ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Στις Βρυξέλλες βρίσκεται σήμερα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας για να πάρει μέρος στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αποκλειστικό θέμα την υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τη διαπραγμάτευση για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ (Brexit), οι εργασίες της οποίας είναι προγραμματισμένο να αρχίσουν στις 13.30 ώρα Ελλάδας. Νωρίτερα στις 10.45 ο Ελληνας πρωθυπουργός θα συμμετάσχει στην προπαρασκευαστική Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES).
Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνέρχεται η ειδική Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως προβλέπεται από το άρθρο 50 της Συνθήκης για την ΕΕ, ως συνέχεια της επίσημης ενεργοποίησης της διαδικασίας εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου, με τη συμμετοχή των ηγετών των 27 κρατών-μελών.
Η διαπραγμάτευση με το Ηνωμένο Βασίλειο διεξάγεται υπό τον αρχιδιαπραγματευτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μισέλ Μπαρνιέ και η διαμόρφωση των κατευθυντήριων γραμμών έγινε σε καλό κλίμα διαφάνειας, σύμπνοιας και ενότητας των 27, χωρίς ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις ή δυσκολίες και έχει ήδη εγκριθεί σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών.
Οι κατευθυντήριες γραμμές των διαπραγματεύσεων διαρθρώνονται σε τρεις βασικούς άξονες:
1. Τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν, σπουδάζουν και εργάζονται στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και των Βρετανών πολιτών στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Το θέμα αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ελλάδα, λόγω της παρουσίας περίπου 70.000 Ελλήνων στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και των πάνω από 40.000 Βρετανών που κατοικούν ή και έχουν ακίνητη ιδιοκτησία στην Ελλάδα.
2. Τις βρετανικές δημοσιονομικές υποχρεώσεις απέναντι στον προϋπολογισμό της ΕΕ (τρέχουσες αλλά και μετά την αποχώρηση, πέραν του 2019).
3. Τη διατήρηση των επιτευγμάτων της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ιρλανδία και το καθεστώς κυκλοφορίας στα σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου με τα κράτη-μέλη. Το ζήτημα αυτό αφορά κυρίως τα σύνορα Ιρλανδίας-Βόρειας Ιρλανδίας, Γιβραλτάρ-Ισπανίας και σε ένα μικρότερο βαθμό την Κύπρο και τις Βρετανικές Βάσεις στο νησί.
Άλλα θέματα σχετίζονται με τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της ΕΕ σε εκκρεμούσες υποθέσεις, την ομαλή λειτουργία επιχειρήσεων και εμπορικών δραστηριοτήτων, καθώς και με τη μελλοντική σχέση ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου.
Πέραν των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών που διαβιούν στη Μεγάλη Βρετανία, μέριμνα της ελληνικής κυβέρνησης αποτελεί η διασφάλιση των οικονομικών και εμπορικών συμφερόντων της χώρας και των ελληνικών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στους τομείς των εξαγωγών αγροτικών και άλλων προϊόντων προς το Ηνωμένο Βασίλειο και του εισερχόμενου τουρισμού από αυτό.
Η ελληνική κυβέρνηση πέτυχε μετά από πρωτοβουλία της να συμπεριληφθεί δήλωση στα πρακτικά της Συνόδου ότι οι κατευθυντήριες γραμμές, οι διαπραγματεύσεις και τα αποτελέσματα αυτών δεν συνιστούν κανενός είδους προηγούμενο για άλλη πράξη της ΕΕ με τρίτες χώρες.
Ειδικό ενδιαφέρον από ελληνικής πλευράς υπάρχει και για έναν από τους δυο ευρωπαϊκούς οργανισμούς που έχουν έδρα έως σήμερα στο Λονδίνο, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Η χώρα μας έχει υποβάλλει επισήμως υποψηφιότητα να υποδεχθεί τον ένα λόγω οργανισμό, προβάλλοντας ως πλεονεκτήματα το συγκριτικά χαμηλό λειτουργικό κόστος, τη διασύνδεση με την σημαντική ελληνική βιομηχανία φαρμάκων, αλλά και το ελκυστικό κλίμα, τη διασυνδεσιμότητα, και τη γεωγραφική θέση της Αθήνας.
Οι αφίξεις των ηγετών των κρατών-μελών της ΕΕ θα αρχίσουν στις 12.30 ώρα Ελλάδας. Οι εργασίες της Συνόδου αναμένεται να ολοκληρωθούν στις 16.45, και στις 17.00 ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ θα δώσουν συνέντευξη Τύπου.
Μέτωπο των “27” έναντι της Βρετανίας
Στο κείμενο των κατευθυντηρίων γραμμών οι «27» υπογραμμίζουν ότι επιθυμούν μια συντονισμένη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου, ώστε το Brexit να μην προκαλέσει καμία αναταραχή. Ωστόσο, φροντίζουν να καταστήσουν σαφές στους Βρετανούς ότι πρώτα θα γίνουν οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο και, αφού καταγραφεί σημαντική πρόοδος, τότε θα μπορούσε να ξεκινήσει η συζήτηση για τη μελλοντική σχέση μεταξύ των δύο πλευρών, η οποία, όπως τονίζουν, δεν μπορεί να είναι μια σχέση «α λα καρτ». Για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να επωφεληθεί με την ιδιότητα της τρίτης χώρας των πλεονεκτημάτων της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, εάν δεν αποδεχθεί παράλληλα την ελεύθερη διακίνηση και εγκατάσταση των Ευρωπαίων εργαζομένων.
Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την έξοδο, οι Ευρωπαίοι βάζουν στο «τραπέζι» τρεις προτεραιότητες. Η πρώτη αφορά τη διευθέτηση του καθεστώτος των τριών εκατομμυρίων Ευρωπαίων που εργάζονται σήμερα στο Ηνωμένο Βασίλειο και των δύο εκατομμυρίων Βρετανών, που εργάζονται στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ.
Η δεύτερη έχει να κάνει με το κόστος της εξόδου, όπου οι Ευρωπαίοι ζητούν από το Ηνωμένο Βασίλειο περίπου 60 δισ. ευρώ, που απορρέουν από τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει ως κράτος μέλος, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο της συμμετοχής τους στους ιδίους πόρους της ΕΕ, αλλά και σε σχέση με τις άλλες συμφωνίες που έχει υπογράψει η Ευρώπη.
Η τρίτη προτεραιότητα έχει να κάνει με το καθεστώς της Βορείου Ιρλανδίας μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι κατευθυντήριες γραμμές θα μετατραπούν τον επόμενο μήνα σε ένα λεπτομερές κείμενο διαπραγματευτικής εντολής προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία και θα αναλάβει τη διαπραγμάτευση για λογαριασμό των «27» υπό την αιγίδα του Γάλλου πρώην επιτρόπου Μισέλ Μπαρνιέ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, DW