Το απόκοσμο τοπίο του ήλιου αποκαλύπτεται μέσα από πλάνα που έστειλε το διαστημικό σκάφος Solar Orbiter.
Οι εικόνες από το σκάφος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), αποκαλύπτουν φτερωτές, τριχοειδείς δομές από πλάσμα, την ώρα που καταγράφουν επίσης εκρήξεις και βροχές σχετικά ψυχρότερου υλικού που πέφτουν στην επιφάνεια. Οι επιστήμονες λένε ότι οι παρατηρήσεις της πολύπλοκης επιφανειακής δυναμικής του ήλιου θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επίλυση του ερωτήματος γιατί η εξωτερική ατμόσφαιρα του ήλιου (γνωστή ως στέμμα) είναι τόσο πολύ θερμότερη από την επιφάνειά του – ένα μακροχρόνιο παράδοξο στην ηλιακή Φυσική.
Οι πιο φωτεινές περιοχές έχουν θερμοκρασία περίπου 1.000.000 βαθμών Κελσίου, ενώ το ψυχρότερο υλικό, το οποίο πέφτει κάτω από τους 10.000C, εμφανίζεται πιο σκοτεινό. Το υλικό καταγράφηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2023 από το όργανο Extreme-Ultraviolet Imager (EUI), όταν το διαστημικό σκάφος βρισκόταν περίπου στο ένα τρίτο της απόστασης της Γης από τον ήλιο.
Το παρακάτω βίντεο αναδεικνύει λεπτά σχέδια που μοιάζουν με δαντέλες σε όλο τον ήλιο, τα οποία ονομάζονται στεμματικά «βρύα». Οι δομές αυτές εμφανίζονται γύρω από τη βάση μεγάλων βρόχων στεμματικού μαγνητικού πεδίου. Στον ορίζοντα, στήλες αερίου, γνωστές ως spicules, φτάνουν από τη χρωμόσφαιρα του ήλιου σε ύψος περίπου 10.000 χιλιομέτρων.
Στο κέντρο του οπτικού πεδίου είναι ορατή μια μικρή έκρηξη, με ψυχρότερο υλικό να ανυψώνεται προς τα πάνω προτού πέσει κυρίως προς τα κάτω. Αν και μικρή σε σχέση με τα μεγαλύτερα γεγονότα, αυτή η έκρηξη είναι ακόμα μεγαλύτερη από τη Γη.
Το υλικό αποκαλύπτει επίσης τη στεμματική βροχή, η οποία σε θερμοκρασία μικρότερη από 10.000 βαθμών Κελσίου φαίνεται σκοτεινή σε σχέση με το φωτεινό φόντο των μεγάλων στεμματικών βρόχων (περίπου 1.000.000 βαθμών Κελσίου). Η βροχή αποτελείται από συστάδες πλάσματος υψηλότερης πυκνότητας που πέφτουν πίσω προς τον ήλιο υπό την επίδραση της βαρύτητας.
“Είναι πραγματικά πανέμορφο όταν το βλέπεις να συμβαίνει”, δήλωσε ο Δρ David Long, ηλιακός φυσικός στο Πανεπιστήμιο Dublin City University και επιστήμονας του Solar Orbiter. “Έρχεται και φεύγει – βλέπεις βροχές από αυτό γύρω από τις ηλιακές εκλάμψεις”.
Οι παρατηρήσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν να εξηγηθεί γιατί η εξωτερική ατμόσφαιρα του ήλιου είναι πάνω από 150 φορές θερμότερη από την επιφάνειά του, με θερμοκρασία μεγαλύτερη από 1.000.000C.
Το στέμμα θα αναμενόταν να είναι ψυχρότερο επειδή η ενέργεια του ήλιου προέρχεται από τον πυρηνικό φούρνο στον πυρήνα του, και τα πράγματα φυσικά γίνονται ψυχρότερα όσο πιο μακριά βρίσκονται από μια πηγή θερμότητας. Μια εξήγηση είναι ότι οι μικροσκοπικές εκλάμψεις, που ονομάζονται φωτιές κατασκήνωσης, αντλούν ενέργεια στην ατμόσφαιρα για να προκαλέσουν θέρμανση του στέμματος.
Η αποστολή τον επόμενο χρόνο θα αρχίσει να βγαίνει από το πλανητικό επίπεδο για να ρίξει μια πρώτη ματιά στους αχαρτογράφητους βόρειους και νότιους πόλους του ήλιου.
Πηγη ESA, The Guardian