Μετωπική ρήξη με συμμάχους – οι αγορές βυθίζονται, το δολάριο δοκιμάζεται
Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στο μέτωπο του διεθνούς εμπορίου, μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ για την επιβολή γενικευμένων δασμών 25% σε όλα τα εισαγόμενα προϊόντα από την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, αρχής γενομένης από την 1η Αυγούστου. Η απόφαση γνωστοποιήθηκε τη Δευτέρα μέσω του Truth Social, με τη δημοσιοποίηση επιστολών προς τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Ισσίμπα Σιγκερού και τον πρόεδρο της Νότιας Κορέας Λι Τζε-Μιούνγκ.
Οι δύο επιστολές, τυποποιημένες και πανομοιότυπες, σηματοδοτούν την επανεκκίνηση των «ανταποδοτικών δασμών της Ημέρας Απελευθέρωσης», τους οποίους είχε προαναγγείλει ο Τραμπ από τον Απρίλιο. Οι αρχικοί δασμοί –24% για την Ιαπωνία και 25% για τη Νότια Κορέα– είχαν προσωρινά ανασταλεί, με ένα 90ήμερο μορατόριουμ που έφερε τον ενιαίο δασμό στο 10%. Με την κίνηση αυτή, ο Τραμπ ουσιαστικά αποσύρει την προσωρινή αναστολή και επιβάλλει εκ νέου τους υψηλότερους δασμούς.
Πτώση στις αγορές – Το δολάριο δοκιμάζει κρίσιμα τεχνικά όρια
Η ανακοίνωση προκάλεσε άμεσες αναταράξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Ο δείκτης Dow Jones κατέγραψε απώλειες 447 μονάδων (1%), ο S&P 500 υποχώρησε κατά 0,8% και ο Nasdaq κατά 0,9%. Τα αμερικανικά δεκαετή ομόλογα παρουσίασαν ελαφρά υποχώρηση στις αποδόσεις (4,33%), με τους επενδυτές να στρέφονται σε πιο ασφαλείς επιλογές.
Το δολάριο, ήδη υπό πίεση, κινείται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 3,5 ετών. Ο δείκτης USD υποχώρησε στο 96,373 – επίπεδα που είχαν να καταγραφούν από το 2022. Αν και καταγράφηκε μικρή ανάκαμψη τη Δευτέρα στο 97,2, η γενική τάση παραμένει καθοδική, με τους τεχνικούς δείκτες να σηματοδοτούν πιθανή διολίσθηση προς τις 95 μονάδες.
Στο στόχαστρο η Ιαπωνία και η Κορέα – Με τελεσίγραφο για αντίποινα
Οι επιστολές του Τραμπ προς τους ηγέτες των δύο ασιατικών χωρών περιείχαν σαφή προειδοποίηση: σε περίπτωση ανταπόδοσης με αντίστοιχους δασμούς, οι ΗΠΑ θα αυξήσουν περαιτέρω τα ποσοστά τους. Μάλιστα, αναφέρεται ρητά ότι «αν αποφασίσετε να αυξήσετε τους δικούς σας δασμούς, τότε το ποσοστό αυτό θα προστεθεί στο 25% που ήδη επιβάλλουμε».
Ο πρώην πρόεδρος, γνωστός για τη δυσπιστία του απέναντι στις πολυμερείς συμφωνίες, επιχειρεί να πιέσει τους συμμάχους του ώστε να «εξαλείψουν όλα τα τιμολογιακά και μη τιμολογιακά εμπόδια». Οι νέοι δασμοί συνοδεύονται από πρόσθετα μέτρα σε κρίσιμους τομείς, ενώ διατυπώνεται αυστηρή ρήτρα ενάντια στη μεταφόρτωση (transshipping), δηλαδή την απόπειρα να περάσουν εμπορεύματα μέσω τρίτων χωρών για να παρακαμφθούν οι δασμοί.
Η στρατηγική Τραμπ: «Οικονομικός εκφοβισμός» ή πολιτική αναδιαπραγμάτευσης;
Οι επικριτές του κάνουν λόγο για μονομερή πολιτική οικονομικού εκφοβισμού, με στόχο την εξαναγκαστική αναθεώρηση διμερών συμφωνιών και την αναχαίτιση των εμπορικών σχέσεων με αναδυόμενες δυνάμεις, όπως η Κίνα και οι BRICS.
Η αμερικανική κυβέρνηση στηρίζεται στο επιχείρημα των επίμονων εμπορικών ελλειμμάτων με την Ιαπωνία (68,5 δισ. δολ.) και τη Νότια Κορέα (66 δισ. δολ. το 2024). Ωστόσο, πολλοί ειδικοί τονίζουν ότι τα ελλείμματα δεν αποτελούν απαραίτητα ένδειξη εκμετάλλευσης, και αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα της δασμολογικής πίεσης.
Αβέβαιο το μέλλον του δολαρίου – Υπονομεύεται η εμπιστοσύνη στο «ασφαλές καταφύγιο»
Πέρα από τις άμεσες οικονομικές επιπτώσεις, το σοβαρότερο πλήγμα μπορεί να είναι θεσμικό και γεωπολιτικό: το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα υφίσταται σοβαρή φθορά στην αξιοπιστία του. Αναλυτές προειδοποιούν ότι αν συνεχιστούν τέτοιες πολιτικές, η αποδολαριοποίηση –ιδιαίτερα από χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία– μπορεί να επιταχυνθεί.
Μέσα στο 2025, αρκετοί θεσμικοί επενδυτές έχουν ήδη περιορίσει την έκθεσή τους σε δολαριακά assets, ενόψει του αυξανόμενου δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ και της επεκτατικής πολιτικής του «Big Beautiful Budget Bill».
Καμπανάκι κινδύνου από τις αγορές – Το ρίσκο μιας νέας εμπορικής κρίσης
Το ενδεχόμενο να επεκταθούν οι δασμοί και σε άλλους εμπορικούς εταίρους, ιδίως σε χώρες της Ε.Ε., προκαλεί νέο γύρο ανησυχίας. Οι αναλυτές αναμένουν αλυσιδωτές επιπτώσεις: νέα αστάθεια στις ισοτιμίες, πιθανή απάντηση από την Ε.Ε., και απορρύθμιση των αλυσίδων εφοδιασμού σε κομβικούς τομείς.
Το ερώτημα που μένει ανοιχτό: πρόκειται για έναν τακτικό ελιγμό προεκλογικής πίεσης ή για την απαρχή ενός νέου γύρου εμπορικού εθνικισμού που μπορεί να αναδιαμορφώσει τις παγκόσμιες ισορροπίες; Οι αγορές ήδη προεξοφλούν το κόστος.
- Αλλάζει ο καιρός: Έρχεται κακοκαιρία με βροχές, καταιγίδες και… χιόνια
- Δημοσκόπηση ALCO: Δένδιας και Πιερρακάκης οι πιο δημοφιλείς – Δυσοίωνη εικόνα για την κυβέρνηση μετά τη ΔΕΘ
- ΟΠΕΚΕΠΕ: Φωτιές άναψε η κατάθεση Σημανδράκου
- 19.489 νέες προσλήψεις στο Δημόσιο για το 2026 – Πού κατανέμονται
- Μετρό Θεσσαλονίκης: Ένας μήνας χωρίς δρομολόγια για την επέκταση προς Καλαμαριά
