Χωρίς ανάσα συνεχίζει την εκστρατεία πειθούς στις Βρυξέλλες η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σχεδόν με όλες τις πολιτικές ομάδες έχει ήδη συναντηθεί. Αλλά έχει εισακουστεί κιόλας; Το σίγουρο είναι ότι η ευρωομάδα της Αριστεράς και οι Πράσινοι δεν πρόκειται να την ψηφίσουν. Σοσιαλδημοκράτες και Φιλελεύθεροι δεν έχουν καταλήξει σε ενιαία, δεσμευτική γραμμή, αλλά ούτως η αλλως θεωρείται δεδομένο ότι στο Στρασβούργο η κομματική πειθαρχία είναι πιο χαλαρή απ’ ό,τι σε ένα εθνικό κοινοβούλιο. Μόνο το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), δηλαδή η πολιτική οικογένεια της Κεντροδεξιάς, από την οποία προέρχεται η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας, έχει δεσμευτεί εξ’ αρχής ότι θα την υποστηρίξει.

Προεδρία Κομισιόν: Κρίσιμη ψηφοφορία στο Ευρωκοινοβούλιο για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν

Με άλλα λόγια: δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία στην κρίσιμη ψηφοφορία που γίνεται το απόγευμα της Τρίτης στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. “Οριακό θα είναι το αποτέλεσμα”, εκτιμά ο Νίκολαι φον Οντάρτσα, ερευνητής στο “Ίδρυμα Επιστήμη και Πολιτική” (SWP) του Βερολίνου. Επιχειρώντας να κερδίσει τη μέγιστη δυνατή υποστήριξη, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δίνει υποσχέσεις που ξεφεύγουν από την “πεπατημένη” της Κεντροδεξιάς: πιο φιλόδοξοι στόχοι για το κλίμα, ελάχιστο ημερομίσθιο σε όλα τα κράτη-μέλη, ίση εκπροσώπηση ανδρών-γυναικών στη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μπορεί όμως ένας πολιτικός, όποιος κι αν είναι αυτός, να εξασφαλίσει την υποστήριξη ευρωβουλευτών από τη ριζοσπαστική Αριστερά έως τον υπερσυντηρητικό χώρο;

Κι όμως, ήταν καλοί οι “κορυφαίοι υποψήφιοι”…

Εδώ φαίνεται το μεγάλο πλεονέκτημα της αρχής των “κορυφαίων υποψηφίων”, που το ίδιο το Ευρωκοινοβούλιο δεσμευόταν ότι θα ακολουθήσει, για να ανακαλέσει προφανώς στη συνέχεια. Τόσο ο υποψήφιος της Κεντροδεξιάς, ο Γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ, όσο και ο υποψήφιος των Σοσιαλιστών, ο Ολλανδός Φρανς Τίμερμανς, είχαν κάνει προεκλογικό αγώνα σε όλη την Ευρώπη. Έτσι οι ψηφοφόροι γνώριζαν ή τουλάχιστον μπορούσαν να πληροφορηθούν πριν από την κάλπη τις θέσεις των υποψηφίων για τη μετανάστευση, την κλιματική αλλαγή, τις αμοιβές στην ΕΕ. Όμως οι Βέμπερ και Τίμερμανς δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν την απαραίτητη πλειοψηφία- ούτε στο Συμβούλιο, αλλά ούτε καν στο Ευρωκοινοβούλιο. Τελικά οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν στην υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Το πρόβλημα είναι ότι οι πολιτικές θέσεις της παραμένουν άγνωστες για τους Ιταλούς, τους Κύπριους ή τους Ούγγρους ευρωβουλευτές. Κι όμως, η εκλογή της στο κορυφαίο ευρωπαϊκό αξίωμα εξαρτάται και από τις δικές τους ψήφους.

“Μέχρι στιγμής οι πολιτικές ομάδες δεν δείχνουν διάθεση συμβιβασμού και συγκερασμού απόψεων. Απλώς ασκούν τη μεγαλύτερη δυνατή πίεση, θέλοντας να αποσπάσουν τα μέγιστα δυνατά ανταλλάγματα”, λέει ο Νικολάι φον Οντάρτσα. Θεωρεί πάντως ότι και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαφοροποιείται σε πολλά ζητήματα από παραδοσιακές θέσεις της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς, ώστε να κερδίσει την υποστήριξη άλλων πολιτικών ομάδων. Ακόμη και η Καταρίνα Μπάρλεϊ, ευρωβουλευτής των Γερμανών σοσιαλδημοκρατών και μέχρι πρότινος υπουργός Δικαιοσύνης στο Βερολίνο, αναγνωρίζει ότι εκ των πραγμάτων η φον ντερ Λάιεν δεν μπορεί να προχωρήσει σε λεπτομερείς δεσμεύσεις. “Οι εξαγγελίες της δεν μπορεί παρά να είναι ελαφρώς αόριστες”, επισημαίνει. Κι όταν ρωτούν την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ποιά είναι η θέση της για την πιθανή εκδίωξη των Ούγγρων ευρωβουλευτών του Βίκτορ Όρμπαν από την πολιτική οικογένεια του ΕΛΚ, λέει απλώς ότι δεν απαντά σε “υποθετικές ερωτήσεις”.

Δύσκολη η “πρόσθεση” για το τελικό αποτέλεσμα

Μετά από τόσες ασκήσεις ισορροπίας το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στο Στρασβούργο παραμένει ανοιχτό. Όμως η γλώσσα των αριθμών είναι ευκρινής: η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χρειάζεται 374 ψήφους (δηλαδή την πλειοψηφία από τους συνολικά 747 ευρωβουλευτές). Το ΕΛΚ, η πολιτική οικογένεια από την οποία προέρχεται, είναι η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα, αλλά δεν διαθέτει πάνω από 182 έδρες. Οι σοσιαλδημοκράτες έχουν 153, ενώ οι Φιλελεύθεροι 108. Οι Γερμανοί ευρωβουλευτές του SPD λένε ότι θα την καταψηφίσουν, αλλά οι ομοϊδεάτες τους από την Ισπανία και την Ιταλία φαίνεται να έχουν άλλη προσέγγιση. ΕΛΚ, Σοσιαλιστές και Φιλελεύθεροι διαθέτουν συνολικά 440 έδρες. Αν λοιπόν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θέλει να στηριχθεί αποκλειστικά στις παραδοσιακές φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, δεν θα πρέπει να έχει πάνω από 70 “διαρροές” στην ψηφοφορία της Τρίτης.

Αν μη τι άλλο, μετά την αρνητική στάση της Αριστεράς και των Πρασίνων, η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας δεν χρειάζεται να υπόσχεται τα πάντα στους πάντες. “Ξέρει πού ακριβώς χρειάζεται να εστιάσει”, επισημαίνει ο Νικολάι φον Οντάρτσα. Υπάρχει βέβαια και ο κίνδυνος να στραφεί στις ψήφους των δεξιών ευρωσκεπτικιστών για να εξασφαλίσει την απαραίτητη πλειοψηφία στην Ολομέλεια της Ευρωβουλής. “Αλλά αυτό θα σήμαινε ότι αρχίζει τη θητεία της με μία πολύ βαριά υποθήκη”, προειδοποιεί ο Γερμανός πολιτικός επιστήμων.