ΗΠΑ: Τυφώνες-δολοφόνοι – Από τον Γκάλβεστον ως τον Μίλτον

Ο τυφώνας του Γκάλβεστον το 1900 είναι γνωστός ως ο πιο θανατηφόρος φυσικός τυφώνας στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Η καταστροφή έπληξε την πόλη Γκάλβεστον στο Τέξας στις 8 Σεπτεμβρίου 1900 και προκάλεσε 12.000 θανάτους, αλλάζοντας για πάντα την ιστορία της περιοχής.

Ο τυφώνας Μίλτον έχει αρχίσει να πλήττει τη Φλόριντα. Λίγο πριν από τις 4 τα ξημερώματα (ώρα Ελλάδος), το Εθνικό Κέντρο Κυκλώνων των ΗΠΑ (National Hurricane Center / NHC) ενημέρωσε πως ο Μίλτον έφθασε κοντά στη νήσο Σιέστα Κι, συνοδευόμενος από ανέμους που έπνεαν με ταχύτητα 205 χλμ/ώρα. 

Οι τυφώνες είναι σχετικά συνηθισμένοι στις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδιαίτερα στις παράκτιες περιοχές του Ατλαντικού και του Κόλπου του Μεξικού.

Η επίσημη περίοδος τυφώνων για τον Ατλαντικό είναι από την 1η Ιουνίου έως τις 30 Νοεμβρίου, με την κορύφωση της δραστηριότητας να εμφανίζεται γύρω στον Σεπτέμβριο.

Κατά μέσο όρο, περίπου 12 ονομασμένες καταιγίδες σχηματίζονται στον Ατλαντικό κάθε χρόνο. Από αυτές, περίπου 6 γίνονται τυφώνες, και 3 από αυτούς εξελίσσονται σε ισχυρούς τυφώνες κατηγορίας 3 ή υψηλότερης, με ανέμους ταχύτητας 178 χλμ/ώρα ή περισσότερο.

Οι ΗΠΑ συνήθως πλήττονται από 1 έως 2 τυφώνες κάθε χρόνο. Η ένταση και η τοποθεσία μπορεί να διαφέρουν, με τους ισχυρότερους τυφώνες να προκαλούν τις μεγαλύτερες καταστροφές στις παράκτιες περιοχές.

Το Τέξας, η Λουιζιάνα, το Μισισιπή, η Αλαμπάμα και η Φλόριντα είναι ιδιαίτερα ευάλωτες με την τελευταία να είναι η πολιτεία που έχει δεχτεί τους περισσότερους τυφώνες από οποιαδήποτε άλλη.

Αν και οι πιο σοβαρές επιπτώσεις συμβαίνουν στις παράκτιες περιοχές, τυφώνες μπορούν να φτάσουν σε εσωτερικές περιοχές, ακόμα και στο μεσοδυτικό τμήμα των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα ισχυρούς ανέμους και πλημμύρες.

Οι τυφώνες ταξινομούνται στην κλίμακα Saffir-Simpson από 1 έως 5, με βάση τη μέγιστη ταχύτητα των ανέμων τους. Οι τυφώνες κατηγορίας 3 και άνω θεωρούνται “μεγάλοι τυφώνες” και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές καταστροφές σε ανθρώπινες ζωές και περιουσίες.

Μερικοί από τους σημαντικότερους τυφώνες στις ΗΠΑ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πληγεί από αρκετούς ισχυρούς και καταστροφικούς τυφώνες στη διάρκεια της ιστορίας τους. Ορισμένοι από τους μεγαλύτερους τυφώνες σε όρους ισχύος, απωλειών και ζημιών περιλαμβάνουν:

1. Τυφώνας Κατρίνα (Hurricane Katrina) – 2005

• Περιοχές που επλήγησαν: Κυρίως η Νέα Ορλεάνη, Λουιζιάνα, Μισισιπής, Αλαμπάμα.
• Κατηγορία: 5 (στην ανοιχτή θάλασσα), 3 κατά την προσέγγιση στη στεριά.
• Απώλειες: Περίπου 1.800 νεκροί.
• Ζημιές: Εκτιμάται στα 125 δισεκατομμύρια δολάρια, ένας από τους πιο καταστροφικούς στην ιστορία των ΗΠΑ.
• Σημείωση: Οι πλημμύρες στη Νέα Ορλεάνη λόγω της αποτυχίας του φράγματος ήταν η κύρια αιτία της μεγάλης καταστροφής.

2. Τυφώνας Άντριου (Hurricane Andrew) – 1992

• Περιοχές που επλήγησαν: Φλόριντα, Μπαχάμες, Λουιζιάνα.
• Κατηγορία: 5.
• Απώλειες: 65 νεκροί.
• Ζημιές: Περίπου 27,3 δισεκατομμύρια δολάρια (σε τιμές του 1992).
• Σημείωση: Θεωρείται από τους ισχυρότερους που έχουν πλήξει τη Φλόριντα, αφήνοντας πάνω από 250.000 άτομα άστεγους.

3. Τυφώνας Χάρβεϊ (Hurricane Harvey) – 2017

• Περιοχές που επλήγησαν: Τέξας, Λουιζιάνα.
• Κατηγορία: 4.
• Απώλειες: 107 νεκροί.
• Ζημιές: Εκτιμώνται στα 125 δισεκατομμύρια δολάρια.
• Σημείωση: Έφερε ιστορικά επίπεδα βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα εκτεταμένες πλημμύρες, ιδιαίτερα στο Χιούστον.

4. Τυφώνας Μαρία (Hurricane Maria) – 2017

• Περιοχές που επλήγησαν: Πουέρτο Ρίκο, Νησιά Βιρτζίνια.
• Κατηγορία: 5.
• Απώλειες: Πάνω από 3.000 νεκροί (κυρίως στο Πουέρτο Ρίκο).
• Ζημιές: Εκτιμώνται στα 91,6 δισεκατομμύρια δολάρια.
• Σημείωση: Προκάλεσε τεράστιες ζημιές στις υποδομές, αφήνοντας το νησί χωρίς ρεύμα για μήνες.

5. Τυφώνας Σάντι (Hurricane Sandy) – 2012

• Περιοχές που επλήγησαν: Ανατολικές ακτές, Νέα Υόρκη, Νιου Τζέρσι.
• Κατηγορία: 3 (υποτροπικός κατά την προσέγγιση στη στεριά).
• Απώλειες: 233 νεκροί.
• Ζημιές: Περίπου 68 δισεκατομμύρια δολάρια.
• Σημείωση: Προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στα παράλια και ιστορικά επίπεδα πλημμυρών στη Νέα Υόρκη.

6. Τυφώνας Ιρμα (Hurricane Irma) – 2017

• Περιοχές που επλήγησαν: Φλόριντα, Καραϊβική.
• Κατηγορία: 5.
• Απώλειες: 134 νεκροί.
• Ζημιές: 77,2 δισεκατομμύρια δολάρια.
• Σημείωση: Ιστορικός για την ένταση και διάρκεια, με ανέμους που έφτασαν τα 185 μίλια την ώρα.

7. Τυφώνας Γκαλβέστον (Galveston Hurricane) – 1900

• Περιοχές που επλήγησαν: Γκαλβέστον, Τέξας.
• Κατηγορία: 4.
• Απώλειες: Περίπου 8.000–12.000 νεκροί.
• Ζημιές: Ανυπολόγιστες για την εποχή.
• Σημείωση: Ο πιο θανατηφόρος τυφώνας στην ιστορία των ΗΠΑ, καταστρέφοντας μεγάλο μέρος της πόλης Γκαλβέστον.

Ο τυφώνας του Γκάλβεστον το 1900 είναι γνωστός ως ο πιο θανατηφόρος φυσικός τυφώνας στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Η καταστροφή έπληξε την πόλη Γκάλβεστον στο Τέξας στις 8 Σεπτεμβρίου 1900 και προκάλεσε χιλιάδες θανάτους, αλλάζοντας για πάντα την ιστορία της περιοχής.

Ο τυφώνας σχηματίστηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου στον Ατλαντικό Ωκεανό και κινήθηκε προς τα δυτικά, περνώντας από την Καραϊβική πριν φτάσει στον Κόλπο του Μεξικού. Όταν έφτασε στη στεριά, είχε ανέμους ταχύτητας περίπου 225 χλμ/ώρα (140 mph), καθιστώντας τον τυφώνα κατηγορίας 4 στην κλίμακα Saffir-Simpson.Ήταν ένας ισχυρός τυφώνας με έντονα κύματα και ισχυρές καταιγίδες, αλλά οι προειδοποιήσεις δεν ήταν επαρκείς λόγω της πρωτόγονης μετεωρολογικής τεχνολογίας της εποχής.

Η Καταστροφή του Γκάλβεστον

Το Γκάλβεστον βρισκόταν μόλις λίγα μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, καθιστώντας το ιδιαίτερα ευάλωτο στις πλημμύρες και τα κύματα. Εκείνη την εποχή, δεν υπήρχαν φράγματα ή προστατευτικές υποδομές.

Ο τυφώνας προκάλεσε τον θάνατο από 8.000 έως 12.000 ανθρώπων, καθιστώντας τον τη μεγαλύτερη τραγωδία από φυσική καταστροφή στην ιστορία των ΗΠΑ. Η πόλη σχεδόν ισοπεδώθηκε, με πάνω από 3.600 σπίτια να καταστρέφονται ολοσχερώς.

Τα κύματα έφτασαν ύψη έως και 4,5 μέτρων, πλημμυρίζοντας την πόλη και καταστρέφοντας σχεδόν κάθε κτίριο. Η πόλη κόπηκε από τον υπόλοιπο κόσμο όταν οι τηλεγραφικές γραμμές κατέρρευσαν.

Λόγοι της Τραγωδίας

Αν και υπήρχαν κάποιες ενδείξεις για την επερχόμενη καταιγίδα, πολλοί κάτοικοι δεν αντιλήφθηκαν την απειλή και δεν υπήρξε ευρεία εκκένωση. Οι προειδοποιήσεις δεν ήταν σαφείς, και τα μετεωρολογικά μοντέλα της εποχής δεν μπορούσαν να υπολογίσουν με ακρίβεια τη δύναμη και την πορεία του τυφώνα.Η πόλη δεν διέθετε φράγματα ή υποδομές για να αντιμετωπίσει μια τόσο μεγάλη καταιγίδα. Το χαμηλό υψόμετρο της πόλης την καθιστούσε εξαιρετικά ευάλωτη.

Οι Αντιδράσεις Μετά την Καταστροφή

Μετά τον τυφώνα, η πόλη άρχισε μια μακρά και δύσκολη διαδικασία αποκατάστασης. Κατασκευάστηκε ένα φράγμα μήκους περίπου 5 χιλιομέτρων και το επίπεδο της πόλης ανυψώθηκε, με κάποια κτίρια να υψώνονται έως και 5 μέτρα.

Πριν από τον τυφώνα, το Γκάλβεστον ήταν το μεγαλύτερο και πιο ακμάζον λιμάνι του Τέξας. Μετά την καταστροφή, η Χιούστον, με την καλύτερη γεωγραφική προστασία, άρχισε να αναπτύσσεται και να γίνεται το κύριο εμπορικό κέντρο της περιοχής.

Ο Ισαάκ Κλάιν και οι προειδοποιήσεις

Ο Ισαάκ Κλάιν (Isaac Cline), υπεύθυνος του τοπικού μετεωρολογικού γραφείου, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόπειρα προειδοποίησης των κατοίκων. Αν και ο ίδιος είχε υποβαθμίσει την ανάγκη κατασκευής φράγματος πριν από τον τυφώνα, κατέβαλε προσπάθειες να προειδοποιήσει τον πληθυσμό, όταν συνειδητοποίησε τον επικείμενο κίνδυνο.Οι επιστημονικές του προβλέψεις βοήθησαν σε κάποιο βαθμό, αλλά η τεχνολογία της εποχής δεν επέτρεπε την ακριβή παρακολούθηση του τυφώνα, με αποτέλεσμα η καταστροφή να πλήξει χωρίς προετοιμασία τους κατοίκους.

Μαθήματα από την Καταστροφή

Ο τυφώνας του Γκάλβεστον υπήρξε καθοριστικός για τη βελτίωση των μετεωρολογικών προβλέψεων στις ΗΠΑ. Μετά την τραγωδία, οι αμερικανικές αρχές άρχισαν να επενδύουν σε νέα τεχνολογία και να δημιουργούν πιο αυστηρά πρωτόκολλα προειδοποίησης για τυφώνες.Η καταστροφή ανέδειξε την ανάγκη για προστατευτικά έργα στις παράκτιες περιοχές, όπως τα φράγματα και τα αναχώματα, τα οποία βοήθησαν να μειωθούν οι κίνδυνοι από μελλοντικούς τυφώνες.

Μνήμη και Κληρονομιά

Ο τυφώνας του Γκάλβεστον παραμένει μια σημαντική στιγμή στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Σήμερα, κάθε χρόνο πραγματοποιούνται τελετές μνήμης για τα θύματα της καταστροφής, ενώ οι ιστορικές αναφορές και τα ντοκιμαντέρ διατηρούν ζωντανή τη μνήμη αυτής της τραγωδίας.Πολλοί κάτοικοι της περιοχής συνεχίζουν να διατηρούν την ιστορική μνήμη ζωντανή, αναγνωρίζοντας την προσπάθεια ανοικοδόμησης και τη μακροχρόνια ανθεκτικότητα της κοινότητας του Γκάλβεστον.

Αυτός ο τυφώνας παραμένει μία από τις πιο σημαντικές και τραγικές στιγμές της αμερικανικής ιστορίας, διδάσκοντας τη σημασία της προετοιμασίας και της ανθεκτικότητας απέναντι σε φυσικές καταστροφές.