Οι ιστορίες περί πολιτικής διαφθοράς είναι κοινές παγκοσμίως. Δεν υπάρχει κάποια ιδιάζουσα “ελληνική περίπτωση”, ούτε διεφθαρμένοι λαοί, όπως είπε πρόσφατα για τους Ιταλούς ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ -για να το “μαζέψει” άρον άρον αμέσως μετά-, και κάποιοι άλλοι παλαιότερα για τους Έλληνες.
Η πολιτική διαφθορά είναι “καρμπόν” παντού. Και τα συστατικά υλικά γνωστά. Χρειάζεται μια ομάδα διεφθαρμένων πολιτικών, μερικοί υπεργολάβοι του Δημοσίου (κατασκευαστές, προμηθευτές, ξένες ή εγχώριες εταιρείες), οι συνήθεις υπερτιμολογήσεις, μίζες, “μαύρα” κομματικά ταμεία και κάποιες off shore για το “ξέπλυμα” του χρήματος.
Αυτό συνέβη και στην Ισπανία. Ολόκληρο το κομματικό σύστημα του Λαϊκού Κόμματος (εξέχον μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος) βρέθηκε αναμεμειγμένο στο “γαιτανάκι” των ¨μαύρου” χρήματος. Όπως πριν λίγο καιρό το σύστημα εξουσίας του Νικολά Σαρκοζί, στη γειτονική Γαλλία, παλαιότερα ο αείμνηστος Χέλμουτ Κολ και το τότε “δεξί χέρι” του, ο πασίγνωστος στα καθ΄ημάς Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε (που είχε βρεθεί να μεταφέρει βαλίτσα με χρήματα από την Ελβετία στο Βερολίνο), και πολλοί άλλοι.
Εκείνο που έχει, ωστόσο, ενδιαφέρον στην περίπτωση της ισπανικής μίζας που έφθανε στις τσέπες στελεχών του Λαϊκού Κόμματος επί πρωθυπουργίας Χοσέ Μαρία Αθνάρ, και με τον άρτι παραιτηθέντα πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόϊ σε ηγετικές θέσεις, είναι ότι επήλθε κάθαρση.
Το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε από ισπανικά ΜΜΕ -κυρίως από την έγκυρη ElPais-, η Δικαιοσύνη επιλήφθηκε, η υπόθεση έφτασε στο ακροατήριο και η δίκη ολοκληρώθηκε σε 13 μήνες (Οκτώβριος 2016- Νοέμβριος 2017). Μετά όλα πήραν το δρόμο τους μέσα από τις προβλεπόμενες από το Σύνταγμα κοινοβουλευτικές διαδικασίες, για να φθάσουμε σήμερα σε μία νέα κυβέρνηση υπό τον ηγέτη της σοσιαλιστικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Πέδρο Σάντσεθ.
Υπό το πρίσμα αυτό δικαίως μπορεί να επισημάνει κανείς πως το ισπανικό πολιτικό σύστημα και οι θεσμοί λειτούργησαν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το Λαϊκό Κόμμα δύσκολα θα ανακάμψει από τη δημόσια διαπόμπευση ως “θερμοκήπιο σκανδάλων” και οι Ισπανοί ψηφοφόροι γνωρίζουν, πλέον, ποιος διασπάθισε δημόσιο χρήμα.
Εκείνο, ωστόσο, που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ο τρόπος που μεταδίδεται και σχολιάζεται στα καθ΄ ημάς η πολιτική διαφθορά της Μαδρίτης.
Έκδηλη και δικαιολογημένη η αμηχανία στον χώρο του “αδελφού” κόμματος της Ν.Δ, όπου κορυφαία στελέχη της αποθέωναν μέχρι πρότινος τον Μαριάνο Ραχόϊ ως “εξολοθρευτή” των Podemos και των αποσχιστών της Καταλωνίας.
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που αξιολογούσαν ως πολιτικό “χαϊλάντερ” της κεντροδεξιάς τον επίσης διεφθαρμένο Νικολά Σαρκοζί. Κάποιοι, μάλιστα, ποντάριζαν σε ένα πολιτικό come back του “κατακτητή” για να σκηνοθετήσουν την δική τους επιστροφή στην κεντρική σκηνή.
Είναι τα ίδια πρόσωπα που πριν μερικές ημέρες “ανακάλυψαν” την πολιτική διαφθορά στην Ισπανία στο πρόσωπο του Πάμπλο Ιγκλέσιας επειδή πήρε δάνειο για να αγοράσει (κακώς και καθ΄ υπέρβαση των ηθικών προτύπων που οφείλουν να υιοθετούν οι πολιτικοί ηγέτες) πολυτελή κατοικία στη Μαδρίτη. Μόνο που το “σκάνδαλο Ιγκλέσιας” δεν ήταν σκάνδαλο, ενώ το “σκάνδαλο Ραχόϊ” ήταν και με το παραπάνω. Η πρώτη υπόθεση έγινε πρώτο θέμα σε συγκεκριμένα ΜΜΕ και προσφιλές σχόλιο στελεχών της Ν.Δ στα social media, ενώ η δεύτερη περνάει στα ψιλά. Απορία ψάλτου βηξ.
Ή, από την άλλη, κάποιοι που θριαμβολογούν επειδή αναλαμβάνει τα ηνία ο Σάντσεθ (λόγω της πτώσης του διεφθαρμένου Λαϊκού Κόμματος), δίχως να συνομολογήσουν ότι στην μεσογειακή Ισπανία μία κορυφαία υπόθεση μαύρου πολιτικού χρήματος τελεσιδικεί δικαστικά και πολιτικά. Το ότι, δε, ο σοσιαλιστής ηγέτης προστρέχει στη συνδρομή του επικεφαλής των Podemos είναι μια άλλη “πονεμένη” ιστορία που σκοπίμως παραβλέπεται.
Απλή η ερμηνεία. Όσοι μένουν στην επιδερμίδα του αποτελέσματος της πολιτικής κρίσης στην Ισπανία, το κάνουν επειδή δυσκολεύονται να αναφερθούν στην ουσία.
Ότι, δηλαδή, όσα συνέβησαν εκεί είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβούν εδώ. Στο σκάνδαλο της Siemens, για παράδειγμα, δόθηκαν αποδεδειγμένα (με τη σφραγίδα της Εισαγγελίας του Μονάχου) πάνω από 100.000.000 ευρώ σε μίζες. Εξ αυτών πάνω από 98.000.000 δεν θα μάθουμε ποτέ πως και που κατευθύνθηκαν. Αλλά και για το 1.000.000 που κατ΄ ομολογία Θεόδωρου Τσουκάτου και του κομματικού ταμία του ΠΑΣΟΚ γνωρίζουμε πως έφθασε στα κρυφά ταμεία της Χαριλάου Τρικούπη ούτε λέξη δεν ακούγεται πια. Κάτι ανάλογο αφορά και τη Ν.Δ.
Εν κατακλείδι, οι μίζες είναι παντού ίδιες. Παράγονται και διανέμονται με τον ίδιο τρόπο. Χρειάζεται αυτός που δωροδοκεί και εκείνοι που δωροδοκούνται. Κι αυτό αποβαίνει, πάντοτε, σε βάρος του δημοσίου και των λαών. Είτε πίνουν σανγκρία, είτε πίνουν τσίπουρο.
Χρειάζεται και κάτι ακόμα. Να μην υπάρχουν συνταγματικοί φραγμοί στην λειτουργία του πολιτεύματος. Φαίνεται πως στην Ισπανία ευδοκιμούν οι πορτοκαλιές όπως και στην Ελλάδα, δεν ευδοκιμούν όμως οι νόμοι περί ευθύνης υπουργών.
Κι έτσι φτάνουμε στην μικρή αλλά εν τέλει τεράστια διαφορά. Στην Ισπανία και αλλού πέφτουν κυβερνήσεις και ενίοτε απονέμεται δικαιοσύνη.