Χρόνης Διαμαντόπουλος Τα κεφάλαια του ταμείου ανάπτυξης πρέπει, οπωσδήποτε, να πάνε σε νέα έργα είτε για την Πράσινη μετάβαση είτε για την Ψηφιακή μετάβαση είτε για νέες υποδομές υγείας και προστασίας, τονίζει στο AnatropiNews ο πρώην υπουργός των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ Νίκος Χριστοδουλάκης.
Ο ίδιος ασκεί κριτική στην κυβέρνηση γιατί, με αφορμή την πανδημία του κορωνοϊού, εκτόξευσε το δημόσιο χρέος και τροφοδότησε μια κατανάλωση πολυτέλειας, που καμία σχέση δεν είχε με τις βασικές ανάγκες, δηλώνοντας παράλληλα βέβαιος ότι οι πολίτες «θα διαλέξουν τελικά την ορίτζιναλ εκδοχή» της σοσιαλδημοκρατίας, όταν έρθει η ώρα της κάλπης.
Συνέντευξη στον Χρόνη Διαμαντόπουλο
Κύριε Χριστοδουλάκη, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ απευθυνόμενος στους παραγωγικούς φορείς στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης αναφέρθηκε σε «ισχυρούς, ανοικτούς και συμμετοχικούς θεσμούς» για την αξιοκρατική διαχείριση των κονδυλίων που θα εισρεύσουν στη χώρα μας, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, του νέου ΕΣΠΑ και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Αυτό είναι κάτι που ακούμε συχνά από τους εκπροσώπους των κομμάτων ωστόσο στην πράξη δεν βλέπουμε να εφαρμόζεται κάτι. Η τοπική αυτοδιοίκηση για παράδειγμα επιφορτίζεται με αρμοδιότητες, χωρίς ωστόσο να μπορεί σε πολλές περιπτώσεις να έχει τα χρήματα αλλά και την «αρμοδιότητα» να ορίσει τα του οίκου της. Πόσα χρόνια θα περάσουν για να δούμε την περίφημη «αποκέντρωση» των εξουσιών να εφαρμόζεται;
Αρκετοί πόροι από τα ευρωπαϊκά ταμεία πάνε σε δράσεις της περιφέρειας και των δήμων, η ευθύνη όμως σχεδιασμού, κατανομής και αξιολόγησης είναι της κεντρικής κυβέρνησης και έτσι πρέπει να παραμείνει. Να έχουμε περιφερειακά έργα, αλλά όχι μόνο περιφερειακή διαχείριση γιατί τότε κάθε περιφέρεια θα θέλει να κάνει τα πάντα και θα έχουμε μεγάλη επικάλυψη έργων και σπατάλη πόρων. Χρειάζεται συνεργασία και συνεννόηση κέντρου-περιφέρειας, χωρίς να θεοποιούμε τον ένα θεσμό και να απαξιώνουμε τον άλλο.
Τα κονδύλια που θα λάβει η χώρα μας τα επόμενα χρόνια αναμένεται να φτάσουν τα 70 δισ.€ Πως θα πρέπει να κατανεμηθούν αυτά στην ελληνική οικονομία; Σε ποιους τομείς πιστεύετε ότι θα πρέπει να δοθεί βαρύτητα;
Μερικά είναι ήδη κατανεμημένα, όπως οι αγροτικές ενισχύσεις και τα συνεχιζόμενα έργα του ΕΣΠΑ. Εκεί που χρειάζονται ισχυρές παρεμβάσεις είναι στο Ταμείο Ανάκαμψης που είναι καινούργιο πρόγραμμα και έχει περίπου τα μισά κονδύλια από το ποσό που αναφέρατε. Αυτά τα κεφάλαια πρέπει οπωσδήποτε να πάνε σε νέα έργα, είτε για την Πράσινη μετάβαση είτε για την Ψηφιακή μετάβαση είτε για νέες υποδομές υγείας και προστασίας. Για τους σκοπούς αυτούς εγκρίθηκαν. Για αυτό με εκπλήσσει που συχνά βλέπω να χρηματοδοτούνται μικρο-έργα εντελώς άσχετα με τους στόχους, όπως για παράδειγμα εξωραϊσμοί πλατειών σε διάφορα χωριά ή συντήρηση μοναστηριών! Επίσης πρέπει να διασφαλιστεί ότι καμμία επιχείρηση που είχε στο παρελθόν λάβει δάνεια και δεν τα πλήρωσε ποτέ, δεν θα μπει στο πρόγραμμα. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή για να μην καταλήξουν τα τεράστια ποσά του Ταμείου στους γνωστούς τζαμπατζήδες που συστηματικά λεηλατούν δημόσιο και τραπεζικό χρήμα.
Τα τελευταία τρία χρόνια ακούμε για επενδύσεις από το εξωτερικό στην Ελλάδα. Εσείς τι εικόνα έχετε, γίνονται πράγματι επενδύσεις και σε ποιους τομείς;
Γίνονται όντως νέες επενδύσεις, όχι όμως στην έκταση που θα δημιουργούσαν μια ισχυρή δυναμική για μακροχρόνια ανάπτυξη. Πολλά κεφάλαια έρχονται για ακίνητα και πολύ λιγότερα για εργοστάσια και μηχανήματα. Έτσι όμως θα διαιωνιστεί ένα μοντέλο παροχής υπηρεσιών, χωρίς και πάλι να δούμε άνοδο εξαγωγών και ενίσχυση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Το εξωτερικό έλλειμμα θα διευρύνεται και αργά ή γρήγορα η ελληνική οικονομία θα αντιμετωπίσει και πάλι πιέσεις χρηματοδότησης.
Ωστόσο πρέπει να σημειώσουμε ότι η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία έφεραν την παγκόσμια κρίση άρα και λιγότερες ευκαιρίες ανάπτυξης. Όλες οι χώρες μπήκαν στη λογική των επιδομάτων. Αυτό δεν είναι μια καλή δικαιολογία και για την ελληνική κυβέρνηση;
Σύμφωνοι, αλλά εδώ η κυβέρνηση το παράκανε. Σε δύο χρόνια μοίρασε το ιλιγγιώδες ποσό των 40 δισ.€ σε επιχειρήσεις, εργαζόμενους, δήθεν επιχειρήσεις και δήθεν εργαζόμενους. Χωρίς ελέγχους και κριτήρια, τίναξε την μπάνκα στον αέρα, εκτόξευσε το δημόσιο χρέος και τροφοδότησε μια κατανάλωση πολυτελείας που καμία σχέση δεν είχε με βασικές ανάγκες. Η άνοδος του πληθωρισμού και η χειροτέρευση του ισοζυγίου ξεκίνησαν από το τρελό δημοσιονομικό πανηγύρι, πολύ πριν εκτοξευθούν οι τιμές φυσικού αερίου.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία μάλλον θα μας απασχολήσει για πολύ καιρό ακόμη. Πόσο μπορεί να αντέξει μια οικονομία σαν την ελληνική μια παρατεταμένη κρίση, με τις συνέπειες του πολέμου και κυρίως αυτή των τιμών στην ενέργεια;
Ελπίζει κανείς να τελειώσει πριν τον χειμώνα, αλλιώς θα ζοριστούμε άσχημα. Άλλες χώρες πάντως θα είναι χειρότερα από μας, είτε γιατί ο χειμώνας θα είναι βαρύτερος είτε γιατί δεν φρόντισαν καθόλου να έχουν κάποια εναλλακτική τροφοδοσία αερίου. Με την κρίση αυτή, είναι πάντως μεγάλη ευκαιρία να μάθουμε να κάνουμε οικονομία στην ενέργεια που συχνά μέχρι τώρα σπαταλούσαμε χωρίς σκέψη.
Στην Ελλάδα φαίνεται ότι ο τουρισμός θα φέρει μεγάλα οικονομικά έσοδα φέτος. Για πόσο καιρό όμως θα βασιζόμαστε στη λογική της «τουριστικής ανάπτυξης»;
Ελπίζω να κρατήσει για πάντα, αρκεί να γίνεται με τρόπο που είναι βιώσιμος, δεν καταστρέφει το περιβάλλον και δεν εμποδίζει άλλους τομείς παραγωγής να αναπτυχθούν. Μην ξεχνάμε ότι μόνο η μεταποίηση και η παραγωγή προϊόντων μπορεί να αντισταθεί σε γεωπολιτικές διαταραχές, ενώ ο τουρισμός με την παραμικρή ανησυχία αρχίζει την πτώση. Γι’ αυτό χρειάζεται να έχουμε μια ισόρροπη ανάπτυξη και όχι μονομέρεια ενός τομέα.
Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η οργάνωση του think tank του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ που έχετε αναλάβει;
Θα πάρει χρόνο, αλλά ελπίζουμε να συνεισφέρουμε ουσιαστικά στην διαμόρφωση προτάσεων για το μέλλον. Περισσότερα προσεχώς!
Τελικά με βάση την εμπειρία σας, η σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα «αντεπιτίθεται»; Γιατί αν λάβουμε υπόψη μας όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη τα «άκρα» εμφανίζονται ενισχυμένα.
Μα η σοσιαλδημοκρατία ξεπροβάλει ακριβώς για να αναχαιτίσει το κύμα της ακροδεξιάς που βρίσκεται σε αντεπίθεση. Χάσαμε για λίγους ψήφους την Σουηδία, αλλά πιστεύω ότι θα αντέξουμε στην Ιταλία και δεν θα δούμε μοιραίες επιλογές στην εξουσία. Στην Ελλάδα είναι η πιο φυσική επιλογή μετά από μία διπλή εμπειρία διακυβέρνησης της Αριστεράς και της δεξιάς που άφησαν πολλά προβλήματα ανοιχτά και άλυτα. Γι’ αυτό άλλωστε προσπαθούν και τα δύο κόμματα να μοιάσουν κάπως στην σοσιαλδημοκρατία μπας και τα καταφέρουν καλύτερα να πείσουν τον κόσμο. Αλλά είμαι βέβαιος ότι οι πολίτες θα διαλέξουν τελικά την ορίτζιναλ εκδοχή.