ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Στον αέρα βρίσκεται το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης από τον ιδιωτικό τομέα της γηραιότερης τράπεζας του κόσμου, της Monte dei Paschi di Siena (MPS), μετά την ήττα του ιταλού πρωθυπουργού στο δημοψήφισμα και την επικείμενη παραίτησή του από το πρωθυπουργικό αξίωμα.
Η ιστορική τράπεζα της Τοσκάνης και τρίτη μεγαλύτερη στην Ιταλία, με έκθεση σε «κόκκινα δάνεια» που αγγίζει τα 46 δισεκατομμύρια ευρώ, καλείται να βρει μέχρι το τέλος του 2016 κεφάλαια 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι επενδυτές εμφανίζονται, ωστόσο, ιδιαίτερα διστακτικοί μετά την ανακοίνωση του Ματέο Ρέντσι ότι θα υποβάλει την παραίτησή του.
Τώρα, ανάμεσα στα σενάρια που εξετάζεται και θεωρείται πολύ πιθανό είναι να αναλάβει τον έλεγχο του 40% της τράπεζας το κράτος με 2 δισ. ευρώ. Αυτό το σενάριο προκρίνεται ως το επικρατέστερο σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters.
Η MPS αξιολογήθηκε ως το πιο αδύναμο τραπεζικό ίδρυμα στα ευρωπαϊκά τεστ αντοχής του καλοκαιριού και μετά βίας γλίτωσε τη διάσωση πριν από μερικούς μήνες χάρις σε ένα σχέδιο που προέβλεπε την άντληση ιδιωτικών κεφαλαίων για την αναζωογόνηση της. Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, οι επενδυτές διατηρούν το δικαίωμα να αποσυρθούν από αυτό στην περίπτωση ενός πολιτικού ή οικονομικού γεγονότος που θα μπορούσε να επηρεάσει την όλη διαδικασία.
Οι πολιτικές εξελίξεις στην γειτονική χώρα φαίνεται πως αποτελούν για τους επενδυτές ακριβώς ένα τέτοιο γεγονός.
Reuters: Διάσωση με κρατικοποίηση
Η Ιταλία ετοιμάζεται να αγοράσει μετοχικό κεφάλαιο ύψους δύο δισεκατομμυρίων ευρώ στην τράπεζα Monte dei Paschi di Siena (BMPS.MI), καθώς οι προσδοκίες για επανακεφαλαιοποίηση μέσω ιδιωτικής χρηματοδότησης εξανεμίζονται, μετά την παραίτηση του Ματέο Ρέντσι, όπως αποκάλυψαν δύο πηγές που γνωρίζουν το ζήτημα στο πρακτορείο Reuters.
Η κυβέρνηση είναι ήδη ο μεγαλύτερος μοναδικός μέτοχος της προβληματικής αυτής τράπεζας, με ποσοστό 4%, αλλά σχεδιάζει να αγοράσει ομόλογα που κατέχουν οι Ιταλοί πολίτες και να αυξήσει το κεφάλαιό της μέχρι και στο 40%, δήλωσαν οι ίδιες πηγές στο πρακτορείο, γεγονός που θα σημαίνει πως το ιταλικό κράτος θα κατέχει με μεγάλη διαφορά τις περισσότερες μετοχές και ουσιαστικά θα ελέγχει την τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας και τις συνεδριάσεις των μετόχων.
Σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες του Reuters, η μετάβαση αυτή το καθεστώς της τράπεζας θα γίνει άμεσα, ίσως και το προσεχές Σαββατοκύριακο.
Η Monte dei Paschi πρέπει να αυξήσει το κεφάλαιό της κατά 5 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, ώστε να αποφύγει την κατάρρευση, όμως πλέον οι ιδιώτες επενδυτές είναι απρόθυμοι να βάλλουν χρήματα, μετά την ήττα του Ρέντσι στο δημοψήφισμα και την επικείμενη παραίτησή του.
Η τράπεζα έχει ήδη προγραμματίσει να αυξήσει το κεφάλαιό της κατά ένα δισ. ευρώ μέσω ανταλλαγής ομολόγων με θεσμικούς επενδυτές και η Ρώμη ελπίζει πως δύο δισ. ευρώ επιπλέον θα πείσουν άλλους επενδυτές να συμπληρώσουν το κενό των δύο ακόμα δισ. ευρώ, συμμετέχοντας και αυτοί.
«Πρόκειται για μία de-facto κρατικοποίηση με την ισχυρή παρουσία του κράτους, που θα μπορέσει να προσελκύσει επενδυτές και θα επιτρέψει να γίνει ομαλά η μετάβαση», δήλωσε μία πηγή στο Reuters, ενώ το πρακτορείο επισημαίνει πως το υπουργείο Οικονομικών της χώρας αρνήθηκε να σχολιάσει τις πληροφορίες.
Το ιταλικό υπουργείο Οικονομικών πιθανότατα θα αγοράσει περίπου 40.000 μετοχές από ιδιώτες επενδυτές στην ονομαστική τους αξία, έτσι ώστε να διασφαλίσει ότι δεν θα υποστούν απώλειες κατά την διάσωση της τράπεζας και επομένως να αποτρέψει τον κίνδυνο bank run.
Η Monte dei Paschi ήταν η πιο αδύναμη ευρωπαϊκή τράπεζα κατά τα stress tests του περασμένου καλοκαιριού και σχεδίαζε την ανακεφαλαιοποίησή της μέσω ιδιωτών επενδυτών.
Στον «αέρα» το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης
Οι τραπεζίτες της Mediobanca και της JPMorgan, που εκτελούν χρέη συμβούλων στην MPS, καταβάλλουν από κοινού με τον Ιταλό υπουργό Οικονομικών κ. Πιερ Κάρλο Παντοάν τις ύστατες προσπάθειες ώστε να πείσουν ιδιώτες επενδυτές να επενδύσουν 5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με δύο πηγές που μίλησαν στο πρακτορείο Reuters, οι επενδυτές θα αναβάλουν την απόφασή τους για το εάν θα καλύψουν τα απαιτούμενα κεφάλαια ή θα αποσυρθούν, περιμένοντας κάποιες ημέρες για να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο.
Ένας εκ των μεγαλύτερων επενδυτών είναι η Qatar Investment Authority (QIA) είχε δεσμευθεί να συνεισφέρει στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Θεωρεί όμως ότι δεν μπορεί να προχωρήσει σε μια τόσο σοβαρή επιχειρηματική και επενδυτική απόφαση εάν δεν ξεκαθαρίσει το ποιος διαδεχθεί τον Μ. Ρέντσι και εάν θα υπάρξουν πρόωρες εκλογές.
«Η πολιτική αναταραχή καθιστά πιο δύσκολη την υλοποίηση της επένδυσης» δηλώνουν στους Financial Times, τραπεζικές πηγές. «Οι επενδυτές από το Κατάρ δεν θα δεσμευθούν μέχρι να υπάρξει μεγαλύτερη σαφήνεια στο θέμα της κυβέρνησης» ανέφερε στο Reuters ένας άλλος τραπεζίτης που βρίσκεται κοντά στο consortium.
Ο μεγάλος φόβος των επενδυτών στην περίπτωση που προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές είναι η επικράτηση του Κινήματος Πέντε Αστέρων (M5S) του Μπέπε Γκρίλο, το οποίο έχει δεσμευτεί για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με τη συμμετοχή της Ιταλίας στην Ευρωζώνη.
Η τοποθέτηση των χρημάτων από τους επενδυτές του Κατάρ θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική, καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις, εάν πραγματοποιηθεί, τότε θα ακολουθήσουν ακόμη 10 με 20 ιδιώτες επενδυτές που θα επενδύσουν γύρω στα 100 εκατομμύρια ευρώ ο καθένας.
Όπως έγινε γνωστό τη Δευτέρα η απόφαση για το αν είναι δυνατό να επιτευχθεί ανακεφαλαιοποίηση της Monte Paschi από τον ιδιωτικό τομέα θα αναβληθεί μέχρι την Παρασκευή, ώστε να καταβληθούν και νέες προσπάθειες.
«Νομίζω πως τα νούμερα δεν βγαίνουν για την Monte Paschi σε καμία περίπτωση. Νομίζω πως το “όχι” στο δημοψήφισμα θα αποτελέσει την τέλεια δικαιολογία ώστε οι επενδυτές να φύγουν» ανέφερε τη Δευτέρα ανώνυμη πηγή στο Reuters.
To επικρατέστερο σενάριο, είναι
Tο σχέδιο προληπτικής ανακεφαλαιοποίησης
Οι ιταλικές αρχές έχουν ήδη απευθυνθεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), καθώς σε περίπτωση «ναυαγίου» της ανακεφαλαιοποίησης με ιδιώτες, τότε η τράπεζα θα αναγκαστεί να υπαχθεί σε πακέτο διάσωσης, με τη συμμετοχή και του ιταλικού δημοσίου.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ομολογιούχοι και μέτοχοι της τράπεζας θα κληθούν να υποστούν σημαντικές απώλειες, καθώς σύμφωνα με τους νέους κανόνες της Ε.Ε., η συμμετοχή τους συνιστά προϋπόθεση για την εκταμίευση των κρατικών χρημάτων. Το ακριβές ποσό αλλά και ο τρόπος συμμετοχής στις απώλειες δεν έχουν, ωστόσο, ακόμη καθοριστεί.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, επικαλούμενοι πηγή που εμπλέκεται άμεσα στις σχετικές συζητήσεις, η ίδια η τράπεζα και οι επόπτες από την ΕΚΤ πιθανότατα θα προκρίνουν τη λύση της «προληπτικής ανακεφαλαιοποίησης». Ειδικότερα, σύμφωνα με τις πληροφορίες που κυκλοφορούν τις τελευταίες ώρες, το σχέδιο θα προβλέπει διάσωση της τράπεζας με κρατικά χρήματα, «κούρεμα» επενδυτών που κατέχουν ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης (junior bondholders) μέσω της μετατροπής των ομολόγων που κατέχουν σε μετοχές της τράπεζας και κάποια αποζημίωση μικροεπενδυτών οι οποίοι κατέχουν ομόλογα της τράπεζας ύψους 2 δισ.
Σημειώνεται ότι όπως μεταδίδει το Reuters, ο διευθύνων σύμβουλος της MPS αναμένεται να έχει συζητήσεις με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Ανησυχίες και για τις υπόλοιπες τράπεζες
Οι ανησυχίες εντείνονται ακόμη περισσότερο, καθώς επίκεινται σχέδια ανακεφαλαιοποίησης και άλλων επτά τραπεζών, μεταξύ αυτών και της UniCredit, της μεγαλύτερης τράπεζας της Ιταλίας.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, η εκτίμηση είναι ότι ενώ η UniCredit θα καταφέρει πιθανότατα να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα κεφάλαια, δεν ισχύει το ίδιο και για τις υπόλοιπες, μικρότερες τράπεζες.
«Μια ενδεχόμενη αποτυχία των προσπαθειών εξυγίανσης της MPS θα επηρέαζε και την ικανότητα της UniCredit να προσελκύσει επενδυτές για το δικό της σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης ύψους 10-13 δισ. ευρώ. Πρόκειται για την τέταρτη ανακεφαλαιοποίηση της συγκεκριμένης τράπεζας μέσα σε πέντε χρόνια. Αν και πολλοί λίγοι πιστεύουν ότι η τράπεζα δεν θα καταφέρει να βρει τα χρήματα, η διαδικασία μπορεί να γίνει πιο δύσκολη και ακριβή» ανέφερε πριν από μερικές ημέρες το Politico.
«Εάν το σχέδιο για την MPS αποτύχει, τότε αυτό σημαίνει κακά νέα και για τις άλλες ιταλικές τράπεζες που χρειάζονται ανακεφαλαιοποίηση» ανέφερε ο Patrick O’Donell, επενδυτής της Aberdeen Asset Management στους Financial Times. Και πρόσθεσε: «Αν η Ιταλία δεν καταφέρει να τακτοποιήσει τα ζητήματα με τις τράπεζές της τότε θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα. Για ακόμη μία φορά η Ευρώπη βρίσκεται σε μια κατάσταση όπου η πολιτική, η ΕΚΤ και οι τράπεζες συνδέονται με επικίνδυνο τρόπο».