Μπορεί κάποιος ν’ αναφέρει αναρίθμητους λόγους, που όμως συνήθως δεν είναι οι αιτίες, αλλά τα συμπτώματα ή οι αφορμές. Τι κρύβεται όμως πίσω από την απόφαση ενός ζευγαριού να δώσει τέλος στην κοινή πορεία;
Της Μαργαρίτας Ζωγράφου*
Λόγοι πάντα υπήρχαν, ουσιαστικά οι ίδιοι τους οποίους επικαλούνται τα ζευγάρια και σήμερα: ασυμφωνία χαρακτήρων, έλλειψη επικοινωνίας, μείωση ενδιαφέροντος, διαφωνίες για την κοινή πορεία, επηρεασμός από το οικογενειακό περιβάλλον, εξωσυζυγικές σχέσεις, ενδοοικογενειακή βία, οικονομική πίεση, αδυναμία ή απροθυμία υποστήριξης της οικογένειας, κρίση αξιών.
Ποιες είναι όμως οι πραγματικές αιτίες; Γιατί τα ζευγάρια που συμφώνησαν να ζήσουν μαζί για πάντα, να κάνουν οικογένεια, να ξεπεράσουν μαζί τις δυσκολίες, όλο και περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν διακόπτουν τον κοινό βίο είτε νωρίς, είτε πιο μετά;
Ας σκεφτούμε πού βρισκόμασταν πριν μόλις 1,5 δεκαετία. Είχαμε μάθει στην ευμάρεια. Κάθε πρόβλημα είχε ένα «πάπλωμα» που το σκέπαζε. Θέματα με το ταίρι, με τα παιδιά, με τα οικονομικά; Υπήρχαν λύσεις. Ένα ταξίδι, λίγα ψώνια, ένα καλό δώρο, ένα ακριβό χόμπι. Απότομα, αυτό το πάπλωμα εξαφανίστηκε και άφησε ορατά όσα έκρυβε.
Και τι έκρυβε; Έκρυβε την έλλειψη επικοινωνίας. Την αποσάθρωση του πυρήνα της οικογένειας, τους παππούδες και τις γιαγιάδες, που συχνά λειτουργούσαν στο παρελθόν ως μαξιλάρι εκτόνωσης των κρίσεων και των εντάσεων. Την έλλειψη σημαντικών δεξιοτήτων για τη δημιουργία οικογένειας, που παλαιότερα καλλιεργούνταν στους νέους και τις νέες. Την αβασάνιστη επιλογή συντρόφου.
Μέσα από αυτές τις εξελίξεις, ο σύντροφος άρχισε να μοιάζει περισσότερο με τμήμα των προβλημάτων, παρά με τμήμα των πιθανών λύσεων, είτε αυτό ήταν ακριβές, είτε όχι. Και, το επακόλουθο ήταν ότι ο χωρισμός παρουσιαζόταν ως λύση.
Πέρα από αυτά, μεταβλήθηκε το κοινωνικό status του διαζευγμένου, που πλέον δεν υπομένει κάποιον κοινωνικό στιγματισμό. Ούτε υφίσταται πλέον, τουλάχιστον όχι στον ίδιο βαθμό με τις προηγούμενες δεκαετίες, η οικονομική εξάρτηση του ενός συζύγου από τον άλλον.
Η αύξηση των διαζυγίων δεν είναι το πρόβλημα καθαυτό. Το πρόβλημα είναι αν είναι έτοιμος κάποιος ν’ αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί, τα βάρη που του αναλογούν, να γνωρίζει τα όρια που οφείλει να τηρεί, να σέβεται τη θέση του άλλου στη σχέση, να κατανοεί ότι η συντροφικότητα δεν είναι αυτονόητη και μονομερής, να υπομένει όταν πρέπει και να προσφέρει όσο και όποτε χρειάζεται.
*Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια