ΑΝΤΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Καλώς αποκλείστηκαν οι “Σπαρτιάτες” από τη συμμετοχή στις ευρωεκλογές; Η απάντηση δεν είναι απλή. Κι αυτό διότι από τη μία πλευρά συνιστά καθήκον όλων των δημοκρατικών δυνάμεων και όλων των δημοκρατών να ορθώσουν τείχος στην ακροδεξιά και τον φασισμό με κάθε πολιτικό και νομικό μέσο υπερασπιζόμενοι την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος.
Η άλλη πλευρά όμως είναι πιο περίπλοκη και πιο “πονηρή”. Μπορεί ένα δικαστήριο, ακόμη κι αν αυτό είναι το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, να αποκλείει έναν πολιτικό σχηματισμό από την εκλογική διαδικασία ή ένα εκλογοδικείο να ακυρώνει την εκλογή του όταν μάλιστα έχει ψηφιστεί από εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες; Μήπως κάτι τέτοιο ανοίγει επικίνδυνες ατραπούς καθώς αύριο μπορεί στη θέση των “Σπαρτιατών” να είναι οποιοδήποτε κόμμα θεωρείται σήμερα νόμιμο επειδή δεν το “κάνει κέφι” μία μελλοντική πλειοψηφία;
Ας πούμε όμως πως η πρώτη πλευρά, αυτή του δημοκρατικού καθήκοντος υπερτερεί της ανησυχίας για το μέλλον κι ας πάμε στο σκεπτικό της σημερινής απόφασης του Άρειου Πάγου. Κι εδώ αρχίζουν τα νομικά αλλά και τα λογικά προβλήματα καθώς ως βασικός λόγος αποκλεισμού του κόμματος των «Σπαρτιατών» ήταν η άσκηση ποινικής δίωξης κατά των 11 βουλευτών του για συνέργεια σε εξαπάτηση εκλογέων κατά συναυτουργία. Η ποινική δίωξη σε βάρος των 11 βουλευτών ασκήθηκε από την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη.
Σύμφωνα με τους αρεοπαγήτες οι 11 βουλευτές και όλοι οι συνυποψήφιοί τους στις εκλογές του 2023 «προσέφεραν στην πραγματικότητα το κόμμα τους ως μανδύα νέου πολιτικού κόμματος στον Ηλία Κασιδιάρη, διευκολύνοντάς τον να καταστρατηγήσει τους περιορισμούς εκλογιμότητας που τάσσονται από την εκλογική νομοθεσία».
Και ποιά ακριβώς είναι εξαπάτηση των εκλογέων;
Δεν ήξεραν ότι ο καταδικασμένος χρυσαυγίτης υποστήριξε ανοιχτά τους “Σπαρτιάτες”; Τους το έκρυψε κανείς; Μα ίσα-ίσα γι αυτό ακριβώς τους ψήφισαν αφού είχε προηγηθεί ο αποκλεισμός του κόμματος των “Ελλήνων”. Οι τότε υποψήφιοι αλλά και ο ίδιος ο Κασσιδιάρης διαφήμισαν αυτή την υποστήριξη. Δεν κρύφτηκαν. Αλλά κι αν ακόμη το έκρυβαν, είναι αρκετός λόγος η υποστήριξη κάποιου για να αποκλειστεί ένα κόμμα;
Τι θα γινόταν τότε ή τι θα γίνει αν αύριο ο Κασσιδιάρης “τρολάρει” υποστηρίζοντας τη Νέα Δημοκρατία, για παράδειγμα, ή το ΠΑΣΟΚ ή τον ΣΥΡΙΖΑ ή οποιοδήποτε άλλο κόμμα, μέσα από τη φυλακή; Θα αποκλειόντουσαν και αυτά;
Δεν χωράει καμμιά αμφιβολία πως οι περίπου 250.000 ψηφοφόροι των “Σπαρτιατών” ήξεραν πολύ καλά τι ψήφιζαν και ποιος τους υποστήριζε. Κανείς τους δεν εξαπατήθηκε. Κι εδώ ξεκινάει το δεύτερο πρόβλημα μπροστά στο οποίο θα βρεθεί το Εκλογοδικείο: Τι θα γίνει εάν αποφασίσει να ακυρώσει την εκλογή των 11 “Σπαρτιατών”; Πως θα συμπληρωθούν οι κενές έδρες τους;
Κάποιοι συνταγματολόγοι υποστηρίζουν πως θα πρέπει να μοιραστούν αναλογικά (;) στα υπόλοιπα κοινοβουλευτικά κόμματα. Δηλαδή οι 11 έδρες και οι 250.000 ψήφοι των “Σπαρτιατών” θα γίνουν 5 επιπλέον έδρες για τη ΝΔ, 3 για τον ΣΥΡΙΖΑ, 1 για το ΠΑΣΟΚ κ.ο.κ. Θα έχουμε δηλαδή μία πλήρη αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος.
Φανταστείτε μόνο τι θα γινόταν αν η Νέα Δημοκρατία δεν είχε σήμερα αυτοδυναμία και με 3 έξτρα ψήφους την αποκτούσε… Όχι δηλαδή πως και τώρα θα λείψουν τα διαδικαστικά προβλήματα όπως το πόσες έδρες θα πάρει η Νέα Αριστερά που προήλθε από τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ.
Το σενάριο αυτό είναι τραγικό. Όμως και το δεύτερο σενάριο, αυτό της διεξαγωγής επαναληπτικών εκλογών στις περιφέρειες που οι “Σπαρτιάτες” χάνουν τις έδρες τους είναι εξαιρετικά δύσκολο. Με δεδομένο ότι αυτοί είχαν εκλεγεί στις μεγαλύτερες περιφέρειες, στην ουσία θα έχουμε μία πλήρη εκλογική διαδικασία. Ποιός δικαστής θα τολμήσει να αποφασίσει κάτι τέτοιο χωρίς να υπάρχει συναίνεση από όλα τα κόμματα όταν μάλιστα γνωρίζουν πως οι 250.000 και ίσως ακόμη περισσότεροι θα περιμένουν και πάλι ένα νεύμα του Κασσιδιάρη πίσω από τα κάγκελα;
Οπότε;
Απάντηση δεν υπάρχει. Ιδιαίτερα τώρα, μετά τη σημερινή διατύπωση του σκεπτικού του Αρείου Πάγου.
Τι μπορούσε να γίνει;
Είχε αναφερθεί σε αυτό ο Ευάγγελος Βενιζέλος τον περασμένο Ιούνιο: «το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο πάρα πολύ συχνά έρχεται αντιμέτωπο με ενστάσεις οι οποίες είναι απροσδόκητες και θέτουν ζητήματα τα οποία είναι μεγάλης σημασίας. Από εκεί και πέρα, θα δούμε που μπορεί να θεμελιωθεί μία τέτοια πρωτοβουλία. Θα έλεγα πολύ απλά, μπορεί να προβληθούν δύο λόγοι, ο ένας είναι η έλλειψη νομίμων προσόντων και ο άλλος είναι η εκλογική παράβαση, όπως λέγεται. Εκλογική παράβαση με την έννοια της αλλοίωσης του εκλογικού ανταγωνισμού δεν έχουμε στην πραγματικότητα, αλλά και να είχαμε αυτό θα οδηγούσε σε επανάληψη των εκλογών, είναι στείρα αυτή η εκδοχή».
Και συμπλήρωνε: «Άρα πρέπει να συνεκτιμηθεί όλο αυτό το τοπίο, το οποίο όμως δεν μπορούμε να το ελέγξουμε ούτε συγκεντρωτικά ούτε ορθολογικά, υπάρχουν πάντα μεταβλητές οι οποίες δεν υπακούουν σε κανέναν κανόνα».
Δυστυχώς αυτή η συνεκτίμηση δεν υπήρξε ποτέ. Τώρα πάμε κι όπου βγει. Για μία ακόμη φορά.