Of course… όπως θα’ λεγε και η γιαγιά μου, δεν χρειαζόταν η έρευνα του έγκριτου Science για να διαπιστώσουμε το αυτονόητο. Ότι δηλ. τα social media βρίθουν από παραμυθατζήδες, κατασκευαστές ειδήσεων, λάτρεις των εντυπωσιακών, πλην όμως ολίγον έως πολύ πολύ!!! ψευδών posts ή άλλως όποιον πάρει ο χάρος και η… «λασπουριά».
Ο χάρος πρόσφατα πήρε τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά ενώ στο παρελθόν είχε πάρει και άλλους. Τον Πάπα, τον Φιντέλ Κάστρο (αργότερα όντως «έφυγε»), τον Πέδρο Αλμοδοβάρ. Όλοι θύματα του Τομάσο Ντε Μπενεντέτι, ενός Ιταλού διάσημου για τα Fake News που διαδίδει.
Τούτη τη φορά τα κατάφερε με έναν ευφάνταστο, πλην όμως αρκούντως στα όρια του ποινικώς κολάσιμου, τρόπο. Έφτιαξε έναν πλαστό λογαριασμό της υπουργού Πολιτισμού στο twitter και μέσω αυτού μετέδωσε την “είδηση”, με αποτέλεσμα να πέσουν στην παγίδα έγκριτα ελληνικά σάιτ.
Βέβαια κάποια άλλα… σαΐνια το πήγαν ακόμη μακρύτερα και επιχειρώντας να δημιουργήσουν πολιτικό ζήτημα άρχισαν να μιλάνε για γκάφα της υπουργού μέσω του λογαριασμού της, και ας είχε η ίδια ανακοινώσει τη λαθροχειρία. Είναι οι δικοί μας συνειδητοί ψευδοειδησάκηδες, γνωστοί και ως πληρωμένοι γραφιάδες με συγκεκριμένη αποστολή. Τη λασπολογία…
Φυσικά το θέμα με τον Γαβρά είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Η μελέτη που έγινε από ερευνητές του ΜΙΤ και δημοσιεύθηκε στο Science κατέγραψε όλες τις «αλήθειες και ψέματα» που έχουν καταγραφεί στο Twitter την περίοδο 2006 – 2017. Τα ευρήματα είναι εντυπωσιακότατα, πλην όμως σοκαριστικά.
Η «αλυσίδα» αυτών που ακολουθούν ή αναπαράγουν μια αληθινή φήμη, σπάνια υπερβαίνει τους 1.000 ανθρώπους. Στον αντίποδα, το «κοινό» των ψευδών φημών μπορεί να φτάσει έως και τις 100.000 άτομα. Όσο για το κυρίαρχο θέμα στο οποίο γίνεται «μάχη» μεταξύ αλήθειας και ψέματος είναι η πολιτική.
Η προπαγάνδα στην πολιτική είναι παλιά υπόθεση και πρώτη φορά καταγράφεται το 13ο αιώνα όταν ο Φαραώ Ραμσής ο Μέγας διέδωσε (με τα μέσα της εποχής) ουκ ολίγα ψέματα, ώστε να παρουσιάσει τη Μάχη του Καντές με τους Χετταίους ως μεγάλη νίκη των Αιγύπτιων, εν αντιθέσει με την πραγματικότητα.
Στην εποχή των social media αυτό θα γινόταν μάλλον πιο εύκολα.
Όμως δεν ευθύνονται μόνον αυτά. Η ροπή μας προς την ευκολόπεπτη πληροφορία είναι αυτό που εκμεταλλεύονται οι κάθε λογής επιτήδειοι. Κάτω από το εύκολο «κλικ», κρύβονται πολλά… όπως πχ να απλώσουμε τη λάσπη, να αυξήσουμε αναγνωσιμότητα και αναγνωρισιμότητα, να ανεβούμε στη google…
Όλα για το «κλικ» λοιπόν;… ανεξαρτήτως; ασυνειδήτως; Αλλά όπως θα’ λεγε και η γιαγιά μου «καλός influencer να γίνεις παιδάκι μου και τι στον κόσμο»….
Παναγιώτης Ι. Δρίβας