ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Μπορεί σχεδόν άπαντες να θεωρούν πως η κυβέρνηση έχει διασφαλίσει την υλοποίηση σχεδόν του συνόλου των μέτρων που συνιστούν το πακέτο της δεύτερης αξιολόγησης και να είναι τυπική υπόθεση το staff level agreement στο Euroworking Group και η επικύρωση του στο Eurogroup, όμως στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πως ο …διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες. Η “λεπτομέρεια” εν προκειμένω είναι η διελκυστίνδα μεταξύ Βερολίνου και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σχετικά με το χρέος αλλά κυρίως τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018. Και η σύγκρουση αυτή που πιθανότατα θα οδηγηθεί σε συμβιβασμό Σόϊμπλε- Λαγκάρντ κρύβει νέα μέτρα εάν το Ταμείο δεχθεί να αντισταθμίσει με τέτοιο τρόπο τη μη μείωση των πλεονασμάτων -κάτι που απαιτεί ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών.
Μοσκοβισί και Κερέ που επισκέφθηκαν την Αθήνα δεν στάθηκαν φειδωλοί απέναντι στα επιτεύγματα του οικονομικού επιτελείου, προεξόφλησαν και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους, όμως επισήμαναν κι αυτοί τον “συστημικό” κίνδυνο από τις διαβουλεύσεις μετά Ταμείου και Βερολίνου, κάτι που θα απασχολήσει σήμερα τη συνεδρίαση του Washington Group.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί διαβεβαίωσε του Έλληνες συνομιλητές του ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν σημαντικές ανακοινώσεις για το χρέος. Με αυτές, σύμφωνα με όσα είπε σε κυβερνητικά στελέχη, θα αλλάξει το κλίμα για την Ελληνική οικονομία και θα ανοίξει ο δρόμος τόσο για την έξοδο της χώρας στις αγορές, αλλά και την παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Αντίστοιχα, ο Μπενουά Κερέ, το δεξί χέρι του Μάριο Ντράγκι στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, επισήμανε ότι θα μπορούσε στο τελευταίο διοικητικό συμβούλιο της χρονιάς να συζητηθεί η ένταξη των Ελληνικών ομολόγων από την άνοιξη του 2017 στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Και οι δύο άνδρες στις συνομιλίες τους δήλωσαν βέβαιοι ότι θα πρέπει να υπάρξει, και μάλιστα γρήγορα, μια διευθέτηση του Ελληνικού χρέους, προκειμένου οι επενδυτές να νιώσουν και πάλι ασφαλής ώστε να επενδύσουν στη χώρα.
Ωστόσο τόσο ο κ. Μοσκοβισί, όσο και ο κ. Κερέ συνέδεσαν τις εξελίξεις με τη συζήτηση που έχει ανοίξει μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ αναφορικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018 και την ανάγκη να παρθούν και νέα δημοσιονομικά μέτρα.
Η εικόνα που μετέφερε ο κ. Μοσκοβισί στους συνομιλητές του είναι μιας περίπλοκης και δαιδαλώδους διαπραγμάτευσης, στην οποία υπάρχουν καλές προθέσεις αλλά και αρκετά εμπόδια.
Αυτός είναι και ο μεγάλος κίνδυνος.
Σε αυτό το κλίμα ο κ. Μοσκοβισί επιχειρεί να «μετρήσει» τις πολιτικές αντοχές της Ελληνικής κυβέρνησης, αναφορικά με τις απαιτήσεις που εκφράζει κυρίως το ΔΝΤ. Συγκεκριμένα το Ταμείο φαίνεται πως για να υποχωρήσει στην σθεναρή αντίσταση που ασκεί ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο θέμα της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων, ζητά να αποφασιστούν εδώ και τώρα προληπτικά μέτρα έως και το 2020 όπως έχει γράψει η HuffPost Greece προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων.
Ο Αλέξης Τσίπρας είχε προλάβει να διαμηνύσει πως δεν θα δεχθεί νέα μέτρα μετά το 2018 (οπότε και λήγει το πρόγραμμα), όμως το μεσοπρόθεσμο “καραδοκεί”: μέχρι τον Μάϊο του 2017 πρέπει να έχει εγκριθεί πακέτο μέτρων και μεταρρυθμίσεων για την περίοδο 2017-2020, όμως οι δανειστές θέλουν αυτά να περιγραφούν με αρκετή σαφήνεια (ως στόχοι) τώρα. Και ανάμεσα σε αυτά το Ταμείο ζητά τη μείωση του αφορολόγητου στα 5.000 ευρώ, τις απολύσεις (ακόμα και στο δημόσιο), περικοπές στις συντάξεις κ.ά
Από την Ελληνική πλευρά επιμένουν ότι δεν πρόκειται να δεχθούν κανένα τέτοιου είδους εκβιασμό.
Σε αυτό το κλίμα ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, από το βήμα του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, διατύπωσε την εναλλακτική πρόταση της κυβέρνησης αναφορικά με το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων, στέλνοντας σαφές μήνυμα στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Όπως είπε ο κ. Τσακαλώτος «αφού κάποιες χώρες της Ευρώπης θεωρούν ότι η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα χρέους αλλά πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, καταθέτουμε μια πρόταση: Μειώστε μας τα πρωτογενή πλεονάσματα των ετών μετά το 2018 και εμείς δεσμευόμαστε ότι ο δημοσιονομικός χώρος που θα δημιουργηθεί θα κατευθύνεται μόνο σε μείωση φόρων και άλλες ελαφρύνσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητά τους», σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών.
Μετά και τη χθεσινή συνεδρίαση του EuroWorking Group, τα βλέμματα πλέον όλων είναι στραμμένα στην τελευταία για το 2017 προγραμματισμένη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στις 5 Δεκεμβρίου. Τα αποτελέσματα και του EuroWorking Group δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για οριστική συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών μέσα στις επόμενες επτά ημέρες.
Στο Οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ωστόσο, ότι η πορεία των διαπραγματεύσεων τόσο σε επίπεδο επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων των θεσμών με τους υπουργούς, αλλά και μεταξύ των τεχνικών κλιμακίων δημιουργεί προσδοκίες ώστε να υπάρξει μια τεχνική συμφωνία εάν όχι έως την ερχόμενη Δευτέρα, πριν το τέλος του χρόνου.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων, αλλά ίσως ακόμα και σε μια ολιγοήμερη κάθοδο των επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων των θεσμών στην Αθήνα, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο προκειμένου να κλείσουν όλα τα ανοιχτά μέτωπα.
Όλα αυτά κρύβουν πιθανώς πολιτικές εξελίξεις αφού, παρά τις επίσημες διαψεύσεις, η κυβέρνηση κρατά το πιστόλι των πρόωρων εκλογών πάνω στο τραπέζι. Το Μαξίμου γνωρίζει πολύ καλά τις ελάχιστες πλέον πραγματικές πολιτικές αντοχές της κυβέρνησης όπως γνωρίζει και το ότι οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν μία πολιτική αναταραχή στην Ελλάδα, μεσούσης της “τέλειας πολιτικής καταιγίδας” που ξεκινά την Κυριακή στην Ιταλία και την Αυστρία και φθάνει μέχρι τις Γερμανικές εκλογές τον επόμενο Οκτώβριο.