Τις τελευταίες ημέρες, ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε παραχώρησε δύο συνεντεύξεις στον Γερμανικό Τύπο. Ο “ανθρωπος από το παρελθόν” -πρόεδρος της Βουλής, πλέον- ένοιωσε την ανάγκη να βγει από την ευρωπαϊκή αφάνεια για να απορρίψει κάθε συζήτηση σχετικά με την έκδοση ευρωομολόγου με σκοπό την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που προκαλεί η ανθρωπιστική καταστροφή του Covid 19.
Η “σχολή σκέψης” Σόϊμπλε που κυριάρχησε επί μια δεκαετία στην Ευρωζώνη, με τον πιο σκληρό και τιμωρητικό τρόπο, όπως συνέβη με τις χώρες του Νότου και ειδικά με την “Ελληνική περίπτωση”, δείχνει ξανά τα δόντια της. Η Γερμανία αρνείται την γενναία αντιμετώπιση και επιμένει σε ένα “κοκτέϊλ” εργαλείων, κυρίως μέσω του ESM, που οι περισσότεροι θεωρούν πως δεν θα επιφέρει γρήγορη ανάταξη των οικονομιών που καταστρέφονται.
Η Άνγκελα Μέρκελ, έχοντας επιβεβαιώσει πως δεν θα επιδιώξει νέα θητεία στο CDU και ούσα σε φάση πολιτικής “συνταξιοδότησης”, αναλαμβάνει να παίξει το τελευταίο της χαρτί ως “ηγέτης της Ευρώπης”. Και όλα δείχνουν πως τόσο η σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup, όσο και οι επόμενες εξελίξεις, θα έχουν το στίγμα της επιμονής του Βερολίνου να μην υιοθετηθεί η πρόταση του ευρωομολόγου που έχουν καταθέσει οι χώρες του Νότου και η Γαλλία.
Είναι χαρακτηριστικό -και δεν έχει τύχει προβολής στα ελληνικά ΜΜΕ- πως η πιστοληπτική γραμμή που προτείνει η Γερμανία δεν είναι μια “καθαρή λύση”, όπως διατείνονται ορισμένοι. “Με λιγότερους όρους”, είπε η Γερμανίδα καγκελάριος, όπως αναφέρεται στον Γερμανικό Τύπο. Κι αυτό παραπέμπει σε ένα “μνημόνιο-light” για τις χώρες που θα δανειστούν από τον ESM!
Ο γερμανικός Τύπος περιγράφει αυτό το δίλημμα και τις πιθανές συνέπειες της γερμανικής εμμονής.
«Η ώρα της αλληλεγγύης» επιγράφει δημοσίευμά της η Handelsblatt με αφορμή τη συζήτηση για την έκδοση ή όχι «κορωνοομολόγου», το οποίο θα αμοιβαιοποιεί το χρέος, όπως ζητούν εννέα χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η εφημερίδα σημειώνει: «Ο φόβος πολλών Γερμανών ότι με την έκδοση κορωνοομολόγου θα υπέγραφαν λευκή επιταγή στις χώρες του Νότου είναι αβάσιμος. Η βοήθεια θα μπορεί χρησιμοποιηθεί μόνο στοχευμένα στον αγώνα για την αντιμετώπιση της πανδημίας.H στήριξη μόνο στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), όπως προκρίνει το Βερολίνο, θα βύθιζε χώρες όπως την Ιταλία ακόμα περισσότερο κάτω από το βάρος των χρεών. Ακόμα και η παρέμβαση της ΕΚΤ δεν θα ήταν σε θέση να μειώσει τα σπρεντ σε ένα ανεκτό επίπεδο.»
Και η εφημερίδα καταλήγει: «Δεν θα πρέπει να κυριαρχήσουν οι παλιές προκαταλήψεις, αλλά η οικονομική και η πολιτική λογική για την καταπολέμηση της κρίσης. Πολύ πιθανόν στο τέλος να καταλήξουμε σε ένα οικονομικό μείγμα από πολλά εργαλεία. ‘Δεν είναι η στιγμή να αναζητήσουμε αποδιοπομπαίους τράγους ή να βυθιστούμε στον πανικό και να ακολουθήσουμε τα πιο άγρια ένστικτά μας. Η κρίση μπορεί μόνο μέσα από τον ορθολογισμό, την ενσυναίσθηση και την αλληλοκατανόηση εντός και εκτός των συνόρων μας να αντιμετωπιστεί’ γράφει ο πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Χαβιέ Σολάνα, που ασθενεί από κορωνοϊό στη Μαδρίτη. Και έτσι ακριβώς είναι τα πράγματα».
Η παλιά αντιπαράθεση Βορρά και Νότου
Για το ίδιο θέμα γράφει η Süddeutsche Zeitung: «Είναι η μέρα των αποφάσεων: αυτή την Τρίτη οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συζητούν μέσω τηλεδιάσκεψης τρόπους στήριξης των κρατών-μελών που έχουν περιέλθει σε δυσκολία εξαιτίας της κρίσης του κορωνοϊού. Στο τραπέζι βρίσκεται ένα πακέτο μισού τρισεκατομμυρίου ευρώ. Το ερώτημα όμως που τίθεται είναι εάν τα χρήματα επαρκούν για να γεφυρωθεί η αντιπαράθεση, την οποία ανέδειξε ένα παλιό χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου, μεταξύ των χωρών που αποταμιεύουν και των χωρών που είναι υπερχρεωμένες. Ένα χάσμα που δυσκόλεψε πολύ την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης».
Τέλος, η Frankfurter Allgemeine Zeitung γράφει για τα ευρωομόλογα: «Θα καταφέρουν να κάνουν ένα βήμα μπροστά οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ στη διαρκή αντιπαράθεση που έχουν με αφορμή ένα οικονομικό πακέτο στήριξης για τις συνέπειες από την κρίση του κορωνοϊού; Μετά από μια τηλεδιάσκεψη των υφυπουργών Οικονομικών τη Δευτέρα δεν είναι καθόλου βέβαιο. Χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία έχουν ακόμα κάποιες επιφυλάξεις σχετικά με τον αναμενόμενο συμβιβασμό. Κυρίως όμως διάφορες χώρες του Νότου θα ήθελαν να επιτύχουν μια καθαρή δέσμευση, ότι στο μέλλον, αν όχι αμέσως, θα εκδοθούν ευρωομόλογα».
Και η εφημερίδα συνεχίζει: «Οι χώρες του Βορρά αρνούνται όμως κάτι τέτοιο. Εάν δεν τα καταφέρουν τώρα οι χώρες του Νότου, τότε δεν θα τα καταφέρουν ποτέ, δήλωσε ένας ευρωπαίος διπλωμάτης. Εάν η πανδημία υποχωρήσει, τότε δεν θα υπάρχει πλέον δικαιολογητική βάση για τα ευρωομόλογα.
Την ώρα που ο προεδρεύων του Eurogroup, o Πορτογάλος Μάριο Τσεντένο, φαίνεται αισιόδοξος, σε άλλες χώρες επικρατεί σκεπτικισμός. Πολύ πιθανόν η τηλεδιάσκεψη την Τρίτη να μην οδηγήσει σε συμφωνία αλλά να πρέπει η συζήτηση να συνεχιστεί».
Σε ξεχωριστές συνεντεύξεις τύπου η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και οι υπουργοί Οικονομικών Όλαφ Σολτς και Οικονομίας Πέτερ Αλτμάιερ παρουσίασαν τα αποτελέσματα της συνεδρίασης της διυπουργικής επιτροπής για τον κορωνοϊό τη Δευτέρα το πρωί.
Τα μέτρα που συζητήθηκαν αφορούν τόσο τον υγειονομικό όσο και τον τομέα της οικονομίας. Εικασίες που κυκλοφόρησαν ότι θα ανακοινωνόταν ημερομηνία χαλάρωσης των περιορισμών δεν επιβεβαιώθηκαν. Μάλιστα η καγκελάριος άφησε να εννοηθεί ότι ενδεχομένως να θεσπιστεί η υποχρέωση χρήσης μάσκας σε δημόσιους χώρους. Όπως κατέστησε σαφές, η επιστροφή στην καθημερινότητα που επικρατούσε στη δημόσια ζωή πριν από την κρίση θα εξαρτηθεί από την πορεία της υγειονομικής κατάστασης. Πάντως οι περιορισμοί θα παραμείνουν σε ισχύ ως τις 19 Απριλίου και η άρση τους θα γίνει σταδιακά.
Ευρωομόλογα; Όχι, δεν παίρνουμε, λέει το Βερολίνο
Σύμφωνα με την καγκελάριο, «με την κρίση του κορωνοϊού η ΕΕ αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη δοκιμασία από την ίδρυσή της». Το ζητούμενο τώρα είναι όλα τα κράτη μέλη «να βγουν πιο δυνατά από αυτή τη δοκιμασία». «Η Γερμανία θα ευημερεί όσο θα ευημερεί και η Ευρώπη» διαβεβαίωσε για να αναφερθεί στη συνέχεια στην αυριανή συνεδρίαση στο Eurogroup που αφορά ευρωπαϊκά μέτρα στήριξης προς τα κράτη-μέλη προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Αναπτύσσοντας τις γερμανικές προτάσεις η Άνγκελα Μέρκελ τόνισε μεταξύ άλλων ότι το Βερολίνο υποστηρίζει την πρόταση μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΣΜ) προς κράτη-μέλη της ευρωζώνης «με λιγότερους όρους». Επίσης συμφωνεί με την πρόταση της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για ενεργοποίηση του άρθρου 122 των Ευρωπαϊκών Συνθηκών που προβλέπει «ειδικά μέτρα» σε περίπτωση φυσικών καταστροφών.
Σε αυτό το πλαίσιο θα μπορούσαν να διατεθούν ως και 100 δις ευρώ προκειμένου τα κράτη-μέλη να διασφαλίσουν θέσεις εργασίας, για παράδειγμα χρηματοδοτώντας την εκ περιτροπής εργασία. Το Βερολίνο είναι επίσης διατεθειμένο να συμβάλει σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την ανόρθωση της οικονομίας μετά το τέλος της κρίσης του κορωνοϊού. Η καγκελάριος απέφυγε όμως κάθε αναφορά στο αίτημα εννέα κρατών-μελών του Eurogroup για την έκδοση ευρωομολόγου.
Ανάλογες δηλώσεις με την κ. Μέρκελ έκανε προηγουμένως σε ξεχωριστή συνέντευξή τύπου και ο υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς. Αναφερόμενος στον ΕΣΜ τόνισε ότι έχει δημιουργηθεί για την αντιμετώπιση καταστάσεων όπως αυτή που επικρατεί σήμερα. Όπως επισήμανε, ο Μηχανισμός έχει τη δυνατότητα παροχής προληπτικών πιστωτικών γραμμών ως και 2% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος κάθε χώρας ξεχωριστά. Αυτή η βοήθεια ανέρχεται στην περίπτωση της Ιταλίας στα 39 δις ευρώ και στην περίπτωση της Ισπανίας στα 28 δις ευρώ. Όπως διαβεβαίωσε ο κ. Σολτς, σε αντίθεση με την ελληνική κρίση χρέους τώρα δεν πρόκειται να υπάρξουν έλεγχοι από καμία τρόικα και ούτε κανόνες για την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσουν οι χώρες, οι οποίες θα ενταχθούν σε προγράμματα προληπτικής πιστωτικής γραμμής. Ο Όλαφ Σολτς εξέφρασε πάντως τη πεποίθηση ότι ως την Τρίτη οι ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών θα καταλήξουν «σε μια κοινή γραμμή».
Επιπλέον μέτρα για τις επιχειρήσεις
Στη συνέντευξη τύπου που έδωσε από κοινού με τον υπουργό Οικονομίας Πέτερ Αλτμάιερ ο κ. Σολτς παρουσίασε επιπλέον μέτρα στήριξης για τις μεσαίες επιχειρήσεις (10-500 απασχολούμενοι). Προκειμένου να διευκολυνθούν και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες δανειοδότησης για εταιρείες που έχουν πρόβλημα ρευστότητας οι τράπεζες απελευθερώνονται από τη δέσμευση να ελέγχουν την οικονομική βιωσιμότητα των εταιρειών. Για αυτό το λόγο το κράτος εγγυάται μέσω της κρατικής τράπεζας KfW πλήρως τα δάνεια ως και 800.000 ευρώ. Με αυτό το μέτρο η γερμανική κυβέρνηση καταργεί πρόσφατη απόφασή της που προέβλεπε κρατική εγγύηση ύψους 90% για δάνεια σε μεσαίες επιχειρήσεις. Όπως διαπιστώθηκε τις τελευταίες δύο εβδομάδες, παρά το υψηλό ποσοστό εγγύησης οι τράπεζες δίσταζαν να παρέχουν δάνεια λόγω της τρέχουσας κρίσης.
Αναφορικά με την αντιμετώπιση των ελλείψεων που διαπιστώθηκαν στον ιατρικό τομέα, για παράδειγμα μάσκες, αναπνευστικά μηχανήματα, γάντια κ.τ.λ., ανακοινώθηκε ότι ο υπουργός Οικονομίας Πέτερ Αλτμάιερ θα καταθέσει την Πέμπτη σχέδιο για τους τρόπους, με τους οποίους θα ενθαρρυνθεί η παραγωγή τους από εταιρείες στη Γερμανία. Ένα πιθανό μέτρο είναι κρατικές εγγυήσεις για την αγορά ιατρικών προϊόντων όπου υπάρχει ανάγκη.
Πηγή: DW