ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Πρόεδρος της Δημοκρατίας και πρωθυπουργός επεξεργάζονται “φόρμουλα” αμφισβήτησης του Eurogroup- Σε παρόμοια “γραμμή” κινείται και ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ που εμφανίζεται εκνευρισμένος με την τακτική Σόϊμπλε
Ένα βήμα πριν την επίσημη αμφισβήτηση της νομικής ισχύος των αποφάσεων του Eurogroup σχετικά με την αξιολόγηση και κατ’ επέκταση την εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος βρίσκεται, σύμφωνα με πληροφορίες του anatropinews.gr, η ελληνική κυβέρνηση, εφόσον στη συνεδρίαση της 20ης Φεβρουαρίου δεν υπάρξει σαφής απόφαση απεμπλοκής της δεύτερης αξιολόγησης και εξομάλυνση των σχέσεων με την Αθήνα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως ο Αλέξης Τσίπρας διατύπωσε διακριτικά την αντίδρασή του και στην Γερμανίδα Καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ αλλά έχει καταστήσει σαφείς τις θέσεις του τόσο στον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, όσο και στον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ.
Η κίνηση αυτή κρίνεται αναγκαία δεδομένου ότι η ελληνική πλευρά συναντά συχνά την θέση “να τα βρείτε με τους Θεσμούς” που διατυπώνει προσχηματικά η κ. Μέρκελ. Οι ισορροπίες της Γερμανίδας Καγκελαρίου με τον Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο ενόψει Γερμανικών εκλογών, δεν επιτρέπουν στην Αθήνα να ελπίζει σε στήριξη της πρώτης. Άλλωστε αρκετοί είναι εκείνοι που θεωρούν πως Μέρκελ και Σόϊμπλε ουσιαστικά αλληλοσυμπληρώνονται, η μία κρατώντας χαμηλούς συναινετικούς τόνους και ο δεύτερος κάνοντας τη “βρώμικη” δουλειά, απειλώντας σχεδόν σε καθημερινή βάση την Ελλάδα και αφήνοντας ανοικτό το θέμα του Grexit.
Το σκεπτικό της τακτικής κίνησης που σχεδιάζει το Μέγαρο Μαξίμου αφορά στο γεγονός ότι ενώ σε επίπεδο αρχηγών κρατών η αντιμετώπιση που τυγχάνει η Ελλάδα είναι αρκετά ορθολογική και διαπιστώνονται σημεία σύγκλισης, όταν το θέμα του ελληνικού προγράμματος και εν προκειμένω αυτό της αξιολόγησης φθάνει στο Eurogroup, εκεί διαμορφώνονται αρνητικοί συσχετισμοί που καθοδηγούνται από τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε που δια του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάϊσελμπλουμ και του επικεφαλής του Euroworking Group Τόμας Βίζερ θέτουν ολοένα και περισσότερες απαιτήσεις. Το τελευταίο διάστημα, μάλιστα, η εξωθεσμική λειτουργία του οργάνου είναι προφανής.
Για παράδειγμα, ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού γραφείου του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν συναντήθηκε αρκετές φορές κατ’΄ ιδίαν με τον Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε στο Βερολίνο. Αυτές οι άτυπες εν κρυπτώ συναντήσεις διαμορφώνουν κλίμα και συσχετισμούς κατά της Ελλάδος, τη απουσία και εν αγνοία των εκπροσώπων των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης. Στη συνέχεια ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών χειραγωγεί τη στάση των υπουργών Οικονομικών που μετέχουν στο άτυπο όργανο, στη βάση όσων συμφώνησε ο ίδιος με το ΔΝΤ.
Ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί να αξιοποιήσει τη δυσαρέσκεια που έχει διαμορφωθεί σε Βρυξέλλες και Φραγκφούρτη κατά του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, καθώς στο Eurogroup λαμβάνονται αποφάσεις τη υποδείξει του κ. Σόϊμπλε ακόμα και αντιφατικές με τις αποφάσεις της Κομισιόν. Τη δυσφορία τους γι αυτό το κλίμα έχουν διατυπώσει και οι Γάλλοι (Μισέλ Σαπέν), ενώ ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και ο αρμόδιος επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί θεωρούν πως δι αυτού του τρόπου παρακάμπτονται ουσιαστικά οι αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο κ. Σόϊμπλε επιτέθηκε, με αφορμή την κριτική του για την Ελλάδα, και στον επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Η διαμάχη του Βερολίνου με την Φραγκφούρτη εστιάζεται κυρίως στο θέμα των επιτοκίων, καθώς ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών θεωρεί πως η πολιτική Ντράγκι εξασθενεί τις αποταμιεύσεις των Γερμανών και βάλλει έμμεσα κατά των Γερμανικών τραπεζών.
Το νομικό σκέλος της τακτικής του Μεγάρου Μαξίμου για την εξωθεσμική δράση του Eurogroup έχει διατυπώσει, άλλωστε, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Δεν είναι τυχαίο πως τις τελευταίες ημέρες, πρώτα ο κ. Παυλόπουλος με αναλυτική τεκμηρίωσή του από την Πορτογαλία και μετά ο πρωθυπουργός με τις δηλώσεις του στη Μάλτα αμφισβήτησαν το “κύρος” του ελεγχόμενου από τον κ. Σόϊμπλε Eurogroup.
Αλέξης Τσίπρας: Να αποφασίζουν κάποια εξωθεσμικά όργανα σε κλειστές πόρτες το μέλλον των λαών.
Προκόπης Παυλόπουλος: «Η Ευρωοομάδα είναι άτυπο, δηλαδή άνευ κρίσιμης θεσμικής σημασίας Forum των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης», την ίδια στιγμή που «όλες οι αποφάσεις ως προς την εφαρμογή των μνημονιακών προγραμμάτων και τις αντίστοιχες «δρακόντειες» κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής της, λαμβάνονται ύστερα από απόφαση της Ευρωομάδας».
Όλα αυτά, βεβαίως, δεν μπορεί να παραγάγουν πολιτικό αποτέλεσμα καθώς οι ευρωπαϊκοί συσχετισμοί είναι αρνητικοί για την Ελλάδα. Όμως, ο Αλέξης Τσίπρας προτίθεται να φέρει το ζήτημα και στην επόμενη Σύνοδο των Ευρωσοσιαλιστών, με αφορμή και τις παράλογες απαιτήσεις του ΔΝΤ, και ελπίζει πως οι Γερμανικές εκλογές θα φέρουν άλλη κυβερνητική σύνθεση ή σε κάθε περίπτωση ευνοϊκότερους συσχετισμούς, ιδιαίτερα εφόσον επιβεβαιωθεί η άνοδος του SPD και η μη συμμετοχή του Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε στη νέα κυβέρνηση του Βερολίνου.
Δηλώσεις του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα,
μετά την άτυπη σύνοδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε
Είχαμε την ευκαιρία, σήμερα, να κουβεντιάσουμε για το μέλλον της Ευρώπης μπροστά από τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Η Ευρώπη, εκτός από τις μεγάλες κρίσεις, την προσφυγική, την οικονομική και της ασφάλειας που διαχειρίζεται τα τελευταία χρόνια, έχει να διαχειριστεί και κάποια σοκ, εξαιτίας της απόφασης της Μεγάλης Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εξαιτίας της αλλαγής της εξωτερικής πολιτικής μετά την αλλαγή διακυβέρνησης στις ΗΠΑ και το νέο πλαίσιο της πολυετούς Ατλαντικής Συμμαχίας. Επιπλέον βλέπουμε από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών μια αλλαγή στάσης.
Αυτές τις προκλήσεις πρέπει να της διαχειριστεί η Ευρώπη με αποφασιστικότητα. Εάν συνεχίσει στην ίδια πορεία είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσει πολλαπλά προβλήματα. Δεν μπορεί η Ευρώπη να παράγει περισσότερες εσωτερικές κρίσεις από όσες μπορεί να καταναλώσει και δεν μπορεί να συνεχίσει να πορεύεται με προγράμματα λιτότητας που εξοντώνουν τους λαούς και τους θέτουν σε πλήρη συναισθηματική αντίθεση με τις ηγεσίες τους και με την Ευρώπη, ως έννοια και ως όραμα. Δεν μπορεί να συνεχίσει με λιγότερη αλληλεγγύη, δεν μπορεί να συνεχίσει με λιγότερη δημοκρατία. Να αποφασίζουν κάποια εξωθεσμικά όργανα σε κλειστές πόρτες το μέλλον των λαών.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Σύνοδος της Ρώμης είναι μια ευκαιρία. Είναι μια ευκαιρία, προκειμένου να υπάρξει ένας επαναπροσδιορισμός και μια αλλαγή πορείας. Ωστόσο, δεν είμαι αισιόδοξος ότι αυτό μπορεί να συμβεί άμεσα.
Βρισκόμαστε μπροστά σε κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις στην Ευρώπη που θα καθορίσουν την πορεία της. Και νομίζω ότι αυτές οι εξελίξεις και οι προκλήσεις, τις οποίες περιέγραψα, μπορεί να είναι είτε αφορμή για μια νέα πορεία να αναλάβει με αυτοπεποίθηση η Ευρώπη το ρόλο της στο διεθνές στερέωμα και να διατηρήσει την ενότητά της, είτε όμως, αν δεν συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα των στιγμών και αν δεν υπάρξει αλλαγή πορείας πολιτικής ατζέντας, μπορεί να βρεθεί και μπροστά σε πολύ κρίσιμα διλήμματα το επόμενο διάστημα.
Είχαμε, επίσης, την ευκαιρία, συζητώντας για τις διεθνείς προκλήσεις, να κουβεντιάσουμε για την ανάγκη να τηρηθεί το Διεθνές Δίκαιο, τόσο σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των προσφυγικών ροών, όσο, όμως, και σε ό,τι αφορά τα θέματα της ασφάλειας, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στα ζητήματα της ασφάλειας.
Θέλω, τέλος, με την ευκαιρία να επισημάνω κάτι το οποίο επεσήμανα και στη Σύνοδο, αλλά και στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις: Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια αυξημένη προκλητικότητα και στρατιωτική δραστηριότητα στο Αιγαίο από την πλευρά της Τουρκίας. Θέλω να δώσω ένα σαφές μήνυμα: Αυτός ο δρόμος δεν οδηγεί πουθενά. Η Ελλάδα ήταν, είναι και θα είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και του Ευρωπαϊκού Δικαίου που παραβιάζεται από την άλλη πλευρά. Και ας μην ξεχνάμε, τα ελληνικά σύνορα είναι τα ευρωπαϊκά σύνορα. Θέλω, λοιπόν, να είμαι σαφής. Γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο δεν υπάρχουν. Αυτό που υπάρχει είναι η σταθερή αποφασιστικότητα της Ελλάδας να υπερασπιστεί το Ευρωπαϊκό, το Διεθνές Δίκαιο και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, καθώς επίσης και η αποφασιστικότητά της να αντιμετωπίσει με ψυχραιμία όλα τα προβλήματα που προκύπτουν, ποντάροντας πάντα στο διάλογο, στη συνεργασία και όχι σε κινήσεις εντυπωσιασμού. Εκεί θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε, έχοντας την πεποίθηση ότι το μήνυμα αυτό θα ληφθεί και από την άλλη πλευρά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποια ήταν η αντίδραση των συνομιλητών σας στις διμερείς συναντήσεις και μέσα στην αίθουσα;
ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Νομίζω ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εταίρων μας δείχνει απόλυτη κατανόηση στη θέση, στη στάση, στα δίκαια αιτήματα της ελληνικής πλευράς σε όλα τα θέματα, τόσο σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά και στα θέματα που αφορούν την οικονομία και την πορεία της χώρας και νομίζω ότι ο μεγάλος μας σύμμαχος στο τελευταίο είναι η εξαιρετικά θετική απόδοση, η θετική υπέρβαση όλων των οικονομικών στόχων από την πλευρά της Ελλάδας στο τελευταίο διάστημα.
Οι δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας για το Eurogroup από την Πορτογαλία
Αμφισβητεί την νομική ισχύ του Eurogroup ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, τονίζοντας ότι δεν περιλαμβάνεται στους Θεσμούς της ΕΕ.
Όπως επισήμανε ο κ. Παυλόπουλος «Η Ευρωοομάδα είναι άτυπο, δηλαδή άνευ κρίσιμης θεσμικής σημασίας Forum των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης», την ίδια στιγμή που «όλες οι αποφάσεις ως προς την εφαρμογή των μνημονιακών προγραμμάτων και τις αντίστοιχες «δρακόντειες» κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής της, λαμβάνονται ύστερα από απόφαση της Ευρωομάδας»
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κατά την ομιλία του αναφέρθηκε στο θέμα του Eurogroup τονίζοντας ότι, με βάση τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), είναι άτυπο και δεν περιλαμβάνεται στους θεσμούς της ΕΕ.
Όπως επισήμανε ο κ. Παυλόπουλος «Η Ευρωοομάδα είναι άτυπο, δηλαδή άνευ κρίσιμης θεσμικής σημασίας Forum των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης», την ίδια στιγμή που «όλες οι αποφάσεις ως προς την εφαρμογή των μνημονιακών προγραμμάτων και τις αντίστοιχες «δρακόντειες» κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής της, λαμβάνονται ύστερα από απόφαση της Ευρωομάδας».
Να σημειωθεί οτι ο κ. Παυλοπουλος ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας του πανεπιστημίου της Κοΐμπρα, κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψής του στην Πορτογαλία
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε αναφερθεί νωρίτερα στις «δύο πρόσφατες αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις αιτήσεις ακύρωσης και τις αγωγές αποζημίωσης των Κυπρίων πολιτών που αφορούν την αναδιάρθρωση του κυπριακού τραπεζικού τομέα, (οι οποίες) συνιστούν σημαντική «προστιθέμενη αξία» στις προεκτεθείσες διαπιστώσεις του ΔΕΕ.
Ειδικότερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήγησε:
Α. Έτσι, όσον αφορά το Μνημόνιο κατανόησης, που έχει υπογραφεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξ’ ονόματος του ΕΜΣ, το ΔΕΕ έκρινε ότι δεν αποτελεί πράξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή/και της ΕΚΤ. Ενώ για τη Δήλωση της Ευρωομάδας, βεβαιώνοντας τον πληροφοριακό χαρακτήρα της, επισημαίνει ότι:
1. Δεν παράγει έννομα αποτελέσματα έναντι τρίτων.
2. Δεν προσβάλλεται ενώπιον των δικαιοδοτικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
3. Δεν αποδίδεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή/και στην ΕΚΤ, δοθέντος ότι ενεργούν εν προκειμένω ως απλοί εντολοδόχοι του ΕΜΣ. Και τούτο διότι από κανένα στοιχείο δεν θα μπορούσε να συναχθεί ότι, στην συγκεκριμένη περίπτωση, η Ευρωομάδα ελέγχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή την ΕΚΤ, ούτε ότι ενεργεί ως εντολοδόχος των θεσμικών αυτών οργάνων. Συνεπώς, δεν χωρεί παραδεκτώς σχετική αίτηση ακύρωσης ενώπιον του ΔΕΕ.
4. Παράλληλα το ΔΕΕ, αναφερόμενο στην φύση και τις αρμοδιότητες της Ευρωομάδας, διευκρινίζει, προς άρση κάθε αμφιβολίας, ότι αυτή συνιστά άτυπη σύνοδο των Υπουργών των οικείων κρατών-μελών. Δηλαδή ένα forum συζητήσεων, σε υπουργικό επίπεδο, των αντιπροσώπων των κρατών-μελών με νόμισμα το ευρώ και όχι όργανο που λαμβάνει αποφάσεις!
Β. Είναι ακριβώς αυτά τα σκεπτικά τα οποία αναδεικνύουν τις «λεπτές ισορροπίες», εντός των οποίων κινείται το ΔΕΕ κατά την άσκηση της δικαιοδοσίας του, η οποία οφείλει, δυστυχώς, να κινείται μεταξύ της αδήριτης πραγματικότητας –η οποία δημιουργείται από την «δυναμική» του παγκοσμιοποιημένου και άνευ δημοκρατικού νομιμοποιητικού ερείσματος και ελέγχου χρηματοπιστωτικού συστήματος- και της έλλειψης κανόνων που θωρακίζουν την Ευρωζώνη κατά την άσκηση των, σύμφυτων με τον προορισμό της, αρμοδιοτήτων της οι οποίες αφορούν ευθέως την συνοχή της.
1. Μ’ απλές λέξεις –οι οποίες φέρνουν στο φως έναν πρωτόγνωρο θεσμικό και, επέκεινα, δικαιοδοτικό «στρουθοκαμηλισμό»- η Ευρωοομάδα είναι άτυπο, δηλαδή άνευ κρίσιμης θεσμικής σημασίας, Forum των υπουργών οικονομικών της Ευρωζώνης, την ίδια στιγμή που, για να πάρουμε ως παράδειγμα την τύχη της Ελλάδας στο πλαίσιο της μνημονιακής διαδικασίας, στην πραγματικότητα όλες οι αποφάσεις ως προς την εφαρμογή των μνημονιακών προγραμμάτων και τις αντίστοιχες «δρακόντειες» κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής της λαμβάνονται ύστερα από απόφαση της Ευρωομάδας!
2. Υπό τις ως άνω προϋποθέσεις η νομολογία του ΔΕΕ –και δίχως αυτό να σημαίνει την επίρριψη της αποκλειστικής ευθύνης σ’ αυτό αλλά στην έλλειψη αποτελεσματικών κανόνων οικονομικής διακυβέρνησης εντός Ευρωζώνης, η οποία επιτείνει το «δημοκρατικό κενό» εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της- οδηγείται, μοιραίως, στο συμπέρασμα ότι η Ευρωομάδα διαδραματίζει τον ρόλο ενός είδους «éminence grise»! Πράγμα που σημαίνει ότι, εντός της κλυδωνιζόμενης Ευρωπαϊκής Ένωσης και του σκληρού πυρήνα της, της Ευρωζώνης, πρέπει να σκύψουμε προσεκτικά πάνω στο νόημα δύο, συμπληρωματικών μεταξύ τους, λατινικών ρήσεων: «O tempora, o mores» και «Sic transit gloria mundi».
