«Ο Αύγουστος θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για την πορεία των πολιτικών εξελίξεων στο Ισραήλ, μετά την προχθεσινή υπερψήφιση από την Κνέσετ του νομοσχεδίου που μειώνει σημαντικά τις ακυρωτικές αρμοδιότητες του Ανωτάτου Δικαστηρίου», τονίζει ο Γαβριήλ Χαρίτος, ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και του ισραηλινού Ινστιτούτου Μπεν-Γκουριόν, διδάσκων Ιστορία των Πολιτικών Σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου στο Πάντιο Πανεπιστήμιο.
Μιλώντας στην εκπομπή του Πρώτου Προγράμματος «Ναι μεν, αλλά» και στην δημοσιογράφο Ευαγγελία Μπαλτατζή, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι με την προχθεσινή υπερψήφιση του νομοσχεδίου μεταβλήθηκαν δραστικά οι ισορροπίες μεταξύ εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας. Σε ένα κράτος, όπως το Ισραήλ, που δεν έχει Σύνταγμα και το ‘συνταγματικό πλαίσιο χρηστής διακυβέρνησης’ καθορίζεται και αναπροσαρμόζεται από το πνεύμα που διέπει την νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η προχθεσινή υπερψήφιση του νομοσχεδίου που εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο της δικαστικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης Νετανιάχου, έχει οξύνει τις πολιτικές αντιπαραθέσεις στην ισραηλινή κοινωνία, που ταλανίζεται εδώ και 30 εβδομάδες από πρωτόγνωρες για τα δεδομένα διαδηλώσεις.
Περιγράφοντας το πολιτικό κλίμα στη χώρα, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι η διακυβέρνηση Νετανιάχου προφανώς ανέμενε ότι η δικαστική μεταρρύθμιση θα προκαλούσε αντιδράσεις εκ μέρους της αντιπολίτευσης. Αυτό όμως, που σίγουρα δεν περίμενε ήταν οι αντιδράσεις του στρατιωτικού κατεστημένου και η μαζική κινητοποίηση πάνω από 10.000 εφέδρων πιλότων της πολεμικής αεροπορίας και εφέδρων επιτελικών στελεχών σε μονάδες υψίστης ασφαλείας, οι οποίοι δηλώνουν ότι αρνούνται «να υπηρετήσουν υπό καθεστώς δικτατορίας», όπως αναφέρουν σε ανοικτή επιστολή που επέδωσαν στους διοικητές τους. Ιστορικά μιλώντας, πρόκειται για μία πρωτόγνωρη, για τα τοπικά δεδομένα, διάσταση απόψεων ανάμεσα στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας. Εκτός από την χθεσινή έκκληση του αρχηγού του στρατού, υποστράτηγου Χέρτσι Χαλέβι, προς τους εφέδρους αρνητές στράτευσης, εντύπωση προκαλεί πρόσφατη δήλωση του τέως διοικητή της Υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφαλείας (Shabak), Ναντάβ Αργκαμάν, σύμφωνα με την οποία «ο Βενιαμίν Νετανιάχου είναι αιχμάλωτος των πολιτικών του εταίρων με αποτέλεσμα να έχει απομακρυνθεί από τον λαό». Τέτοιες δηλώσεις, όπως και πολλές άλλες παρεμφερείς που ακούγονται από χείλη αφυπηρετησάντων στρατιωτικών και στελεχών των υπηρεσιών ασφαλείας εκφράζονται δημοσίως με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση, ήδη από τον Δεκέμβριο του 2022 – δηλαδή από τον σχηματισμό της παρούσας κυβέρνησης – μέχρι σήμερα. Απαντώντας στο ερώτημα πώς εκτιμάται η έκβαση των πολιτικών εξελίξεων στο Ισραήλ το ερχόμενο διάστημα, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι εκτός από την πίεση που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Νετανιάχου από τις
«Ο Αύγουστος θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για την πορεία των πολιτικών εξελίξεων στο Ισραήλ, μετά την προχθεσινή υπερψήφιση από την Κνέσετ του νομοσχεδίου που μειώνει σημαντικά τις ακυρωτικές αρμοδιότητες του Ανωτάτου Δικαστηρίου», τονίζει ο Γαβριήλ Χαρίτος, ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και του ισραηλινού Ινστιτούτου Μπεν-Γκουριόν, διδάσκων Ιστορία των Πολιτικών Σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου στο Πάντιο Πανεπιστήμιο. Μιλώντας στην εκπομπή του Πρώτου Προγράμματος «Ναι μεν, αλλά» και στην δημοσιογράφο Ευαγγελία Μπαλτατζή, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι με την προχθεσινή υπερψήφιση του νομοσχεδίου μεταβλήθηκαν δραστικά οι ισορροπίες μεταξύ εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας. Σε ένα κράτος, όπως το Ισραήλ, που δεν έχει Σύνταγμα και το ‘συνταγματικό πλαίσιο χρηστής διακυβέρνησης’ καθορίζεται και αναπροσαρμόζεται από το πνεύμα που διέπει την νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η προχθεσινή υπερψήφιση του νομοσχεδίου που εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο της δικαστικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης Νετανιάχου, έχει οξύνει τις πολιτικές αντιπαραθέσεις στην ισραηλινή κοινωνία, που ταλανίζεται εδώ και 30 εβδομάδες από πρωτόγνωρες για τα δεδομένα διαδηλώσεις.
Περιγράφοντας το πολιτικό κλίμα στη χώρα, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι η διακυβέρνηση Νετανιάχου προφανώς ανέμενε ότι η δικαστική μεταρρύθμιση θα προκαλούσε αντιδράσεις εκ μέρους της αντιπολίτευσης. Αυτό όμως, που σίγουρα δεν περίμενε ήταν οι αντιδράσεις του στρατιωτικού κατεστημένου και η μαζική κινητοποίηση πάνω από 10.000 εφέδρων πιλότων της πολεμικής αεροπορίας και εφέδρων επιτελικών στελεχών σε μονάδες υψίστης ασφαλείας, οι οποίοι δηλώνουν ότι αρνούνται «να υπηρετήσουν υπό καθεστώς δικτατορίας», όπως αναφέρουν σε ανοικτή επιστολή που επέδωσαν στους διοικητές τους. Ιστορικά μιλώντας, πρόκειται για μία πρωτόγνωρη, για τα τοπικά δεδομένα, διάσταση απόψεων ανάμεσα στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας. Εκτός από την χθεσινή έκκληση του αρχηγού του στρατού, υποστράτηγου Χέρτσι Χαλέβι, προς τους εφέδρους αρνητές στράτευσης, εντύπωση προκαλεί πρόσφατη δήλωση του τέως διοικητή της Υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφαλείας (Shabak), Ναντάβ Αργκαμάν, σύμφωνα με την οποία «ο Βενιαμίν Νετανιάχου είναι αιχμάλωτος των πολιτικών του εταίρων με αποτέλεσμα να έχει απομακρυνθεί από τον λαό». Τέτοιες δηλώσεις, όπως και πολλές άλλες παρεμφερείς που ακούγονται από χείλη αφυπηρετησάντων στρατιωτικών και στελεχών των υπηρεσιών ασφαλείας εκφράζονται δημοσίως με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση, ήδη από τον Δεκέμβριο του 2022 – δηλαδή από τον σχηματισμό της παρούσας κυβέρνησης – μέχρι σήμερα. Απαντώντας στο ερώτημα πώς εκτιμάται η έκβαση των πολιτικών εξελίξεων στο Ισραήλ το ερχόμενο διάστημα, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι εκτός από την πίεση που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Νετανιάχου από τις μαζικές διαδηλώσεις, που αναμένεται να συνεχιστούν, μεγάλη σημασία έχει ο μοχλός πίεσης εκ μέρους της διακυβέρνησης Μπάιντεν. Ο Λευκός Οίκος με μία λακωνική ανακοίνωση εξέφρασε προχθές την απογοήτευσή του για την υπερψήφιση του αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου, ενώ χθες ο οίκος Moody’s δημοσιοποίησε έκθεση, εκφράζοντας προβληματισμούς για την πορεία της ισραηλινής οικονομίας λόγω της επικείμενης βαθιάς συνταγματικής κρίσης που αναμένεται να αντιμετωπίσει η χώρα το ερχόμενο διάστημα. Από την άλλη, ο Βενιαμίν Νετανιάχου, αφού ξεκαθάρισε ότι ο περιορισμός της ακυρωτικής αρμοδιότητας του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν πρόκειται να αναθεωρηθεί, δεσμεύθηκε ότι όσον αφορά τα παρεπόμενα νομοσχέδια, που θα κατατεθούν το επόμενο διάστημα στην Κνέσετ «για να συμπληρώσουν την δικαστική μεταρρύθμιση», ο ίδιος προσωπικά θα καταβάλει προσπάθειες για να ανευρεθούν «ευρείες συναινέσεις». Κατά την εκτίμηση του κ. Χαρίτου, ο Αύγουστος αναμένεται να είναι ιδιαίτερα κρίσιμος τόσο για την πορεία της δικαστικής μεταρρύθμισης. Από την άλλη, από καθαρά κοινοβουλευτικής απόψεως, η συνέχιση της κυβερνητικής θητείας δεν απειλείται, αφού ελέγχει τις 64 από τις 120 κοινοβουλευτικές έδρες, και ως εκ τούτου, τυπικά τουλάχιστον, δεν θα κληθεί να αντιμετωπίσει κανέναν εμπόδιο για να προωθήσει τα νομοσχέδια που επιθυμεί.
Όσο για τη στάση της αντιπολίτευσης, ο κ. Χαρίτος επεσήμανε ότι εδώ και ένα μήνα αρχίζει να σταθεροποιείται η ανοδική δημοσκοπική πορεία της κεντροδεξιάς «Παράταξης Εξουσίας» υπό τον τέως Υπουργό Άμυνας, Μπένι Γκαντς, ξεπερνώντας το Λικούντ. Δεν είναι τυχαίο ότι τα κυριότερα στελέχη του κόμματος προέρχονται από συνταξιούχους αξιωματικούς των δυνάμεων ασφαλείας και πόρρω απέχουν από τα ιδεώδη της εθνοθρησκευτικής ακροδεξιάς που μετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό και που θα ήθελε να δει ένα Ισραήλ περισσότερο ‘κοντινό’ προς τις Βιβλικές Γραφές. Αντιθέτως, οι μαξιμαλιστικές απαιτήσεις που εκφράζει ο νυν αρχηγός της κεντροαριστερής αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γιαΐρ Λαπίντ, δεν δείχνουν να κερδίζουν την εμπιστοσύνη της κοινωνικής μερίδας που αντιτίθεται στην δικαστική μεταρρύθμιση – με αποτέλεσμα η δημοσκοπική του απόδοση να παρουσιάζει μία αργή, αλλά σταθερή, κάμψη.