NewsEdit Λίγες ώρες έμειναν για να αποχαιρετίσουμε μια χρονιά που μας αφήνει μουδιασμένους. Όχι λόγω της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης που προκάλεσε η πανδημία του Covid-19, αλλά λόγω του πολέμου στην Ουκρανία που διαδραματίζεται στην «αυλή» της Ευρώπης.
Τα προηγούμενα δύο χρόνια μονάχα μια μεμονωμένη είδηση κυριαρχούσε στα ειδησεογραφικά μέσα, ο κορωνοϊό. Στη διάρκεια του 2022, ωστόσο, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σύμφωνα μάλιστα με τον Economist, ο πόλεμος αφορούσε το ένα τέταρτο των ωρών ανάγνωσης ειδήσεων.
Ειδικότερα, χρησιμοποιώντας δεδομένα 6,5 εκατομμυρίων ιστοριών για 32 νέα θέματα που συγκεντρώθηκαν από την εταιρεία ανάλυσης Chartbeat, ο Economista καταλήγει πως από το 1 δισ. ώρες που αφιερώθηκαν στην ανάγνωση ειδήσεων, ο πόλεμος αφορούσε τις 278 εκατ. ώρες συνολικά, με 6,4 εκατ. να καταγράφονται την ημέρα που ξεκίνησε η εισβολή στα τέλη Φεβρουαρίου. Η πρώτη ημέρα του πολέμου συγκέντρωσε μεγαλύτερο ενδιαφέρον από την πρώτη ημέρα της είδησης του θανάτου της βασίλισσας της Βρετανίας Ελισάβετ Β’ αλλά και της είδησης ότι ο Γουίλ Σμιθ που χαστούκισε τον Κρις Ροκ στα βραβεία Όσκαρ.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά και η αυστηρή πολιτική μηδενικών κρουσμάτων κορωνοϊού που ακολουθούσε μέχρι πρότινος η Κίνα ή οι ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ, κυριάρχησαν σε μεγάλο μέρος της κάλυψης των μέσων ενημέρωσης φέτος, παρατηρεί και το gzeromedia συνοψίζοντας τέσσερα κρίσιμα γεγονότα που δεν έτυχαν της προσοχής που άξιζαν.
Η μεταναστευτική κρίση στην Βενεζουέλα
Μετά τις διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στη Βενεζουέλα το 2014, για τις ελλείψεις αγαθών και τον υψηλό πληθωρισμό, η χώρα υπόκειται σε αυστηρότερες οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ, ως απάντηση στην καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων.
Ως αποτέλεσμα των οικονομικών και πολιτικών κρίσεων που πλήττουν τη χώρα, από το 2015 πάνω από 7 εκατ. πολίτες έχουν εγκαταλείψει τη Βενεζουέλα, αριθμός που «μαρτυράει» πως στη χώρα είναι σε εξέλιξη μια από τις μεγαλύτερες μεταναστευτικές κρίσεις στον κόσμο.
Για όσους έμειναν πίσω, η ποιότητα της ζωής είναι σημαντικά υποβαθμισμένη: η ανεργία είναι μεγάλη, το σύστημα υγείας έχει καταρρεύσει και ποσοστό πάνω από το 65% ζει στη φτώχεια. Εν τω μεταξύ, οι περισσότεροι από αυτούς που έφυγαν αναζήτησαν καταφύγιο στη Λατινική Αμερική, κυρίως στην Κολομβία, όπου δυσκολεύονται να βρουν εργασία.
Στο μεταξύ το 2022 έφερε νέες προκλήσεις για τον πληθυσμό της Βενεζουέλας που έχει μεταναστεύσει. Ο πληθωρισμός έχει διαταράξει την λεγόμενη «gig economy» της Λατινικής Αμερικής, στην οποία βασίζονται πολλοί μετανάστες από τη Βενεζουέλα για να τα βγάλουν πέρα. Ως αποτέλεσμα, χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να ξεριζώσουν τη ζωή τους –και πάλι– με αποτέλεσμα νέες μεταναστευτικές διαδρομές προς τη Βόρεια Αμερική.
Ενδεικτικά, τους πρώτους 10 μήνες του 2022, οι μετανάστες από την Βενεζουέλα αντιπροσώπευαν το 70% των ανθρώπων που διέσχισαν το Darien Gap, το οποίο είναι ένα επικίνδυνο πέρασμα μεταξύ Κολομβίας και Παναμά που συνδυάζει την άνομη ζούγκλα και τη δράση παραστρατιωτικών οργανώσεων και καρτέλ ναρκωτικών.
Οι ΗΠΑ ήραν πρόσφατα ορισμένες κυρώσεις στον πετρελαϊκό τομέα της Βενεζουέλας σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσουν τις απώλειες από τη Ρωσία. Αλλά η Ουάσιγκτον απέχει ακόμη πολύ από την επίτευξη οποιασδήποτε συμφωνίας με το καθεστώς Μαδούρο που θα έσωζε την οικονομία του Καράκας, σημειώνει το gzeromedia.
Καμία ελπίδα για τις γυναίκες του Αφγανιστάν
Αν το 2022 ήταν η χρονιά που ο κόσμος στάθηκε δίπλα στην Ουκρανία, τότε το 2021 θα έπρεπε να σταθούμε δίπλα στον λαό του Αφγανιστάν αφού οι Ταλιμπάν ανέβηκαν στην εξουσία με ταχύτητα αστραπής, σχολιάζει το gzeromedia υπενθυμίζοντας ότι αρχικά οι αξιωματούχοι των Ταλιμπάν δήλωναν ότι θα διαφυλάξουν το «ισλαμικό δικαίωμα» των γυναικών να σπουδάζουν και να εργάζονται.
Όπως ήταν αναμενόμενο, 18 μήνες μετά αυτό το μήνυμα αποδείχθηκε παραπλανητικό.
Η ζωή υπό την κυριαρχία των Ταλιμπάν αποδείχθηκε και πάλι αφόρητη για τους Αφγανούς, ιδιαίτερα για τις γυναίκες και τα κορίτσια. Οι Ταλιμπάν έχουν απαγορεύσει στα κορίτσια ηλικίας 13-18 ετών να πηγαίνουν στο σχολείο και πιο πρόσφατα απαγόρευσαν στις γυναίκες να πηγαίνουν στο πανεπιστήμιο, προκαλώντας διάσπαρτες διαμαρτυρίες. Στις γυναίκες έχει επίσης απαγορευτεί να εργάζονται για μη κυβερνητικές οργανώσεις, ενώ η είσοδός τους απαγορεύεται επίσης στους δημόσιους χώρους της Καμπούλ, την πρωτεύουσα της χώρας.
Επιπλέον, η οικονομία του Αφγανιστάν καταρρέει καθώς οι Ταλιμπάν παραμένουν αποκομμένοι από το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγματικών διαθεσίμων τους, τα οποία διατηρούνται κυρίως σε τράπεζες των ΗΠΑ. Ως αποτέλεσμα, επικρατεί επισιτιστική ανασφάλεια.
Την ίδια ώρα απειλείται η ασφάλεια της χώρας καθώς καθώς η οργάνωση ISIS-K, ένα από τα περιφερειακά παρακλάδια του Ισλαμικού Κράτους και αντίπαλος των Ταλιμπάν, έχει βρει την ευκαιρία να προκαλεί τον όλεθρο.
Πάντως, όσο οι Ταλιμπάν παραμένουν στην εξουσία, η Ουάσιγκτον είναι απίθανο να «ξεπαγώσει» τα κεφάλαια που είχαν κατατεθεί στο εξωτερικό, κι έχουν κατασχεθεί από τις ΗΠΑ.
Οι Ροχίνγκια παραμένουν «καθηλωμένοι» στη θάλασσα
Περίπου ένα εκατομμύριο Ροχίνγκια έχουν καταφύγει στο Μπαγκλαντές από το 2017. Οι Ροχίνγκια είναι μια περιθωριοποιημένη εθνοτική μειονότητας από τη Μιανμάρ η οποία στοχοποιήθηκε από το στρατό το 2017 αναγκάζοντας χιλιάδες να διαφύγουν στη γειτονική χώρα.
Από τότε, οι πρόσφυγες Ροχίνγκια διαμένουν σε άθλιες συνθήκες στο Cox’s Bizarre, ένας τεράστιος καταυλισμός για τους πρόσφυγες, όπου η βία, οι ομαδικοί βιασμοί και οι δολοφονίες αποτελούν συχνό φαινόμενο.
Στο μεταξύ, πολλοί Ροχίνγκια προτίμησαν να δοκιμάσουν την τύχη τους στη θάλασσα, μπαίνοντας σε ξεχαρβαλωμένες βάρκες με την ελπίδα να φτάσουν στη Μαλαισία, η οποία άνοιξε τα σύνορά της στους Ροχίνγκια το 2016. Αλλά το 2022 έχει αποδειχθεί μία από τις πιο θανατηφόρες χρονιές στη θάλασσα για τους Ροχίνγκια. σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Την ίδια ώρα, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της κυβέρνησης του Μπαγκλαντές και της στρατιωτικής δικτατορίας της Μιανμάρ σχετικά με τον πιθανό εθελοντικό επαναπατρισμό των Ροχίνγκια δεν έχουν αποδειχθεί καρποφόρες.
Ο ξεχασμένος πόλεμος της Υεμένης
Οι φωτογραφίες αποστεωμένων παιδιών από την Υεμένη ήταν γροθιά στο στομάχι στην αρχή του πολέμου. Όμως μετά από οκτώ χρόνια συγκρούσεων, δεν βλέπουμε πλέον συχνά αυτές τις εικόνες.
Ενώ οι μάχες μεταξύ των υποστηριζόμενων από το Ιράν ανταρτών Χούθι και της κυβέρνησης που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία περιορίστηκαν φέτος ως αποτέλεσμα της κατάπαυσης του πυρός, οι δύο πλευρές δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία τον Οκτώβριο για την παράταση της εκεχειρίας.
Η ανθρωπιστική κατάσταση πάντως παραμένει απίστευτη: Τουλάχιστον 17 εκατ. αντιμετωπίζουν επισιτιστική ανασφάλεια και 2,2 εκατ. παιδιά κάτω των πέντε ετών χρειάστηκαν ιατρική φροντίδα για τον υποσιτισμό φέτος. Παράλληλα, όπως υπογραμμίζει το gzeromedia, η διεθνής προσοχή για την Ουκρανία έχει τραβήξει ανθρωπιστικούς πόρους από την Υεμένη, καθιστώντας δυσκολότερη τη χρηματοδότηση αποστολών βοήθειας εκεί. Από τον Οκτώβριο, μόλις το 47% του Σχεδίου Ανθρωπιστικής Αντίδρασης υπό την ηγεσία του ΟΗΕ για την Υεμένη είχε χρηματοδοτηθεί από τη διεθνή κοινότητα.
Την ώρα που οι αποκλεισμοί από ξηρά και θάλασσα εμποδίζουν τις αποστολές ανθρωπιστικών οργανώσεων, το αδιέξοδο παραμένει το πιο πιθανό σενάριο το 2023, καταλήγει.