Newsroom Team Ποιος θα μπορούσε να το φανταστεί; Δύο γυναίκες με διαμετρικά αντίθετο ιδεολογικό και πολιτικό υπόβαθρο να «φλερτάρουν» με τα δύο σημαντικότερα αξιώματα της Γηραιάς ηπείρου :Πράσινη Καγκελάριος στη Γερμανία και ακροδεξιά Πρόεδρος στη Γαλλία; Κι όμως! Το σενάριο αυτό φαντάζει πιο ρεαλιστικό από ποτέ. Η Πράσινη Αναλένα Μπέρμποκ είναι πολύ πιθανό να διαδεχθεί την Ανγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία και η Μαρίν Λε Πέν τον Εμμανουέλ Μακρόν στο ανάκτορο του Ελιζέ.
του Μιχάλη Ψύλου
Και αν οι Γερμανοί ιθύνοντες έχουν αρχίσει να συμβιβάζονται με την ιδέα της Πράσινης καγκελαρίου, μάλλον έχουν μείνει …κάγκελο βλέποντας την Μαρίν Λε Πέν να καλπάζει προς τη γαλλική προεδρία στις εκλογές της άνοιξης του 2022. Σημάδια των καιρών ή η τραγική διαχείριση της πανδημίας τόσο στη Γερμανία όσο και στη Γαλλία ,κάνει τους «θρόνους» να τρίζουν; Μια νέα έρευνα δείχνει πόσο λίγο είναι το στυλ διακυβέρνησης του Macron στους Γάλλους. «Η πανδημία έχει καταστρέψει τα τελευταία απομεινάρια της αισιόδοξης διάθεσης γύρω από τον Εμμανουέλ» εκτιμά η γερμανική FAZ και προσθέτει: Η υγειονομική κρίση δείχνει ότι αυξάνεται ο αριθμός των Γάλλων που συμμερίζονται τις ιδέες της Λε Πεν για προστατευτισμό και επιστροφή στο έθνος».
Εχουν περάσει 19 χρόνια από τις 21 Απριλίου 2002 όταν ο πατέρας της Μαρίν, ο Ζαν Μαρί , «σηματοδότησε μια καμπή στην πολιτική ιστορία της Γαλλίας ,εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή του στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, απέναντι στον Ζακ Σιράκ» γράφει η Liberation. O Ζαν Μαρί Λε Πεν ηττήθηκε κατά κράτος τότε, αλλά από τότε κύλησε πολύ νερό κάτω από τις γέφυρες του Σηκουάνα. Η κόρη του Μαρίν Λε Πεν μπήκε επίσης δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών το 2017 και ηττήθηκε κατά κράτος από τον Μακρόν με 66%-34%.
Και σήμερα; Τελευταία δημοσκόπηση του ινστιτούτου Ifop έδειξε ότι στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, σε ένα χρόνο δηλαδή, η Μαρίν Λε Πέν θα αναδειχθεί πρώτη με 28% έναντι 24% του Μακρόν. Η δημοτικότητα της Λε Πεν έχει αυξηθεί μάλιστα τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες από τον περασμένο Οκτώβριο. Αλλά και στον δεύτερο γύρο -όσο και αν εμφανίζεται ο Μακρόν να προηγείται οριακά -τίποτα δεν έχει κριθεί. Ο Γάλλος πρόεδρος δεν πρέπει να ελπίζει σήμερα ,άλλωστε, στη λεγόμενη «δημοκρατική πανστρατιά» που τον έφερε στο Ελιζέ στον δεύτερο γύρο των εκλογών το 2017. Η νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική του από τη μία πλευρά και η εμμονή του στην ενίσχυση του «αστυνομικού κράτους» ως μέσον για την παραμονή του στην εξουσία , τον έχει αποξενώσει όχι μόνο από τους κεντροαριστερούς ψηφοφόρους, αλλά και τους κεντροδεξιούς.
Απόρριψη του Μακρόν
Η εξέγερση των «Κίτρινων Γιλέκων» , ενός κινήματος χωρίς πολιτικές σημαίες, τραυμάτισε ανεπανόρθωτα τις σχέσεις του Μακρόν με την νεολαία. Πυροδότησε επίσης ένα χάσμα ανάμεσα στην γαλλική περιφέρεια και την Παρισινή ελίτ που εκπροσωπεί ο Μακρόν . Ένα χάσμα που βάθυνε ακόμη περισσότερο με την νεοφιλελεύθερη πολιτική του Γάλλου Προέδρου και με την αστυνομική καταστολή. Η πρόσφατη ανακοίνωση της πρόσληψης 10.000 αστυνομικών μάλιστα για την επιβολή του νόμου και της τάξης, ίσως να κόβει κάθε δεσμό του Γάλλου προέδρου με την κεντρο-αριστερά.
Μελέτη του ιδρύματος «Jean-Jaurès» που δημοσιεύτηκε στις 21 Απριλίου και αξιολογεί τον «κίνδυνο Μαρίν Λε Πεν» στις επόμενες προεδρικές εκλογές», δείχνει ότι πλέον δεν είναι καθόλου αμελητέα έλευσή της στο Ελιζέ, καθώς το λεγόμενο «δημοκρατικό οδόφραγμα» του 2017 δεν υπάρχει πια.
Η απόρριψη του Μακρόν στην κοινή γνώμη είναι μεγάλη, πολλοί κεντροδεξιοί δεν τρομάζουν πλέον με τη Λε Πεν και οι κεντροαριστεροί ψηφοφόροι λένε ότι θα προτιμήσουν την αποχή στο δεύτερο γύρο παρά να ψηφίσουν τον Γάλλο πρόεδρο. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, οι σοσιαλιστές που δηλώνουν πρόθυμοι να ψηφίσουν τον Μακρόν μειώθηκαν στο 46% (25 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο από ό, τι το 2017), ενώ το 38% αρνείται κατηγορηματικά. Μόλις το 30% των οπαδών του αριστερού υποψήφιου Ζαν Λικ Μελανσόν δηλώνουν επίσης ότι θα ψηφίσουν Μακρόν στον δεύτερο γύρο (από 52% το 2017).
Αλλά και οι οπαδοί της Γκωλικής δεξιάς που το 2017 ήταν υπέρ του Φρανσουά Φιγιόν , δηλώνουν σε ποσοστό 35% ότι θα ψηφίσουν την Μαρίν Λε Πέν.
«Ωστόσο, η πραγματική δύναμη της Μαρίν Λε Πεν – σύμφωνα με τη μελέτη του ιδρύματος «Jean-Jaurès, είναι το μίσος θα έχει συγκεντρώσει απέναντι του ο Μακρόν ως το 2022. Από εκεί προέρχεται ο κίνδυνος Λε Πεν, καθώς οι δεξιοί ψηφοφόροι, για παράδειγμα, απορρίπτουν τον Μακρόν περισσότερο από την Λε Πεν.
Ριζική αλλαγή της ατζέντας Λε Πεν
Η αλλαγή αυτή δεν οφείλεται μόνο στην απογοήτευση των Γάλλων έναντι του Μακρόν, αλλά και στην ριζική διαφοροποίηση της εικόνας και της πολιτικής ατζέντας της Μαρίν Λε Πεν.
Μόλις κληρονόμησε το 2011 από τον πατέρα της , Ζαν Μαρί Λε Πεν, την ηγεσία του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου , η Μαρίν απομακρύνθηκε σταδιακά από τις πατρογονικές εξτρεμιστικές θέσεις. Δεν δίστασε μάλιστα να γίνει και «πατροκτόνος» απομακρύνοντας από το κόμμα τον πατέρα της το 2015 . Το 2018 άλλαξε την ονομασία του κόμματος σε «Εθνική Συσπείρωση και άρχισε να αποστασιοποιείται από τις εθνικιστικές, ευρωσκεπτικιστικές και αντι-μεταναστευτικές εμμονές και πολιτικές. Όπως γράφει η ιστοσελίδα Euractiv , «η Μαρίν Λε Πεν είπε αντίο στο Frexit, δηλαδή στην αρχική της ιδέα για την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επιστροφή στο γαλλικό φράγκο, που αποτελούσαν τους ακρογωνιαίους λίθους του ευρωσκεπτικιστικού της προγράμματος».
Ταυτόχρονα, η Λε Πεν ανακοίνωσε ότι θα αποχωρήσει από το ίδιο της το κόμμα για να εμφανιστεί ως ανεξάρτητη στις προεδρικές εκλογές .
Μια άλλη ριζική αλλαγή αφορά τα θέματα της Οικολογίας ,που μέχρι πρόσφατα σχεδόν είχαν αγνοηθεί από την ακροδεξιά. Η Μαρίν Λε Πεν προτείνει μάλιστα τη διοργάνωση δημοψηφίσματος με επίκεντρο εναλλακτικά περιβαλλοντικά μέτρα σε σχέση με εκείνα που θέλει ο Μακρόν. Σε όλες τις δημόσιες εκδηλώσεις της ,η ακροδεξιά πολιτικός κάνει μάλιστα λόγο για την ανάγκη υπεράσπισης της φύσης και των ζώων, σε σημείο που να κατηγορεί τους κυνηγούς για «περιττή σκληρότητα».
Με το σύνθημα της …Λίβερπουλ κερδίζει τους νέους
Συχνά η Μαρίν Λε Πεν φωτογραφίζεται με τη γάτα της! «Τα
μαλλιά της πέφτουν απαλά στους ώμους, η φωνή της ακούγεται πιο ωραία και το Ισλάμ υποτίθεται ότι δεν αποτελεί πλέον πρόβλημα» γράφει το Der Spiegel και προσθέτει: «Η αφέντρα της ακροδεξιάς στη Γαλλίας εμφανίζεται ανεκτική και φιλειρηνική Τι κρύβεται πίσω από αυτή τη στρατηγική: “Δεν είμαστε τόσο κακοί”».
Η επικεφαλής της ακροδεξιάς τάσσεται υπέρ του περιορισμού της κατασκευής νέων γιγαντιαίων σούπερ μάρκετ και υπέρ των τοπικών αγορών. Δηλώνει ότι θέλει να προστατεύσει τη μικρή οικονομία, να αντιταχθεί στον παγκοσμιοποίηση και στην καταστροφή της γαλλικής αγροτικής οικονομίας . Δεσμεύεται ότι θα υποστηρίξει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Υποστηρίζει ουσιαστικά την υπόθεση ενός μεγάλου και σημαντικού μέρους της κοινής γνώμης που αισθάνεται “απομονωμένη” και ότι δεν ανήκει σε καμία κοινότητα, ούτε καν στην εθνική: «Λοιπόν, στόχος μου είναι να καθησυχάσω αυτούς τους Γάλλους. Και κάνω το δικό μου σύνθημα των οπαδών της Λίβερπουλ: δεν θα περπατήσετε ποτέ μόνοι σας», είπε η Λε Πεν σε μια ομιλία της.
Όπως λέει η Ζιλιέτ Γκρανζ ,καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Τούρ , «στόχος της Λε Πεν είναι να στηρίζει όλο και περισσότερο τις ανάγκες της μεσαίας τάξης και των συνταξιούχων, καθώς και τους πολίτες που παραμελήθηκαν από την κυβέρνηση Μακρόν».
Και τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων δείχνουν ότι η νέα ατζέντα της Λε Πεν βρίσκει ανταπόκριση. Ερευνα που δημοσιεύτηκε στη Le Monde αρχές Απριλίου δείχνει ότι το κόμμα της Λε Πεν κατατάσσεται πρώτο μεταξύ των νεαρών Γάλλων, ηλικίας 25-34 ετών !
Μήπως ο Μακρόν δεν θέσει υποψηφιότητα;
Ακόμα κι αν η φιγούρα της Μαρίν Λε Πεν εξακολουθεί να προκαλεί την απόρριψη της πλειοψηφίας των Γάλλων , το κόμμα της δεν έχει πέσει ποτέ κάτω από το 20% . Οι ερευνητές του ιδρύματος «Jean-Jaurès παρατηρούν ότι η προσωπική εικόνα της Λε Πεν βελτιώνεται έντονα, όπως και του κόμματός της. «Δεν έχει δαιμονοποιηθεί τόσο πολύ, ένα χρόνο από τις προεδρικές εκλογές» αναφέρει η μελέτη και προσθέτει: «Το κόμμα της Μαρίν Λε Πεν μπορεί να βιώσει μια νέα ενίσχυση στις κάλπες εάν ρίξει κι άλλο τους τόνους για την Ευρώπη χωρίς να ριζοσπαστικοποιεί τη ρητορική του ταυτότητα. Αυτό στην πράξη σημαίνει εξομάλυνση του ευρωπαϊκού λόγου και ταυτότητας».
Το μεγάλο στοίχημα για την επικεφαλής της Γαλλικής ακροδεξιάς είναι οι περιφερειακές εκλογές της 13ης και 20ης Ιουνίου, που δεν αποκλείεται να αποτελέσουν πρόκριμα για τις προεδρικές του 2022. Ενδεχόμενη επικράτηση του κόμματος της Λε Πεν σε περισσότερες περιοχές στον δεύτερο γύρο, και όχι μόνο στον πρώτο, θα ήταν πολύ ενδεικτική για τον πολιτικό προσανατολισμό και των μικρότερων κομμάτων. Η HuffPost εκτιμά μάλιστα ότι δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι ο Μακρόν θα είναι τελικά ο αντίπαλος της Λε Πεν στον δεύτερο γύρο.
«Τι γίνεται αν οι πολίτες αποφασίσουν να ανοίξουν μια νέα εποχή μετά από την πενταετή θητεία Μακρόν που χαρακτηρίζεται από πολλαπλές και διαρκείς κρίσεις; Μήπως και από την οικονομική ελίτ ενισχυθούν κάποιοι μετριοπαθείς κεντροδεξιοί υποψήφιοι , όπως ο Ξαβιέ Μπερτράν και ο πρώην πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ; Αλλωστε και ο Μακρόν την τελευταία στιγμή πήρε το «χρίσμα» από την γαλλική ελίτ το 2017.
Στην πολιτική – οι δώδεκα μήνες ως τις προεδρικές εκλογές- είναι μια αιωνιότητα.. Ηδη ,αναλυτές στο Παρίσι, αλλά και στο Βερολίνο δεν αποκλείουν μάλιστα ακόμη και να μην θέσει υποψηφιότητα ο Μακρόν στις προεδρικές εκλογές, αν το κόμμα του συντριβεί στις περιφερειακές . Σε κάθε περίπτωση , οι Γαλλικές προεδρικές εκλογές θα επηρεάσουν την πολιτική ισορροπία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία κυριαρχεί μέχρι τώρα ο γαλλο-γερμανικός άξονας. Από αυτή την άποψη, η ρευστή κατάσταση στη Γαλλία δημιουργεί μια terra incognita στην Ευρώπη…