Συνταγματική κρίθηκε από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας η απαλλαγή των μη Ορθόδοξων Χριστιανών μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το μάθημα των Θρησκευτικών. Ειδικότερα, κρίθηκε σύμφωνη με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), τον Γενικό Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Σύνταγμα για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Στο ΣτΕ είχαν προσφύγει γονείς μαθητών και η Ένωση Αθέων κατά της απόφασης του Υπουργείου Παιδείας του 2022, η οποία προέβλεπε ότι για την απαλλαγή των μη Ορθόδοξων Χριστιανών μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών υποβάλλεται αίτηση στον διευθυντή του σχολείου η οποία συγκεκριμένα θα αναφέρει: «Λόγοι θρησκευτικής συνείδησης δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή (μου ή του παιδιού μου) στο μάθημα των θρησκευτικών».
Η Ολομέλεια του ΣτΕ με τις υπ΄ αριθμ. 1534 και 1536/2023 αποφάσεις της (πρόεδρος η Ευαγγελία Νίκα και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Αικατερίνη Ρωξάνα) έκρινε ότι η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση δεν αντίκειται στις διατάξεις του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ για τη θρησκευτική ελευθερία, «δεδομένου ότι η εν λόγω αίτηση γίνεται χάριν απαλλαγής από την επιβαλλόμενη από το Σύνταγμα και τον νόμο υποχρέωση παρακολούθησης του μαθήματος των Θρησκευτικών».
Ακόμη, το ΣτΕ έκρινε ότι η συλλογή και φύλαξη των αιτήσεων απαλλαγής από την παρακολούθηση του μαθήματος των θρησκευτικών από τον διευθυντή του σχολείου και η καταστροφή τους 3 μήνες μετά τη λήξη του σχολικού έτους, συνιστά μεν μη αυτοματοποιημένη επεξεργασία “ειδικών” δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σχετικών με θρησκευτικές πεποιθήσεις, η οποία εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ΓΚΠΔ, αλλά η επεξεργασία όμως αυτή «δεν παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας/ελαχιστοποίησης των δεδομένων, διότι διασφαλίζει την απαλλαγή για λόγους θρησκευτικής συνείδησης σε εκείνους που προβάλλουν τη σχετική αξίωση (άρθρο 13 παρ. 1 Συντ., άρθρο 9 ΕΣΔΑ), στα πλαίσια της υποχρέωσης του κράτους για παροχή θρησκευτικής εκπαίδευσης (16 παρ. 2 Συντ.) με σεβασμό στις θρησκευτικές και φιλοσοφικές πεποιθήσεις των γονέων (άρθρο 2 ΠΠΠ ΕΣΔΑ), περιορίζεται δε σε κατάλληλα, συναφή και αναγκαία για τους σκοπούς της επεξεργασίας δεδομένα, απαραίτητα για την οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της σχολικής ζωής».
Με ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα ο δικηγόρος Βασίλης Σωτηρόπουλος σχολιάζει την απόφαση του ΣτΕ αλλά και σχετικά δημοσιεύματα στα ΜΜΕ.
Ολόκληρη η ανάρτηση:
“Είναι τουλάχιστον αντιδεοντολογικό, δημοσιογράφοι που γνωρίζουν πολύ καλά ότι χειρίζομαι ως πληρεξούσιος δικηγόρος την υπόθεση της απαλλαγής των μαθητών από τα θρησκευτικά, να αναζητούν και να φιλοξενούν δηλώσεις μόνο από “κύκλους” του Υπουργείου Παιδείας, δηλαδή μόνο από τον ένα διάδικο, από το κράτος.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας, για πρώτη φορά στην ιστορία του διαφώνησε με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα σε ζήτημα καταγραφής θρησκευτικών πεποιθήσεων και απέρριψε τις αιτήσεις μας, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουμε στα χέρια μας τις τρεις δικαστικές αποφάσεις του, διότι δεν τις έχει καθαρογράψει. Ανώτατο δικαστήριο της χώρας και θέλει πολλές μέρες να καθαρογράψει τις αποφάσεις του, ενώ σε κάθε άλλο πολιτισμένο κράτος, όταν εκδίδεται μια δικαστική απόφαση σε ανώτατο βαθμό την ίδια ημέρα είναι προσβάσιμη και αναρτημένη στην ιστοσελίδα του. Εδώ αναρτάται μόνο μια περίληψη που δεν αναφέρει ούτε τα βασικά, όπως το εάν η απόφαση ήταν ομόφωνη ή είχε και μειοψηφία.
Βλέπω ότι η δημοσιογραφική κάλυψη είναι μια αναπαραγωγή δηλώσεων και ισχυρισμών του κράτους, του υπουργείου Παιδείας, χωρίς να έχει περάσει καν από το μυαλό των σχετικών συντακτών ότι γονείς και μαθητές έχουν πάντοτε το δικαίωμα να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά και πάλι στο ίδιο το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο είχε ορίσει πέρσι προθεσμία στο Υπουργείο να προσφέρει το εναλλακτικό μάθημα για όσους απαλλάσσονται από τα θρησκευτικά από το σχολικό έτος 2023 – 2024.
Πού είναι λοιπόν το εναλλακτικό μάθημα; Προσφέρει τέτοι μάθημα το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων;
Όχι, δεν το προσφέρει αυτό το μάθημα.
Είναι νομικά υποχρεωμένο το Υπουργείο Παιδείας να προσφέρει αυτό το μάθημα βάσει τεσσάρων αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, με πρώτη την απόφαση του 2019, στην συνέχεια την επιβεβαιωτική απόφαση του 2021, μετά την απόφαση του 2022 που όρισε μάλιστα και προθεσμία στο κράτος να προσφέρει το μάθημα από το σχολικό έτος 2023 – 2024;
Όχι.
Επομένως, κάποιοι έχουν παραβεί κατάφωρα το καθήκον τους και παραβιάζουν με αυτόν τον τρόπο τα ανθρώπινα δικαιώματα των μαθητών.
Το ποιοι είναι αυτοί, θα το ορίσει η Δικαιοσύνη, στην οποία θα συνεχίσουμε να προσφεύγουμε, όσα χρόνια χρειαστεί για αυτή την υπόθεση, μέχρι η Ελλάδα να σεβαστεί τα δικαιώματα όλων των μαθητών χωρίς διακρίσεις με βάση τις συνειδησιακές επιλογές των ίδιων και των γονέων τους.
Οι δημοσιογράφοι που αναπαράγετε τις απόψεις του εκάστοτε υπηρεσιακού παράγοντα αδιαφορώντας για τις απόψεις των προσφευγόντων μαθητών και γονέων έχετε επιλέξει με ποια πλευρά της Ιστορίας είστε: με την λάθος”.