Ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ έχει μεταφερθεί σε ασφαλή τοποθεσία μέσα στη χώρα με αυξημένα μέτρα ασφαλείας να έχουν ληφθεί επί τόπου, δήλωσαν στο Reuters δύο περιφερειακοί αξιωματούχοι που ενημερώθηκαν από την Τεχεράνη.
Οι πηγές δήλωσαν πως το Ιράν είναι σε συνεχή επαφή με τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου και άλλες περιφερειακές οργανώσεις που πρόσκεινται στο Ιράν προκειμένου να καθορίσουν το επόμενο βήμα μετά την ανακοίνωση από το Ισραήλ ότι σκότωσε τον ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα σε ένα πλήγμα στη νότια Βηρυτό χθες, Παρασκευή.
Ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ είναι ηγέτης του Ιράν και κεντρική φιγούρα στη σύγχρονη ιρανική ιστορία. Από το 1989, υπηρετεί ως Ανώτατος Ηγέτης της χώρας, ο ανώτερος θρησκευτικός και πολιτικός αξιωματούχος του Ιράν, διαδεχόμενος τον Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί, τον ιδρυτή της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Νεανικά Χρόνια και Θρησκευτική Παιδεία
Ο Αλί Χαμενεΐ γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου 1939 στη Μασχάντ του Ιράν, σε μια θρησκευτική οικογένεια σιιτών μουσουλμάνων. Ο πατέρας του ήταν ιερωμένος, κάτι που είχε καθοριστική επίδραση στην πορεία του. Σπούδασε θεολογία σε διάφορες πόλεις του Ιράν, όπως στη Μασχάντ και την Κομ, όπου εκπαιδεύτηκε κοντά σε μεγάλους αγιατολάχ και μελετητές της σιιτικής σχολής, όπως ο Χομεϊνί, με τον οποίο διατήρησε στενή σχέση.
Πολιτική και Επαναστατική Δράση
Η ενασχόληση του Χαμενεΐ με την πολιτική ξεκίνησε από νεαρή ηλικία. Στις δεκαετίες του 1960 και 1970, ενεπλάκη ενεργά στο αντιμοναρχικό κίνημα κατά του Σάχη Μοχάμαντ Ρεζά Παχλαβί, συμμετέχοντας στην Ιρανική Επανάσταση του 1979. Ο Χαμενεΐ υπήρξε αφοσιωμένος οπαδός του Χομεϊνί, υποστηρίζοντας το όραμα για την εγκαθίδρυση μιας ισλαμικής δημοκρατίας βασισμένης στο μοντέλο της θεοκρατίας.
Μετά την επικράτηση της επανάστασης και την ανατροπή του Σάχη, ο Χαμενεΐ κατείχε διάφορες σημαντικές θέσεις, όπως υπουργός Άμυνας και επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης. Το 1981, μετά τη δολοφονία του Προέδρου Μοχαμάντ Αλί Ρατζαΐ, ο Χαμενεΐ εξελέγη πρόεδρος της χώρας, θέση που κατείχε μέχρι το 1989.
Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν
Με τον θάνατο του Χομεϊνί το 1989, ο Χαμενεΐ εξελέγη Ανώτατος Ηγέτης, αν και η θρησκευτική του αυθεντία αμφισβητήθηκε αρχικά, καθώς δεν είχε ακόμη τον τίτλο του «Μεγάλου Αγιατολάχ». Με την πάροδο του χρόνου, όμως, εδραίωσε την εξουσία του και την επιρροή του στο πολιτικό και θρησκευτικό σύστημα του Ιράν.
Ως Ανώτατος Ηγέτης, κατέχει τον έλεγχο των βασικών θεσμών της χώρας, όπως οι ένοπλες δυνάμεις, το δικαστικό σύστημα και οι δυνάμεις ασφαλείας. Η πολιτική του εξουσία είναι απόλυτη και έχει τον τελευταίο λόγο σε όλες τις σημαντικές αποφάσεις, καθιστώντας τον κεντρικό παράγοντα στον καθορισμό της ιρανικής εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.
Ιδεολογία και Πολιτική Στρατηγική
Ο Χαμενεΐ είναι ένθερμος υποστηρικτής της πολιτικής της «επαναστατικής επαγρύπνησης», εστιάζοντας στην προστασία και τη διατήρηση των αρχών της Ιρανικής Επανάστασης. Προωθεί έναν αντιδυτικό και αντι-ιμπεριαλιστικό λόγο, με έμφαση στην ανεξαρτησία του Ιράν από ξένες δυνάμεις, κυρίως τις ΗΠΑ, τις οποίες χαρακτηρίζει ως «Μεγάλο Σατανά».
Στην εξωτερική πολιτική, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην υποστήριξη σιιτικών οργανώσεων και κινημάτων στη Μέση Ανατολή, όπως η Χεζμπολάχ στον Λίβανο και οι σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ, με στόχο την επέκταση της ιρανικής επιρροής στην περιοχή.
Κριτική και Διαμάχες
Ο Χαμενεΐ έχει αντιμετωπίσει έντονη κριτική από πολιτικούς αντιπάλους και ακτιβιστές για τον περιορισμό της ελευθερίας του λόγου, την καταστολή των διαφωνούντων και τον έλεγχο του πολιτικού συστήματος μέσω των Φρουρών της Επανάστασης. Οι προεδρικές εκλογές του 2009 και οι διαδηλώσεις που ακολούθησαν αποτέλεσαν σημείο έντονης σύγκρουσης μεταξύ των μεταρρυθμιστών και του καθεστώτος, το οποίο καταπνίγηκε με βίαιες μεθόδους.
Προσωπική Ζωή
Ο Χαμενεΐ είναι γνωστός για τον λιτό και ασκητικό τρόπο ζωής του, παραμένοντας κοντά στις θρησκευτικές παραδόσεις και αξίες. Ασχολείται επίσης με τη συγγραφή και τη διδασκαλία ισλαμικών θεμάτων, και έχει γράψει αρκετά βιβλία πάνω σε θρησκευτικά και πολιτικά ζητήματα.
Κληρονομιά και Ρόλος στο Μέλλον
Παρά την προχωρημένη του ηλικία, ο Χαμενεΐ παραμένει η κεντρική φυσιογνωμία στην ιρανική πολιτική σκηνή. Η επιρροή του είναι τόσο βαθιά που το μέλλον της χώρας εξαρτάται από τις αποφάσεις και την κληρονομιά του, είτε στο εσωτερικό της χώρας είτε στις διεθνείς σχέσεις.