Ανάλυση του Γιάννη Ν. Κρεστενίτη, Ομότιμου Καθηγητή Παράκτιας Τεχνικής & Ωκεανογραφίας, ΑΠΘ →
Στο πλαίσιο της θεσμικής υποχρέωσης (ΟΠΥ: Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα) για την εφαρμογή και υλοποίηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) της χώρας, πραγματοποιείται το διάστημα αυτό η 2η Αναθεώρηση των Σχεδίων (http://wfdver.ypeka.gr/el/consultation-gr/2revision-consultation-gr/). Για το Υδατικό Διαμέρισμα της Κεντρικής Μακεδονίας (ΥΔ-10/ΕL-10), η σχετική διαδικασία υλοποιείται από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης και την περίοδο αυτή ολοκληρώνεται η δημόσια διαβούλευση επί του Προσχεδίου και των υπόλοιπων παραδοτέων που απαιτούνται σύμφωνα με την ανάθεση, έπειτα από διεθνή διαγωνισμό, σε κοινοπραξία εταιρειών.
Αφορμή για το παρόν σημείωμα αποτέλεσε η πρόταση που διατυπώνεται στο Προσχέδιο της 2ης Αναθεώρησης για την αναβάθμιση της ποιότητας του Κόλπου Θεσσαλονίκης (Υδατικό Σύστημα ΕL1005C0011H) από μέτρια σύμφωνα με την 1η Αναθεώρηση (ΦΕΚ 4675Β/29.12.2017), σε ΚΑΛΗ.
Θεωρώ, και θα το τεκμηριώσω στη συνέχεια, ότι αυτή η πρόταση αναβάθμισης της ποιότητας του Κόλπου Θεσσαλονίκης είναι ιδιαίτερα επισφαλής και είναι πιθανόν να επηρεάσει δυσμενώς τις αναγκαίες δράσεις που θα πρέπει να ληφθούν για τη βελτίωση του παράκτιου οικοσυστήματος του Θερμαϊκού Κόλπου.
Εισαγωγικά
Στο Υδατικό Διαμέρισμα της Κεντρικής Μακεδονίας (ΥΔ-10) εμπίπτει το μεγαλύτερο τμήμα του Θερμαϊκού Κόλπου (Σχ.1) και το οποίο διαχωρίζεται σε 4 παράκτια υδατικά συστήματα (ΥΣ):
ΙΤΥΣ: Ιδιαιτέρως Τροποποιημένα Υδατικά Συστήματα, ΦΥΣ: Φυσικά Υδατικά Συστήματα
Τα Υδατικά Συστήματα του Υδατικού Διαμερίσματος Κεντρικής Μακεδονίας (ΥΔ-10)
Σύμφωνα με την 1η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ η συνολική ποιότητα των παραπάνω ΥΣ, με εξαίρεση το ΥΣ «Ακτές Κασσάνδρας», είχε χαρακτηριστεί ως μέτρια (κίτρινο χρώμα αποτύπωσης στους σχετικούς χάρτες), ενώ για τις «Ακτές Κασσάνδρας» υψηλή (μπλε χρώμα αποτύπωσης στους σχετικούς χάρτες).
Η παρακολούθηση της ποιότητας των επιφανειακών και υπογείων υδάτων της χώρας γίνεται μέσω των σταθμών του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης των Υδάτων της χώρας (ΕΔΠ, http://nmwn.ypeka.gr/). Στην περιοχή του Θερμαϊκού Κόλπου που ανήκει στο ΥΔ-10, υπάρχουν 3 σταθμοί του ΕΔΠ: ο ΤΡ16 (EL1005C0010N300) που εμπίπτει στο Υδατικό Σύστημα του Έσω Θερμαϊκού, καθώς και ο ΤΡ10 (EL1005C0012N500) και ο Gallikos (EL1005C0011H600) που εμπίπτουν στο Υδατικό Σύστημα του Κόλπου Θεσσαλονίκης.
Προτεινόμενη ταξινόμηση παράκτιων υδάτων
Όπως αναφέρεται στο Προσχέδιο[1] της 2ης Αναθεώρησης και στο συνοδό τεύχος τεκμηρίωσης[2], η ταξινόμηση των παράκτιων υδάτων (όπως άλλωστε και για τα άλλα υδατικά συστήματα) βασίζεται στα στοιχεία των μετρήσεων που έγιναν στους σταθμούς του ΕΔΠ την χρονική περίοδο 2018-2021.
Αναφορικά με τους 3 σταθμούς του ΕΔΠ που ανήκουν/εμπίπτουν στο ΥΔ-10, ισχύουν τα παρακάτω:
- Στον Σταθμό Gallikos (που είναι νέος σταθμός του δικτύου) με βάση τα αναρτημένα στοιχεία μετρήσεων του ΕΔΠ πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις (κυρίως φυσικο-χημικές) μόνον το 2020 και τους μήνες Μ3 (Μάρτιος) και Μ11 (Νοέμβριος), που όπως προκύπτει και από τη μετρημένη θερμοκρασία, πρόκειται για μετρήσεις ψυχρής περιόδου στο θαλάσσιο σύστημα, δηλαδή δεν αντιπροσωπεύουν τον ετήσιο κύκλο μεταβολών στο συγκεκριμένο θαλάσσιο-παράκτιο σύστημα. Οπότε είναι μάλλον «αισιόδοξη» η προτεινόμενη ταξινόμηση ΚΑΛΗ για την Οικολογική Κατάσταση και ΚΑΛΗ για τη Χημική Κατάταξη. Προφανώς, για τον σταθμό αυτό δεν υπάρχει ταξινόμηση στην 1η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ, αφού είναι σταθμός που καθορίστηκε πολύ μεταγενέστερα από το 2017.
- Στον Σταθμό ΤΡ10 με βάση τα αναρτημένα στοιχεία μετρήσεων του ΕΔΠ πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις (κυρίως φυσικο-χημικές) μόνον το 2020 και τους μήνες Μ3 (Μάρτιος) και Μ11 (Νοέμβριος), που πρόκειται επίσης για μετρήσεις ψυχρής περιόδου στο θαλάσσιο σύστημα, δηλαδή δεν αντιπροσωπεύουν τον ετήσιο κύκλο μεταβολών στο συγκεκριμένο θαλάσσιο-παράκτιο σύστημα. Οπότε είναι και εδώ «αισιόδοξη» η προτεινόμενη ταξινόμηση ΚΑΛΗ για την Οικολογική Κατάσταση, όταν μάλιστα στην 1η Αναθεώρηση (με στοιχεία μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος) ο αντίστοιχος χαρακτηρισμός ήταν ΜΕΤΡΙΑ, και ΚΑΛΗ για τη Χημική Κατάταξη.
- Στον Σταθμό ΤΡ16 με βάση τα αναρτημένα στοιχεία μετρήσεων του ΕΔΠ πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις το 2018 (M3 & M10) και το 2020 (Μ3 και Μ11), που και πάλι αφορούν μετρήσεις της ψυχρής περιόδου στο θαλάσσιο σύστημα, δηλαδή δεν αντιπροσωπεύουν τον ετήσιο κύκλο μεταβολών στο συγκεκριμένο θαλάσσιο-παράκτιο σύστημα. Οπότε είναι μάλλον «αισιόδοξη» η προτεινόμενη ταξινόμηση ΚΑΛΗ για την Οικολογική Κατάσταση, όταν μάλιστα στην 1η Αναθεώρηση (με στοιχεία μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος) ο αντίστοιχος χαρακτηρισμός ήταν ΜΕΤΡΙΑ, και ΚΑΛΗ για την Χημική Κατάταξη.
Αποτέλεσμα της παραπάνω ταξινόμησης των σταθμών Gallikos & TP10 που εμπίπτουν στο ΥΣ: Κόλπος Θεσσαλονίκης, είναι η προτεινόμενη «αναβάθμιση» της ταξινόμησης του ΥΣ, από ΜΕΤΡΙΑ κατά την 1η Αναθεώρηση σε ΚΑΛΗ και μάλιστα με αναφορά σε αυξημένους βαθμούς εμπιστοσύνης (3 για την οικολογική κατάσταση και 2 για τη χημική κατάσταση), παρά το περιορισμένο των μετρήσεων του ΕΔΠ (μόνον για την ψυχρή περίοδο ενός και μόνον χρόνου). Επίσης «αισιόδοξη» και μάλλον μη τεκμηριωμένη (από τα υπάρχοντα στοιχεία του ΕΔΠ) είναι και η εκτιμώμενη/προτεινόμενη πιθανότητα επίτευξης των στόχων ως PNR=Probably Not at Risk.
Επίσης, ως αποτέλεσμα της ταξινόμησης του Σταθμού ΤΡ16 που εμπίπτει στο ΥΣ: Έσω Θερμαϊκός, προκύπτει και η προτεινόμενη «αναβάθμιση» της ταξινόμησης του ΥΣ, από ΜΕΤΡΙΑ κατά την 1η Αναθεώρηση σε ΚΑΛΗ και μάλιστα με αναφορά σε αυξημένους βαθμούς εμπιστοσύνης (3 για την οικολογική κατάσταση και 2 για τη χημική κατάσταση), παρά το περιορισμένο των μετρήσεων του ΕΔΠ (μόνον για την ψυχρή περίοδο). Επίσης «αισιόδοξη» και μάλλον μη τεκμηριωμένη (από τα υπάρχοντα στοιχεία του ΕΔΠ) είναι και η εκτιμώμενη/προτεινόμενη πιθανότητα επίτευξης των στόχων ως NR=Not at Risk.
Η έλλειψη σταθμού του ΕΔΠ στο ΥΣ: Έξω Θερμαϊκός οδηγεί στην πρόταση για τη διατήρηση της ταξινόμησης για το υδατικό αυτό σύστημα, όπως στην 1η Αναθεώρηση ταξινόμηση, δηλαδή ΜΕΤΡΙΑ.
Με την προηγούμενη πρόταση ταξινόμησης η οποία βασίζεται σε μετρήσεις μόνον της ψυχρής περιόδου, ενώ είναι γνωστά τα έντονα επεισόδια άνθησης φυτοπλαγκτού ή/και ερυθρών παλιρροιών που συμβαίνουν τους ανοιξιάτικους και τους καλοκαιρινούς μήνες και επηρεάζουν δραστικά την ποιότητα των θαλάσσιων υδάτων, προκύπτει μια μάλλον παράδοξη ταξινόμηση για τα παράκτια νερά του Θερμαϊκού Κόλπου συνολικά. Έτσι για μεν το εξωτερικό τμήμα (Έξω Θερμαϊκός – Καλλικράτεια), που επηρεάζεται περισσότερο (και ανανεώνεται συχνότερα και εντονότερα) από τα «καθαρότερα» νερά του Βορείου Αιγαίου, η ταξινόμηση είναι ΜΕΤΡΙΑ, ενώ για τα βορειότερα τμήματα του Θερμαϊκού (Έσω Θερμαϊκός – Μηχανιώνα και Κόλπος Θεσσαλονίκης), όπου η ανανέωση των υδάτων είναι περιορισμένη (και λόγω της τοπογραφίας και των ωκεανογραφικών χαρακτηριστικών[3]) και επιπλέον οι ανθρωπογενείς πιέσεις είναι εντονότερες, η ταξινόμηση αναβαθμίζεται σε ΚΑΛΗ.
Ανθρωπογενείς πιέσεις στον Κόλπο Θεσσαλονίκης
Για την ποιοτική ταξινόμηση των παράκτιων νερών του ΥΔ10, με δεδομένη τη σχετικά μικρή κάλυψη της περιοχής του με σταθμούς παρακολούθησης και τη μικρή χρονοσειρά μετρήσεων στους υπάρχοντες σταθμούς, θα πρέπει να ληφθούν επιπλέον υπόψη οι ανθρωπογενείς πιέσεις που ασκούνται και ειδικότερα στο ΥΣ του Κόλπου Θεσσαλονίκης. Η ένταση των ανθρωπογενών πιέσεων σε κάποιο υδάτινο σύστημα αποτιμάται μέσω του υπολογισμού των ρυπαντικών φορτίων που καταλήγουν/εκρέουν στο σύστημα αυτό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στην αποτίμηση των ρυπαντικών φορτίων που προέρχονται από τις σημειακές και τις διάχυτες πηγές ρύπανσης. Στις πρώτες ανήκουν πχ. οι έξοδοι Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ), οι εκβολές δικτύων αποχέτευσης σε φυσικό αποδέκτη, ενώ στη δεύτερη οι γεωργικές δραστηριότητες. Επικεντρώνοντας στα παράκτια υδατικά συστήματα, αυτό που ενδιαφέρει είναι τα φορτία θρεπτικών (αζώτου και φωσφόρου) και τα φορτία άλλων σημαντικών ρύπων (πχ. οργανικά απόβλητα, βαρέα μέταλλα κ.ά.) που εισέρχονται από τις διάφορες πηγές ρύπανσης, διάσπαρτες στην παράκτια χερσαία ζώνη, αλλά και από δραστηριότητες που αναπτύσσονται εντός της θαλάσσιας περιοχής (πχ. λιμενικές εγκαταστάσεις, υδατοκαλλιέργειες, κ.ά.).
Σχ. 2 Θέσεις εκροής επιφανειακών υδάτων στον Κόλπο Θεσσαλονίκης
Στο Προσχέδιο [1] της 2ης Αναθεώρησης και στο συνοδό τεύχος τεκμηρίωσης [4], στις αναφερόμενες σημειακές πηγές, αυτές που αφορούν στα παράκτια ΥΣ του Θερμαϊκού Κόλπου (ΕL1005C0011H – Κόλπος Θεσσαλονίκης, EL1005C0010N – Έσω Θερμαϊκός & EL1005C0009N – Έξω Θερμαϊκός), θα πρέπει να προστεθούν οι εκροές από στραγγιστικές τάφρους (Σχ.2), οι εκβολές των οποίων (φυσικές ή με αντλιοστάσια) βρίσκονται κατά μήκος της δυτικής (κυρίως) παράκτιας περιοχής του Θερμαϊκού.
Είναι γνωστό ότι κάποιες από τις στραγγιστικές τάφρους δέχονται επεξεργασμένα λύματα από ΕΕΛ, καθώς επίσης και λύματα από παράτυπες πηγές ρύπανσης. Στις σημειακές πηγές (με σημαντική εισφορά σε βιολογικό φορτίο και θρεπτικά) θα πρέπει να προστεθεί και το Ρέμα Δενδροποτάμου (τουλάχιστον έως την ολοκλήρωση του συστήματος συλλογής των αστικών αποβλήτων της Χαμηλής Δυτικής Περιοχής Θεσσαλονίκης). Οι παραπάνω σημειακές πηγές εισφέρουν σημαντικές ποσότητες θρεπτικών κυρίως στο ΥΣ: Κόλπος Θεσσαλονίκης, μαζί με τα επεξεργασμένα λύματα από την ΕΕΛ Θεσσαλονίκης (Γαλλικός-Σίνδος).
Στις Βιομηχανικές Μονάδες – Σημειακές Πιέσεις θα πρέπει να προστεθεί η Μονάδα Κατεργασίας Αποβλήτων (ΜΚΑ) που συγκεντρώνει και επεξεργάζεται τα απόβλητα της Βιομηχανικής Περιοχής (ΒΙΠΕ) Θεσσαλονίκης. Τα βιομηχανικά λύματα έχουν εκτιμηθεί ως διάσπαρτες σημειακές πηγές στις διάφορες λεκάνες απορροής ποταμού που απαρτίζουν το ΥΔ-10, αλλά η ΜΚΑ της ΒΙΠΕ, που εκβάλει τα επεξεργασμένα λύματα σε τάφρο της περιοχής Σίνδου η οποία καταλήγει στον Κόλπο Θεσσαλονίκης, είναι μια ξεχωριστή σημειακή πηγή ρύπανσης για αυτό το υδατικό σύστημα.
Με βάση τα στοιχεία από τις ΕΕΛ που εκβάλουν τα επεξεργασμένα λύματά τους στα ΥΣ του Θερμαϊκού Κόλπου, τις στραγγιστικές τάφρους και τους αγωγούς ομβρίων που επίσης εκβάλουν στα ΥΣ του Θερμαϊκού Κόλπου και δέχονται μέσω της αποστράγγισης τα φορτία των θρεπτικών (που έχουν υπολογιστεί ως διάχυτες πηγές ρύπανσης των λεκανών απορροής προερχόμενες από τη γεωργία, την κτηνοτροφία κλπ.), προκύπτουν σημαντικές ποσότητες θρεπτικών που διαχρονικά φορτίζουν, αλλά και θα συνεχίσουν να φορτίζουν τα παράκτια νερά, ιδιαίτερα αυτά του Κόλπου Θεσσαλονίκης.
Μέτρα προστασίας
Για την προστασία των υδάτων κάθε υδατικού διαμερίσματος της χώρας και την επίτευξη καλύτερης ποιοτικής κατάστασης (για τα υδατικά συστήματα που βρίσκονται σε χαμηλή ποιοτική κατάσταση) προγραμματίζονται και υλοποιούνται μέτρα. Για τα μέτρα που προτείνονται σε κάθε νέα αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ προφανώς λαμβάνεται υπόψη, εκτός του ποιοτικού στόχου που θα πρέπει να επιτευχθεί για το συγκεκριμένο υδατικό σύστημα, η υφιστάμενη κατάσταση και αφετέρου ποια μέτρα εφαρμόστηκαν στο προηγούμενο διάστημα και ποια η επιτυχία τους.
Από τα βασικά και συμπληρωματικά μέτρα που προτείνονται στο Προσχέδιο[1] της 2ης Αναθεώρησης και το συνοδό τεύχος των μέτρων [5], αναφέρονται στη συνέχεια τα άμεσα σχετιζόμενα με το παράκτιο υδατικό σύστημα του Κόλπου Θεσσαλονίκης:
- Το μέτρο Μ10Σ0503: «Δειγματοληψίες και αναλύσεις, των υδάτων, εντός και εκτός του λιμένα Θεσσαλονίκης», προτείνει στην ουσία την πύκνωση των σταθμών για την παρακολούθηση των παράκτιων υδάτων του συγκεκριμένου υδατικού συστήματος. Οι σταθμοί μέτρησης και οι σχετικές μετρήσεις θα πρέπει να ακολουθούν τις προδιαγραφές του ΕΔΠ και τα αποτελέσματά τους να δημοσιοποιούνται, όπως ακριβώς συμβαίνει με το ΕΔΠ. Όπως επίσης και η επαρκής κάλυψη του υδατικού συστήματος και η αναγκαία (για το αντικείμενο) συχνότητα των μετρήσεων.
- Το μέτρο Μ10Σ0504: «Masterplan για τον Κόλπο της Θεσσαλονίκης», είχε προταθεί στην 1η Αναθεώρηση, αλλά δεν υλοποιήθηκε ουδέποτε έως σήμερα παρά την δεδομένη σπουδαιότητα του Κόλπου (οικονομική, περιβαλλοντική, κ.ά.). Μάλιστα η μη υλοποίηση του μέτρου έγινε παρά το γεγονός ότι με βάση την 1η Αναθεώρηση η ταξινόμηση της ποιότητας του παράκτιου υδατικού συστήματος ήταν ΜΕΤΡΙΑ. Οπότε προκύπτει ένα ερώτημα και μια αμφιβολία: κάτι που δεν υλοποιήθηκε, παρά τη ΜΕΤΡΙΑ κατάσταση του συστήματος, θα υλοποιηθεί στο άμεσο μέλλον, όταν η ποιότητα του συστήματος αναβαθμίζεται (μάλλον αισιόδοξα όπως προαναφέρθηκε) σε ΚΑΛΗ;
Είναι πάντως, θεωρώ, αναγκαίο στους φορείς που προτείνονται για την υλοποίηση των μέτρων και ειδικότερα αυτών που σχετίζονται με τα παράκτια υδατικά σώματα, τα μεταβατικά ύδατα και τις λιμνοθάλασσες του Υδατικού Διαμερίσματος της Κεντρικής Μακεδονίας (ΥΔ-10) να εμπλακεί και ο ΟΦΥΠΕΚΑ. Ενώ θα πρέπει να γίνουν ξεκάθαρες οι «χρεώσεις» που αντιστοιχούν στους εμπλεκόμενους φορείς (πχ. Αποκεντρωμένη Διοίκηση, Περιφέρεια, κ.α.) γιατί η «διασπορά» της ευθύνης λειτουργεί ανασταλτικά ως προς την έγκαιρη και ολοκληρωμένη υλοποίηση των μέτρων προστασίας. Επίσης θα πρέπει να καθοριστεί ο επισπεύδων/συντονιστής φορέας για την υλοποίηση του κάθε μέτρου, ρόλος που (ως προς τα μεταβατικά και τα παράκτια νερά του Θερμαϊκού Κόλπου), θα μπορούσε να ανατεθεί, λόγω τοπικότητας και αντιπροσωπευτικότητας του Διοικητικού του Συμβουλίου, στον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, αν δεν τον είχε καταργήσει με το Ν.4685/2020 η Κυβέρνηση της ΝΔ.
Επίλογος – προτάσεις
Με τα προαναφερθέντα επιχειρήθηκε η ανάπτυξη αντίλογου στην προτεινόμενη αναβάθμιση της ποιότητας του Υδατικού Συστήματος: Κόλπος Θεσσαλονίκης και του Υδατικού Συστήματος: Έσω Θερμαϊκός – Μηχανιώνα που προτείνεται στο Προσχέδιο της 2ης Αναθεώρησης του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμού του Υδατικού Διαμερίσματος της Κεντρικής Μακεδονίας, γιατί στηρίζεται μόνον σε ελλιπείς, ως προς τις μετρούμενες παραμέτρους και το χρονικό διάστημα, μετρήσεις των υφιστάμενων σταθμών του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης των Υδάτων της χώρας μας. Ενώ οι πιέσεις που δέχονται τα υπόψη υδατικά συστήματα είναι ιδιαίτερα υψηλές και όχι επακριβώς προσδιορισμένες. Τα παραπάνω συνηγορούν στη διατήρηση της κατά την 1η Αναθεώρηση ταξινόμησης της ποιότητας των νερών, ως ΜΕΤΡΙΑΣ. Η αποφυγή της «αισιόδοξης» αναβάθμισης της ταξινόμησης της ποιότητας των παράκτιων υδάτων του Κόλπου της Θεσσαλονίκης, θα αναδείξει ως ακόμη πιο επιτακτική την άμεση υλοποίηση του μέτρου «Masterplan για τον Κόλπο της Θεσσαλονίκης», που αν και έχει προταθεί και από την προηγούμενη αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ, δεν έχει υλοποιηθεί έως σήμερα, χωρίς βέβαια κανείς από τους εντελλόμενους, σύμφωνα με την 1η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ, φορείς υλοποίησης (Περιφέρεια και Αποκεντρωμένη Διοίκηση) να έχει αναλάβει την ευθύνη.
Οι ελλιπείς μετρήσεις των σταθμών του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης των υδάτων της περιοχής του Θερμαϊκού Κόλπου (αλλά όχι μόνον), η αναγκαιότητα επιπλέον μετρήσεων (όπως συνεπάγεται και από τα προτεινόμενα μέτρα που αφορούν το ΥΔ-10) και η συσχέτιση της ταξινόμησης της ποιότητας των υδατικών συστημάτων μόνο με την ταξινόμηση των σταθμών που εμπίπτουν στο μελετούμενο υδατικό σύστημα, συνηγορούν στην πρόταση ότι:
Πρέπει, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ), να υπάρξει μέριμνα, σχεδιασμός και υλοποίηση άμεσης πύκνωσης του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης των επιφανειακών υδάτων και εξασφάλισης των αναγκαίων πόρων και διαδικασιών ώστε να τηρείται η ορθή επιστημονικά συχνότητα των μετρήσεων και η μέτρηση όλων των απαραίτητων παραμέτρων (φυσικών, χημικών, βιολογικών, κλπ.), για να μπορεί να γίνεται η ορθή και ασφαλής εκτίμηση της ποιότητας των υδάτων των Υδατικών Διαμερισμάτων της Χώρας.
Απαραίτητα και συμπληρωματικά στις μετρήσεις που υλοποιούνται στα ποτάμια ΥΣ πρέπει να συμπεριλαμβάνεται και η μέτρηση της παροχής -κάτι που δυστυχώς δεν γίνεται έως σήμερα. Η έλλειψη των μετρήσεων παροχής οδηγεί σε μη ασφαλή συμπεράσματα τόσο στους υπολογισμούς και τις εκτιμήσεις του ετήσιου όγκου των επιφανειακών υδάτων, όσο και του φορτίου των θρεπτικών και των άλλων ρυπογόνων ουσιών που μεταφέρονται με τα ποτάμια ύδατα και καταλήγουν σε λιμνιαία, μεταβατικά ή παράκτια ΥΣ.
Παραπομπές
- «Προσχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών», ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ: «2η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΩΝ (ΣΔΛΑΠ) ΤΟΥ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (EL10)», Ιούνιος 2023.
- Παραδοτέο Π4.2, «ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ: Χαρακτηρισμός, τυπολογία, τυπο-χαρακτηριστικές συνθήκες αναφορές και αξιολόγηση/ ταξινόμηση της κατάστασης όλων των κατηγοριών επιφανειακών υδατικών συστημάτων», ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ: «2η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΩΝ (ΣΔΛΑΠ) ΤΟΥ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (EL10)», Ιούνιος 2023.
- «Hydrography of Northern Thermaikos Gulf based on an integrated observational-modeling approach», Y. Androulidakis, C. Makris, V. Kolovoyiannis, Y. Krestenitis, V. Baltikas, Z. Mallios, I. Pytharoulis, K. Topouzelis, S. Spondylidis, I. Tegoulias, & Y. Kontos, Continental Shelf Research, 269, https://doi.org/10.1016/j.csr.2023.105141 2023
- Παραδοτέο Π4.1, «ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ: Ανάλυση ανθρωπογενών πιέσεων και των επιπτώσεων τους στα επιφανειακά και στα υπόγεια υδατικά συστήματα», ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ: «2η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΩΝ (ΣΔΛΑΠ) ΤΟΥ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (EL10)», Ιούνιος 2023.
- Παραδοτέο Π4.7, «ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ: Προγράμματα βασικών και συμπληρωματικών μέτρων συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης του κόστους σε σχέση με την αποδοτικότητά τους», ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ: «2η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΩΝ (ΣΔΛΑΠ) ΤΟΥ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (EL10)», Ιούνιος 2023.
05.01.2024