Αυστηρή προειδοποίηση στον Τούρκο πρωθυπουργό απηύθυναν Τουσκ και Γιούνκερ για την τουρκική προκλητικότητα σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο αλλά και για την κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών κατά τη διάρκεια της Συνόδου ΕΕ – Τουρκίας στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
Διατυπώσαμε τις ανησυχίες μας σχετικά με τις τρέχουσες ενέργειες της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο αλλά και στο Αιγαίο καθώς και φυσικά, με την κράτηση πολιτών της ΕΕ, τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντ. Τουσκ.
Υπογράμμισε επίσης ότι η ΕΕ στέκεται αλληλέγγυα πίσω από τη Δημοκρατία της Κύπρου σε σχέση με το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους και φυσικά τούτο μέσα στη δική της ΑΟΖ.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι θα ήθελε η Τουρκία να αποτελέσει έναν πραγματικό στρατηγικό εταίρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επισημαίνοντας ότι είναι “απαραίτητο” για την Τουρκία να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Για τους Έλληνες στρατιωτικούς ζήτησε την άμεση αποφυλάκιση τους. Πρέπει να γίνουν προσπάθειες από την τουρκική πλευρά να επιλυθεί το ζήτημα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών είπε ο Ζ.Κ. Γιούνκερ. Πρόσθεσε ότι η ΕΕ εμπιστεύεται την τουρκική πλευρά ότι θα επιλύσει το ζήτημα, ει δυνατόν πριν από το ορθόδοξο Πάσχα . «Θα ήταν επιθυμητό να γίνει αυτό πριν το ορθόδοξο Πάσχα και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο» είπε ο Γιούνκερ.
Πρόσθεσε ότι η ΕΕ και η Τουρκία χρειάζεται να έχουν έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο, έχουν πολλά κοινά συμφέροντα, αλλά και κοινές προκλήσεις στις οποίες χρειάζεται να εργαστούν μαζί.
Ο κ. Γιούνκερ εξέφρασε πάντως την αντίθεσή του στην «απλοϊκή και επιφανειακή» ιδέα της διακοπής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι συζήτησε με τους Ευρωπαίους ηγέτες τα αναγκαία βήματα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να βελτιωθούν οι σχέσεις της Άγκυρας με την ΕΕ.
Ο Ερντογάν είπε ότι ελπίζει πως οι δύο πλευρές έχουν αφήσει πίσω τους τη δύσκολη περίοδο των κακών σχέσεων. Τόνισε ότι αναμένει από τις Βρυξέλλες στήριξη και όχι επικρίσεις, στον αγώνα του κατά της τρομοκρατίας.
Αναφερόμενος στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, είπε ότι θα ήταν “μεγάλο λάθος” να μείνει η χώρα του εκτός της διεύρυνσης.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε επίσης ότι οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να συμπεριληφθούν ισότιμα σε ζητήματα που αφορούν την Ανατολική Μεσόγειο.
Βαρύ το κλίμα στην έναρξη της συνάντησης
Νωρίτερα Ταγίπ Ερντογάν, Μπόικο Μπορίσοφ, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και Ντόναλντ Τουσκ στάθηκαν μπροστά στους φωτογράφους, πριν από την επίσημη συνάντηση τους που είναι σε εξέλιξη στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
Ο Γιούνκερ, αστειεύτηκε με τον Τουσκ που στεκόταν δίπλα του, αλλά ήταν σφιγμένος όταν τον πλησίασε ο Τούρκος πρόεδρος. Ο μόνος που εμφανίστηκε χαμογελαστός ήταν ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Μπορίσοφ.
Ο Ερντογάν προσήλθε στη συνάντηση με τους υπουργούς Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, θεμάτων ΕΕ Ομέρ Τσελίκ και Ενέργειας, Μπεράτ Αλ Μπαϊράκ.
Η ατζέντα της συνάντησης
Η συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας στον τομέα της ενέργειας, της ασφάλειας, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της διαχείρισης της μετανάστευσης είναι τα κύρια θέματα που η ΕΕ φέρνει στο τραπέζι των συνομιλιών με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη σημερινή Σύνοδο της Βάρνας.
Προηγήθηκε συνάντηση σε διμερές επίπεδο του Μπόικο Μπορίσοφ με τον Τούρκο Πρόεδρο. Αυτή την ώρα είναι εξέλιξη το δείπνο εργασίας των «τεσσάρων» ηγετών όπου θα συζητηθούν όλες οι πτυχές των σημερινών και μελλοντικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Η Σύνοδος της Βάρνας πραγματοποιείται μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που καταδίκασε με σκληρή γλώσσα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, οι οποίες υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια, μεταδίδει το αθηναϊκό πρακτορείο. Οι Ντόναλντ Τουσκ και Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αναμένεται να αναφερθούν στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής και μεταξύ άλλων να ζητήσουν την άμεση απελευθέρωση των Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Τουρκία.
Σύμφωνα με τον Τούρκο αξιωματούχο που ενημέρωσε συμπατριώτες του δημοσιογράφους χθες βράδυ στη Βάρνα, ο Τούρκος Πρόεδρος θα ζητήσει από τη δική του πλευρά, την γρηγορότερη εκταμίευση του δεύτερου πακέτου των 3 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες στην Τουρκία που δίνει η ΕΕ. Παράλληλα, ο Ερντογάν αναμένεται να ζητήσει την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, ενώ θα επιδιώξει να αποσπάσει παραχωρήσεις για την κατάργηση του καθεστώτος βίζας για τους Τούρκους πολίτες και να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προτείνει την έγκριση της δεύτερης δόσης, ύψους 3 δισ. ευρώ για τα 3 εκατομμύρια πρόσφυγες που βρίσκονται στην Τουρκία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ‘Αγκυρα θα εξακολουθήσει να αποτρέπει τις προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη. Το πρώτο πακέτο των 3 δισ. ευρώ έχει συναφθεί και δεσμεύθηκε πλήρως ως το τέλος του 2017.
Όσον αφορά στην κατάργηση του καθεστώτος θεωρήσεων για τους Τούρκους πολίτες, η ευρωπαϊκή ηγεσία αναμένεται να πει στον Τούρκο Πρόεδρο ότι είναι μια διαδικασία άρρηκτα συνδεδεμένη με την εγχώρια πολιτική κατάσταση και θέματα ασφάλειας στην Τουρκία, τα οποία δεν έχουν ικανοποιηθεί.
Η συνεργασία στον τομέα της ενέργειας θα έχει επίσης εξέχουσα θέση στις συνομιλίες της Βάρνας, όπου οι ηγέτες της ΕΕ θα επιμείνουν για άλλη μια φορά ότι οι σχέσεις καλής γειτονίας με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι καθοριστικής σημασίας για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.