Στις 8 ώρα Ελλάδος κλείνουν οι κάλπες στο κρίσιμο δημοψήφισμα στη πΓΔΜ επί της συμφωνίας των Πρεσπών για το ονοματολογικό, ενώ το στοίχημα παραμένει το ποσοστό συμμετοχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η Εθνική Εκλογική Επιτροπή της ΠΓΔΜ, τέσσερις ώρες πριν το κλείσιμο της κάλπης, το ποσοστό συμμετοχής παραμένει χαμηλό.
Ειδικότερα στις 15:00 τοπική ώρα (16.00 ώρα Ελλάδας) ανήλθε στο 22,65%.
Η αποστολή του ΑΠΕ
«Δεν ήρθε εδώ κανείς πολιτικός να μιλήσει. Ούτε από το ΝΑΙ ούτε από την αποχή και το ΟΧΙ. Ό,τι μάθαμε για το δημοψήφισμα το μάθαμε από την τηλεόραση, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Πέρο Πέτροφσκι, που στη σημερινή ψηφοφορία εκτελεί χρέη μέλους της εφορευτικής επιτροπής.
Τοπική ώρα 10 το πρωί στο Κατλάνοβο, ένα μικτό χωριό, αλβανόφωνων και σλαβόφωνων, στην «καρδιά» της ΠΓΔΜ, και στο εκλογικό κέντρο επικρατεί ηρεμία.
Τρεις αστυνομικοί στην αυλή «σκοτώνουν» την ώρα τους και μέσα η εφορευτική επιτροπή περιμένει τους ψηφοφόρους.
«Μέχρι στιγμής από τους 739 εγγεγραμμένους έχουν έρθει να ψηφίσουν μόνο 30», λέει ο δικαστικός αντιπρόσωπος Αλαϊντίν Ιμέροφ. Η προσέλευση είναι μικρή, το παραδέχεται, αλλά και οι επίσημες ανακοινώσεις δεν αποτύπωναν καλύτερη εικόνα σε όλη την επικράτεια μέχρι εκείνη την ώρα.
Όπως δήλωσε εκπρόσωπος της εθνικής εκλογικής επιτροπής κατά τις δυο πρώτες ώρες της διαδικασίας είχε ψηφίσει ποσοστό 2,45% των εγγεγραμμένων και στις 11 τοπική ώρα το 8,12%.
Όταν ρωτάμε τον Πέτροφσκι αν θα ψηφίσει υπέρ ή κατά της συμφωνίας αποφεύγει να απαντήσει και εκφράζει την εκτίμηση ότι «στο χωριό άλλοι θα ψηφίσουν ΝΑΙ, άλλοι ΟΧΙ και άλλοι δεν πάνε στην κάλπη».
Η ατμόσφαιρα στο Κατλάνοβο δεν διέφερε από εκείνη στην υπόλοιπη επαρχία αλλά και στην ίδια την πόλη των Σκοπίων. Εξαίρεση, οι πόλεις και τα χωριά όπου πλειοψηφεί το αλβανικό στοιχείο, με επίκεντρο το Τέτοβο στα δυτικά.
Εκεί οι αλβανόφωνοι έχουν σημάνει γενική κινητοποίηση για μαζική προσέλευση στην κάλπη. Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν μισθωθεί λεωφορεία, ακόμα και ταξί για να μεταφέρουν του ψηφοφόρους.
Στις άλλες, τις μικτές ή τις θεωρούμενες «σλαβομακεδονικές περιοχές», τίποτα δεν προδίδει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια τόσο κρίσιμη ψηφοφορία.
Στον «Δρόμο της Φιλίας», όπως μετονομάστηκε από την κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ ο αυτοκινητόδρομος «Μέγας Αλέξανδρος», επικρατεί ερημιά. Ελάχιστα αυτοκίνητα τον ανεβοκατεβαίνουν, συνθήματα και αφίσες στις διαφημιστικές πινακίδες δεν υπάρχουν και ηρεμία κυριαρχεί παντού.
Στην κεντρική πλατεία της πόλης των Σκοπίων τον «τόνο» δίνουν, μέχρι στιγμής, τα δεκάδες ξένα τηλεοπτικά συνεργεία που έχουν καταφθάσει από τις προηγούμενες μέρες, ενδεικτικό της σημασίας που έχει για την διεθνή κοινότητα το σημερινό δημοψήφισμα.
Ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ ψήφισε το πρωί στη γενέτειρά του Στρούμνιτσα, ο πρόεδρος Γκιόργκι Ιβάνοφ δεν θα προσέλθει στην κάλπη καθώς βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, πλην όμως ακόμα και να είχε επιστρέψει δεν επρόκειτο να ψηφίσει, σύμφωνα με τα όσα είχε δηλώσει.
Ο ηγέτης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του VMRO, που αντιτίθεται στη συμφωνία αλλά είχε καλέσει τους πολίτες να πράξουν κατά συνείδηση στη σημερινή ψηφοφορία, ούτε αυτός πήγε (ακόμα τουλάχιστον) να ψηφίσει.
Μέχρι τώρα πάντως όλα κυλάνε ομαλά στην ψηφοφορία. Είναι ενδεικτικό ότι στο εκλογικό κέντρο που ψήφισε ο πρωθυπουργός Ζαεφ, τα μέτρα ασφαλείας της αστυνομίας ήταν πολύ διακριτικά.
Στην «αυτοψία» του ΑΠΕ-ΜΠΕ, νωρίς το πρωί, στα χωριά κατά μήκος του «Δρόμου της Φιλίας», η ηρεμία και ο ελάχιστος κόσμος στον δρόμο κι έξω από τα εκλογικά τμήματα ήταν το κοινό χαρακτηριστικό. Στη Γευγελή, μισή ώρα μετά το άνοιγμα της κάλπης, μόνο κάποιοι πρωινοί ποδηλάτες και ελάχιστα αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν στους δρόμους και μόνο ..μία αφίσα στον δρόμο προς το κέντρο ενημέρωνε για το σημερινό δημοψήφισμα.
Υψηλό ενδιαφέρον από τους Έλληνες επιχειρηματίες για το δημοψήφισμα – «Φιλί» ζωής για τον Αξιό
Ο ελληνικός επιχειρηματικός κόσμος παρακολουθεί με αυξημένο ενδιαφέρον τις κρίσιμες εξελίξεις, με κορυφαία το σημερινό δημοψήφισμα, στα Σκόπια ως προς την πορεία της συμφωνίας των Πρεσπών. Όπως επισήμαιναν κάποιοι εξ αυτών στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ενδεχόμενη επικράτηση του ΝΑΙ και υπερψήφιση στη συνέχεια των συνταγματικών τροποποιήσεων, «θα απογειώσει» το ήδη καλό (και) για τους Έλληνες επενδυτικό κλίμα.
Η Ελλάδα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος επενδυτής στην ΠΓΔΜ μετά την Γερμανία. Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία σήμερα δραστηριοποιούνται γύρω στις τετρακόσιες επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων παρέχοντας είκοσι με είκοσι πέντε χιλιάδες θέσεις εργασίας. Η κυβέρνηση Ζάεφ προσδοκά σε περαιτέρω εντατικοποίηση της διμερούς συνεργασίας στον επενδυτικό τομέα γεγονός που υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Ζάεφ σε συνάντηση που είχε στις αρχές της εβδομάδα στην Γευγελή με Έλληνες επιχειρηματίες που έχουν επενδύσει ήδη στην χώρα του και άλλους που ενδιαφέρονται να το κάνουν και συμμετείχαν στην σύσκεψη.
Μιλώντας στους επιχειρηματίες ο κ. Ζάεφ είπε ότι «μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών οι αριθμοί δείχνουν ότι η επιχειρηματική κοινότητα ακολουθεί την τάση αύξησης της φιλίας και της εμπορικής σχέσης μεταξύ των δυο πλευρών».
Ο κ. Ζάεφ τόνισε πως «η φιλία ανοίγει νέες προοπτικές στην οικονομία» και ανέφερε ότι τους πρώτους εφτά μήνες του 2018 οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ της ΠΓΔΜ και της Ελλάδας ανήλθαν σε 489.000.000 ευρώ εμφανίζοντας αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη του 2017, όταν ανέρχονταν στα 419.000.000 ευρώ.
Κατά τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, το έργο του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ των δύο χωρών και τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας αναμένεται να δώσουν ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων από τις δυο πλευρές. Εν τω μεταξύ, στα μέσα της εβδομάδας εγκαινιάστηκε στην Γευγελή ο βιολογικός σταθμός της πόλης, έργο που χρηματοδοτήθηκε από την Ελλάδα, την ΠΓΔΜ και την Ελβετία. Με την λειτουργία της μονάδας απαλλάσσονται τα νερά του Αξιού ποταμού που μέχρι τώρα επιβαρύνονταν περιβαλλοντικά από τα αστικά λύματα της πόλης.
Ο κ. Ζάεφ μιλώντας στην σχετική εκδήλωση ευχαρίστησε την Ελλάδα για την συνδρομή τους στην κατασκευή του έργου που όπως είπε είναι «μεγάλης περιβαλλοντικής σημασίας» ενώ ο πρέσβης της Ελλάδας στα Σκόπια, Δημήτρης Γιαννακάκης δήλωσε:
«Ως γειτονική χώρα το ενδιαφέρον μας για την ποιότητα των υδάτων του ποταμού Αξιού είναι μεγάλο και γι αυτό είμαστε έτοιμοι να εξασφαλίσουμε τεχνική βοήθεια για τη διαχείριση των νερών και την διατήρηση του περιβάλλοντος, τηρώντας τις προδιαγραφές και τους κανονισμούς της ΕΕ. Πιστεύουμε πως η υλοποίηση του έργου αυτού μπορεί να αποτελέσει δείκτη για το πώς η κοινή γνώμη μπορεί να είναι επωφελής και για τις δυο χώρες».