Με την απονομή του Χρυσού Αλέξανδρου στην καλύτερη ταινία του διεθνούς διαγωνιστικού προγράμματος της φετινής διοργάνωσης πέφτει απόψε το βράδυ η αυλαία του 59ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Στην τελετή λήξης θα είναι παρούσα η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Μυρσίνη Ζορμπά, η οποία και θα απονείμει το κορυφαίο βραβείο της διοργάνωσης.
Ο Νίκος Labôt κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο στη μυθοπλασία με τη “Δουλειά της”, ταινία που έχει πρωτοπαρουσιαστεί στο τμήμα Discovery του Φεστιβάλ του Τορόντο και έφτασε στη Θεσσαλονίκη με τρία βραβεία από το Φεστιβάλ Βαρσοβίας (1ο Βραβείο Καλύτερης Πρώτης Ταινίας Μεγάλου Μήκους, Βραβείο FIPRESCI, Βραβείο Υoung FIPRESCI). H 37χρονη Παναγιώτα (Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου) βλέπει τον Κώστα, τον άντρα της, άνεργο εδώ και καιρό, να είναι μονίμως θυμωμένος με τους πάντες και τα πάντα, αλλά και μαζί της… Έχει παραιτηθεί από την αναζήτηση δουλειάς. Πρέπει να πάρει εκείνη πρωτοβουλία. Έστω κι αν δεν διαθέτει εργασιακά προσόντα. Όταν ένα νέο εμπορικό κέντρο ξεκινά να λειτουργεί στην περιοχή, μαθαίνει ότι κάνουν προσλήψεις… Πιάνει δουλειά ως καθαρίστρια, υπογράφει χωρίς πολλά – πολλά μια καταχρηστική σύμβαση που της βάζουν μπροστά της. Σταδιακά, αυτή η δουλειά φέρνει νέες ισορροπίες μέσα της, αλλά και στη ζωή της. Συνειδητοποιεί για πρώτη φορά τις δικές της δυνάμεις…
Στο “Holy Boom”, επίσης ντεμπούτο στη μυθοπλασία, με τη σκηνοθετική υπογραφή της Μαρίας Λάφη, με αφορμή μια έκρηξη σε ένα ταχυδρομικό κουτί, από την οποία καταστρέφονται φάκελοι και μικροδέματα, ξετυλίγεται η πολυπρόσωπη ιστορία που φτάνει σε “ολοκλήρωση” τη νύχτα της Ανάστασης. Οικονομικοί μετανάστες που η ζωή τους επηρεάζεται άμεσα από αυτή την έκρηξη, ρατσισμός, φόβος για τον “Άλλον”. Και η πόλη, ένα μωσαϊκό από μικρές ιστορίες… Ένα παιδί Κινέζων μεταναστών που προσπαθεί να ενσωματωθεί στην ελληνική παρέα του σχολείου, μια Ελληνίδα με το αφρικανικής καταγωγής αγόρι της που θα μπλέξουν σε μια ιστορία με ναρκωτικά, μια γυναίκα από χώρα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που μαθαίνει ότι ο άντρας της είναι νεκρός, αλλά δεν μπορεί να τον δει γιατί δεν έχει χαρτιά…
Ο Θοδωρής Αντωνιάδης στη “Δεξιά τσέπη του ράσου”
“Στη δεξιά τσέπη του ράσου”: Το μυθοπλαστικό ντεμπούτο του Γιάννη Λαπατά μεταφέρει στο σινεμά την ομότιτλη νουβέλα του Γιάννη Μακριδάκη (κυκλοφόρησε το 2009). Η ιστορία του μοναχού Βικέντιου που, μόνος στο μοναστήρι, έχει να αντιμετωπίσει τον θάνατο της αγαπημένης του σκυλίτσας… Θα προσπαθήσει να κρατήσει στη ζωή τα νεογέννητα κουτάβια της, ενώ στις ειδήσεις μεταδίδουν συνεχώς τα σχετικά με τον θάνατο του αρχιεπισκόπου και τις ίντριγκες για τη διαδοχή του. Στο μοναστήρι οι επισκέπτες θέλουν να πάρουν ευλογία ακόμη και για το καινούργιο αυτοκίνητό τους… Ο Θοδωρής Αντωνιάδης στον ρόλο του Βικέντιου στηρίζει αποφασιστικά το φιλμικό αποτέλεσμα και έχει εγγράψει σοβαρή υποψηφιότητα για το Βραβείο Ερμηνείας.
Τριάντα οκτώ ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους, σε μια κινηματογραφική διαδρομή από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 μέχρι σήμερα, συνθέτουν το αφιέρωμα στο ελληνικό queer cinema που διοργάνωσε φέτος το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Με ταινίες δημιουργών όπως ο Νίκος Κούνδουρος, ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης, ο Άγγελος Φραντζής, ο Πάνος Κούτρας, ο Τάκης Σπετσιώτης, η Παόλα Ρεβενιώτη, σπάνιες και δυσεύρετες πολλές από αυτές. Στο πλαίσιο του αφιερώματος πραγματοποιήθηκε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση για το queer cinema μαζί με μια αναδρομή στις εμπειρίες των παρευρισκόμενων δημιουργών. Ανοίγοντας τη συζήτηση, ο επιμελητής του αφιερώματος Κωνσταντίνος Κυριακός αναφέρθηκε στην διαδικασία επιλογής των ταινιών, στόχο να κατανοήσουμε τι ακριβώς είναι το queer cinema. Όπως και να το ορίσει κάποιος, τελικά επαναπροσδιορίζει την έννοια του φύλου όπως τη γνωρίζαμε έως σήμερα, απενοχοποιεί την αποτύπωση του σώματος στην κινηματογραφική οθόνη, αλλά και συνδέει τη σεξουαλική ταυτότητα με την πολιτική. Στο αφιέρωμα “συνυπάρχουν ταινίες οι οποίες αναμφισβήτητα υπάγονται στο queer/gay ρεύμα της ελληνικής κινηματογραφίας· άλλες προδρομικές και ανάδελφες, άλλες δίκαια τιμημένες και βραβευμένες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και άλλες άδικα παραγνωρισμένες· όλες, ωστόσο, αντιπροσωπευτικές”.
Στη συνέχεια, ο σκηνοθέτης Τάκης Σπετσιώτης, που συμμετέχει στο αφιέρωμα με την ταινία του «Μετέωρο και σκιά», αναφέρθηκε στο ότι την εποχή που πραγματοποιούσε τα πρώτα κινηματογραφικά του βήματα στα τέλη της δεκαετίας του ’70, η λέξη queer ήταν παντελώς άγνωστη. Υποστήριξε πως το queer περιλαμβάνει διαστάσεις ακτιβιστικές, κινηματικές και βαθιά κοινωνικές, αφού επιχειρεί να αναδείξει και να καταστήσει κανονικές τις ομάδες που τίθενται στο περιθώριο.
Ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης μίλησε για τη σταδιακή ανάδυση του queer, το πώς κορυφώνεται κατά το τέλος της δεκαετίας του ’80, τον τρόπο που μέσα από τις queer αφηγήσεις αναδεικνύονται πολιτικές του σώματος και του φύλου, αλλά και το γεγονός ότι το είδος αυτό υπήρξε και εξακολουθεί να είναι βαθιά πολιτικό, βάζοντας στο επίκεντρο και ζητήματα όπως ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, η μετανάστευση.
Ο Πάνος Κούτρας με τη σειρά του αναφέρθηκε στο AIDS και το πώς αυτό σημάδεψε τη gay κοινότητα. Ο συντηρητισμός στην κοινωνία έβαλε τη gay κοινότητα στο περιθώριο, οπότε η “απάντηση” από πλευράς δημιουργών ήταν να κατασκευάσουν σημεία αναφοράς και πρωτότυπες αφηγήσεις.
Πέντε νέοι σκηνοθέτες συμμετέχουν επιπλέον ο καθένας με ένα σύντομο φιλμ που γύρισαν αποκλειστικά για το Φεστιβάλ. Πρόκειται για ένα έργο κοινό, το οποίο διαρκεί περίπου 25 λεπτά, μια συλλογική οπτικοακουστική πρόταση υπό τον γενικό τίτλο «Acrobatics». Οι μικρού μήκους ταινίες και οι δημιουργοί τους είναι οι: «Σπινθηροβόλα Κεράκια» του Θανάση Νεοφώτιστου, «Skin» του Μανώλη Μαυρή, «Γράμμα στη Σοφία» της Νικολέτας Λεούση, «Pengo Decay» του Γιώργου Τελτζίδη και «Διάρρηξη» του Δημήτρη Νάκου.
ΠΗΓΗ: avgi.gr