ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα αποτελεί μία νέα αφήγηση του μύθου για τον Ιωνά και την “κοιλιά του κήτους”; Κάποιοι το υποστηρίζουν. Το άκουσα και ως γλαφυρή περιγραφή τηλεοπτικών σχολιαστών. Είναι αλήθεια πως όσοι επιδιώκουν την αποδόμηση της “κυβερνησιμότητας” του ΣΥΡΙΖΑ δεν αναβαθμίζουν μόνο τις …αναρχοαυτόνομες επισημάνσεις του Διαμαντόπουλου ή τις γραφικότητες του Καραγιαννίδη. Την ίδια ώρα που ο Τσίπρας εμφανίζεται ανεκτικός στις “Ρόζες” και τους εραστές του χάους, την ίδια ώρα -και από τα ίδια χείλη- επισημαίνεται η “υποχωρητική” στάση του έναντι του ΔΝΤ, το πολιτικό φλερτ με τον Ομπάμα, η αναπόληση του Ρούζβελτ και του New Deal, η επίσκεψη στον Σόϊμπλε και όλα όσα δημιουργούν, δικαίως, αίσθηση αντίφασης με όσα έλεγε μέχρι πριν μερικούς μήνες.
Μπορεί στον λόγο του Τσίπρα να εξακολουθεί να υπάρχει η κατάργηση των μνημονίων και η επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης, απουσιάζουν, όμως, ηχηρά άλλες δεσμεύσεις. Κυρίως, όμως, είναι το νέο ύφος και η επικοινωνιακή ηπιότητα που χαρακτηρίζουν την ποιοτική στροφή του ΣΥΡΙΖΑ.
Υπάρχουν κάποιες αλήθειες, ωστόσο, που δεν λέγονται. Ή δεν λέγονται ακόμα.
– Ο Τσίπρας αλλάζει σταδιακά γραμμή πλεύσης, όπως, έκανε προ έτους ο Αντώνης Σαμαράς. Ο πούρος αντιμνημονιακός λόγος του τελευταίου λειάνθηκε, αρχικώς, και, μετά, έγινε κατηγορηματικός και απόλυτος. Θα συμβεί το ίδιο και με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ; Θα δούμε. Στοιχεία, τέτοια, πάντως, που να προδιαθέτουν για κάτι τέτοιο (προφανώς με διαφορετικές “δόσεις” και εκφάνσεις), υπάρχουν. Ας ομολογηθεί.
– Αυτό συμβαίνει γιατί ο Τσίπρας έγινε “δούρρειος ίππος των Αμερικανών”, όπως λένε οι γνωστοί συγγραφείς δημοσιογραφικών/ραδιοτηλεοπτικών θεωριών συνωμοσίας; Η απάντηση είναι απλούστερη και λιγότερο μυστηριώδης: ο Τσίπρας κατανοεί ότι η ελληνική οικονομία έχει συγκεκριμένο πλαίσιο επιβίωσης. Ότι χρειάζεται τους δανειστές και το ευρώ. Κατανοεί, επίσης, ότι δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια αυτονομίας μετά τις υπογραφές των κυβερνήσεων Παπανδρέου, Παπαδήμου και Σαμαρά.
– Στρατηγικά και πολιτικά, στον ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουν πως μοναδική, ίσως, δυνατότητα απεγκλωβισμού από την πολιτική των μνημονίων είναι μια ευρωπαϊκή ποιοτική μεταστροφή. Γι αυτό επικαλείται το “αντίπαλο όραμα” Ομπάμα έναντι του δημοσιονομικού εμμονικού καλβινισμού της γερμανικής ελίτ. Σ αυτό το σημείο εστιάζεται, αυτή τη στιγμή, η διαφορά του από τον Σαμαρά. Θα δούμε ποιος έχει δίκιο.
– Τέλος, ο Τσίπρας γνωρίζει πως εάν θέλει να κυβερνήσει στο κοντινό μέλλον, οφείλει να αποδεχθεί και να δείξει ότι αποδέχεται διαμορφωμένες ισορροπίες. Δεν μπορεί, φερ ‘ ειπείν, να επισκέπτεται τη Μόσχα πριν την Ουάσιγκτον και να προτιμά τη Χαμάς από το επίσημο Ισραήλ. Αυτά τα έχει κατανοήσει εγκαίρως και έχει ήδη πραγματοποιήσει τη στροφή.
Το ταξίδι στην “κοιλιά του κήτους”, όπως, λοιπόν, αποκάλεσαν την επίσκεψη στης έδρα του ΔΝΤ, δεν είναι ούτε “η Αλίκη στη χώρα των Θαυμάτων”, ούτε το “20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα’. Είναι μία απλή αναπαράσταση της πραγματικότητας που θα κληθεί να διαχειριστεί εάν γίνει κυβέρνηση.
Γι αυτούς τους εντελώς πρακτικούς και ρεαλιστικούς λόγους εκτιμώ ότι Σαμαράς και Τσίπρας θα μπορούσαν, υπό προϋποθέσεις, να κοιτάζουν προς την ίδια κατεύθυνση. Βεβαίως, υπό διαφορετική οπτική γωνία και με άλλο χρώμα γυαλιών.
Ένα είναι βέβαιο. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο οι “λογοτεχνικές εξάρσεις” των ανακοινώσεων Κεδίκογλου και Σκουρλέτη δεν έχουν λόγο ύπαρξης…