοιες παραχωρήσεις αδύνατες μέχρι στιγμής.
Υπαινίσσεται μάλιστα και πιθανότητα απόσυρσης των τουρκικών στρατευμάτων “εάν είμαστε βέβαιοι ότι το συριακό έδαφος δεν αποτελεί πλέον απειλή για την Τουρκία και ότι η προστασία των συνόρων λειτουργεί, τότε μπορούμε να μιλήσουμε για τη στρατιωτική παρουσία”.
- Βραχυπρόθεσμα, ο Erdoğan θα ισχυριστεί ότι η αντιπολίτευση είναι μαλθακή απέναντι στην κουρδική τρομοκρατία, αλλά ο Erdoğan κινείται προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης των σχέσεων με τον Assad εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο. Στη [σ.σ. Τετραμερή] συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών στη Μόσχα, η Τουρκία καταθέτει προτάσεις που στην ουσία απαιτούν την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία.
Όσοι ελπίζουν ότι αυτές οι εκλογές θα μείνουν στη μνήμη τους ως η στιγμή που ο Βλαντιμίρ Πούτιν (Putin) έχασε την Τουρκία ενδέχεται να τους περιμένει μια απότομη προσγείωση.
Λίγοι έχουν βγάλει χρήματα στοιχηματίζοντας εναντίον του Erdoğan, και ακόμη και αν χάσει, ο συνασπισμός υπό την ηγεσία ενός πολιτικού που έχει επισκεφθεί την Ουάσινγκτον μόλις δύο φορές σε 10 χρόνια, έχει πολλή δουλειά μπροστά του για να ξεκαθαρίσει τη σκέψη του.
Ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, επικεντρώθηκε στους νέους, στο Συνεδριακό Κέντρο της Κωνσταντινούπολης, ενώ νωρίτερα βρέθηκε σε δύο προεκλογικές συγκέντρωσης σε δυτικά προάστια της Κωνσταντινούπολης.
Κατηγόρησε για μία ακόμη φορά τον αντίπαλό του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου για συνωμοσία εις βάρος του Μουχαρέμ Ιντζέ, ο οποίος αναγκάστηκε να αποσύρει την υποψηφιότητα του στις προεδρικές εκλογές υπό το βάρος ροζ σκανδάλου.
Οι κατηγορίες του προέδρου Ερντογάν κατά του Κιλιτσντάρογλου εδράζονται σε τρεις άξονες:
Πρώτον, ότι είναι υποχείριο –το μακρύ χέρι- της Δύσης και ιδιαίτερα των Ηνωμένων Πολιτειών
Δεύτερον, τον κατηγορεί ότι ταυτίζεται με την τρομοκρατία επειδή στηρίζει την υποψηφιότητά του το φιλοκουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών το οποίο χαρακτηρίζει προέκταση του ΡΚΚ και
Τρίτον , ότι εξυπηρετεί την ατζέντα των γκιουλενιστών, που κατηγορούνται για την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.
Σε μία μακροσκελή ανάρτησή του σήμερα, ο πρόεδρος Ερντογάν ανέφερε μεταξύ άλλων ότι: «Δεν θα αφήσουμε σκιές πάνω από τη δημοκρατία μας. Αν χρειαστεί, θα προστατεύουμε την ανεξαρτησία και το μέλλον μας με κόστος τη ζωή μας, όπως κάναμε το βράδυ της 15ης Ιουλίου».
Η δήλωση αυτή ουσιαστικά δίνει συνέχεια σε προηγούμενες τοποθετήσεις του υπουργού Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού ότι στις εκλογές της 14ης Μαΐου επιχειρείται ένα πολιτικό πραξικόπημα.
Για άλλη μια φορά ο Σοϊλου επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ παρεμβαίνουν σε αυτές τις εκλογές, αναφερόμενος συγκεκριμένα στον πρόεδρο Μπάιντεν.
Ο πρόεδρος Ερντογάν θα ολοκληρώσει την προεκλογική του εκστρατεία με βραδινή προσευχή που θα κάνει στην Αγία Σοφία.
Αίσθηση προκαλεί η εμφάνιση του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου στην Σαμσούντα καθώς φαίνεται να φορά αλεξίσφαιρο γιλέκο κάτω από το σακάκι ενώ πίσω του στέκονται πάνοπλοι αστυνομικοί.
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, επικεφαλής του συνασπισμού της αντιπολίτευσης ολοκλήρωσε στο κέντρο της Άγκυρας την κεντρική προεκλογική ομιλία του, σε μια συγκέντρωση με πολύ κόσμο.
Η Άγκυρα, άλλωστε, θεωρείται μια πόλη- σύμβολο για τους κεμαλιστές, με τον νυν δήμαρχο Μανσούρ Γιαβάζ να προορίζεται ως ένας εκ των αντιπροέδρων του Κιλιτσντάρογλου σε περίπτωση που εκλεγεί.
Ο Κιλιτσντάρογλου προβάλλει στο λόγο του πρώτα απ’ όλα τα θέματα της οικονομίας, κατηγορώντας τον Ερντογάν ως υπεύθυνο για όσα υποφέρουν οι Τούρκοι εξαιτίας του πληθωρισμού. «Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να βάλουμε φαγητό στο τραπέζι των σπιτιών μας, να μπορούμε να παρέχουμε τα απαραίτητα στα παιδιά μας», είναι μια χαρακτηριστική έκφραση του Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος υποστηρίζει ότι «οι φτωχοί βιώνουν μια πραγματική κόλαση».
Ψηλά επίσης για τον αντιπολιτευτικό συνασπισμό και τα θέματα του κράτους δικαίου, των θεσμών, της δικαιοσύνης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τον Κιλιτσντάρογλου να καλεί ειδικά την νεολαία να βάλει οριστικό τέλος στο αυταρχικό καθεστώς του Ερντογάν, ο οποίος έχει ελέγχει τους κρίσιμους βραχίονες του κράτους.
Στο επίκεντρο του προεκλογικού λόγου βρίσκεται φυσικά και η διεθνής θέση της χώρας, με τον Κιλιτσντάρογλου να ρίχνει μεν γέφυρες προς την Δύση, αλλά σε καίρια ζητήματα όπως οι σχέσεις με τη Ρωσία να μην αναμένονται ιδιαίτερες αλλαγές. Σε αυτήν την κατεύθυνση ήταν άλλωστε και οι δηλώσεις του Ουνάλ Τσεβικόζ, ο οποίος προορίζεται για υπουργός Εξωτερικών του Κιλιτσντάρογλου.
Με ιδιαίτερη προσοχή παρακολουθούν τα δρώμενα οι ξένες πρεσβείες στην Τουρκία, ενώ σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες ο Κιλιτσντάρογλου θα ψηφίσει την Κυριακή στην Άγκυρα και θα παρακολουθήσει την εξέλιξη της βραδιάς στα κεντρικά γραφεία του κόμματος στην τουρκική πρωτεύουσα.
Νωρίτερα ο Κιλιτσντάρογλου κατηγόρησε τη Ρωσία ότι βρίσκεται πίσω από το ροζ βίντεο στο οποίο φέρεται να εμπλέκεται ο Ιντζέ, αλλά και σε βίντεο deep fake που προβλήθηκε από τον Ερντογάν και δείχνει διοικητή του ΡΚΚ να λέει το ίδιο σύνθημα με τον Κιλιτσντάρογλου.
Η αντιπολίτευση υποστηρίζει πως η Μόσχα και ρωσικές εταιρείες στηρίζουν την εκστρατεία Ερντογάν, με ψεύτικα βίντεο αλλά και χρήματα μέσω του πυρηνικού εργοστασίου Ακούγιου, γιατί η συνεργασία μαζί του είναι πολύτιμη. Άμεση ήταν η αντίδραση της Μόσχας που αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη.
«Δηλώνουμε επίσημα ότι δεν μπορεί να υπάρξει παρέμβαση οποιουδήποτε είδους. Και αν κάποιος έχει προμηθεύσει τον κ. Κιλιτσντάρογλου με αυτές τις πληροφορίες, είναι ψεύτες», ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.
Η αποχώρηση από την προεδρική κούρσα του Μουχαρέμ Ιντζέ δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει τον ένα ή τον άλλο υποψήφιο, αν και αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι μετά την ανάρρωση του Ερντογάν και μετά το γιγαντιαίο συλλαλητήριο στην Κωνσταντινούπολη, ο τούρκος πρόεδρος εμφανίζεται να ανεβάζει τα ποσοστά του και σε κάποιες τελευταίες μετρήσει να ξεπερνάει ακόμα και το 50%. Οπωσδήποτε η επιθετική ρητορική του, η συνεχής αναφορά σε φερόμενη ανάμειξη των Αμερικανών στις εκλογές της Κυριακής, και η απειλή για ένα νέο πολιτικό αυτή τη φορά πραξικόπημα με τη στήριξη των Γκιουλενιστών, ίσως συσπειρώσει περισσότερο το ακροατήριο του. Σε περισσότερη συσπείρωση στοχεύει και η αντιπολίτευση και επενδύει κυρίως στις επαγγελίες του Κιλιτσντάρογλου για δημοκρατία και πάταξη της διαφθοράς.
Ακόμη όμως και την ύστατη ώρα, όλα τα σενάρια είναι ανοικτά και οι ακριβείς προβλέψεις προς το παρόν αδύνατες.