NewsEdit Το Νόμπελ Φυσικής είναι ένα από τα πέντε αρχικά βραβεία που καθιερώθηκαν από τον Άλφρεντ Νόμπελ, και είναι αφιερωμένο στην επιβράβευση εξαιρετικών επιτευγμάτων στον τομέα της φυσικής επιστήμης. Εδώ είναι μερικά ενδιαφέροντα trivia για το βραβείο:
- Πρώτος νικητής: Το πρώτο βραβείο Νόμπελ Φυσικής απονεμήθηκε το 1901 στον Βίλχελμ Ρέντγκεν, για την ανακάλυψη των ακτίνων Χ. Η ανακάλυψη αυτή ήταν η πρώτη που έκανε το αόρατο ορατό, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στη φυσική και την ιατρική.
- Μόνο δύο γυναίκες έχουν κερδίσει το βραβείο μόνες τους: Η Μαρί Κιουρί ήταν η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής το 1903 για την έρευνά της στη ραδιενέργεια. Το 2020, η Αντρέα Γκεζ έγινε μόλις η τέταρτη γυναίκα που κέρδισε το Νόμπελ Φυσικής, και μόνο η δεύτερη που το μοιράστηκε (μαζί με τον Ρότζερ Πένροουζ).
- Διπλή βράβευση: Ο Τζον Μπάρντιν είναι ο μοναδικός άνθρωπος που έχει κερδίσει το βραβείο Φυσικής δύο φορές. Πρώτη φορά το 1956 για το τρανζίστορ και δεύτερη το 1972 για την υπεραγωγιμότητα.
- Διαφορετικές κατηγορίες φυσικής: Οι βραβεύσεις έχουν καλύψει ποικίλες κατηγορίες φυσικής, από την κλασική μηχανική, την κβαντική φυσική, και την αστροφυσική, μέχρι την συμπυκνωμένη ύλη και τα υλικά υψηλής τεχνολογίας.
- Ηλικιακά όρια: Ο νεότερος νικητής του βραβείου ήταν ο Λόρενς Μπραγκ, ο οποίος το κέρδισε το 1915 σε ηλικία 25 ετών μαζί με τον πατέρα του, για τις έρευνές τους στη κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ. Ο μεγαλύτερος νικητής ήταν ο Άρθουρ Ασκιν, που το κέρδισε το 2018 σε ηλικία 96 ετών για τη δουλειά του με λέιζερ.
- Αστροφυσική και κοσμολογία: Τα τελευταία χρόνια, τα Νόμπελ Φυσικής έχουν επανειλημμένα απονεμηθεί σε τομείς όπως η αστροφυσική και η κοσμολογία. Για παράδειγμα, το 2019 βραβεύτηκε η ανακάλυψη ενός εξωπλανήτη που περιστρέφεται γύρω από έναν αστέρα σαν τον Ήλιο.
- Αναβολές λόγω πολέμων: Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1939-1945), μερικά χρόνια δεν απονεμήθηκαν βραβεία, κυρίως λόγω της αδυναμίας συντονισμού ή της πολιτικής αστάθειας.
- Οικονομικές διαστάσεις: Το χρηματικό έπαθλο για τους νικητές ποικίλλει με τα χρόνια, αλλά η τρέχουσα χρηματική αποζημίωση ανέρχεται περίπου στα 10 εκατομμύρια σουηδικές κορώνες (περίπου 900.000 ευρώ).
- Αμφιλεγόμενες αποφάσεις: Υπήρξαν περιπτώσεις όπου η απόφαση της επιτροπής ήταν αμφιλεγόμενη. Ένα γνωστό παράδειγμα είναι η μη βράβευση του Λίσε Μέιτνερ, η οποία συνέβαλε καθοριστικά στην ανακάλυψη της πυρηνικής σχάσης, αλλά το βραβείο πήγε στους Όττο Χαν και Φριτς Στράσμαν το 1944.
- Βραβείο για “λάθος” ανακαλύψεις: Υπήρξαν περιπτώσεις που ορισμένες ανακαλύψεις τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ, αλλά αργότερα αποδείχθηκε ότι οι αρχικές τους υποθέσεις ήταν λανθασμένες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Νόμπελ του Ρόμπερτ Μίλικαν το 1923 για το “φωτοηλεκτρικό φαινόμενο”, καθώς έκανε λάθος στους υπολογισμούς της σταθεράς του Planck.
Αυτά είναι μερικά στοιχεία που συνδέονται με το Νόμπελ Φυσικής, το οποίο συνεχίζει να είναι ένα από τα πιο σημαντικά βραβεία στην επιστήμη.
Tags: Νόμπελ Φυσικής 2024