ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ελιά, ΔΗΣΥ και τώρα Κίνημα Αλλαγής. Από τις ευρωεκλογές του 2014 και εντεύθεν το ΠΑΣΟΚ μεταλλάχθηκε από το “όλον” (που έλεγε ο Βενιζέλος) στο “μέρος” και τώρα στο “άλλο”. Το ιδρυτικό συνέδριο του νέου φορέα είναι το άθροισμα πολιτικών δυνάμεων και προσωπικοτήτων Και Ποτάμι, και ΔΗΜΑΡ, και κινήσεις του ευρύτερου χώρου, σε μια συνύπαρξη για άλλους ενδιαφέρουσα και για άλλους εύθραυστη. Ίσως και θνησιγενής εάν λάβει κανείς υπόψη του ότι μέχρι τις παραμονές του συνεδρίου ο Σταύρος Θεοδωράκης διαπληκτιζόταν δημοσίως με τη Φώφη Γεννηματά για την συνάντησή του στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό εν μέσω διαρροών ακόμα και για πιθανή διαγραφή του. Το δίλημμα, πάντως, διατυπώθηκε αν και δεν έλαβε απάντηση: Με τη Ν.Δ ή με τον ΣΥΡΙΖΑ; Διότι, ας μη γελιόμαστε. Οι “ίσες αποστάσεις” δεν αντέχουν στο χρόνο…
Σεραφείμ Π. Κοτρώτσος
Τα ίδια τα στελέχη του νέου φορέα εμφορούνται, πάντως, από αισθήματα αισιοδοξίας και επικαλούνται πρόσφατες δημοσκοπήσεις που τον θέλουν να κατακτά ποσοστό άνω του 10% οψέποτε γίνουν εκλογές.
Η αισιοδοξία, δε, διευρύνθηκε τις ημέρες του συνεδρίου καθώς τα στελέχη του άκουσαν, τον Κυριάκο Μητσοτάκη από τη μία, και τον Γιάννη Δραγασάκη από την άλλη, να απευθύνουν έμμεσα αλλά σαφή μηνύματα σύγκλισης και μετεκλογικής κυβερνητικής συνεργασίας. Και προς επίρρωση όλων αυτών ορισμένα επιφανή στελέχη του Κινήματος Αλλαγής αποκάλυπταν τον στόχο του: να λάβουν εντολή σχηματισμού κυβέρνησης ως τρίτο κόμμα και ως εκ τούτου να ορίσουν το πλαίσιο μιας μελλοντικής διακυβέρνησης.
Η ανθρωπογεωγραφία του συνεδρίου, ωστόσο, πρόδιδε αυτό που κάποιοι θέλουν να κρύψουν.
Να κρύψουν πίσω από το σήμα του νέου φορέα (το οποίο παίρνει τη μορφή διαβατηρίου από αυτά που πρέπει να ξεχαστούν προς την αυταρέσκεια του νέου και “φρέσκου”), αν και αχνά αλλά πάντως ευδιάκριτα φαίνεται ο “πράσινος ήλιος”. Διότι, ας μη γελιόμαστε, το Κϊνημα Αλλαγής είναι πρωτίστως ΠΑΣΟΚ. Ότι κι αν κάνουν ο Θεοδωράκης, ο Καμίνης και ο Θεοχαρόπουλος, η Φώφη Γεννηματά είναι εκπρόσωπος του αδιαμφισβήτητου μεγαλομετόχου που μεταφέρει εξωραϊσμένη και αποενοχοποιημένη την ιστορία του.
Οι εικόνες από το συνέδριο ήταν εξόχως αποκαλυπτικές. Η αμηχανία της συνύπαρξης του Κώστα Σημίτη με τον Γιώργο Παπανδρέου, η κενή θέση του Ευάγγελου Βενιζέλου στην πρώτη ημέρα των εργασιών, η χαρά του εκσυγχρονιστικού μπλοκ και μερίδας του Ποταμιού όταν υποδεχόταν τον Κυριάκο Μητσοτάκη, η μικρή εξέγερση στην αναμφίβολα άκομψη (στο όριο του πολιτικού unfair) κριτική του Βασίλη Λεβέντη, η απόσταση της εμβληματικής φιγούρας του Κώστα Λαλιώτη από την πρώτη σειρά των προσκεκλημένων, αλλά και το αιωρούμενο ερώτημα σχετικά με το που καταλήγει το “δόγμα” των ίσων αποστάσεων.
Ο Γιάννης Ραγκούσης έθεσε το ερώτημα που άλλοι δεν τόλμησαν να θέσουν: «Το Κίνημα Αλλαγής, θα πρέπει σύντομα να αποφασίσει που τοποθετείται στρατηγικά. Στο προοδευτικό ή στο συντηρητικό ρεύμα; Συμπορεύεται και συμμαχεί με τη δεξιά ή με τις προοδευτικές κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις; Είναι Κίνημα Αλλαγής ή Προοδευτικό Κίνημα Αλλαγής;». Και ο Γιώργος Παπανδρέου στριφογύρισε συγκρατημένα γύρω από την ανάγκη να υπάρξει προοδευτικό πρόσημο. Αλλά μέχρι εκεί. Η ουσία της ιδεολογικής ταυτότητας του νέου φορέα δεν εθίγη, καθώς η ηγεσία του δεν είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τα διλήμματα της εποχής μετά τα μνημόνια.
Κυρίως, όμως, δεν είναι έτοιμη να χαράξει τις διαχωριστικές γραμμές που διαμορφώνει η σκληρή πραγματικότητα. Με τι ακριβώς, για παράδειγμα, απ΄ όσα εκφράζει σήμερα η Ν.Δ του διπολισμού των αντιπροέδρων της (Άδωνις vs Χατζηδάκης) συμφωνεί ο νέος φορέας; Και με τι ακριβώς απ΄ όσα πρεσβεύει και πράττει η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα διαφωνεί; Αυτά δεν απαντήθηκαν και δεν πρόκειται να απαντηθούν σε μια πορεία προς τις επόμενες εκλογές όπου κυριαρχεί η ανάγκη πολιτικής και εκλογικής επιβίωσης. Όμως, στην ιδρυτική πράξη του νέου φορέα -όπως φάνηκε και από το συνέδριο- κρύβεται η ίδια η αντίφαση και η σύγχυση σχετικά με το τι είναι και τι θέλει να εκπροσωπήσει.
Η Φώφη Γεννηματά απηύθυνε προσκλητήριο των προοδευτικών κοινωνικών δυνάμεων, αποφεύγοντας να ορίσει ποιες είναι οι προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνίας υπό τις σημερινές συνθήκες και ποιος τις εκπροσωπεί πολιτικά. Τι είναι, εν κατακλείδι, προοδευτικό στις μέρες μας; Είναι ο Άδωνις, ο Δαβάκης, ο Φωτήλας ή όλα αυτά συγχωρούνται πίσω από τον γενικό μεταρρυθμιστικό λόγο της σημερινής ηγεσίας της Ν.Δ;
Και πως μπορεί ένα (νέο) κόμμα να προσκαλέσει τις προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνίας όταν αποφεύγει όπως ο διάβολος το λιβάνι να μιλήσει για το πρόσφατο παρελθόν του, να ομολογήσει τις ευθύνες του για την κρίση, τη χρεοκοπία, τη διαφθορά.
Αναμφίβολα, οι “ίσες αποστάσεις” της Φώφης είναι πιο κοντά στην αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρητορική κορυφαίων στελεχών του νέου φορέα (κυρίως εκείνα που προέρχονται από την εκσυγχρονιστική πλευρά του) και εν τέλει “δύο βήματα δρόμος” από την ταύτιση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η αλήθεια είναι πως κάτι τέτοιο είναι λογικό για δύο βασικούς λόγους:
- Η συγκατοίκηση του ΠΑΣΟΚ με τη Ν.Δ κρίθηκε την περίοδο 2012-2014. Η κληρονομιά που άφησαν ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος είναι βολική για πολλούς. Υπό μία έννοια είναι εύκολο να την ξαναδοκιμάσει κανείς. Υπάρχει “δεδικασμένο”.
- Έχοντας, ως ΠΑΣΟΚ, “λεηλατήσει” επί δεκαετίες τον χώρο της ανανεωτικής Αριστεράς είναι ψυχολογικά εξαιρετικά δύσκολο να αποδεχθεί κανείς την ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ και του Τσίπρα στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας και του ευρέως Κέντρου.
Τα διλήμματα, λοιπόν, κρύφτηκαν κάτω από το χαλί. Θα επανέλθουν, βεβαίως, δριμύτερα ανάλογα με τις πολιτικές συνθήκες που θα διαμορφωθούν το επόμενο διάστημα, κυρίως, δε, από το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών. Μέχρι τότε το Κίνημα Αλλαγής θα είναι περισσότερο Κίνημα (Απ)αλλαγής από τον Τσίπρα και θα κλείνει πονηρά το μάτι στην “καλή” πλευρά του Μητσοτάκη, αδιαφορώντας κατά περίπτωση για την “κακή” του πλευρά. Η ζωή και οι…προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνίας θα κρίνουν τελικά προς ποια κατεύθυνση θα κινηθούν τα πράγματα.