Ανατροπή σε δημοφιλείς ισχυρισμούς περί δημόσιων δαπανών και φορολογίας που συχνά αποτελούν βάση νεοφιλελεύθερης επιχειρηματολογίας περιλαμβάνει η μελέτη του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ «Δημοσιονομικές επιδόσεις πριν και μετά την ελληνική κρίση: Συμβατικές προσεγγίσεις και εμπειρία».
Με τη φορολογική πολιτική στον πυρήνα της ιδεολογικής διαμάχης για τον ρόλο του κράτους στην αναδιανομή του εισοδήματος, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης, η μελέτη εξετάζει δύο διαδεδομένες ερμηνείες για τα δημοσιονομικά της Ελλάδας.
Η πρώτη αφορά την προ της κρίσης περίοδο, αποδίδοντας στις υψηλές δημόσιες δαπάνες τα ελλείμματα που οδήγησαν στην κρίση. Η δεύτερη, στηριζόμενη στις πιο πρόσφατες εξελίξεις των τελευταίων ετών, διατείνεται ότι τα δημόσια έσοδα είναι υπερβολικά και ότι οι πολίτες (και οι επιχειρήσεις) υπερφορολογούνται.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας του ΕΝΑ, με βάση τα εμπειρικά δεδομένα και τη σύγκριση των δημοσιονομικών επιδόσεων σε Ελλάδα και Ευρωζώνη, οι δύο αυτοί ισχυρισμοί είναι αμφισβητήσιμοι.
Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα οι δημόσιες δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν είτε χαμηλότερες είτε στα ίδια επίπεδα με τον μέσο όρο των χωρών της ΟΝΕ, ενώ αντίθετα τα δημόσια έσοδα διαχρονικά υστερούσαν, ως απόρροια υποφορολόγησης, εισφοροδιαφυγής και φοροδιαφυγής.
Υπερφορολόγηση
Ειδικότερα, η «υπερφορολόγηση» δεν τεκμηριώνεται γενικά με βάση τα εμπειρικά δεδομένα, καθώς μέχρι και το 2015 τα συνολικά φορολογικά έσοδα στην Ελλάδα, ως ποσοστό του ΑΕΠ, υπολείπονταν του αντίστοιχου μέσου όρου της Ευρωζώνης, ενώ η αντιστροφή της σχέσης το 2016 (τελευταίο έτος της αναφοράς) οφείλεται αποκλειστικά στους έμμεσους φόρους και συγκεκριμένα στον ΦΠΑ.
Όλες οι υπόλοιπες κατηγορίες φόρων -όπως οι φόροι εισοδήματος- εξακολουθούν να υστερούν σε σύγκριση με τους μέσους όρους της νομισματικής ένωσης.
Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής είναι η μόνη λύση για την ανακούφιση των πιο επιβαρυμένων στρωμάτων αλλά και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών, ώστε το κράτος να μπορέσει να επιτελέσει και τους αναπτυξιακούς του σκοπούς, καταλήγει η μελέτη.
ΠΗΓΗ: avgi.gr