Επιμένω από καιρό πως επί πέντε χρόνια μεταξύ των ελληνικών κυβερνήσεων και των δανειστών (είτε με την μορφή της τρόϊκας, είτε, τώρα, με εκείνη των Θεσμών) γίνεται η «λάθος συζήτηση».
Κι αυτό επιβεβαιώθηκε για ακόμα μία φορά, τη νύχτα της Τετάρτης στις Βρυξέλλες, όπου Αθήνα και Θεσμοί βρέθηκαν να συνομιλούν επί ενός «οδικού χάρτη» που περιέχει νέα μέτρα λιτότητας, περισσότερη ύφεση και πτωχοποίηση. Δίχως, μάλιστα, την παραμικρή κουβέντα για ανάπτυξη και αναδιάρθρωση του χρέους που αποτελεί το κρίσιμο μέγεθος που μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα.
Επί πέντε χρόνια παρακολουθούμε το κυνηγητό της επόμενης δόσης. Κάτι παρόμοιο και το τελευταίο τετράμηνο. Η κυβέρνηση Τσίπρα αναζητά μια «συμφωνία» αλλά δεν κατορθώνει –επ΄ αυτού η ευθύνη των δανειστών είναι τεράστια- να απαντήσει, ούτε εισαγωγικά, στο δομικό ερώτημα «ποια συμφωνία, για ποια Ελλάδα σε ποια Ευρώπη».
Η μεταρρύθμιση του ΦΠΑ, δέσμευση που απορρέει από τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου, είναι ένα τρανό παράδειγμα αυτής της στρεβλής προσέγγισης του ελληνικού προβλήματος.
ΔΝΤ, Κομισιόν και ΕΚΤ αναγνωρίζουν πως η ύφεση στην Ελλάδα έλαβε πρωτοφανείς διαστάσεις. Έφτασαν, δε, να αποδέχονται ακόμα και τον όρο «ανθρωπιστική κρίση». Ακόμα και ο Μάριο Ντράγκι μίλησε, προ ημερών, για την ανάγκη μιας «ισχυρής συμφωνίας με κοινωνική δικαιοσύνη».
Όμως, στο σχέδιο που παρουσίασε ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ στον Αλέξη Τσίπρα, τα τιμολόγια των ΔΕΚΟ και δη του ηλεκτρικού ρεύματος εκτινάσσονται από το 13 στο 23%. Δεν χρειάζεται να εξηγήσει κανείς τι σημαίνει για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία κάτι τέτοιο. Μέτρο καταφανώς υφεσιακό που εντείνει τις συνθήκες πτωχοποίησης του πληθυσμού.
Το ίδιο αφορά και την πρότασή τους για τους συντελεστές στον τουρισμό και την εστίαση. Και τα δύο ζητούν να ενταχθούν στον υψηλότερο συντελεστή, την ώρα που το τουριστικό προϊόν στην Ιταλία, την Πορτογαλία, την Κροατία, τη Γαλλία, την Αίγυπτο, την Τουρκία και όλες τις άλλες ανταγωνιστικές χώρες κυμαίνεται από 6 έως 10%.
Φαραωνική η αντίφαση των Θεσμών: από τη μία ζητούν μεταρρυθμίσεις (;) που να βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και από την άλλη «σκοτώνουν» τους κλάδους που είναι ανταγωνιστικοί, όπως η ενέργεια και ο τουρισμός.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με το ασφαλιστικό: μια οικονομία κατεστραμμένη, με ανεργία 26% (όταν οι εκθέσεις του ΔΝΤ προέβλεπαν ότι το 2013 δεν θα ξεπερνούσε το 15%!) και με πλήρως απορρυθμισμένη αγορά εργασίας καλείται να αντιμετωπίσει το οξύ και πανευρωπαϊκό αυτό πρόβλημα με τη μείωση των συντάξεων, όταν ακόμα και πρωτοετείς των οικονομικών γνωρίζουν πως μόνο η ανάπτυξη –κι αυτή ακόμα σε βάθος χρόνου- μπορεί να βελτιώσει τις ανάγκες οιουδήποτε συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
Προσέξτε, τώρα, την άλλη και σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού. Την εικόνα που μας διαφεύγει.
Πριν μερικές εβδομάδες στη Sintra της Πορτογαλίας διοργανώθηκε forum της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας όπου, μεταξύ άλλων, συζητήθηκε ευρέως η πρόταση για αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών ώστε η Κεντρική Τράπεζα να έχει τη δυνατότητα να επιβάλλει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη- μέλη.
Τις ίδιες ημέρες η El Pais αποκάλυψε πρόταση 8 σημείων του Μαριάνο Ραχόϊ που θέτει προς συζήτηση την ανάγκη (;) για «ενθάρρυνση της κινητικότητας της εργασίας στην Ευρωζώνη» και την ακόμα εντονότερη δημοσιονομική και τραπεζική ένωση (κοινός προϋπολογισμός και κεντρικός έλεγχος των πακέτων διάσωσης για χώρες και τράπεζες) με ανάθεση νέων εξουσιών στην ΕΚΤ.
Ουσιαστικά ο Ραχόϊ μιλά για μια νέα αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης που θα αντιμετωπίζει τις αποσταθεροποιητικές ανισορροπίες, οι οποίες προκύπτουν, για παράδειγμα, και από το γεγονός ότι στη Γερμανία η ανεργία κυμαίνεται στο 5% ενώ στην Ισπανία στο 25%.
Παράλληλα, η γερμανική Die Welt έφερε, τις προάλλες, στο φως της δημοσιότητας τις βασικές γραμμές ενός μυστικού, όπως αναφέρει, γερμανογαλλικού σχεδίου που θα φέρει η Άνγκελα Μέρκελ στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου και αποσκοπεί στη δημιουργία δύο «ζωνών» ή αλλιώς μιας Ευρώπης δυο ταχυτήτων.
Με το σχέδιο Μέρκελ συμφωνούν και οι κυβερνητικοί της εταίροι, οι Σοσιαλδημοκράτες του SPD εάν κρίνει κανείς από ανάλογες δηλώσεις του αντικαγκελάριου Γκάμπριελ.
Οι σκέψεις αυτές δεν είναι καινούριες, ωστόσο επανέρχονται με δριμύτητα και αποδεικνύουν ότι την ώρα που οι ισχυροί της Ευρώπης επιμένουν σε μη ανταγωνιστικά και αναποτελεσματικά μοντέλα (ενίοτε μυθοποιημένα ως success story, όπως στην Ιρλανδία ή την Πορτογαλία), οι ίδιοι επεξεργάζονται τη δομή μιας «νέας Ευρώπης» ακόμα πιο κλειστής και ακόμα λιγότερο κοινωνικής.
Η Ελλάδα είναι απούσα από τις συζητήσεις αυτές και, ακόμα χειρότερα, θα είναι πιθανότατα εξ εκείνων των χωρών που κινδυνεύουν να βρεθούν οριστικά στη δεύτερη ταχύτητα των εξελίξεων. Ένας λόγος παραπάνω για τον επαναπροσανατολισμό και την αναζήτηση εκείνου του οικονομικού μοντέλου που θα την βοηθήσει να επιβιώσει σε ακόμα δυσκολότερες συνθήκες.
Από την Επένδυση
