Μπορεί η δημιουργία προσδοκιών για ανακούφιση από το σημαντικότερο πρόβλημα μιας περιόδου, όπως είναι σήμερα η ακρίβεια, να είναι ο παράγοντας που θα επιδράσει στην εκλογική συμπεριφορά; Είναι η -έστω πρόσκαιρη- αλλαγή των θεμάτων της δημόσιας ατζέντας ικανή συνθήκη για μεταβολές στην εικόνα μιας κυβέρνησης;
Στα παραπάνω ερωτήματα απαντάει θετικά η τακτική πολιτική έρευνα της Prorata, που δημοσιεύει σήμερα η «Εφημερίδα των Συντακτών», ναι, είναι. Η Ν.Δ., μετά μια περίοδο συστηματικής φθοράς, αυξάνει την εκλογική επιρροή της κατά 1%, διαμορφώνοντας μια διαφορά περίπου 6% από τον επίσης οριακά ενισχυμένο σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Ο Επικεφαλής Πολιτικών Ερευνών της Prorata Αγγελος Σεριάτος αναφέρει ότι συχνά η αύξηση της εκλογικής επιρροής ενός κόμματος αποτελεί «φωτογραφία της στιγμής» που μένει να φανεί αν αποτελεί τάση με αντοχή στον χρόνο. Και η σφυγμομέτρηση των συναισθημάτων της κοινωνίας ακριβώς αυτή τη δυνατότητα τεκμηριώνει: πλάι στην παγιωμένη πλέον μεγάλη εικόνα της της απογοήτευσης και του θυμού, παρατηρείται για πρώτη φορά μετά πολλούς μήνες οριακή αύξηση όσων αισθάνονται ελπίδα και αισιοδοξία. Συναισθήματα ωστόσο τα οποία περισσότερο αποτυπώνουν μια εύθραυστη προσδοκία, παρά μια θετική και βέβαια ανθεκτική στον χρόνο συναισθηματική μεταστροφή.
Την ίδια στιγμή το εντεινόμενο ενδιαφέρον για τα εθνικά θέματα, που αποτυπώνεται στην αναρρίχησή τους στη λίστα των σημαντικότερων κατά την κοινή γνώμη ζητημάτων της περιόδου, προσφέρει στην κυβέρνηση πολύτιμο οξυγόνο: μέσα στην εξαιρετικά πιεστική συνθήκη της απόλυτης κυριαρχίας του ζητήματος της ακρίβειας, το γεγονός είναι ότι ένα θέμα που παραδοσιακά αποτελεί «θεματική αρμοδιότητα» κεντροδεξιών και δεξιών κομμάτων δίνει στη Ν.Δ. την ευκαιρία να επαναπατρίσει προσώρας μια μικρή μερίδα πρώην ψηφοφόρων της.
Σύμφωνα με τον Άγγελο Σεριάτο, τα δύο αυτά στοιχεία, δηλαδή οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού για αναδρομική επιστροφή μέρους των πρόσθετων επιβαρύνσεων στους καταναλωτές ενέργειας σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα αλλά και την αύξηση της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, σαφώς ευνοούν την κυβέρνηση. Εντούτοις κανένα από αυτά δεν μπορεί να της εγγυηθεί μια πορεία σταθερής αναχαίτισης της συστηματικής φθοράς. Πρώτον, διότι οι όποιες ελαφρύνσεις πιθανότατα θα φανεί σύντομα ότι δεν επαρκούν για την αποφασιστική ανακούφιση των νοικοκυριών και, δεύτερον, διότι τα προβλήματα για τις επιχειρήσεις (μείωση τζίρου, χρέη, ενεργειακό κόστος) δημιουργούν ήδη για τις τελευταίες συνθήκες ασφυξίας. Την ίδια στιγμή, παρά το γεγονός ότι η κυριαρχία θεμάτων που αποτελούν ευνοϊκό πεδίο για τα συντηρητικά κόμματα μπορεί δυνητικά να οδηγήσει σε μια πρόσκαιρη αύξηση της επιρροής ενός κόμματος όπως η Ν.Δ., ο κύκλος ζωής τους σε μη κρισιακές καταστάσεις (κορύφωση προσφυγικής κρίσης, θερμά επεισόδια κ.λπ.) είναι περιορισμένος.
Εν κατακλείδι, η ικανοποίηση από το κυβερνητικό έργο παραμένει χαμηλή -τεκμηριώνοντας τα διευρυμένα όρια της κοινωνικής δυσαρέσκειας- αλλά πάντως υψηλότερη της εκλογικής επιρροής της Ν.Δ., εύρημα που επιβεβαιώνει πως η κυβέρνηση αντέχει. Την ίδια στιγμή τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν, παρά την αρνητική αξιολόγηση του αντιπολιτευτικού τους έργου, μια μεγάλη ευκαιρία να αξιοποιήσουν το πιεστικό -λόγω κυρίως των συνεπειών της ακρίβειας- για την κυβέρνηση περιβάλλον.
Αναμφίβολα ο αντίκτυπος των εσωκομματικών διαδικασιών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και του ΠΑΣΟΚ ήταν θετικός για μερίδα ψηφοφόρων που κινούνται στα όρια της εκλογικής τους επιρροής: η πέρα από κάθε προσδοκία συμμετοχή ψηφοφόρων στις εσωκομματικές εκλογές του κόμματος της Αριστεράς αλλά και η βαθιά ηγετική και ενωτική παρουσία του Αλέξη Τσίπρα όλη την προηγούμενη περίοδο ευνοούν τη δημιουργία συνθηκών «αντεπίθεσης» για τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αντίστοιχα η εσωκομματική διαδικασία του ΠΑΣΟΚ έστειλε μήνυμα ενότητας, μακριά από διαμάχες του παρελθόντος, λειτουργώντας θετικά για μια μερίδα δυνητικών ψηφοφόρων του κόμματος.
Δεδομένων των παραπάνω η περίοδος που ανοίγεται μπροστά μας είναι -πραγματικά- ενδιαφέρουσα ακριβώς διότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης φαίνεται πως είναι σε τροχιά αξιοποίησης της κυβερνητικής φθοράς, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση δείχνει πως έχει ακόμα όπλα στη φαρέτρα της αλλά και η ίδια η πραγματικότητα τη δική της εμμονή να μας υπενθυμίζει τι αντικειμενικά συμβαίνει πέρα από αφηγήματα και προσλήψεις.