Η Τουρκία, οδεύει με μαθηματική ακρίβεια στην οικονομική διάλυση και αυτό θα την κάνει πιο νευρική και συνεπώς πιο επικίνδυνη. Τα όσα γράφουν οι ίδιοι οι Τούρκοι για την πορεία της οικονομίας τους είναι άκρως ανησυχητικά. Ανησυχητικά όχι μόνο για την Τουρκία αλλά πιθανότατα και για την Ελλάδα, αφού όσο η θηλιά σφίγγει γύρω από το λαιμό του Ερντογάν, τόσο πιθανότερο είναι να επιδιώξει μια κρίση “εθνικιστικού περιεχομένου”. Όπως γράφει το Militaire.gr η Ελλάδα είναι ο πιθανότερος στόχος σε μια τέτοια περίπτωση. Τέτοια δείγματα έχει δείξει η Τουρκία τις τελευταίες εβδομάδες με ραγδαία λεκτική προς το παρόν κλιμάκωση.
Σύμφωνα με ανάλυση της Güldem Atabay στην ιστοσελίδα ahval η τουρκική λίρα έχασε σ’ ένα μόλις 24ωρο 4% ,την περασμένη Παρασκευή. Οι κλυδωνισμοί είναι πάλι ισχυροί για την τουρκική οικονομία.
Τι φταίει;
Σύμφωνα με όσα γράφει το μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή δεν είναι οι αιτίες που λίγο πολύ είναι γνωστές, αλλά το γεγονός ότι το καθεστώς Ερντογάν αντί να προσπαθήσει να αντιμετωπίσει την καταστροφή με ρεαλισμό,βυθίζεται όλο και περισσότερο σε θεωρίες συνωμοσίας. Η πιο δημοφιλής είναι αυτή που θέλει τους Αμερικανούς να είναι πίσω απ΄ όλα.
Και φυσικά πίσω από την “χειραγώγηση της τουρκικής οικονομίας”. Μπορεί να μην έχουν άδικο αλλά δεν μπορούν να αποδείξουν τίποτα. Κι όσο προσπαθούν τόσο “δηλητηριάζουν” το κλίμα με την Ουάσινγκτον.
Μέσα στο Σαββατοκύριακο και μετά από τις δηλώσεις Ερντογάν με τις οποίες απειλούσε όποιον αγοράζει συνάλλαγμα περιμένοντας να πέσει η λίρα, έγινε γνωστό ότι έχει διαταχθεί έρευνα στην αμερικανική επενδυτική τράπεζα JPMorgan . Αυτή η κίνηση το μόνο που θα πετύχει είναι νέα πτώση της τουρκικής λίρας.
Σ΄ότι αφορά στις αιτίες της κατρακύλας;
•Η επιμονή της Τουρκίας στην αγορά των S-400 από τη Ρωσία και οι συνέπειες που μπορεί να ΄χει ανησυχούν τις χρηματοπιστωτικές αγορές, ειδικά τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Οι δηλώσεις υψηλόβαθμων Αμερικανών αξιωματούχων για οικονομικές κυρώσεις είναι λογικό να “φρενάρουν” επενδυτές.
•Η αντίδραση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ανακοίνωση του Προέδρου Ντόναλντ Τράμπ σχετικά με τα Υψίπεδα του Γκολάν, επίσης παίζει ρόλο.Πόσο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την τουρκική οικονομία ο “αμερικανικός θυμός”; Πολύ , όπως φάνηκε τον περασμένο Αύγουστο με την υπόθεση του Αμερικανού πάστορα Μπράνσον.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αναγκάστηκε να πάρει μέτρα την Παρασκευή, αφού τα καθαρά συναλλαγματικά της αποθέματα μειώθηκαν κατά 6,3 δισ. δολάρια, στα 28,5 δισ. σε μόλις δύο εβδομάδες. Τα μέτρα που έλαβε δεν είχαν αποτέλεσμα αφού οι ανεπαρκείς εξηγήσεις της κεντρικής τράπεζας για τη μείωση των αποθεματικών της απλά αύξησαν την ανησυχία στην αγορά. Ο όλο και πιο αδιαφανής τρόπος διαχείρισης της οικονομίας από την κυβέρνηση, προκαλεί περαιτέρω ανησυχία στις αγορές. Όπως και ο έλεγχος στις δανειακές πολιτικές των κρατικών τραπεζών. Αυτή η συμπεριφορά προκαλεί επίσης ανησυχία ότι η κεντρική τράπεζα θα μειώσει πρόωρα τα επιτόκια υπό πολιτική πίεση μετά τις εκλογές.
Υπάρχουν επίσης σοβαρές οικονομικές αιτίες για την αδυναμία υποστήριξης της λίρας. Το κύριο πρόβλημα της οικονομίας είναι το χρέος συναλλάγματος των επιχειρήσεων και του τραπεζικού τομέα. Αυτό συνεχίζει να εντείνει τη ζήτηση για σκληρό νόμισμα.
Από τον Ιανουάριο, το αποθεματικό βραχυπρόθεσμο εξωτερικό χρέος της Τουρκίας έφθασε τα 118 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή αυξήθηκε κατά 1,5% σε σύγκριση με το τέλος του 2018. Το βραχυπρόθεσμο εξωτερικό χρέος των τραπεζών αυξήθηκε κατά 1,4% στα 57,7 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ στους υπόλοιπους κλάδους αυξήθηκε κατά 1,7% στα 54,4 δισ. Δολάρια. Το βραχυπρόθεσμο χρέος του δημόσιου τομέα αυξήθηκε κατά 8,7%, στα 24,4 δισ. Δολάρια.
Με τόσο μεγάλες υποχρεώσεις χρέους, ίσες με περίπου το 20% του ΑΕΠ της Τουρκίας, που θα καταστούν απαιτητές κατά τους επόμενους 12 μήνες, η αδυναμία στήριξης της λίρας δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη . Αυτό πρέπει να ισχύει ιδιαίτερα για την κυβέρνηση, η οποία στήριξε την αύξηση του ΑΕΠ της Τουρκίας, κατά την τελευταία δεκαετία, σε φθηνό εξωτερικό δανεισμό. Τα δάνεια έγιναν πιο δαπανηρά από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και στη συνέχεια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αυτό συμβαίνει από τον Μάιο του 2013 και επιταχύνθηκε από τον Δεκέμβριο του 2015 έως τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους.
Έτσι, το επιχείρημα ότι η τουρκική οικονομία δέχεται επίθεση μέσω της πώλησης λίρας είναι απλώς φτηνή δικαιολογία, όπως και το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι τα οικονομικά δεινά της χώρας προκαλούνται από ξένους εχθρούς που σχεδιάζουν συνωμοσίες εναντίον του κυβερνώντος κόμματος.