ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Με τη χώρα να βρίσκεται στα πρόθυρα αδυναμίας πληρωμών, με τα ταμειακά διαθέσιμα να εξαντλούνται και τις πηγές χρηματοδότησης της οικονομίας να στερεύουν, ξεκινά η διαπραγμάτευση με τους πιστωτές για την επόμενη δόση της οικονομικής βοήθειας. Την προσεχή Τρίτη επιστρέφουν στην Αθήνα οι ελεγκτές της τρόικας για την αξιολόγηση της οικονομίας, με βάση την οποία θα γίνουν οι διαπραγματεύσεις για τον προσδιορισμό των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν…
Η κυβέρνηση μέσα στην εβδομάδα πρέπει να προσδιορίσει μέτρα μείωσης των δημοσίων δαπανών ύψους 11,7 δισ. ευρώ για τη διετία 2013-14, τα οποία την προσεχή Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας θα παρουσιάσει στην τρόικα.
Τα μέτρα ενδέχεται τελικώς να είναι μεγαλύτερου ύψους, αν επικρατήσει η άποψη ότι το 2013 η οικονομία θα συρρικνωθεί περαιτέρω κατά 3% αντί για μηδενικό ρυθμό μεταβολής που προέβλεπε αρχικά το πρόγραμμα.
Επιπλέον, δεν αποκλείεται να ζητηθούν και πρόσθετα μέτρα για το 2012, πέρα των 3 δισ. ευρώ που έχουν ήδη συμφωνηθεί αλλά δεν έχουν υλοποιηθεί, αν κριθεί ότι ο στόχος του προϋπολογισμού είναι ανέφικτος λόγω των επιπτώσεων της ύφεσης και των καθυστερήσεων στις ιδιωτικοποιήσεις.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί μέτρα ύψους 8 δισ. ευρώ για τη διετία 2013-14, χωρίς ωστόσο να γνωρίζει κανείς αν θα εγκριθούν από την τρόικα. Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι υπάρχουν περιθώρια με βάση τη μελέτη του ΚΕΠΕ και τις προτάσεις των υπουργείων να εξασφαλιστούν τα απαιτούμενα κονδύλια. Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείουν το πλαφόν στις συντάξεις να υποχωρήσει στις 2.200 ευρώ από τα 2.400 ευρώ που προτείνει η μελέτη του ΚΕΠΕ και το κράτος να αποχωρήσει από δραστηριότητες που μπορούν να γίνουν αποκλειστικά από τον ιδιωτικό τομέα. Ως τέτοιες αναφέρονται ως παράδειγμα τα ΚΤΕΟ.
Οπως αναφέρουν τραπεζικοί κύκλοι, «συμφωνία των πολιτικών αρχηγών που συμμετέχουν στην κυβέρνηση για τα μέτρα δεν λέει τίποτα αν αυτά δεν γίνουν αποδεκτά και από τους πιστωτές μας. Και αν δεν υπάρξει “πράσινο φως” από την τρόικα για την εκταμίευση της επόμενης δόσης, τότε η κυβέρνηση δεν θα έχει άλλη επιλογή παρά να συμφωνήσει με τους όρους της τρόικας» προσθέτουν. Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείουν στο τέλος να υπάρξουν και οριζόντια μέτρα.
Πάντως, η τρόικα δεν φαίνεται να βιάζεται, αφού η πίεση βρίσκεται στην ελληνική πλευρά. «Τα ταμειακά διαθέσιμα της Ελλάδας αναμένεται να εξαντληθούν προς το τέλος του καλοκαιριού και οι διεθνείς πιστωτές της εργάζονται σε μια τεχνική λύση για να κρατήσουν τη χώρα βιώσιμη ως τον Αύγουστο» ανέφερε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Σάιμον Ο’ Κόνορ. Ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν θα λάβει καμία χρηματοδότηση ώσπου να ολοκληρωθεί η επιτόπια έρευνα των απεσταλμένων της τρόικας και να εγκριθούν τα ευρήματά της, κάτι που θα συνεχιστεί και μέσα στον Αύγουστο, όπως είπε.
Ιδιαίτερη σημασία για τη στάση των πιστωτών έναντι της Ελλάδας είχε και η τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού κ. Αντώνη Σαμαρά το απόγευμα της περασμένης Παρασκευής με τη γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την επίσκεψη της τρόικας στην Αθήνα. Ο κ. Σαμαράς με την κίνησή του αυτή θέλησε να δείξει ότι επιθυμεί ο ίδιος να χειριστεί την υπόθεση της επαναδιαπραγμάτευσης και να τη θέσει σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, κάτι το οποίο θα φανεί πιο ξεκάθαρα στις συναντήσεις που θα έχει με τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου. Την ίδια εποχή προγραμματίζει να συναντηθεί τόσο με τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ όσο και με τον κεντρικό ευρωπαίο τραπεζίτη τις προσεχείς εβδομάδες και συγκεκριμένα προς τα τέλη Αυγούστου.
Σε κάθε περίπτωση, οι επόμενες εβδομάδες είναι κρίσιμες καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να εξασφαλίσει την επόμενη δόση εν μέσω γενικευμένης στενότητας πόρων. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου εξαντλούνται, αλλά και στο επίπεδο της οικονομίας οι συνθήκες ρευστότητας γίνονται εξαιρετικά ασφυκτικές. Οι προσπάθειες του οικονομικού επιτελείου να απελευθερωθούν κονδύλια του ΕΣΠΑ σκοντάφτουν στις αυξημένες απαιτήσεις για εγγυήσεις που θέτει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε σημείο που πηγές του υπουργείου Οικονομικών να αναφέρουν ότι «η ΕΤΕπ ορθώνει τοίχος εξασφαλίσεων».
Επιπλέον, την ίδια στιγμή, δυσκολεύει ακόμα περισσότερο η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, με την ΕΚΤ να σταματά από την Τετάρτη να δέχεται ελληνικά ομόλογα. Τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα θα μπορούν πλέον να αντλούν ρευστότητα μόνο από τον μηχανισμό ELA της Τράπεζας της Ελλάδος. Υπό τις συνθήκες αυτές, στο επιχειρηματικό πεδίο παρατηρούνται κινήσεις απεμπλοκής επιχειρήσεων από τον κίνδυνο της χώρας, οι οποίες επιδεινώνουν περαιτέρω το άσχημο κλίμα στην οικονομία.
Οι χρηματοδοτικές ανάγκες
Αναμένοντας τη δόση – σωσίβιο
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, για να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, το τρίτο τρίμηνο του 2012 η Ελλάδα προβλέπεται να λάβει 31,3 δισ. ευρώ από το ευρωπαϊκό ταμείο EFSF και επίσης να συνεισφέρει 1 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις. Από τους πόρους αυτούς τα 23,8 δισ. ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Αναμένοντας τη δόση – σωσίβιο
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, για να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, το τρίτο τρίμηνο του 2012 η Ελλάδα προβλέπεται να λάβει 31,3 δισ. ευρώ από το ευρωπαϊκό ταμείο EFSF και επίσης να συνεισφέρει 1 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις. Από τους πόρους αυτούς τα 23,8 δισ. ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Ετσι, οι διαθέσιμοι πόροι ανέρχονται σε 8,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, 4,6 δισ. ευρώ αφορούν πληρωμή τόκων και χρεολυσίων. Ειδικότερα, στις 20 Αυγούστου πρέπει να εξοφληθούν στην ΕΚΤ ομόλογα 3,1 δισ. ευρώ και στις 13 Σεπτεμβρίου δάνειο του ΟΣΕ ύψους 200 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, πρέπει να πληρωθούν τόκοι 1,3 δισ. ευρώ.
Ως εκ τούτου, το καθαρό ποσό που θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά την οικονομία διαμορφώνεται σε 3,9 δισ. ευρώ. Από αυτό, 1,3 δισ. ευρώ αφορά την πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς επιχειρήσεις και 2 δισ. ευρώ την αποπληρωμή εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου έτσι ώστε να αυξηθεί η ρευστότητα στις τράπεζες και κατ’ επέκταση στην οικονομία. Τα υπόλοιπα 0,6 δισ. ευρώ προορίζονται για τη χρηματοδότηση του δημόσιου ελλείμματος.
Αν λοιπόν καθυστερήσει η εκταμίευση της επόμενης δόσης των 31,3 δισ. ευρώ ως το τέλος Σεπτεμβρίου, θα είναι απίθανο να αποπληρωθούν τα έντοκα ύψους 2 δισ. ευρώ που λήγουν όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα. Επιπλέον, η απουσία εσόδων από αποκρατικοποιήσεις ύψους 1 δισ. ευρώ καθιστά αδύνατη την εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου προς τις ελληνικές επιχειρήσεις, εντείνοντας έτσι τις συνθήκες ασφυξίας στην αγορά από την έλλειψη ρευστότητας και την ύφεση της οικονομίας.
Συντάξεις
Πλαφόν στα 2.200 ευρώ
Επιφυλάξεις εκφράζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για το αν και κατά πόσο η θέσπιση πλαφόν 2.400 ευρώ στη μηνιαία σύνταξη είναι αρκετή. Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς το όριο αυτό, το οποίο πληροφορίες αναφέρουν ότι έγινε αποδεκτό από τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς στη σύσκεψη της περασμένης εβδομάδας, δεν οδηγεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Για τον λόγο αυτόν εξετάζεται περαιτέρω περικοπή του στα 2.200 ευρώ.
Πλαφόν στα 2.200 ευρώ
Επιφυλάξεις εκφράζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για το αν και κατά πόσο η θέσπιση πλαφόν 2.400 ευρώ στη μηνιαία σύνταξη είναι αρκετή. Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς το όριο αυτό, το οποίο πληροφορίες αναφέρουν ότι έγινε αποδεκτό από τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς στη σύσκεψη της περασμένης εβδομάδας, δεν οδηγεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Για τον λόγο αυτόν εξετάζεται περαιτέρω περικοπή του στα 2.200 ευρώ.
Σύμφωνα πάντως με το ΚΕΠΕ, αν τεθεί πλαφόν στις συντάξεις στα 2.400 ευρώ μηνιαίως, το σύστημα θα εξασφάλιζε μείωση δαπανών άνω του 1 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση εκφράζονται αντιρρήσεις ως προς την οριζόντια εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου, καθώς, όπως υποστηρίζεται, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και ορισμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά. «Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα το να λαμβάνει σύνταξη 2.500 ευρώ μηνιαίως κάποιος ο οποίος βγήκε στη σύνταξη στα 65 του χρόνια με 45ετή συντάξιμη υπηρεσία και άλλο κάποιος στο 58ο έτος ύστερα από 25 χρόνια συντάξιμης υπηρεσίας» αναφέρεται.
Από τις διασταυρώσεις στις συντάξεις που δηλώνονται στην Εφορία, οι οποίες διενεργήθηκαν σε συνεργασία του υπουργού Εργασίας κ. Γιάννη Βρούτση και του γενικού γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων κ. Χάρη Θεοχάρη, προέκυψε ότι ένα ποσοστό της τάξεως 8%-10% δεν δηλώνεται. Που σημαίνει ότι σε σύνολο 3,5 δισ. ευρώ αποκρύπτονται από την Εφορία περί τα 300-350 εκατ. ευρώ. Οι εκτιμήσεις της κυβέρνησης αναφέρουν δύο λόγους για τους οποίους παρατηρείται το φαινόμενο αυτό: είτε οι δικαιούχοι έχουν πεθάνει είτε οι συντάξεις είναι παράνομες.
ΠΗΓΗ: tovima.gr