ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Συμφωνία που θα είναι συμβιβασμός, αλλά προς το συμφέρον και των δύο χωρών “βλέπει” στο Σκοπιανό ο υπουργός Εξωτερικών παρά το “πάγωμα” της διαπραγμάτευσης τις τελευταίες ημέρες. Άσκησε σκληρή κριτική στη ΝΔ
«Έρχεται η στιγμή που πρέπει να πεις το μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι». Με αυτούς τους στίχους του Κ. Π. Καβάφη ξεκίνησε τις δηλώσεις του το βράδυ της Δευτέρας στην κρατική τηλεόραση αναφορικά με τις εξελίξεις στο Σκοπιανό, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς.
«Η ηγεσία της πΓΔΜ τώρα συνειδητοποίησε τις μεγάλες δυσκολίες και αυτό έπαιξε ένα ρόλο να θελήσει να αναστοχαστεί. Αλλά έχω τη βαθιά πεποίθηση και ελπίδα ότι αυτά θα ξεπεραστούν. Οι διαπραγματεύσεις δεν είναι είναι μια ευθεία, έχει τα πάνω και τα κάτω της. Ο υπουργός Εξωτερικών πρέπει να έχει μια μεγάλη νηφαλιότητα και να μην παρασύρεται από της σειρήνες της μιας ημέρας» υπογράμμισε ο κ. Κοτζιάς.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξής του ο κ. Κοτζιάς εκτίμησε ότι το συλλαλητήριο του περασμένου Σαββάτου που οργανώθηκε στα Σκόπια δεν ήταν σημαντικό υπό την έννοια ότι δεν είχε πολύ κόσμο.
«Ελπίζω και κατανοώ ότι θα έχουμε συμφωνία, θα είναι ένας συμβιβασμός που θα κάνει καλό και στις δύο χώρες και στην περιοχή. Η διεθνής κοινότητα δεν ανακατεύτηκε, αντελήφθη ότι η λύση είναι προς το συμφέρον της περιοχής» τόνισε.
«Είμαστε η κυβέρνηση που κάναμε τα Μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αναπτύξαμε συνεργασία στα πανεπιστήμια, έχουμε μέτρα για τον αγωγό φυσικού αερίου. Το μέλλον μας είναι μαζί γιατί έχουμε κοινά συμφέροντα».
Απαντώντας στις ερωτήσεις του Σεραφείμ Κοτρώτσου είπε «Ποτέ μη λες ποτέ μέχρι να πέσουν οι υπογραφές» εκφράζοντας μια συγκρατημένη αισιοδοξία και δηλώνοντας ότι υπάρχει συμφωνία 20 σελίδων σε επίπεδο υπουργών εξωτερικών.
Για το όνομα επιφυλάχθηκε να επιβεβαιώσει αν είναι το Severna Makedonjia, είπε ότι αυτό θα το ανακοινώσουν οι δύο πρωθυπουργοί.
Υπενθύμισε όμως ότι το Μακεδονία (Σκόπια) το είχανε δεχτεί ελληνικές κυβερνήσεις στο παρελθόν και οι οποίες δεχόντουσαν μάλιστα να διατηρηθεί το «Μακεδονία» στο εσωτερικό.
Κριτική στη Νεα Δημοκρατία
«Στην παγκοσμιοποιημένη εποχή όμως δεν υπάρχουν έγγραφα εσωτερικής και έγγραφα εξωτερικής χρήσης» και κατηγόρησε τη Νέα Δημοκρατία ότι υποκρίνεται ότι δεν θυμάται πώς διαπραγματεύτηκε η ίδια όταν ήταν κυβέρνηση. « Μερικοί παριστάνουν τους παρθένους και τις παρθένες» πρόσθεσε σε άλλο σημείο χαρακτηριστικά.
«Η ΝΔ έχει αποφασίσει να πάει με το πιο ακραίο κομμάτι στο εσωτερικό της. Παρουσιάζει ένα νέο ενδαφέρον πολιτικο φαινόμενο. Κοιτάζει το εσωτερικό του κόμματος της όταν αναφέρεται στην εξωτερική πολιτική και είναι διπλά επικίνδυνο».
Άφησε όμως ανοιχτό η συμφωνία να αφορά ένα από τα τρία ονόματα που πρότεινε ο Μάθιου Νίμιτς τον Ιανουάριο του 2018 και ότι θα έχουν προτεραιότητα οι Σκοπιανοί σε ποιό όνομα θα είναι από αυτά με το δημοψήφισμα που έχει προαναγγείλει ο Ζόραν Ζαάεφ.
Χαρακτήρισε δε το «Νέα» Μακεδονία ως ένα όνομα που έχει και γεωγραφικό προσδιορισμό.
Το όνομα «Μακεδονία του Ίλιντεν» ποτέ δεν αποτέλεσε βάση διαπραγμάτευσης παρά το γεγονός ότι έγιναν διαρροές σε ΜΜΕ των Σκοπίων και της Ελλάδας.
Απάντηση στον Γ. Μπαμπινιώτη
Ρωτήθηκε επίσης για το άρθρο που έγραψε ο καθηγητής γλωσσολογίας Γ. Μπαμπινιώτης ο οποίος υποστήριξε ότι ποτέ δεν κατοχυρώθηκε η «μακεδονική γλώσσα» στον ΟΗΕ.
«Ο κ. Μπαμπινιώτης θα έπρεπε να είναι μετρημένος και είναι άσχετος με τον ΟΗΕ, είπε ο κ. Κοτζιάς, «Να μην μπλέκει σε χωράφια που δεν καταλαβαίνει»
Από το 1977 έγινε ειδική συνέλευση στην Αθήνα όπου η Ελλάδα τότε δέχτηκε την πρόταση της Γιουγκοσλαβίας να υπάρχει «μακεδονική γλώσσα». Από τότε μέχρι σήμερα υπάρχει στις επίσημες γλώσσες.
Σε ότι αφορά τα συλλαλητήρια και τη θέση της εκκλησίας απάντησε με νόημα «Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι» και ότι καλό είναι να μην μπερδεύονται στις διαπραγματεύσεις.
Ο υπουργός σε αυτή την εκ βαθέων εξομολόγηση έστειλε το μήνυμα ότι το υπουργείο εξωτερικών ασκεί μια εξωτερική πολιτική ενεργητική που θέλει να λύνει προβλήματα με τρόπο που να απελευθερώσει δυνάμεις για λύσει άλλα προβλήματα όπως το Κυπριακό.
Ολόκληρη η συνέντευξη:
Την βαθιά πεποίθηση και την ελπίδα ότι θα ξεπεραστούν σε λίγες μέρες οι δυσκολίες για το ονοματολογικό με την πΓΔΜ, εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος σε συνέντευξή του απόψε στην ΕΡΤ1, στην εκπομπή «Η Επόμενη Μέρα» με τον Σεραφείμ Κοτρώτσο.
Ο Ν. Κοτζιάς εκτίμησε ότι η ηγεσία των Σκοπίων τη στιγμή που βρέθηκε αντιμέτωπη με το μεγάλο ναι και το μεγάλο όχι “συνειδητοποίησε τις μεγάλες δυσκολίες που υπάρχουν για την υλοποίησή της και ότι αυτό έπαιξε ένα ρόλο στο να θελήσει να αναστοχαστεί και να συζητήσει για ορισμένες διευκρινήσεις της ίδιας της συμφωνίας”.
“Οι διαπραγματεύσεις δεν είναι μία ευθεία” τόνισε ο κ. Κοτζιάς σημειώνοντας ότι έχουν “τα πάνω της και τα κάτω τους”. Ερωτηθείς σχετικά με το συλλαλητήριο στα Σκόπια εκτίμησε ότι βασικός στόχος του ήταν η βασική κυβερνητική πολιτική” , ενώ αναφορικά με τη συμφωνία επισήμανε ότι είναι ένας καλός συμβιβασμός, με την έννοια ότι και οι δύο χώρες έχουν να κερδίσουν από αυτόν. “Είναι ένας συμβιβασμός που δίνει και παίρνει και θα κάνει καλό και στην ανάπτυξη και της χώρας μας και της φίλης χώρας, και των σχέσεων τους, αλλά και όλης της περιοχής”.
Παράλληλα υπογράμμισε ότι ο ξένος παράγοντας δεν ανακατεύθηκε σε κανένα σημείο της διαπραγμάτευσης, ενώ αρνήθηκε να μιλήσει για το όνομα, εξηγώντας ότι θα το ανακοινώσουν οι δύο πρωθυπουργοί.
Σχετικά με αυτό όμως σημείωσε ότι είναι ένα όνομα που προτείνανε οι προηγούμενες κυβερνήσεις τονίζοντας ότι οι επικριτές πρέπει “να είναι ποιο σεμνοί”. Ειδικότερα κάλεσε τη ΝΔ αν έχει τα “κότσια” ας πει τα ονόματα που πρότεινε σε όλες τις διαπραγματεύσεις και ποιό από αυτά θέλει, τονίζοντας ότι αν τον προκαλέσει κανείς ξανά, όλα αυτά τα ντοκουμέντα θα κατατεθούν στη Βουλή”.
«Υπάρχει θέληση και από τις δυο πλευρές για λύση κι αυτή θα είναι λύση συμβιβασμού .Στις διεθνείς σχέσεις είναι φυσιολογικοί οι συμβιβασμοί» ανέφερε ο κ.Κοτζιάς και χαρακτήρισε θετική τη συζήτηση μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της εκκλησίας της πΓΔΜ για τη μετονoμασία της σε Αρχιεπισκοπή Αχρίδος.
«Είναι δικό μας εθνικό συμφέρον να λύσουμε τα προβλήματα με την πΓΔΜ και αυτός είναι ο στόχος της ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής την οποία ασκούμε» υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών.
Ιδιαίτερα αποκαλυπτικός ως προς τις ελληνικές πτυχές του ονοματολογικού με την πΓΔΜ, αλλά και επικριτικός ως προς τη διαχείριση του ζητήματος από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και ειδικότερα τη ΝΔ ήταν ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στη δίωρη συνέντευξη που παραχώρησε, χθες αργά το βράδυ, στην ΕΡΤ και την εκπομπή “Επόμενη Μέρα” .
Το “Μακεδονία-Σκόπια” όπως εξήγησε είναι «ένα όνομα που προτείνανε ή υιοθετήσανε οι προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις και όλοι αυτοί που αδόξως με κατηγορούν και που παριστάνουν τους Μακεδονομάχους και δεν δέχονται στη σύνθετη ονομασία το όνομα Μακεδονία».
«Αυτοί το έδιναν χωρίς να είναι καν σύνθετη (ονομασία), ολόκληρο» συμπλήρωσε ο Ν. Κοτζιάς, ζητώντας τους «να είναι λίγο πιο σεμνοί», καθώς, όπως είπε, «έχουν την κακή τύχη να διαβάζω όλα τα αρχεία του υπουργείου». Διεμήνυσε δε, ότι αν τον προκαλέσει κανείς ξανά, «όλα αυτά θα κατατεθούν και στη Βουλή αν χρειαστεί» . Και πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Δεν είναι απαραίτητο να το κάνω πολιτικά. Τους προστατεύω. Αλλά το γεγονός ότι τους προστατεύω προκειμένου να τελειώνουμε, δεν σημαίνει ότι δικαιούνται ανεύθυνων κατηγοριών και προκλήσεων σε βάρος της κυβέρνησης και εμένα προσωπικά».
Ο υπουργός Εξωτερικών αποσαφήνισε, επίσης, ότι «υπήρξαν ελληνικές κυβερνήσεις που είχαν υιοθετήσει το Μακεδονία-Σκόπια, ως διεθνή ονομασία. Και ταυτόχρονα δεχόντουσαν στο εσωτερικό να διατηρηθεί το όνομα Μακεδονία σκέτο». Διαβάζοντας επιστολή της τότε πρέσβειρας της Ελλάδας στα Σκόπια ανέφερε ότι «ο Μάθιου Νίμιτς την άνοιξη του 2006 πρότεινε την ονομασία “Δημοκρατία της Μακεδονίας-Σκόπια”, η οποία έγινε ασμένως αποδεκτή από την ελληνική πλευρά».
Υποκριτική η στάση του Γ. Κουμουτσάκου
Επ’ αυτού ο Ν. Κοτζιάς χαρακτήρισε ως υποκριτική τη στάση του τομεάρχη Εξωτερικών της ΝΔ Γιώργου Κουμουτσάκου καθώς, όπως σημείωσε, «σήμερα βγαίνει και λέει “δεν δεχόμαστε να υπάρχει σύνθετη ονομασία με τη λέξη Μακεδονία”, ενώ σε συνέντευξή του στις 11 Ιανουαρίου 2007, ως μέλος τότε της διαπραγματευτικής ομάδας, έλεγε ότι “από τις αρχές του 2005 υπάρχει η πρόταση Μακεδονία – Σκόπια η οποία είναι συζητήσιμη”».
Ο υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ότι όλοι αυτοί που έκαναν διαπραγματεύσεις για λογαριασμό της ΝΔ, όπως και ένα κομμάτι της ΝΔ που επισήμως καλεί στη συμμετοχή των κινητοποιήσεων «δεν μπορούν να εκτρέπουν τη συζήτηση και να παρουσιάζουν αυτό που το βρήκαμε εμείς μπροστά μας- δοσμένο και το ανατρέψαμε- ως να είμαστε εμείς οι προδότες και αυτοί καλά τα έκαναν όλα, ενώ το όνομα “Μακεδονία” για την ονομασία αυτού του κράτους έχει δοθεί από το 1993 πρώτη φορά και το 1995 στην Ενδιάμεση Συμφωνία και μετά το 1995».
Παράλληλα, έκανε μνεία στη διαφορά ανάμεσα στην έννοια που προσδίδετο στις παλαιότερες διαπραγματεύσεις στο erga omnes και τις σημερινές. Εξήγησε ότι σε αντίθεση με τη συνολική χρήση- εσωτερική και εξωτερική- που τέθηκε σήμερα, στο παρελθόν ήταν η χρήση για όλες τις διεθνείς σχέσεις της πΓΔΜ και οι συζητήσεις αφορούσαν πρώτα ένα διμερές όνομα μεταξύ των δύο χωρών, μετά για τους διεθνείς οργανισμούς και στη συνέχεια για τις διεθνείς διακρατικές σχέσεις των Σκοπίων.
Μακεδονική γλώσσα
Αναφερόμενος στο άρθρο του κ. Μπαμπινιώτη ότι δεν υπήρξε καμμία ελληνική αποδοχή για τη μακεδονική γλώσσα της ΠΓΔΜ εξέφρασε την ενόχλησή του, λέγοντας ότι ο κ. Μπαμπινιώτης μολονότι «εξαιρετικός λεξικογράφος, άσχετος και με τη λειτουργία του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου», «θα έπρεπε να είναι μετρημένος» και «να μην μπλέκεται σε χωράφια που δεν καταλαβαίνει».
Αποσαφηνίζοντας αυτήν την πτυχή, αναφέρθηκε στην ειδική συνέλευση του ΟΗΕ για τις γλώσσες που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 1977 «όπου η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή αποδέχτηκε την πρόταση της Γιουγκοσλαβίας να θεωρηθεί επίσημη γλώσσα και με λατινικούς χαρακτήρες πέρα από τους κυριλικούς, η μακεδονική γλώσσα».
«Από εκείνη την ημέρα» είπε ο υπουργός Εξωτερικών «η “μακεδονική γλώσσα” εμφανίστηκε στο πινάκιο του ΟΗΕ ως μία από τις επίσημες γλώσσες της Γιουγκοσλαβίας, και από τότε μέχρι σήμερα σε οποιαδήποτε απόφαση του ΟΗΕ ή στον επίσημο πίνακα των γλωσσών που έχει, αναφέρεται η γλώσσα της ΠΓΔΜ ως μακεδονική». «ιότι δεν ξέρει ο κ. Μπαμπινιώτης» πρόσθεσε ο κ. Κοτζιάς «ότι στο διεθνές δίκαιο, όπως και στο ευρωπαϊκό, μπαίνει πρώτα στις συμφωνίες η “ρίζα” – του 1977 στην προκειμένη περίπτωση- η οποία μεταφέρεται ως επίσημη γλώσσα στον πίνακα του ΟΗΕ και μετά από μία 15ετία πηγαίνει στην ISO- την κατοχύρωση των ονομάτων και των ενδεικτικών συντμήσεων των ονομάτων».
«Το 1992-94 στη διεθνή διάσκεψη της ISO και στη συζήτηση για τη “μακεδονική γλώσσα”» είπε ο Ν. Κοτζιάς «η Ελλάδα έλαμψε δια της απουσίας της, καθώς δεν πήγε κανείς για να κάνει οποιαδήποτε συζήτηση. Μόνο για πρώτη φορά, το 2010, επί κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου έθεσε η Ελλάδα θέμα για την μακεδονική γλώσσα και η απάντηση του ΟΗΕ ήταν ότι “δυστυχώς εδώ και 35 χρόνια η γλώσσα αυτή έχει κατοχυρωθεί ως επίσημη γλώσσα της Γιουγκοσλαβίας και του διαδόχου κράτους της, το οποίο την δικαιούται”».
Τα ονόματα στο τραπέζι
Ερωτηθείς σχετικά με τα ονόματα που βρίσκονται στο τραπέζι, Nova Makedonija, Severna Makedonija, Gorna Makedonija, είπε ότι το Vardarska Makedonija το απέκλεισαν εξαρχής τα Σκόπια και υπογράμμισε ότι «αυτό που είναι το κύριο για εμάς είναι να υπάρχει σαφής διάκριση ανάμεσα στα Σκόπια- που ως κράτος θα φέρει σε μια σύνθετη ονομασία τη λέξη “Μακεδονία”- και τη Μακεδονία τόσο την σημερινή ελληνική όσο και της αρχαιότητας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της οποίας είμαστε οι φορείς της».
Απαντώντας αναφορικά με την ονομασία “Μακεδονία του Ίλιντεν” ο υπουργός Εξωτερικών εξήγησε ότι αυτή προέκυψε από τη δυνατότητα που δόθηκε στη σκοπιανή πλευρά για πρόταση ονόματος σχετικού με τα εθνοτικά της χαρακτηριστικά. Μία πρόταση για την οποία ενημέρωσε ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας τα κόμματα και η οποία δεν έγινε αποδεκτή από την ελληνική πλευρά, λόγω του ιστορικού της βάρους. Επέκρινε, μάλιστα, επ’ αυτού την αντιπολίτευση ότι βρήκε πάνω σε αυτό να κάνει “ένα τσίρκο εδώ στη χώρα” χωρίς να δώσει την πρέπουσα βαρύτητα στα “δύο τεράστια βήματα”, την αποδοχή του erga omnes και του προσδιορισμού της σύνθετης ονομασίας που με μεγάλη δυσκολία και μεγάλη τόλμη αποδέχτηκε η σκοπιανή πλευρά.
Η ΝΔ “έχει αποφασίσει να πάει με το πιο ακραίο κομμάτι που έχει στο εσωτερικό της”
«Εδώ έχουμε να κάνουμε με μία τρέλα» είπε ο Ν. Κοτζιάς εξηγώντας ότι «ο πρωθυπουργός ενημερώνει τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων για τη συζήτηση και το τι προτείνει η άλλη πλευρά, και η αντιπολίτευση τον κατηγορεί για τις προτάσεις της άλλης πλευράς». Διατύπωσε δε την άποψη πως «ό,τι και αν πει η διαπραγματευτική μας ομάδα, η ΝΔ έχει καταλήξει σε μία γραμμή που είναι ενάντια στην κληρονομιά του Κωνσταντίνου Καραμανλή, του Κ. Μητσοτάκη, στην παράδοσή της που είχε ως κυβερνήσεις του Κώστα Καραμανλή, ακόμα και ενάντια σε αυτά που είπε ως κυβέρνηση του Α. Σαμαρά». Υποστήριξε, επίσης, ότι η ΝΔ «έχει αποφασίσει να πάει με το πιο ακραίο κομμάτι που έχει στο εσωτερικό της», επισημαίνοντας παράλληλα τη σημασία που έχει για ένα πολιτικό κόμμα να «πάει όχι σε αυτό που το διευκολύνει αλλά με αυτό που ιστορικά είναι σωστό για τη χώρα να φύγει από αυτόν τον εγκλωβισμό».
Συμπλήρωσε δε ότι «η ΝΔ όχι μόνο κοιτάει το εσωτερικό της χώρας όταν κάνει εξωτερική πολιτική αλλά έχει πάει ένα επίπεδο πιο κάτω, κοιτάει τους συσχετισμούς στο εσωτερικό του κόμματός της. Γεγονός πρωτοφανές για την εξωτερική πολιτική, στην ιστορία της και διπλά επικίνδυνο».
Παράλληλα εξήγησε τους κινδύνους που δεν αντιλαμβάνεται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «’Ενας από τους μεγάλους κινδύνους της περιοχής είναι ο χαμηλού τόνου αλβανικός “φυρομικός” εθνικισμός να μετατραπεί σε θρησκευτικό φονταμενταλισμό, όπως προσπαθούν εκείνες οι δυνάμεις που αυτή την εποχή, εδώ και δύο χρόνια, αγοράζουν ραδιοφωνικούς, τηλεοπτικούς σταθμούς και εφημερίδες προκειμένου να μετασχηματίσουν το μουσουλμανικό στοιχείο στη πΓΔΜ σε ένα στοιχείο θρησκευτικού φανατισμού» είπε. Επισήμανε δε ότι «όποιες δυνάμεις δεν έχουν καταλάβει ότι το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η χώρα είναι να έχει μια πηγή θρησκευτικού ισλαμικού φανατισμού στα βόρεια σύνορά της δεν έχουν καταλάβει τίποτα από τη σημερινή διεθνή πολιτική».
Στο πλαίσιο αυτό, σε ερώτηση σχετικά με την τοποθέτηση του τομεάρχη Εξωτερικών της ΝΔ Γιώργου Κουμουτσάκου, ότι “είναι προτιμότερη μια καλή λύση αργότερα παρά μια κακή λύση σήμερα”, ο υπουργός Εξωτερικών απάντησε ότι «αυτές είναι παιδικές λογικές», καθώς και ότι αυτό είναι δίλημμα του κ. Κουμουτσάκου προσθέτοντας ότι «καλή λύση δεν δώσανε επί 25 χρόνια, γι’ αυτό είναι προτιμότερο μια καλή λύση σήμερα. Δεν υπάρχουν μόνο κακές συμφωνίες σήμερα και καλές στο μέλλον, υπάρχουν καλές συμφωνίες που είναι καλό να γίνουν τώρα».
Ο κ. Κοτζιάς αναφερόμενος στις ελληνικές ευθύνες του παρελθόντος και στις δυνάμεις που δημιούργησαν το πρόβλημα έκανε μνεία στην απουσία της Ελλάδας- η οποία αρνήθηκε να συμμετάσχει και ως παρατηρητής- όταν συζητείτο η αναγνώριση της πΓΔΜ ως Μακεδονίας στην Επιτροπή Μπαταντέρ, την οποία συγκρότησε η ΕΕ μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και ανέλαβε να εξετάσει το θέμα της αναγνώρισης των νέων οντοτήτων, εφόσον τα συντάγματά τους δεν εμπεριείχαν αλυτρωτισμούς και άλλες επιθετικότητες.
Ο λόγος, όπως εξήγησε ο Ν. Κοτζιάς, των παραπάνω ιστορικών αναδρομών για τη γέννηση του μακεδονικού προβλήματος είναι σημαντικός «γιατί κάποιοι εμφανίζονται στην παρθενογένεση, ότι κράταγαν ψηλά τα λάβαρα, ότι δεν υπήρχε μακεδονική γλώσσα, δεν είχαν μιλήσει ποτέ για Μακεδονία, δεν θέλησαν ποτέ σύνθετη ονομασία, δηλαδή ότι δεν βρήκαμε όλες αυτές τις δεσμεύσεις μπροστά μας και ξαφνικά ότι εμείς πάμε και τα δίνουμε όλα αυτά που αυτοί αγέρωχοι ούτε τα συζητούσαν». Στο πλαίσιο αυτό, κάλεσε τους επικριτές της λύσης από τη ΝΔ «να τελειώσουν με τα ψεματάκια τους, να ανοίξουν τα μάτια τους, να πάψουν να συμπεριφέρονται με ανευθυνότητα, βλέποντας τις εσωτερικές διαμάχες στο κόμμα τους, να αντιληφθούν ότι το σκοπιανό ζήτημα έχει ανοίξει και πρέπει να λυθεί προς όφελος της χώρας, όπως έπρεπε να είχε λυθεί πριν από 25 χρόνια και όχι γιατί έχει να κάνει με την εσωτερική πολιτική σκηνή και τα εσωτερικά τους.
«Αν έχει τα κότσια η ΝΔ ας πει δημόσια ποια ονόματα πρότεινε»
Ερωτηθείς σχετικά με τις αναφορές του Βασίλη Κικίλια περί ανταλλαγμάτων για την ελάφρυνση του χρέους, ο κ. Κοτζιάς τις χαρακτήρισε ως “χυδαιότητα” τονίζοντας ότι «δεν είναι τρόπος πολιτικής αντίληψης». Σημείωσε, επίσης, ότι η κριτική που ασκείται στην εξωτερική πολιτική δεν έχει καμία σχέση με την ουσία της, αλλά είναι σενάρια, προσωπικές επιθέσεις, υποστήριξη αυτών που λένε ότι η χώρα θα βαφτεί με αίμα και των διαδηλώσεων που λένε ότι θα κρεμάσουμε τους προδότες.
Στο πλαίσιο αυτό κάλεσε τη ΝΔ να πει τα ονόματα που πρότεινε, με τις σχετικές ημερομηνίες για όλες τις περιόδους που κυβέρνησε μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. «Αντί να κάνουν τουιτάκια, τρυπάκια και κολπάκια να μας πούνε» είπε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε: «Αν έχει τα κότσια η ΝΔ, ας πει δημόσια πια ονόματα πρότεινε γιατί μετά θα βγουν τα ντοκουμέντα» εξηγώντας ότι υπάρχουν πρακτικά σε όλες τις διαπραγματεύσεις.
Ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε, επίσης, ότι «έχουν συνηθίσει κάποιοι τον μονόλογο και μάλιστα με αγενή τρόπο», που του προκαλεί «όχι κατάπληξη, αλλά θλίψη» και πως «έχουν συνηθίσει να φτιάχνουν φαντάσματα, τα οποία δεν μπορούν να ντοκουμεντάρουν». Υπογράμμισε δε πως ό,τι του ζητηθεί, για ό,τι λέει, θα τα καταθέσει στη συζήτηση που θα γίνει στη Βουλή μετά τη συμφωνία, συνιστώντας με νόημα «να μην προκληθεί» και συστήνοντας «σε όλους μεγαλύτερη σεμνότητα, νηφαλιότητα».
Ο Ν. Κοτζιάς εκτίμησε επίσης ότι «η αντίδραση της ΝΔ δεν είναι για το τι λέω. Τους ενοχλεί ότι υπάρχω, ότι μιλάω, διότι ξέρω καλά τι έχουν κάνει, ξέρω καλά ποια είναι η έλλειψη της πολιτικής τους και ότι τα επιχειρήματα τα δικά μας είναι τεκμηριωμένα και τους θίγουν εκεί ακριβώς που έχουν φάουλ». Και πρόσθεσε: «Εγώ αντέχω κάθε μέρα να τρώω δημοκρατική κριτική, σφαίρες, απειλές, εκβιασμούς και δεν αντιδρώ. Προσπαθώ να υπερασπιστώ τα συμφέροντα της χώρας».
Συλλαλητήρια και Εκκλησία
Ερωτηθείς σχετικά με τα συλλαλητήρια και τη δηλωμένη συμμετοχή του μητροπολίτη Φλωρίνης, όπως και των περισσότερων μητροπολιτών της Βορείου Ελλάδος, ο Ν. Κοτζιάς εξέφρασε τη λύπη του για την απόφαση της Ιεράς της Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος να συμμετάσχει στις προηγούμενες διαδηλώσεις με την αιτιολογία ότι τίθεται θέμα για την ονομασία της Εκκλησίας του κράτους αυτού. Και μάλιστα διότι, όπως αποκάλυψε, η Ιερά Σύνοδος γνώριζε ότι υπάρχει μία διαπραγμάτευση, ενός έτους, ανάμεσα στην εκκλησία των Σκοπίων και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, την οποία έπρεπε να σέβεται.
Ο υπουργός Εξωτερικών ξεκαθάρισε, επίσης, ότι «μόνο ως πολίτες τους αφορά το ζήτημα ,αλλά ως θεσμός δεν είναι δικό τους θέμα, όπως επίσης δεν είναι δικό τους αντικείμενο η αυτοκεφαλία και η αναγνώριση μιας Εκκλησίας, αλλά είναι θέμα του Οικουμενικού Πατριάρχη και του Πατριαρχικού Συμβουλίου. Και το τρίτο είναι ότι, εφόσον το θέμα πάει να λυθεί, καλό είναι να μην μπερδεύονται, ας αφήσουν να λυθεί και ακόμα καλύτερο θα ήτανε να υποστήριζαν αυτή τη λύση».
Ο Ν. Κοτζιάς χαιρέτησε, όμως, τη στάση και τη δήλωση του Αρχιεπισκόπου κ.κ Ιερώνυμου τονίζοντας ότι έχει «τη σοφία, τη νηφαλιότητα και την ηρεμία να αναστοχαστεί πάνω σε αυτό το ζήτημα», εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «και ο ίδιος μέσα του βαθιά εν τη χριστιανική του πίστη θα έχει καταλήξει ότι αυτό που κάνει το Πατριαρχείο στο ζήτημα της Εκκλησίας των Σκοπίων για μετονομασία από ‘Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία’ και αναγνώρισή της με το όνομα Αρχιεπισκοπή Αχρίδος, είναι καλό. Κάτι που θα έπρεπε να χαιρετιθεί, όπως να χαιρετίζεται και να υποστηρίζεται ο Πατριάρχης που συμβάλλει στη λύση ενός προβλήματος του ονοματολογικού που αφορούσε και την Εκκλησία, και να χαιρετίζεται και η πολιτική ηγεσία και η εξωτερική μας πολιτική που με όποιον τρόπο, όπου της ζητηθεί, βοηθάει σε αυτή την υπόθεση».
Κυβέρνηση Ζάεφ
Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε, επίσης, την απορία του γιατί δεν χαιρετίστηκε στην Ελλάδα και η μετονομασία του αεροδρόμιου των Σκοπίων- που ήταν ένα από τα βασικά αιτήματα των προηγούμενων διαπραγματεύσεων- από την κυβέρνηση Ζάεφ με την τολμηρή απόφαση αλλά και τις προσπάθειες που κάνει για το καλό της χώρας του καθώς τη βάζει στην πραγματική της διάσταση για το ποια είναι, από πού έρχεται και πού πάει ο πληθυσμός της, σπάει τα μέτωπα σύγκρουσης με την Ελλάδα και ανταποκρίνεται στην ιστορική πραγματικότητα.
Ο κ. Κοτζιάς τόνισε ότι η ηγεσία των Σκοπίων παίρνει μία δύσκολη και δίκαιη απόφαση που απαιτεί μεγάλο πολιτικό θάρρος, μεγάλη πολιτική ωριμότητα. Εξέφρασε την άποψη ότι η σκοπιανή πλευρά εξηγεί τα κέρδη που θα υπάρξουν για αυτούς.
Οδικός χάρτης
Αναφερόμενος στον οδικό χάρτη, μετά μια ενδεχόμενη συμφωνία, ο υπουργός εξωτερικών τόνισε καταρχήν ότι υπάρχει θέληση και από τις δυο ηγεσίες να βρεθεί μια λύση συμβιβαστική. Όσον αφορά στα επόμενα βήματα ανέφερε την επικύρωση της συμφωνίας από τη Βουλή των Σκοπίων- και τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος το οποίο βάσει του νόμου τους απαιτεί τουλάχιστον δύο μήνες για την δημόσια διαβούλευση. Όσον αφορά τις συνταγματικές αλλαγές που έπονται του δημοψηφίσματος, ο Ν. Κοτζιάς έκανε την εκτίμηση ότι τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας όσο και οι βουλευτές της χώρας θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους τη λαϊκή βούληση των πολιτών τους.
«Όταν τα Σκόπια αποφασίζουν να κάνουν δημοψήφισμα είναι ολοφάνερο ότι ο κύκλος της επικύρωσης με τη δική τους απόφαση επεκτείνεται πέραν του κοινοβουλίου» είπε ο κ. Κοτζιάς και εξήγησε ότι στην ελληνική Βουλή το θέμα θα έρθει όταν η συμφωνία θα έχει όλες αυτές τις προϋποθέσεις επικύρωσης που θα προβλέπει συμφωνία, και όχι πριν από το δημοψήφισμα στα Σκόπια.
Πλειοψηφία στη Βουλή
Παράλληλα, ερωτηθείς τόνισε ότι είναι δημοκρατικό δικαίωμα του Πάνου Καμμένου να μην υπερψηφίσει τη συμφωνία και εξέφρασε την άποψη ότι από τις δηλώσεις των κομμάτων διαμορφώνεται μια πλειοψηφία στη Βουλή, ενώ αναφέρθηκε στα στοιχεία των νέων δημοσκοπήσεων που αποδεικνύουν ότι ο λαός μετά το θυμικό του αρχίζει και σκέφτεται ορθολογικά.
Ερωτηθείς σχετικά με το ενδεχόμενο υποβολής πρότασης μομφής από τη ΝΔ, απάντησε ότι μπορεί να το κάνει και να πάρει την απάντηση από τη Βουλή.
Κληθείς να σχολιάσει τα κόμματα που διάκεινται θετικά στη συμφωνία, ο Ν. Κοτζιάς εξέφρασε την άποψη ότι η συμφωνία είναι μια συμφωνία που μπορεί να στηρίξει το Κίνημα Αλλαγής και το ΠΑΣΟΚ γενικότερα, είπε ότι ο Σταύρος Θεοδωράκης χαρακτηρίζεται από ένα θάρρος και ευθύτητα, ιδιαίτερα σ’ αυτό το ζήτημα. Αναφορικά με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, εξέφρασε την εκτίμησή του για την υπεύθυνη και καλή δουλειά που έκανε στο ΥΠΕΞ και την οποία ο ίδιος σέβεται.
Ειδικό κεφάλαιο για τον αλυτρωτισμό στη συμφωνία
Υπάρχει ειδικό κεφάλαιο για τον αλυτρωτισμό, αποκάλυψε ο Νίκος Κοτζιάς και πρόσθεσε ότι η συμφωνία είναι 20 σελίδων ενώ στις διαπραγματεύσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων ήταν μία με δύο σελίδες μόνο. Αποκάλυψε, επίσης, ότι υπήρχαν κυβερνήσεις που δεν είχαν ούτε καν σχέδιο συμφωνίας αλλά «έλεγαν στον διεθνή παράγοντα να μην γίνει συμφωνία αλλά να βρεθεί ένας τρόπος να ληφθεί η απόφαση στο Συμβούλιο Ασφαλείας το οποίο η ελληνική πλευρά θα υλοποιούσε στη συνέχεια». Αυτά ανακάλυψε προσφάτως στα αρχεία του ίδιου του ΟΗΕ, όπως είπε ο υπουργός Εξωτερικών, σημειώνοντας ότι «δεν υπάρχουν στα αρχεία του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών». Απαντώντας δε στις κατηγορίες της αντιπολίτευσης για ελλιπή ενημέρωση και “μυστική διπλωματία”, ανέφερε ότι υπήρξαν τέσσερις επίσημες συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου, τέσσερις επίσημες ενημερώσεις σε διάστημα πέντε μηνών.
Ερωτηθείς εάν τα τελευταία εικοσιτετράωρα είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον κύριο Ντιμιτρόφ αποσαφήνισε ότι ολοκληρώθηκαν οι συνομιλίες μεταξύ τους ως ΥΠΕΞ και από κει και έπειτα συνομιλούν με τον κύριο Νίμιτς και στη βάση των υποδείξεων των πρωθυπουργών τους. Εξέφρασε δε την άποψη ότι ο κ. Νίμιτς βρίσκεται ενώπιον της μεγαλύτερης επιτυχίας της ζωής του και είναι ευτυχισμένος ότι θα τελειώσει κάτι που εκείνος διαπραγματεύεται 25 χρόνια.
Σχετικά με τη διασφάλιση της εφαρμογής των συμφωνηθέντων, ο υπουργός Εξωτερικών εξήγησε ότι «αν το όνομα κατοχυρωθεί διεθνώς- και αυτό θα κάνουμε- στις διακρατικές σχέσεις, στις σχέσεις τους με τους διεθνείς οργανισμούς, στις σχέσεις τους μαζί μας, σε όλα τα επίσημα ντοκουμέντα που θα βγαίνουν στο εξωτερικό και διεθνώς θα είναι δεσμευμένοι με την σύνθετη ονομασία».
Τέλος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση αποσαφήνισε επίσης ότι στις συναντήσεις που είχε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον με τον κ. Πομπέο και τον κ. Μπόλτον δεν συζήτησε «καν για το Σκοπιανό», ενώ στη συνάντηση με τον κ. Μίτσελ του έκανε την ενημέρωση για τις ελληνικές απόψεις καθώς είναι ο αρμόδιος αξιωματούχος για την περιοχή και με τον οποίο συζητά πολλές φορές.