Εκ των γεγονότων η φθινοπωρινή κινητικότητα στην αγορά έχει μειωθεί, καθώς το αίσθημα της ανασφάλειας για τον επερχόμενο χειμώνα όσον αφορά στην αντοχή των οικογενειακών προϋπολογισμών, αίσθημα που θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς είναι «εισαγόμενο» απότοκο της ενεργειακής κρίσης.
Του Βασίλη Κορκίδη*
Το επιχειρείν «έβαλε και βάζει πλάτη» στην προσπάθεια να διατηρηθούν οι τιμές σε λογικά επίπεδα. Σε μια δύσκολη συγκυρία για το σύνολο των ευρωπαϊκών οικονομιών, όπου ο ετήσιος πληθωρισμός στην ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 10,7% τον Οκτώβριο, η μηνιαία μείωση του πληθωρισμού στη χώρας μας αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο που επιβεβαιώνει το γεγονός ότι οι εγχώριες επιχειρήσεις βάζουν πλάτη, απορροφώντας στο μέτρο του δυνατού τις αυξήσεις που υπαγορεύονται από την διεθνή κρίση στο ενεργειακό πεδίο. Η ευρωπαϊκή μάχη κατά της ακρίβειας αναμένεται να ενταθεί το επόμενο δίμηνο στα είδη διατροφής, κυρίως εξαιτίας των τιμών των σιτηρών.
Παραταύτα, το ελληνικό στοίχημα για συγκράτηση του μέσου ετήσιου πληθωρισμού το 2022, κάτω του 9% μπορεί ακόμα να κερδηθεί. Μακάρι λοιπόν το επίτευγμα μείωσης του τιμάριθμου κατά δύο μονάδες να συνεχιστεί μέχρι τέλος του έτους και σε συνδυασμό με το εγχείρημα του καλαθιού του νοικοκυριού να αποτελέσουν αισιόδοξα στοιχεία ανακούφισης των νοικοκυριών και τόνωσης της ελληνικής αγοράς την οποία και επιζητούμε. Μην ξεχνάμε ότι η οικονομία είναι «κυκλική» άρα και η τόνωση της αγοράς θα προσδώσει δυναμική στην αγοραστική ικανότητα των νοικοκυριών που στα χαμηλά εισοδήματα έχει κουρευτεί κατά 40%.
Μετά τη θετική επίπτωση του τουρισμού στο λιανεμπόριο το γ´τρίμηνο που κινήθηκε ανοδικά κινήθηκε, καθώς οι πωλήσεις των εμπορικών καταστημάτων εμφάνισαν αύξηση τόσο σε αξία όσο και σε όγκο σε σχέση με πέρυσι, αλλά και συνεχίζοντας την ανοδική πορεία που ξεκίνησε από τις αρχές του χρόνου. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο αυξήθηκε κατά 14,1%το καλοκαίρι σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περυσινό δείκτη. Άνοδος καταγράφεται και στο όγκο πωλήσεων κατά 4,4%. Σε ετήσια βάση, οι υψηλότερες αυξήσεις σημειώθηκαν στις πωλήσεις σε αξία των καταστημάτων ειδών διατροφής κατά 14,2%, στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων κατά 13,3%, ποτά και καπνικά κατά 20,8%, έπιπλα, ηλεκτρικά και οικιακό εξοπλισμό κατά 14,1% καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων κατά 23,4%. Οι αυξήσεις αυτές σε μεγάλο βαθμό αποδίδονται στην αύξηση της τουριστικής κίνησης και την ομαλοποίηση της αγοράς, αλλά και στις αυξήσεις τιμών των προϊόντων. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ οι αυξήσεις στις πωλήσεις σε αξία ήταν διψήφιες σε όγκο κυμάνθηκαν σε μονοψήφια ποσοστά. Τον Οκτώβριο όμως το οικονομικό κλίμα επιδεινώθηκε και η κατανάλωση υποχώρησε σε χαμηλά επίπεδα 20μήνου.
Ενώπιον μας λοιπόν και μέχρι να μας «εγκαταλείψει» το τρέχον έτος έχουμε μία περίοδο, και πέραν της εορταστικής, «νέα», θα έλεγα, για τον τρέχοντα μήνα όπου το ενδιαφέρον τόσο του καταναλωτικού κοινού όσο και των επιχειρήσεων έχει προσανατολιστεί στο πλαίσιο του θεσμού της Black Friday, ο οποίος φέτος πέφτει στις 25 Νοεμβρίου 2022, και μάλιστα από τριήμερο να επεκταθεί σε εβδομάδα. Ωστόσο ο θεσμός θα είναι διαφορετικός σε σχέση με άλλες χρονιές διότι φέτος δεν θα υπάρχουν οι καθιερωμένες ενδιάμεσες εκπτώσεις του Νοεμβρίου όπως ίσχυε έως τώρα.
Επιπλέον, οι καταναλωτές αναμένεται να είναι πιο συγκρατημένοι στις αγορές τους σε σχέση με άλλες χρονιές. Αλλά και πιο «μορφωμένοι» ψηφιακά καθώς τα χρονικά διαστήματα των lockdown που προηγήθηκαν ελέω της πανδημίας έδωσε το χρόνο εξοικείωσης με τις ηλεκτρονικές αγορές αλλά και με το «σερφάρισμα» στις αγορές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι καταναλωτές όλων των ηλικιακών ομάδων και κοινωνικών τάξεων θέλουν να μπορούν να απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν, τόσο τα φυσικά καταστήματα, όσο και οι διαδικτυακές αναζητήσεις και αγορές, συνδυαστικά.
Η Black Friday είναι ένας επιτυχημένος και πλέον καθιερωμένος θεσμός στην ελληνική αγορά, όπου ο εμπορικός κόσμος προσπαθεί να προσελκύσει, αλλά και να βοηθήσει με χαμηλές τιμές τους καταναλωτές. Παράλληλα, είναι ένα πραγματικό κίνητρο για τον καταναλωτή ο οποίος σε αυτή τη δεδομένη στιγμή πιέζεται οικονομικά, να κάνει αγορές σε προϊόντα που καλύπτουν τις τρέχουσες ανάγκες του με την καλύτερη τιμή. Και είναι βέβαιο ότι η προσπάθεια που θα καταβάλει ο εμπορικός κόσμος θα έχει μεγάλη ένταση. Υπάρχει επάρκεια προϊόντων, πληθώρα καλών τιμών για όλα τα βαλάντια αλλά και μεγάλος ανταγωνισμός στην αγορά. Οι καταναλωτές δεν έχουν παρά να «εκμεταλλευτούν» την συγκεκριμένη ημέρα ως ευκαιρία για τις αγορές τους. Διαδικτυακές και μη. Και το τονίζω, καθώς θα ήταν λάθος η επιλογή μιας παρατεταμένης περιόδου, μέχρι την Black Friday και Cyber Monday ως τριήμερο προσφορών, καθώς θα σήμαινε την αποδυνάμωση και απαξίωση του θεσμού. Ήδη μεγάλες αλυσίδες ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, εταιρείες καλλυντικών, αθλητικών ειδών επίπλων, ειδών σπιτιού, ένδυσης υπόδησης και εποχιακών ειδών ξεκίνησαν να προϊδεάζουν το αγοραστικό κοινό για τις προσφορές τόσο στα φυσικά όσο και στα ηλεκτρονικά τους καταστήματα της συγκεκριμένης ημέρας, που σε πολλές περιπτώσεις συνήθως ισχύουν ολόκληρη την εβδομάδα. Η επικείμενη Black Friday αλλά και η Cyber Monday που την ακολουθεί, ας ευχηθούμε να είναι και φέτος ικανοποιητικές και να δώσουν όση «οικονομική χαρά» μπορούν, τόσο στα νοικοκυριά, όσο και στις επιχειρήσεις.
*Πρόεδρος ΕΒΕΠ & ΠΕΣΑ