ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Μέσα σε λίγες γραμμές ο Δημοκρατικός Γερουσιαστής του Βερμόντ (και συνδιεκδικητής του χρίσματος του κόμματός του με την Χίλαρι Κλίντον) Μπέρνι Σάντερς εξήγησε περιεκτικά τον θρίαμβο του Ντόναλντ Τραμπ:
” Ο Ντόναλντ Τραμπ πάτησε πάνω στον θυμό και την οργή μιας μεσαίας τάξης που είναι εξασθενημένη και κουρασμένη από το οικονομικό, πολιτικό και μιντιακό κατεστημένο. Οι άνθρωποι είναι κουρασμένοι από το να δουλεύουν περισσότερες ώρες για λιγότερα χρήματα, να αναζητούν αξιοπρεπείς δουλειές επί πληρωμή ή να βλέπουν τέτοιες δουλειές να μετακινούνται στην Κίνα ή άλλες παρόμοιες χώρες, από το να βλέπουν δισεκατομμυριούχους να μην πληρώνουν φόρους και να μην μπορούν οι ίδιοι να αντέξουν οικονομικά μία αξιοπρεπή εκπαίδευση (college education) για τα παιδιά τους- κι όλα αυτά που οι πολύ πλούσιοι γίνονται ακόμα πλουσιότεροι”.
Ορθή ερμηνεία και ενδιαφέρουσα αυτοκριτική.
Από την άλλη ο Πωλ Κρούγκμαν δηλώνει αποσβολωμένος από το αποτέλεσμα: “Δεν αναγνωρίζω τη χώρα μου”. Και θεωρεί πως οι ΗΠΑ είναι πιθανό να γίνουν -επί Τραμπ- ένα “failed state”.
Εκ των υστέρων πολλοί είναι εκείνοι που ανακαλύπτουν τα αίτια του θριάμβου του Ντόναλντ Τραμπ. Και πως το πρόβλημα της πτωχοποίησης, της περιθωριοποίησης της μεσαίας τάξης και της ασυδοσίας των πολιτικών, οικονομικών και μιντιακών ελίτ είναι αυτό που αναγκάζει τις κοινωνίες να εξευτελίσουν τους “δυνάστες” τους όποτε βρίσκουν την ευκαιρία.
Ορθώς, ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε, επισημαίνει στη Bild πως το ζήτημα δεν αφορά μόνο τον αμερικανικό λαό.
Το έγραφα, χθες, πως η ψήφος των Αμερικανών στον Τραμπ είναι και ευρωπαϊκή, και ιταλική, και βρετανική, και ελληνική…
Και πως ο “τραμπισμός” είναι φαινόμενο, απότοκο της αποτυχίας των ελίτ και των εφαρμοζόμενων ακραίων πολιτικών που πτωχοποιούν και περιθωριοποιούν ολόκληρες κοινωνίες.
Όμως, ο Σόϊμπλε σταματά εκεί. Και αποκαλύπτει την υποκρισία και τον φαρισαϊσμό του.
“Μία από τις αιτίες του λαϊκισμού (τύπου Τραμπ) είναι το γεγονός ότι οι ελίτ της πολιτικής και της οικονομίας δεν δίνουν πάντοτε την καλύτερη εικόνα”.
Η δυνατότητα κάθε Σόϊμπλε να κατανοήσει την πραγματικότητα φθάνει, όμως, μόνο μέχρι εκεί. Μέχρι, δηλαδή, την παραδοχή ότι “οι ελίτ δεν δίνουν πάντοτε την καλύτερη εικόνα”.
Ο Μπέρνι Σάντερς, όμως, προχωρά σε μεγαλύτερο βάθος. Εξηγεί τα πραγματικά αίτια. Εάν ο Σόϊμπλε και η πολιτική σχολή που εμμονικά κυβερνά την Ευρώπη δεν κινηθεί προς την διεισδυτική λογική του Σάντερς και δεν αναστείλει αμέσως τις πολιτικές τις καταστροφής των κοινωνιών, τα φαινόμενα τύπου Τραμπ θα είναι πολύ πιο καταστροφικά στην Ευρώπη. Θα εκφραστούν μέσα από ακραία και ακροδεξιά πολιτικά κινήματα, με διάλυση των κοινωνιών, με βιαιότητα και αποδόμηση.
Και διερωτάται κανείς πόσο μπορεί ακόμα να αντέξει μία Ευρώπη, η ηγεσία της οποίας μετά το Brexit και μετά την εκλογή Τραμπ εξακολουθεί να ερμηνεύει τα πράγματα επιδερμικά και, τελικά, να μην καταλήγει σε καμία απόφαση για αλλαγή πορείας…