NewsEdit «Σήμερα, στις ψευδοδημοκρατίες μας, η άνοδος στην εξουσία προϋποθέτει να κολακεύει κανείς την κοινή γνώμη ή να έχει τηλεοπτική φωτογένεια». Από το 1996 που διατύπωσε αυτό το πικρό συμπέρασμα ο Κορνήλιος Καστοριάδης έχουν περάσει δυόμισι δεκαετίες και αυτό που σίγουρα άλλαξε είναι ότι η διάζευξη έγινε σύζευξη, αντί για το «ή» το «και».
Της ανόδου στην εξουσία προηγείται η είσοδος στη Βουλή. Εκεί τα πράγματα είναι πιο απλά, με την έννοια ότι οι απαιτήσεις είναι ακόμη χαμηλότερες.
Για να γίνεις υποψήφιος σε ένα από τα μεγάλα κόμματα πρέπει πρώτα απ’ όλα να έχεις χρήματα ή χορηγό που θα καλύψει τα έξοδα για την καμπάνια σου. Επειτα πρέπει να είσαι δικτυωμένος σε κάποια τοπική οργάνωση για να σε προτείνει, εκτός αν έχει απευθείας πρόσβαση στην ηγετική ομάδα, οπότε παρακάμπτεις τις συλλογικές διαδικασίες. Και βέβαια, για να γίνεις ελκυστικός στους ψηφοφόρους και να κερδίσεις στον ανταγωνισμό με τους συνυποψηφίους πρέπει να έχεις κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα: αναγνωρισιμότητα, επιρροή στην τοπική κοινωνία, στήριξη από οικονομικά συμφέροντα, πρόσβαση στα ΜΜΕ, ευχέρεια στην ικανοποίηση ρουσφετιών.
Στο εξής, με βάση τον ηθικό πανικό που έχει καταλάβει τα κόμματα, μπαίνουν και άλλα κριτήρια αξιακού περιεχομένου. Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ διέγραψαν μέλη τους που είχαν επαφές με τη 12χρονη στον Κολωνό, ενώ ο Α. Πάτσης που συμμετέχει σε εξωχώριες εταιρείες, αμείβεται από δημόσιο φορέα και χρηματοδοτείται από τράπεζα για να διαχειριστεί κόκκινα δάνεια έχει γίνει εμβληματική φυσιογνωμία αθέμιτου πλουτισμού.
Ολα αυτά συμβαίνουν ενώ υπάρχουν επιτροπές ψηφοδελτίων στα κόμματα. Και ζητείται από τις οργανώσεις βάσης να κάνουν προτάσεις για πρόσωπα γνωρίζοντας καλά ποιους επιλέγουν. Και ενίοτε (στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ) υπάρχει ψηφιακή πλατφόρμα για την ανάρτηση των βιογραφικών στο όνομα της διαφάνειας.
Για τις επόµενες εκλογές όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί συμφωνούν ότι πρέπει να γίνει σοβαρή έρευνα για να μην παρεισφρήσουν στις λίστες πρόσωπα που αργότερα ή γρηγορότερα θα τους εκθέσουν με συμπεριφορές, επαγγελματικές δραστηριότητες και οικογενειακά μυστικά.
Οι πολίτες δεν συμμετέχουν με κανένα τρόπο στη διαδικασία επιλογής υποψηφίων, που θα μπορούσε να είναι κάτι απολύτως ευεργετικό και οπωσδήποτε βαθιά δημοκρατικό.
Τι υποψηφίους αναζητούν; Αρχικά celebrities και influencers. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαλέξει καλλιτέχνες που βρίσκονται κοντά του (Τσανακλίδου, Τουμασάτου, Αθανασίου, Ρένεση και πάει λέγοντας), η Ν.Δ. βολιδοσκοπεί την Ιωάννα Παλιοσπύρου και ονειρεύεται τη Σοφία Μπεκατώρου.
Ζήτηση έχουν κάθε είδους αναγνωρίσιμοι: Αθλητές, δημοσιογράφοι, μετεωρολόγοι, ακόμη και τραγουδιστές που αναδείχθηκαν από reality shows. Δεδομένο το προβάδισμα των γόνων, γιων και θυγατέρων, που κληρονομούν την έδρα μαζί με το πελατειακό δίκτυο.
Τελευταία, στα πάνω τους είναι και οι τεχνοκράτες για να σηματοδοτήσουν αριστεία και διαχειριστική επάρκεια και να καθησυχάσουν το κοινό ότι κάποιοι θα ξέρουν τη δουλειά. Ο όρος «τεχνοκράτης» είναι σχετικός: Καλύπτει και τον Μόσιαλο και την Παγώνη.
Οι πολίτες δεν συμμετέχουν με κανένα τρόπο στη διαδικασία επιλογής υποψηφίων, που θα μπορούσε να είναι κάτι απολύτως ευεργετικό και οπωσδήποτε βαθιά δημοκρατικό.
Γιατί, έτσι όπως γίνονται τα πράγματα, καταλήγουμε και πάλι στον Καστοριάδη: «Η λεγόμενη “αντιπροσωπευτική δημοκρατία” δεν είναι αληθινή δημοκρατία. Οι αντιπρόσωποί της ελάχιστα αντιπροσωπεύουν τους εκλογείς. Κατά κύριο λόγο αντιπροσωπεύουν τον εαυτό τους».
* Η κ. Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας.
Πρώτη δημοσίευση στην Καθημερινή