Εις τρία πράγματα πρέπει να φυλάξωμε την συνείδησί μας: στον Θεόν, στον πλησίον μας και στα πράγματα.
Ο άνθρωπος φυλάγει την συνείδησί του προς τον Θεό, όταν αποφεύγη την ποικίλη αμαρτίαν. Προς τον πλησίον, όταν δεν τον λυπή, δεν τον κατακρίνη, δεν τον συκοφαντή, δεν τον σκανδαλίζη, δεν τον σπρώχνη στο κακό. Προς τα πράγματα, όταν δεν γίνεται αιτία καταστροφής ή βλάβης υλικού πράγματος από απροσεξία, από αμέλεια, από ασυνειδησία.
Γέρων Εφραίμ, Προηγούμενος Ιεράς Μονής Φιλοθέου
Ας επιχειρήσουμε να αντιληφθούμε τι ακριβώς επικαλούνται όσοι, τις τελευταίες ώρες, εγκαλούν τους βουλευτές που θα επιλέξουν να συναινέσουν στην κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών όταν αυτή τεθεί ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής.
Σύμφωνα με τα κόμματα μείζονος και ελάσσονος αντιπολίτευσης που αντιτίθενται στη συμφωνία, όσοι βουλευτές την κυρώσουν δια της ψήφου του είναι “γυρολόγοι”, έχουν λάβει “ανταλλάγματα” και δρουν σε βάρος των συμφερόντων της πατρίδας. Κατά ορισμένα,δε, στελέχη κομμάτων είναι “προδότες” και γι αυτό καλούν δια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τους πολίτες-ψηφοφόρους να αντιδράσουν ακόμα και με απειλές κατά ζωής και σωματικής ακεραιότητας. Εύγε!
Γιατί, όμως, είναι “προδότης” και επιδιώκει “ανταλλάγματα” όποιος ψηφίσει προς κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών και δεν είναι –σύμφωνα με την ίδια λογική– εκείνος που θα την καταψηφίσει, όταν γνωρίζει εκ των προτέρων πως οιαδήποτε απόκλιση από την κομματική πειθαρχία που (του) έχει επιβληθεί θα του στερήσει βουλευτική έδρα, μισθό, κοινωνικό image, πολιτικό και κομματικό μέλλον και θα παραδοθεί από τους συναδέλφους του στη δημόσια χλεύη ως “προδότης” και “αποστάτης”;
Γιατί “φυλάττει” τη συνείδησή του αυτός που υπακούει στην κομματική πειθαρχία και δεν την “φυλάττει” εκείνος που δεν υπακούει, εάν και οι δύο έχουν βαθύτατη πεποίθηση ότι πράττουν το ορθό υπέρ της πατρίδας; Γιατί, δηλαδή, κάποιος που ψηφίζει κατά της συμφωνίας, εάν πιστεύει πως είναι “επιζήμια”, είναι περισσότερο πατριώτης και λειτουργεί κατά συνείδηση από εκείνον που ψηφίζει υπέρ της συμφωνίας επειδή πιστεύει πως είναι “επωφελής”; Δεν ακολουθούν αμφότεροι την πίστη τους;
Και ποιος θα βάλει τον πήχη του πατριωτισμού στο ένα ή το άλλο ύψος; Ποιος θα αξιολογήσει τι είναι “προδοτικό” και τι είναι “πατριωτικό”, όταν είναι προφανές πως συνυπάρχουν στην ελληνική κοινωνία και οι δύο απόψεις;
Και, ακόμα, δεν είναι, τελικά, “προδότης” του εαυτού του και “αποστάτης” από τη συνείδησή του κάποιος που ενώ κατά βάθος πιστεύει πως η συμφωνία είναι καλή, έντιμη, και συμβιβαστική, παρόλα αυτά την καταψηφίζει για να παραμείνει εντός της κομματικής γραμμής, να μην θεωρηθεί “έπηλυς” και εξοστρακισμένος, και να μην χάσει τα προνόμια της θέσης του;
Στην θρησκεία –κατά το απόσπασμα ομιλίας του Γέροντα Εφραίμ του Αγιορείτη– αυτά τα θέματα (συνειδήσεως) τα λύνει ο ίδιος ο άνθρωπος και φυσικά κριτής είναι ο Θεός. Για τη Συμφωνία των Πρεσπών, επειδή δεν είναι ορθό να προσδοκούμε Θεία επιφοίτηση, καλό θα ήταν να αφήσουμε στους ανθρώπους να αξιολογήσουν τι θεωρούν επωφελές ή επιζήμιο για τη χώρα. Γι αυτό τους εκλέγουμε άλλωστε. Για να λειτουργούν κατά συνείδηση και να αφουγκράζονται την κοινωνία.
Όσο, λοιπόν, πρέπει να σέβεται κανείς εκείνον που αξιολογεί με τον ένα τρόπο τη συμφωνία και ψηφίζει ανάλογα, έτσι πρέπει να σέβεται και εκείνον που λειτουργεί αντίθετα. Προσώρας, δεν άκουσα κάποιον εκ των υποστηρικτών της συμφωνίας να προτρέπει στους οπαδούς του να απειλήσουν τηλεφωνικά ή με άλλο τρόπο τους βουλευτές που θα την καταψηφίσουν.
Γι αυτό και απαιτείται περισσότερη προσοχή από κομματικά επιτελεία και αρχηγούς που με προχειρότητα τοποθετούνται αναγνωρίζοντας στους εαυτούς τους την “απόλυτη αλήθεια” και στους πολιτικούς τους αντιπάλους ροπή προς τον ενδοτισμό και την συναλλαγή.
Έχω επιχειρηματολογήσει πρόσφατα και επιμένω: θα ήταν ευχής έργο η συμφωνία να κυρωθεί ή να μην κυρωθεί, αφού, προηγουμένως, τα κόμματα είχαν τοποθετηθεί εν ηρεμία και δεν είχαν ακονίσει τον φανατισμό και την μισαλλοδοξία και είχαν επιτρέψει στους βουλευτές τους να λειτουργήσουν πραγματικά κατά συνείδηση. Χωρίς κομματική πειθαρχία, νοήματα στα κρυφά, “ραβασάκια” πίσω από το παραβάν και έμμεσες απειλές. Και όσοι αβίαστα μιλούν τώρα για “προδοσία” ίσως έμεναν ενεοί διαπιστώνοντας πόσοι “προδότες” υπάρχουν…
Σεραφείμ Κοτρώτσος