Στις 24 Φεβρουαρίου, η Κίνα δημοσιοποίησε ένα «ειρηνευτικό» σχέδιο 12 σημείων για την «πολιτική διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης». Και ο Βλαντίμιρ Πούτιν είπε στον Κινέζο Πρόεδρο, κατά την επίσκεψη του τελευταίου στη Μόσχα, ότι είναι διατεθειμένος να το συζητήσει.
του Hugues Maillot*
Στην πραγματικότητα, το κινεζικό σχέδιο δεν είναι ειρηνευτικό, αλλά ένας κατάλογος καλών προθέσεων και ένας τρόπος να τοποθετήσει η Κίνα τα πιόνια της.
Το πρώτο σημείο είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και των αρχών των Ηνωμένων Εθνών, στις οποίες περιλαμβάνονται η κυριαρχία, η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών. Το Κρεμλίνο δεν έχει πρόβλημα να δεχθεί αυτό το σημείο, αφού θεωρεί ότι τα προσαρτηθέντα εδάφη της Ουκρανίας αποτελούν μέρος της ρωσικής κυριαρχίας.
Στο δεύτερο σημείο τού σχεδίου της, η Κίνα θεωρεί ότι η ασφάλεια μιας χώρας δεν πρέπει να επιζητείται εις βάρος των άλλων και ότι η ασφάλεια μιας περιοχής δεν πρέπει να επιτυγχάνεται με την ενίσχυση ή τη διεύρυνση των στρατιωτικών συνασπισμών. Πρόκειται ακριβώς για τη θέση που είχε το Κρεμλίνο για το ΝΑΤΟ πριν εισβάλει στην Ουκρανία.
Στο τρίτο και τέταρτο σημείο, που αναφέρονται στην κατάπαυση του πυρός και την επανάληψη των διαπραγματεύσεων, η Κίνα αναλαμβάνει τον ρόλο του μεσολαβητή. Όμως οι θέσεις των δύο πλευρών είναι αγεφύρωτες. Η Μόσχα απαιτεί από το Κίεβο να δεχθεί τη «νέα εδαφική πραγματικότητα» και το Κίεβο απαιτεί την επιστροφή στην προ του 2022, αν όχι προ του 2014, κατάσταση.
Στο πέμπτο και έκτο σημείο, η Κίνα εκτιμά ότι τα ανθρωπιστικά ζητήματα δεν πρέπει να πολιτικοποιούνται και ζητά από τις εμπόλεμες πλευρές να μην επιτίθενται σε πολίτες και μη στρατιωτικούς στόχους. Η θέση αυτή αφορά ευθέως τη Μόσχα.
Στο έβδομο σημείο, η Κίνα ζητά να εγγυηθούν οι δύο πλευρές την ασφάλεια των πυρηνικών σταθμών. Η ανησυχία της αφορά κυρίως τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, γύρω από τον οποίο γίνονται σφοδρές συγκρούσεις από την αρχή του πολέμου.
Στο όγδοο σημείο, η Κίνα ζητά να μη χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα. Η έκκληση αυτή απευθύνεται κυρίως στη Ρωσία και δευτερευόντως στις χώρες του ΝΑΤΟ που διαθέτουν πυρηνικά όπλα.
Στο ένατο σημείο, το Πεκίνο ζητά να παραταθεί η ισχύς της συμφωνίας για τα δημητριακά της Μαύρης Θάλασσας, κάτι που έχει ήδη επιτευχθεί.
Το δέκατο σημείο στρέφεται ευθέως κατά της Δύσης, αφού αναφέρει ότι «οι μονομερείς κυρώσεις και η μέγιστη πίεση δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα». Η Κίνα φοβάται ότι αν εμπλακεί ενεργότερα στη σύγκρουση, μπορεί να επιβληθούν κυρώσεις και σ’ εκείνη.
Στο ενδέκατο σημείο, η Κίνα ζητά να στηριχθεί το υπάρχον παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και να μη χρησιμοποιείται η παγκόσμια οικονομία για πολιτικούς σκοπούς.
Στο δωδέκατο σημείο, τέλος, η Κίνα επιδιώκει να αναδείξει τον ρόλο της ως μεγάλης παγκόσμιας δύναμης. Την ώρα που η Ουκρανία προσπαθεί να κινητοποιήσει τους συμμάχους της για να πετύχει τους σκοπούς της, το Πεκίνο προσπαθεί να αυξήσει το βάρος του στην παγκόσμια σκακιέρα.
*Δημοσιογράφος της Figaro