Τα “βατερλό” του Καραμανλή (2009) και του Σαμαρά (2014) στις ευρωεκλογές και οι “δεύτερες σκέψεις” του Τσίπρα

Τον Ιανουάριο του 2009 ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής είχε στα χέρια του μια αρκετά σαφή εικόνα για την πορεία της οικονομίας. Η τεκτονική οικονομική κρίση στις ΗΠΑ, η κατάρρευση της Lehman Brothers και άλλων επιχειρηματικών κολοσσών εξαιτίας του στροβίλου των ενυπόθηκων δανείων και η “μετανάστευσή” της στην Ευρώπη είχε ήδη χτυπήσει την υπερδανεισμένη ελληνική οικονομία.

Παρά τις προειδοποιήσεις του Γιώργου Αλογοσκούφη -όπως ο ίδιος έχει αναφέρει εκ των υστέρων- αλλά και τις διαβεβαιώσεις (σε συνέχεια αντίστοιχων από την Κομισιόν) ότι οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες είναι εγγυημένες μέχρι το ύψος των 100.000 ευρώ, τα σημάδια ήταν αρνητικά και η προοπτική εξαιρετικά αβέβαιη.

Στο υπουργείο Οικονομικών βρισκόταν ήδη ο Γιάννης Παπαθανασίου, το δημοσιονομικό έλλειμμα δημιουργούσε ασφυκτικές συνθήκες και στο Μέγαρο Μαξίμου έφταναν εισηγήσεις σχετικά με την αντιμετώπιση της κατάστασης. Μια από τις εισηγήσεις αυτές ήταν του Δημήτρη Αβραμόπουλου, αν και άλλα κυβερνητικά στελέχη συμφωνούσαν. Η πρόταση ήταν παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης και προσφυγή σε διπλές κάλπες μαζί με τις ευρωεκλογές που ήταν προγραμματισμένες τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς.

Ο Κώστας Καραμανλής επιχείρησε τότε να αναζητήσει συναίνεση στα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο Γιώργος Παπανδρέου, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ήταν ο πρώτος που είχε περάσει, την άνοιξη του 2009, το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου. Εκ των υστέρων συνεργάτες του Κώστα Καραμανλή είχαν αποκαλύψει πως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ήταν αρνητικός σε οποιαδήποτε συναίνεση. Διαφορετική είναι η προσέγγιση του περιβάλλοντος Παπανδρέου, πάντως, σοβαρά μέτρα δεν ελήφθησαν, ο δε Κώστας Καραμανλής απέρριψε τις εισηγήσεις για διπλές κάλπες.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αποτυπώνεται παρακάτω (στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών με ενσωμάτωση των ψηφοφόρων στο 100%- έδρες και ποσοστά):

	8	36.65 %
	8	32.30 %
	2	8.35 %
	2	7.15 %
	1	4.70 %
	1	3.49 %

Η συνέχεια είναι γνωστή. Η τότε κυβέρνηση της Ν.Δ προτίμησε να πάει σε εκλογές το φθινόπωρο, υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, ο ίδιος ο Κώστας Καραμανλής έκανε μια προεκλογική καμπάνια προαναγγέλλοντας σκληρά μέτρα αλλά ήδη ήταν αργά. Το ΠΑΣΟΚ έκανε μια καμπάνια με υποσχέσεις και, ως γνωστόν, κέρδισε με μεγάλη άνεση τις εκλογές.

Την άνοιξη του 2014, η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά και του Βαγγέλη Βενιζέλου βρισκόταν στον αστερισμό του success story. Μια πρώτη επιτυχής (;) έξοδος στις αγορές, διανομή ενός μικρού μερίσματος αλλά, στο παρασκήνιο, άπαντες γνώριζαν πως η κατάσταση ήταν εξαιρετικά δύσκολη, χωρίς να λείπουν τα δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου που έκαναν λόγο για Grexit.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο Αντώνης Σαμαράς οδηγήθηκε στις ευρωεκλογές στις 11 Ιουνίου. Τα αποτελέσματα ήταν τα παρακάτω (στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών):

	6	26,56 %
	5	22,72 %
	3	9,39 %
	2	8,02 %
	2	6,61 %
	2	6,11 %
	1	3,46 %
		2,69 %
		1,44 %
		1,20 %
		1,04 %
		0,99 %
		0,91 %
		0,90 %

Ο Αντώνης Σαμαράς, υπό τον πανικό του αποτελέσματος των ευρωεκλογών προχώρησε σε έναν ευρύ ανασχηματισμό βάζοντας στο παιχνίδι την dream team της λαϊκής δεξιάς.

Το παιχνίδι είχε χαθεί. Ο Γιάννης Στουρνάρας μετακινήθηκε στην Τράπεζα της Ελλάδας και οι μεταρρυθμίσεις ανακόπηκαν. Τα δημοσιεύματα του ευρωπαϊκού Τύπου άρχισαν να περιγράφουν μια κατάσταση εκτός ελέγχου και προεξοφλούσαν την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Το ταξίδι του πρωθυπουργού, εκείνο τον Σεπτέμβριο, στο Βερολίνο και η συνάντηση με την Άνγκελα Μέρκελ απέδειξαν πως ο ομφάλιος λώρος με τους δανειστές είχε κοπεί και η σχέση εμπιστοσύνης είχε διαρραγεί, ιδιαίτερα αφ’  ης στιγμής ο Αντώνης Σαμαράς έβαλε στο τραπέζι το αίτημα για απεγκλωβισμό από το ΔΝΤ.

Οι εκλογές του Ιανουαρίου οδήγησαν στη νίκη του Αλέξη Τσίπρα, βεβαίως υπό το φάσμα της γνωστής εκ των προτέρων αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.

Σήμερα 

Αυτή την προϊστορία επικαλούνται σήμερα αρκετοί στον ΣΥΡΙΖΑ όταν επιμένουν πως ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να πάει σε τετραπλές κάλπες τον Μάϊο και να αποφύγει μια ήττα στις ευρωεκλογές που ίσως να δημιουργήσει τετελεσμένα ενόψει των εθνικών εκλογών το φθινόπωρο.

Μπροστά σε αυτή την πολιτική εικόνα, το ενδεχόμενο των τριπλών εκλογών στα τέλη Μαΐου επανέρχεται δυναμικά, πολύ περισσότερο δε όταν κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν το έβγαλαν ποτέ από το μυαλό τους, ούτε ποτέ το απέκλεισαν, ακόμα και σε δημόσιες δηλώσεις τους.

Οι υπέρμαχοι του Μαΐου

Ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, με μεγάλη πολιτική πείρα και με προβλέψεις που τις περισσότερες φορές επαληθεύονται, είναι από εκείνους, σύμφωνα με πληροφορίες, που έχει εισηγηθεί στον πρωθυπουργό να εξετάσει και την προσφυγή στις κάλπες τον Μάιο, έστω και αν η κοινοβουλευτική θύελλα για τον ΣΥΡΙΖΑ πέρασε προσωρινά με τις επιστολές των έξι ανεξάρτητων βουλευτών που παραχώρησαν την ψήφο τους στην κυβερνητική πλειοψηφία.

Ο Πάνος Σκουρλέτης, Γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ με πλήρη γνώση της λειτουργίας αλλά και των δυσλειτουργιών του κομματικού μηχανισμού του κυβερνώντος κόμματος σε όλη την Ελλάδα, φέρεται να είναι υπέρμαχος της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες τον Μάιο.

Ένα ακόμα κορυφαίο στέλεχος, με επιρροή στην «ψυχή» των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και με πιστεύω που δεν δέχθηκε να θυσιάσει για την υπουργική καρέκλα, ο Νίκος Φίλης, θεωρεί ότι έχουν αβαντάζ για τον ΣΥΡΙΖΑ οι τετραπλές εκλογές. Ενώ στο ίδιο κλίμα κινείται και ο Χριστόφορος Βερναρδάκης.

Οι τελικές αποφάσεις του πρωθυπουργού θα ληφθούν, ωστόσο, περί τα τέλη Μαρτίου, όταν θα έχει σχηματίσει πλήρη εικόνα από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων.