«Η παρούσα παγκόσμια κατάσταση, η “ισορροπία”, είναι περισσότερο εύθραυστη από ποτέ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο», ήταν η άποψη που εξέφρασε, ο Παντελής Οικονόμου, επιστημονικός συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ, πρώην επιθεωρητής στη Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Ναι μεν Αλλά» με την Ευαγγελία Μπαλτατζή.
Παραθέτοντας ποια στοιχεία καθιστούν εύθραυστη την παγκόσμια ισορροπία, ο κ. Οικονόμου, σημείωσε αφενός πως στη διένεξη αυτή πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει η πυρηνική δυνατότητα των δύο πλευρών και δεύτερο και κυριότερο είναι η υπερκάλυψη στόχων και κόκκινων γραμμών του ενός και στόχων και κόκκινων γραμμών του άλλου.
Στη Διάσκεψη Ασφάλειας του Μονάχου φάνηκε από τη μία, η αποφασιστικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ μαζί με την Ουκρανία στο να προχωρήσει ο πόλεμος μέχρι τέλους, μέχρι επίτευξης των στόχων τους, που σημαίνει αποχώρηση της Ρωσίας από τα εδάφη που έχει καταλάβει και από την Ουκρανία, ανέφερε ο κ. Οικονόμου. Από την άλλη πλευρά, προσέθεσε, στην ίδια Διάσκεψη φάνηκε καθαρά η ευρωπαϊκή αμηχανία της συμπόρευσης σε αυτή την κατεύθυνση, διότι πλέον η Ευρώπη έχει μεγάλη ενεργειακή εξάρτηση από την Ρωσία, όχι μόνο όσον αφορά στα καύσιμα, τα ορυκτά και το αέριο, αλλά και τα πυρηνικά. Οι 18 αντιδραστήρες που βρίσκονται από τη Φιλανδία μέχρι τη Βουλγαρία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία, είναι ρωσικού τύπου και εξαρτώνται από τα ρωσικά καύσιμα, τα οποία κατασκευάζονται στη Ρωσία μονοπωλιακά και είναι ειδικά για κάθε έναν αντιδραστήρα. Επομένως, αυτές οι χώρες έχουν μία ενεργειακή εξάρτηση. Σημειωτέον, ότι η πυρηνική τους συμμετοχή στις ηλεκτρικές τους ενεργειακές ανάγκες είναι περίπου το 50% σε αυτές τις χώρες και έχουν για 50 χρόνια ή για τα υπόλοιπα 10, 20, 30, όσο θα ζουν οι αντιδραστήρες, εξάρτηση από τη Ρωσία.
Στη Διάσκεψη Ασφάλειας στο Μόναχο, σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Οικονόμου, έγινε εμφανής και η θέση της Κίνας, οι οποία, κατά τον ίδιο, είναι η πιο νουνεχής και φρόνιμη. «Η Κίνα χαρακτηριστικά, συμβούλευσε τις Ηνωμένες Πολιτείες εάν πράγματι θέλουν μία ειρηνική διευθέτηση αυτής της κρίσης, να προχωρήσει εμπράκτως σε αυτή την κατεύθυνση και να σταματήσει να κάνει διαλέξεις, να δίνει μαθήματα, ήταν η έκφραση του ανωτέρου αντιπροσώπου της. Συγχρόνως συμβούλευσε την Ευρώπη να προσέχει κάποιους, οι οποίοι έχουν συμφέρον να μην τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Αυτό είναι μία σημαντική θέση, δηλαδή η Κίνα πιστεύει και το λέει ανοικτά ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να συμπορεύεται τόσο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, διότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θέλουν να τελειώσει ο πόλεμος για διάφορους δικούς τους λόγους» σημείωσε ο κ. Οικονόμου.
Συγχρόνως στη διάσκεψη αυτή, παρατήρησε ο κ. Οικονόμου, έγινε σαφές ότι οι τρέχουσες πυρηνικές κρίσεις που υπάρχουν σήμερα στη Βόρεια Κορέα και στο Ιράν είναι ανοιχτές και προχωράνε. Ότι δηλαδή, η Βόρεια Κορέα συνεχίζει ένα βαλλιστικό πρόγραμμα, το οποίο την έχει καταστήσει πλέον πυρηνική δύναμη με ικανότητες υπερατλαντικής επίθεσης, το δε Ιράν εδώ και δύο, τρεις ημέρες έχει αποδειχθεί ότι έχει φτάσει σε ικανότητα παρασκευής εμπλουτισμένου ουρανίου, το οποίο είναι ικανό να κατασκευάσει πολυπυρηνικές βόμβες και δεν μπορεί να ελεγχθεί πλέον. «Όλα μαζί αυτά συνθέτουν ένα κλίμα μεγάλης αβεβαιότητας και εύθραυστο κλίμα στην παγκόσμια ισορροπία. Δηλαδή έχει παγκόσμιες προεκτάσεις» τόνισε ο κ. Οικονόμου.
Οι θέσεις αυτές επιβεβαιώθηκαν, συμπλήρωσε ο κ. Οικονόμου από την επίσκεψη του Προέδρου Μπάιντεν στο Κίεβο. «Είναι πρωτοφανές αυτό. Πρώτη φορά ένας Πρόεδρος κράτους κάνει επίσκεψη σε κράτος που υπάρχει πόλεμος, μέσα στον οποίο δεν είναι αναμεμειγμένα άμεσα δικά του στρατεύματα. Αυτό δείχνει την εμμονή σε αυτές τις θέσεις και στους στόχους» είπε χαρακτηριστικά.
Από την άλλη μεριά, είναι και η μακροσκελής χθεσινή ομιλία του Προέδρου Πούτιν, ο οποίος επανέλαβε αυτά που έλεγε πέρσι και αυτά που είπε και τον Οκτώβριο σε ανοιχτή διάσκεψη που έγινε στη Ρωσία, επομένως, υπάρχει το ανυποχώρητο και από τις δύο πλευρές.
https://www.ert.gr/webtv/live-uni/vod/dt-uni-audio-mp3.php?f=proto/22-02-23-oikonomou.mp3&bgimg=https://www.ert.gr/themata/photos/2021/RADIO-prwto.jpg
Σε ό,τι αφορά στην ανακοίνωση της αναστολής συμμετοχής της Ρωσίας στη συνθήκη New START, ο κ. Οικονόμου τόνισε πως είναι «ένας δείκτης που δείχνει το θερμόμετρο της επικίνδυνης θερμοκρασίας που έχει ο ασθενής». Όπως ανέφερε, η ανανέωση του New START, υπεγράφη αμέσως μόλις εξελέγη ο κ. Μπάιντεν και η συμφωνία αυτή λήγει το 2026 με την ελπίδα ότι θα ανανεωνόταν και πάλι.
«Είναι μια συμφωνία που αφορά τους δύο μονάχα, είναι διμερής. Δεσμεύονται να μειώσουν τον αριθμό των στρατηγικών πυρηνικών τους όπλων. Αυτό έχει αρχίσει από το 2000 και μετά. Το 2010 υπεγράφη η πρώτη συμφωνία και έχουν μειώσει αισθητά τις κεφαλές τους από 60.000 που είχαν και οι δύο, έχουν σήμερα και οι δύο γύρω στις 12.000 πυρηνικές κεφαλές. Δεν έχει νόημα να έχουν τόσες πολλές. Το έχουν καταλάβει οι ίδιοι και για διάφορους, όχι μόνο γεωστρατηγικούς αλλά και οικονομικούς λόγους, επέλεξαν να τους μειώσουν. Ο Πούτιν χθες με έμφαση είπε ότι με τη συμπεριφορά τους οι Ηνωμένες Πολιτείες μας αναγκάζουν να σταματήσουμε την εφαρμογή. Δεν αποχωρούν από τη συνθήκη, αλλά την αναστέλλουν» ανέφερε ο κ. Οικονόμου. Επισήμανε ακόμα, ότι η Ρωσία όχι μόνο αναστέλλει την συμμετοχή της και δε δέχεται επιθεωρήσεις, αλλά συγχρόνως εγκαθιστά νέα μοντέρνα πυρηνικά συστήματα, τα οποία μέχρι τώρα δεν υπήρχαν, που υπερτερούν πολύ των πυρηνικών συστημάτων της Δύσης και τα θέτει σε εγρήγορση.
Ο πόλεμος θα έχει κάποιο τέλος, είπε ο κ. Οικονόμου, και σημείωσε πως ποιο θα είναι αυτό το τέλος, εάν δηλαδή θα υπάρχει ένας νικητής, δύο νικητές ή θα υπάρχουν δύο χαμένοι ή θα υπάρχουν πολλοί περισσότεροι από δύο χαμένους, με μια πυρηνική εμπλοκή, η οποία μπορεί να οδηγήσει με μία κλιμάκωση σε παγκόσμια καταστροφή, δεν μπορεί να προβλεφθεί.
«Το είπε καθαρά χθες ο Πούτιν. “Η επιδίωξη των Ηνωμένων Πολιτειών μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο”, είπε κατά λέξη, “είναι να καταστρέψουν την παγκόσμια στρατηγική ισορροπία. Αυτό εμείς δεν θα τους το επιτρέψουμε, διότι αυτό σημαίνει στρατηγική ήττα της Ρωσίας”. Και εκεί έκανε το ερώτημα “πιστεύει κανένας ότι μπορεί να ηττηθεί στρατηγικά ένα πυρηνικό κράτος χωρίς ευρύτερες συνέπειες; ”. Δηλαδή μίλησε καθαρά για παγκόσμια καταστροφή και στην οποία είπε “δεν θα φταίμε εμείς”. Αυτό το επαναλαμβάνει συχνά» επισήμανε ο κ. Οικονόμου, σημειώνοντας επιπλέον, ότι μπορεί επίσης να λήξει το φαινόμενο με άγνωστη τροπή από ένα τυχαίο ή απρόβλεπτο γεγονός, από μία αναπάντεχη εσωτερική πολιτική αλλαγή στη μία ή στην άλλη πλευρά.